به گزارش پايگاه 598 به نقل از فارس، با توجه به اهمیت بازخوانی و باز تکرار مبانی فکری انقلاب اسلامی یکی از مباحثی که توجه به آن در شئون مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی حائز اهمیت است موضوع «اشرافیگری و تبار سالاری» است، نقد و بررسی ابعاد مختلف این مساله در گفتوگو با علیمحمد بشارتی وزیر کشور دولت کارگزاران در ادامه آمده است:
فارس: با توجه به جایگاه مستضعفین در گفتمان حضرت امام (ره) و لزوم مبارزه با اشرافیگری و تبار سالاری به عنوان یکی از مبانی انقلاب اسلامی لطفاً درباره بازتولید این پدیده بعد از انقلاب در ساختار نظام توضیح دهید.
بشارتی: با تقدیم درود و سلام به روح پرفتوح حضرت امام(ره)، بیست و ششمین سالگرد ارتحال حضرت امام(ره) را تسلیت میگویم.
مسئله مهمی که امروز دامنگیر بسیاری از شخصیتهای سیاسی و اجتماعی شده است مسئله رفاهطلبی و رفاهزدگی است و اشرافیگری خروجی رفاهطلبی است. انسانها با روحیه عجیبی که دارند برای آسایش خود حد یقف در نظر نمیگیرند که بگویند که سطح من اینقدر است، چون در این زمینه عرضه زیاد است افراد نیز حد خود را نمیشناسند. پیامبر(ص) در حدیثی فرمودهاند خدا رحمت کند کسی را که حد خود را بداند.
حرف ما خطاب به آقای روحانی، آقای غیر روحانی، فارغالتحصیلان حوزه و دانشگاه این است که حد شما چقدر است؛ اصل و علتالعلل وقوع انقلاب اسلامی تبعیض گستردهای بود که رژیم ستمشاهی به وجود آورده بود و از سوی دیگر فقر گستردهای که 80 درصد مردم را در بر میگرفت و در عین حال شاهد رفاه وحشتناک در رژیم بودیم.
گفته میشد در آن زمان مدیرکل شرکت پیکان، عروسی گرفته است و 500 نفر را با هواپیما از ایران به آمریکا برده و پول رفت و آمد، اقامت و هتل را تقبل کرده بود، اینکه چرا مردم به جان شاه و حامیان و دربار شاه نفرین میکردند همین تبعیضها بود. شعری از پروین اعتصامی در این زمینه قابل توجه است:
روزی گذشت پادشهی از گذرگهی فریاد شوق بر سر هر کوی و بـام خـاست
پرسید زان میـانـه یکـی کـودکـی یـتـیـم کاین تابناک چیست که بر فرق پادشاست؟
آن یک جواب داد چه دانیم ما که چیست پیداست آنقدر که مـتـاعی گـرانـبـهـاسـت
نزدیک رفــت پـیرزنـی گـوژ پشت و گفت این اشک دیدهی مـن و خـون دل شماست
ما را به رخت و چوب شبـانی فریفته است این گرگ سالهاست که با گله آشنـاسـت
آن پارسا که ده خرد و ملـک، رهـزن اسـت آن پادشـا کـه مـال رعیـت خـورد گداسـت
بـر قـطـرهی سرشـک یتیمـان نظـاره کـن تا بنـگـری کـه روشنـی گـوهـر از کـجـاست
پرویـن به کجروان، سخن از راستی چه سود کو آنچنان دلی کـه نـرنـجـد ز حـرف راسـت
ما در زندانهای شاه این اشعار را که جهتدار هم بود میخواندیم و جهت آن علیه شاه بود. الآن که انقلاب اسلامی شده و دل مردم به حکومت مردم بر مردم که با رهبری امام(ره) شکل گرفت و رهبر انقلاب این خط را ادامه دادند خوش است اما معالاسف برخی مسئولان رفاهطلبی را در عمل شعار خود قرار دادهاند.
در مجلس اول یکی از نمایندگان به طنز میگفت به امام (ره) گفتهام که من حاضرم در این کشور جاروکشی هم بکنم اما به من کمتر از وزارت پست ندهید. این روحیه نشان میدهد که کار در این نظام مهم است اما کاری که پول و داراییشان را نیز فراهم کند. لذا آتشی که خرمن شاه را سوزاند و حیات سیاسی اجتماعی او را بر باد داد، رفاهطلبی و تبعیض وحشتناک در رژیم شاهنشاهی بود بنابراین ما اگر امروز احساس خطر کنیم نه از اسرائیل یا آمریکا یا داعش و از القاعده بلکه باید از خودمان بترسیم و از بعضی عملکردها بیمناک باشیم.
فارس: چرا انقلاب اسلامی که سادهزیستی و مبارزه با اشرافیگری یکی از سرفصلهای اهداف آن بود بعد از انقلاب و به ویژه پس از جنگ برخی مسئولان به این اشرافیگری روی آوردند و شایستهسالاری جای خود را به تبارسالاری داد؟
بشارتی: حکومت ما حکومت قبیلهای نیست اما برخی نمایندگان که حقوقشان 5 میلیون است برای انتخابات یک میلیارد پول هزینه میکنند، چرا این هزینه میشود، درست است که ما درحال حاضر قانونی در این زمینه نداریم تا شورای نگهبان به سراغ آنها برود اما این مشکل از همینگونه موارد آغاز میشود. سعی میکنند که مردم را برای انتخابات تطمیع کنند در حالیکه وظیفه مردم حضور در انتخابات است، چرا ما باید مردم را بد عادت کنیم؟ چرا باید در روستاها و بین روستاییان برنج و روغن و حبوبات تقسیم کنیم تا به ما رای بدهند.
زمانی که من در وزارت کشور بودم نمایندهای را که گفته میشد یک میلیارد برای انتخابات مجلس خرج کرده خواستم تا با او صحبت کنم، او خودش اقرار کرد که من فقط 650 میلیون بیشتر خرج نکردهام؛ چرا ما باید این کار را کنیم و بعد نگران شویم مردم از ما فاصله گرفتهاند و یا دارند از ما فاصله میگیرند.
اشرافیگری از سوی مسئولان خلاف شرع بیّن است؛ کسی نمیتواند به مسئولان اتهام بزند که آنها اهل ربا و شرابخواری هستند اما این مسئله جزء خطاهایی است که برخی از مسئولان ما مرتکب آن میشوند.
فارس: بستر شکلگیری چنین تفکری بعد از انقلاب اسلامی به چه زمانی باز میگردد؟
بشارتی: فساد زمان ندارد، بستر این تفکر در ضعف اعتقادی افراد است، خانواده بنده از نوعی سادهزیستی در شکل جدید برخوردار است اما برخی از همان ابتدا تقوای بایسته را نداشتند و بدون اینکه دوره آموزشی داشته باشند که یک مسئول در نظام اسلامی باید در ارتباط با مردم چه ویژگیهایی داشته باشد و زندگیاش نباید با مردم متفاوت باشد، روی کار آمدند. البته الآن نیز دیر نشده و مواضع امام و رهبری مبتنی بر این مسئله (مقابله با اشرافیگری) است. مراجع و سران سه قوه نیز به کرات این مسئله را مطرح کردهاند اما این موضوع مانند ویروس واگیردار است.
عدهای به جای اینکه از رفاه زدگی و رفاهطلبی و اثرات منفی آن درس بگیرند دچار این ویروس شدند، ویروسی که مانند سلول سرطانی این تفکر را اشاعه داد و در حال حاضر نیز این مسئله سرعت گرفته است.
فارس: با توجه به اینکه حضرت امام(ره) به کوخ نشینان توجه ویژهای داشتند ارزیابی شما از رفتار برخی مسئولان در تناقض با این موضوع چیست؟
بشارتی: برخی مسئولان هستند که برایشان مهم نیست از چه راهی پول به دست میآورند اما طبق قانون جدید همه مسئولان باید دارایی خود را اعلام کنند و این کوشش بسیار مثبت است و انسان را به آینده امیدوار میکند به شرط آنکه اولاً راست بگویند و دوماً بگویند که از کجا آوردهاند.
ما نباید در تعریف فقر نیز افراط کنیم و حق باید رعایت شود، فقر قابل نابود کردن نیست و همانطور که در کشورهای غربی و پیشرفته نیز این فقر وجود دارد ما هم در این زمینه جلوتر نیستیم اما دلمان میخواهد فقرا از فقر بیرون بیایند.
از طرفی ما نباید بیدلیل و بدون برنامه به روستائیان پول دستی بدهیم. روستا باید محیط کار و تلاش و تولید کالاهای مورد نیاز شهرنشینان باید باشد. ما باید به جای پول توجیبی دادن به روستائیان به آنها بذر اصلاح شده، کود و سم و دانش نوین تولید زراعی و غیره بدهیم. این فاجعه است که بعضی از روستاها مرغ و تخممرغ و گوشت و برنج و حتی سبزی خوردن و پیاز و سیبزمینی را از شهر میخرند و به روستا میبرند. این هم یکنوع فقر است. فقر علمی، فقر آموزشی، فقر عدم استفاده بهینه از آب و مهمتر از همه فقر کمکاری و بیکاری و سایه نشینی در تابستان و آفتاب نشستن در تابستان است. این فقر هم باید با برنامهریزی بر طرف کنیم.