به گزارش پایگاه 598 به نقل از فارس از قم، هفدهمین اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم در سالن همایشهای مدرسه امام کاظم(ع) برگزار شد.
در این مراسم جمعی از فضلا، اعضای جامعه مدرسین و مجلس خبرگان رهبری و اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم حضور داشتند.
مهارتهای فکری و کلامی طلاب ارتقاء یابد
ابتدا حجتالاسلام والمسلمین احمد فرخفال مدیر حوزه علمیه استان قم طی سخنانی با بیان اینکه چهار کمیسیون تخصصی در این اجلاس فعالیت داشتند، اظهار کرد: نظرات سازندهای را در این کمیسیونها از سوی اساتید دریافت کردیم.
وی افزود: اساتید و ضرورت شناخت جهان و حوادث زمان، نقش استاد در رشد علمی و تربیتی طلاب، اساتید و افزایش بهرهوری از تدریس و بررسی معیارهای استاد موفق در حوزههای علمیه عناوین چهار کمیسیون مذکور بودند.
مدیر حوزه علمیه استان قم با بیان اینکه اساتید برجستهای در هر یک از این کمیسیونها حضور یافتند، اضافه کرد: پس از انتخاب مخبر و سخنگوی کمیسیون، جلسات آنها شروع شد و با نتیجهگیری از مباحث خاتمه یافت.
وی ادامه داد: در هفدهمین اجلاس اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم شاهد برقراری نظمی خوب نسبت به دورههای گذشته بودیم که این امر نتیجه اهتمام اساتید است.
فرخفال با اشاره به اینکه تعداد فراوانی از طلاب با برنامه دروس سطوح در کلاسهای درس حاضر میشوند، خاطرنشان کرد: با این حال دو دغدغه جدی در این زمینه وجود دارد نخست اینکه تعطیلات در حوزه زیاد است که باید تلاش کنیم با استفاده از همه ظرفیتها این مشکل برطرف شود و دیگر اینکه مهارتهای فکری و کلامی طلاب در پاسخگویی به شبهات به حد کافی نیست که این امر هم نیازمند توجه جدی است.
مدیر حوزه علمیه استان قم با بیان اینکه در زمینه فقه، اصول و تفسیر با اهتمام اساتید موفق شدیم کلاسهای درس را رونقی دوچندان بخشیم، تصریح کرد: با این حال در زمینه توانایی طلاب در زمینه پاسخگویی به شبهات مشکلاتی وجود دارد که حل آنها جزء با آموزش صحیح کلام و دروس اعتقادی ممکن نخواهد بود.
وی گفت: در طرح ساماندهی دروس عالی باید به ارزیابیهای دقیقتری بپردازیم و اینگونه نباشد که طلبهای بدون شرکت در کلاسها موفق به کسب نمرات بالا یا حتی قبولی شود.
اساتید حوزوی اهتمام بیشتری به پژوهش داشته باشند
سخنگویان و رؤسای کمیسیونهای تخصصی این اجلاسیه به ارائه نتایج بررسیهای کارشناسی و راهکارهای پیشنهادی اساتید پرداختند.
ابتدا حجتالاسلام علی اکبر ابوترابی رئیس کمیسیون اساتید و افزایش بهرهوری تدریس اظهار کرد: باید دید علت چیست که طلاب پس از سالها تحصیل و گذراندن امتحانات گوناگون، نمیتوانند در راستای نیازهای امروز جامعه و دنیای اسلام، تحقیقی جامع ارائه دهند.
وی افزود: شلوغی برخی کلاسها، اشتغال زیاد بعضی اساتید و کم شدن حس تعهد و مسئولیتپذیری از جمله مشکلاتی است که در این زمینه وجود دارد.
رئیس کمیسیون اساتید و افزایش بهرهوری تدریس اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم با بیان اینکه برگزاری کلاسهای اخلاق یکی از راهکارهای برطرف کردن این مشکلات است گفت: ارتقای مسئولیتپذیری طلاب از طرق مختلف، تجهیز کلاسهای حوزوی به وسائل آموزشی مناسب، ارائه طرح برای کاهش اشتغال اساتید و سوق دادن اساتید به کلاسهایی با تعداد شاگردان کمتر برخی از راهکارهایی هستند که در این کمیسیون ارائه شدهاند.
وی ادامه داد: همچنین لازم است کارگاههای کلاسداری برای اساتید برگزار شود و علاوه بر این طلاب هم از نیازهای روز اطلاع یابند و توانایی لازم برای پاسخگویی به شبهات را داشته باشند.
ابوترابی عنوان کرد: شناسایی استعدادهای برتر طلاب و راهنمایی آنها به سمت موضوعات مورد نیاز، جذب طلاب به اندازه امکانات موجود، حضور و غیاب منظم در کلاسها، دخالت دادن اساتید در طرح سئوالات و بهرهگیری از اساتید متخصص در امتحانات شفاهی در کنار توجه بیشتر به امر پژوهش دیگر راهکارهای ارائه شده به شمار میروند.
لزوم تدوین سند چشمانداز بلندمدت برای ارتقای همهجانبه حوزه علمیه
در ادامه نوبت به حجتالاسلام حسن زارعی رئیس کمیسیون استاد موفق رسید و او هم طی سخنانی اظهار کرد: برای تحصیل، آغاز و پایانی وجود ندارد و انسان باید همواره در حال علم آموزی باشد.
وی افزود: در عرصههای فرهنگی و دینی، توفیقی حاصل نمیشود مگر اینکه از دانشمندان و اساتید برجسته در برنامهریزیها استفاده شود.
رئیس کمیسیون استاد موفق اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم با بیان اینکه بر همین اساس، دعوت از اساتید و نظرخواهی از آنها در دستور کار قرار دارد گفت: اگر چه این حرکت گامی رو به جلوست اما ناقص و دیرهنگام است.
وی ادامه داد: حوزه کنونی ما در برخی ابعاد دارای افتهایی بوده که میتوان با برنامهریزی بلندمدت و تبیین سند چشمانداز قوی و چند ساله، این نقاط ضعف را برطرف کرد.
زارعی با اشاره به اینکه تاکنون چنین سندی به طور کامل تنظیم نشده است خاطرنشان کرد: امیدواریم با تحقق این امر مهم، به سمتی برویم که رضایت حضرت حق و خشنودی امام عصر (عج) فراهم شود.
رئیس کمیسیون استاد موفق اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم عنوان کرد: امسال هم مانند گذشته، اساتید در چند کمیسیون به فعالیت پرداختند تا به بررسی مسائل از ابعاد گوناگون بپردازند.
وی افزود: معیارهای استاد موفق در این کمیسیون مورد بحث قرار گرفت؛ نتیجه این شد که استاد موفق کسی است که مطالعه پیش از درس داشته و به امور دیگری که در راستای تدریس نیستند اشتغال نداشته باشد، از ابزارهای جدید آموزشی بهره ببرد، تجربیات اساتید دیگر را مورد استفاده قرار داده و آنها را به طلاب نیز منتقل کند، طلاب را تشویق به مطالعه پیش از درس کند، به طرح سئوال از مطالب بپردازد و از طلاب بخواهد پاسخ آنها را بیابند و همچنین تحقیق و پژوهش را در عرصه تدریس به ویژه سطح خارج عملیاتی کند.
زارعی حفظ شخصیت طلاب در محیط آموزشی و رفاقت با شاگردان را از دیگر ویژگیهای اساتید موفق دانست و تصریح کرد: حفظ شئون اساتید و اعاظم گذشته در هنگام نقد مطالب، رعایت تواضع، پیگیری امور و مشکلات طلاب در حد توان و ... بخش دیگری از این معیارها هستند.
رئیس کمیسیون استاد موفق اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم گفت: مقرر شد هر سال در سه مقطع، اساتید گذشته و حال سطح عالی و نیز اساتید خارج فقه و اصول به عنوان اساتید موفق حوزه علمیه معرفی شوند.
اساتید رکن اصلی ارتقای علمی و اخلاقی حوزه هستند
حجتالاسلام والمسلمین سید احمد حسینی خراسانی رئیس کمیسیون نقش اساتید در ارتقای علمی و تربیتی طلاب هم در ادامه با حضور در جایگاه، اظهار کرد: زمانی تدریس و تحقیق در حوزه ارتقای کیفی خواهد یافت که ارتباط میان استاد و شاگرد هم ارتقا یابد.
وی افزود: اساتید رکن اصلی ارتقای سطح علمی و اخلاقی طلاب به شمار میروند به این ترتیب که میزان تاثیرگذاری استاد در حوزه در ابعاد مختلف دانشافزایی و تربیتی و اخلاقی، بستگی به منش و مشی علمی و رفتاری آنها دارد.
رئیس کمیسیون نقش اساتید در ارتقای علمی و تربیتی طلاب اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم با بیان اینکه مشکلات درسی، آموزشی و معیشتی طلاب باید از طریق اساتید به مسئولان حوزه منتقل شود گفت: البته باید روحیه قناعت، مباحثه و تحصیل عالمانه را در طلاب تقویت کرد.
وی ادامه داد: برای رساندن حوزه علمیه به جایگاه عظیم صیانت از دین، دفاع از اسلام و نشر آن نیازمند اتکا به اصولی هستیم که رهبر معظم انقلاب و مراجع تقلید آنها را مورد تاکید قرار دادهاند.
حسینی خراسانی عنوان کرد: برای ارتقای سطح اخلاق در حوزه باید تمهذ تمرکز در حوزه را تقویت و از تشکیک و پراکندگی در مدیریت حوزه پرهیز کرد زیرا مدیریت، مسئولیتی سنگین و حساس به شمار میرود و کسی که این مسئولیت را پذیرفته باید تمام وقت و انرژی خود را در همین راستا صرف کند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه بر این اساس حوزه به جایگاهی میرسد که اهلبیت(ع) انتظار آن را دارند خاطرنشان کرد: شکوه و عظمت حوزه در گرو رعایت اصولی است که رهبری و مراجع همواره آنها را گوشزد کردهاند.
وی با بیان اینکه موقعیت ممتاز طلبگی افتخاری عظیم در جامعه اسلامی است گفت: اساتید باید این موقعیت را به طلاب یادآور شده و همواره آنها را در راستای اهداف خود مورد تشویق قرار دهند.
حجتالاسلام سید محسن احمدی رئیس کمیسیون اساتید و ضرورت شناخت جهان اسلام و حوادث جهان هم در پایان این بخش از اجلاسیه در سخنانی اظهار کرد: اساتید حوزوی باید از تمدن و فرهنگ ملتهای مسلمان آگاهی کافی داشته باشند.
وی افزود: شناخت جایگاه مسلمانان در بین مردم جهان، اطلاع از جغرافیای کشورهای اسلامی، اطلاع از نیازهای مسلمانان در کشورهای اسلامی و سایر نقاط جهان و نیز ارتباط مسلمانان با یکدیگر از دیگر ویژگیهای یک استاد موفق حوزوی به شمار میروند.
رئیس کمیسیون اساتید و ضرورت شناخت جهان اسلام و حوادث جهان اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم با بیان اینکه علمای اسلام در طول تاریخ همواره پاسدار مکتب بودهاند گفت: آنها هیچگاه نسبت به حوادث زمان بیتفاوت نبودهاند.
وی ادامه داد: در شرایط کنونی با توجه به حساسیت زمان و تهاجمهای گوناگون دشمنان اسلام، ضرورت توجه اساتید بزرگ حوزه به این مسائل دو چندان است، وظیفه اساتید تنها تدریس و تربیت شاگرد نیست بلکه آگاهی از رخدادها و حوادث جهان اسلام نیز جزو تکالیف آنهاست.
احمدی با بیان اینکه در کمیسیون اساتید و ضرورت شناخت جهان اسلام و حوادث جهان به این مطالب توجه ویژهای صورت گرفته است گفت: هدایت موضوعات و رسالههای علمی سطوح سه و چهار به سمت نیازهای مسلمانان در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، اعتقادی و سیاسی یکی از راهکارهایی است که در این زمینه تعیین شده است.
رئیس کمیسیون اساتید و ضرورت شناخت جهان اسلام و حوادث جهان اجلاسیه اساتید حوزه عنوان کرد: توسعه و تداوم سفرهای تحقیقاتی اساتید حوزوی به کشورهای اسلامی توسط معاونت بینالملل، تشکیل اتحادیه اساتید جهان اسلام، رصد جریانسازی فکری جهان اسلام در حوزه، فراهم کردن زمینه تسلط اساتید به زبانهای خارجی مورد نیاز، پیوند و ارتباط حوزه با جهان اسلام از طریق شبکه جهانی وب و فضاسازی ارتباط اساتید با یکدیگر و ایجاد معاونت یا کمیسیون مخصوص حوادث زمان از جمله تصمیماتی است که در این کمیسیون اخذ شدهاند.
وی با بیان اینکه امروز در دانشگاهها و در مقطع دکتری، دانشجویان باید رسالهای در سطح علمی و پژوهشی ارائه دهد که این امر در حوزه وجود ندارد خاطرنشان کرد: پیشنهاد این است که در حوزه نیز چنین اقدامی صورت بگیرد.
احمدی افزود: به غیر از رسالتی که نظام و دولت جمهوری اسلامی در زمینه حوادث منطقه و جهان دارند، اساتید حوزوی نیز تکالیفی در این موارد دارند به همین دلیل لازم است اساتید حوزه علمیه قم راهکارهای مبارزه و مقابله صحیح با گروهک تروریستی داعش به عنوان یکی از فاجعههای امروز دنیای اسلام را مورد بررسی عالمانه قرار دهند.
منتقدان حوزه نیمه پر لیوان را بنگرند
بعد از آن نوبت به سخنرانی مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور، آیتالله سید هاشم حسینی بوشهری رسید و او از همان ابتدا در مخالفت با نظر یکی از کمیسیون ها با بیان اینکه با موفقیت در حال گذراندن آخرین هفتههای سال تحصیلی 94 – 93 حوزه هستیم اظهار کرد: در اجلاسیه هفدهم اساتید سطح عالی و خارج حوزه، کمیسیونهای تخصصی با حضور حدود 200 نفر از اساتید نکات بسیار خوبی را مورد بررسی قرار داده و راهکارهای مناسبی هم پیشنهاد شده است.
وی افزود: یکی از مسائلی که امروز به شکل فزایندهای در القای آن از جانب برخی افراد دیده میشود، این است که حوزه دچار افت شدید تحصیلی شده اما باید گفت این تعبیر را سخنی ناروا میدانم و میگویم حوزه شایسته چنین تعبیراتی نیست.
مدیر حوزههای علمیه سراسر کشور با بیان اینکه در نقد و بررسی حوزههای علمیه نباید یک بخش از آن را مورد مطالعه قرار داد و دیگر موفقیتها را نادیده گرفت خاطرنشان کرد: زمینه اساسی برای مطالعه جامع از حوزه این است که بررسیهای همه جانبهای صورت بگیرد.
وی ادامه داد: آمادگی داریم که هرگونه اطلاعاتی را در مورد امتحانات، پذیرش و دیگر موارد مورد نیاز در اختیار کمیتهای از میان اساتید برجسته قرار دهیم تا آنها بررسیهای میدانی در همه بخشها انجام دهند و طبق شاخصهای تعیین شده، نتیجهگیری کنند و اگر حاصل این تحقیقات آن باشد که افت تحصیلی در حوزه رخ داده آنگاه راهکارهای لازم را هم در دستور کار قرار میدهیم.
آیتالله حسینی بوشهری با اشاره به اینکه برخی افراد گاهی ملتزم به بیان مباحثی که مطرح میکنند نیستند گفت: در حقیقت این افراد توجه ندارند که خودشان استاد حوزه و جزئی از این نهاد به شمار میروند.
معاون جامعه مدرسین حوزه علمیه قم عنوان کرد: رسالت امروز حوزه فراتر از دیروز است و میتوان گفت در شرایط کونی حوزه ما موفقتر از قبل در حال انجام وظایف خود است.
وی با بیان اینکه برخی طلاب در دورترین مناطق و زیر شدیدترین فشارها و حتی تهدید علیه اعضای خانوادهشان، مرزبانی از عقاید دینی را بر عهده دارند گفت: با این حال همین مبلغان زحمتکش، گاهی در اختلاف میان دو استاد در امتحان شفاهی، بلاتکلیف میمانند که کدامیک درست میگوید.
آیتالله حسینی بوشهری عنوان کرد: در گذشته طلاب امتحانات سختی مانند امروز را در حوزهها نمیگذراندند و مدرکگرایی هم وجود نداشت.
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه نباید حوزههای علمیه بیرحمانه مورد حمله قرار گیرند خاطرنشان کرد: نگاهی به نتایج امتحانات حوزوی نشان میدهد واژه «افت تحصیلی» به هیچ وجه شایسته حوزه نیست و نباید اینگونه مباحث را مدام در جلسات گوناگون تکرار کرد زیرا این امر موجب از دست رفتن انگیزه طلاب و اساتید هم میشود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر بیش از هزار نفر استاد سطح عالی و خارج فقط در قم مشغول تدریس فقه و اصول هستند گفت: نشاط و فعال بودن حوزه را میتوان از طریق شاخصههای گوناگونی مورد ارزیابی قرار داد و به اثبات رساند.
آیتالله حسینی بوشهری کارکردهای گذشته و حال حوزه علمیه را در مقام مقایسه با یکدیگر مورد توجه قرار داد و افزود: در گذشته فقط طلاب برای تبلیغ یا اقامه نماز جماعت تربیت میشدند ولی امروز 39 رشته تخصصی در حوزه تدریس میشود و طلاب جوان، مباحث بسیار مفیدی را مسائل نوپیدای فقهی در مجلات تخصصی حوزه مورد نقد و بررسی قرار میدهند.
مدیر حوزههای علمیه سراسر کشور با بیان اینکه پرهیز از بخشینگری برای قضاوت در مورد حوزه امری لازم است گفت: ورود فضلای حوزوی در مباحث مختلف علوم انسانی یکی دیگر از ابعادی است که باید به آن توجه داشته باشیم ضمن اینکه اخیرا طرح شناسایی استعدادهای برتر حوزوی نیز در حال اجراست که سبب شده افرادی همچون معاون علمی و فناوری رئیس جمهور پس از حضور در اجلاسیه مربوط به این طرح، نگاه دیگری به حوزهها داشته و پیشرفت حوزه را مورد تمجید قرار دهد.
وی در خاتمه با اشاره به دیگر ظرفیتهای حوزه همچون فعالیت 400 نفر استاد تفسیر در قم و فعالیت 150 مرکز پژوهشی حوزوی خاطرنشان کرد: قبول داریم آموزش در حوزه، پژوهشمحور نیست اما لازم است اساتید به طلاب خود تکلیف کنند فعالیتهای پژوهشی را ارتقا دهند ضمن اینکه معتقدیم متون درسی حوزه نیازمند بازبینی و ارتقاء هستند البته در این بین علمیت کتابها باید حتما مد نظر قرار گیرد اما روش و قالب ارائه آنها تغییر کند.
افت تحصیلی در حوزه واقعیت ندارد
آیتالله ناصر مکارم شیرازی از مراجع عظام تقلید هم به عنوان سخنران ویژه این اجلاسیه با اشاره به روایتی از حضرت محمد(ص) مبنی بر اینکه راه بهشت، علم و دانش است اظهار کرد: سوال اینجاست که چرا بهشت به سوی عالمان میآید و درهای بهشت به روی اهل علم باز میشود و در پاسخ هم باید به موضوع روشنی اشاره کرد چه اینکه جاهل دشمن داخلی خود یعنی هوای نفس را نمیشناسد ولی عالمان به خوبی از عهده چنین کاری بر میآیند.
وی افزود: شخص جاهل دشمنان بیرونی یعنی شیاطین جن و انس را هم نمیشناسد و حتی گاهی آنها را دوست خود میپندارد به عبارتی جهل موجب میشود انسان قدرت دشمنشناسی را از دست بدهد و راه را از چاه باز نشناسد و به بیراهه گام نهد و گمان کند در راه صحیح قدم برداشته است.
این مرجع تقلید در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه حوزههای علمیه در حال حاضر تعطیلیهای زیادی دارند گفت: ماه رمضان به تدریج به فصل بهار رسیده و سالهای آینده شاهد خواهیم بود که ابتدا ماه رمضان فرا میرسد و تعطیل است، سپس تابستان و ماه محرم و صفر هم در پیش است بنابراین باید فکری برای این مشکل کرد و چاره کار را به دست آورد.
وی ادامه داد: برگزاری جلسات مشورتی با حضور اساتید حوزوی اقدامی پسندیده و لازم است ولی اینکه برخی بگویند در حوزه افت تحصیلی وجود دارد من هم موافق چنین کلامی نیستم.
آیتالله مکارم شیرازی با اشاره به اینکه هر سال مسائل فقهی را به مسابقه میگذاریم و شاگردان درس خود من، در تعطیلاتی که دارند رسالههای جامعی تهیه میکنند گفت: قبول داریم که کمبودها و مشکلاتی در حوزه وجود دارد که باید ابتدا آنها را فهرست و اولویتبندی کرد و سپس به یافتن راه چاره برای هر یک از آنها پرداخت.
استاد برجسته حوزه علمیه قم با بیان اینکه اگر انسان مرعوب مشکلات شود، راهکارهای لازم را هم از دست میدهد خاطرنشان کرد: تقویت شوق و انگیزه طلاب برای علمآموزی یکی از مهمترین راهکارهاست زیرا این شوق باید جنبه معنوی داشته باشد و برای نیل به این مقصود، اساتید میتوانند حالات بزرگان پیشین را در لابهلای دروس خود برای شاگردان بیان و الگوهای صحیح را به آنها معرفی کنند.
وی ادامه داد: افت تحصیلی در حوزه واقعیت ندارد ولی نباید به سمتی برویم که این امر واقعیت پیدا کند؛ برای این امر اتکا به سنتهای خوب و دیرین حوزوی راهکاری مناسب محسوب میشود که از آن جمله میتوان به رابطه نزدیک میان استاد و شاگرد، مطالعه درس برای درس و نه مدرکگرایی و تحصیل علم برای خدمت به امام عصر(عج) اشاره کرد.
آیتالله مکارم شیرازی در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر گام برداشتن در مسیر تهذیب و اخلاق از سوی طلاب همزمان با پیشرفت علمی تصریح کرد: همه میدانیم که هیچ زمانی عوامل فساد اخلاقی مانند امروز وجود نداشته است.
استاد برجسته حوزه علمیه قم با بیان اینکه امروز رسانهها و فضای مجازی به همراه شبکههای ماهوارهای سعی در به انحراف کشاندن جوانان ایرانی دارند گفت: این کار آنها با هدف شکستن مقاومت در مقابل دشمن صورت میگیرد به همین دلیل باید به همان نسبت که عوامل فساد بیشتر شدهاند، مسائل اخلاقی هم با شدت بیشتری مورد توجه قرار گیرد و بیان شود.
وی افزود: یکی دیگر از نکات مهمی که باید همواره مد نظر باشد حفظ استقلال حوزههای علمیه است زیرا حوزههای شیعه افتخار میکنند از دولتها مستقل بوده و هیچگونه وابستگی به آنها ندارند چه اینکه اگر حوزهها مستقل نبودند امام راحل هم نهضت اسلامی را از حوزه آغاز نمیکرد.
آیتالله مکارم شیرازی با بیان اینکه امروز بزرگترین مفتیان اهل سنت توسط دولتها تعیین میشوند عنوان کرد: سئوال اینجاست که چنین مفتیانی چه میتوانند در مقابل دولتهایشان انجام دهند؟
استاد برجسته حوزه علمیه قم با اشاره به تصمیم خام و جنایتبار آل سعود برای تجاوز به یمن و احمقانه بودن این اقدام جنونآمیز گفت: مفتیان این کشور هیچ اعتراضی نکردند و حتی گفتند در ماه حرام، حمله به یمن کاری حکیمانه و عاقلانه محسوب میشود و این موضعگیری به دلیل عدم استقلال آنهاست ولی حوزههای علمیه شیعی در عین اینکه از دولتها حمایت میکنند اما نقاط ضعف و اشتباه را هم گوشزد کرده و همیشه نقش انتقادی خود را حفظ کردهاند و حوزه مطلوب امام زمان(عج) نیز همین است.
در ادامه، نماهنگی پیرامون اهمیت و جایگاه حوزه علمیه قم از دیرباز تاکنون و نقش این حوزه در پیشبرد و حمایت از اهداف نظام اسلامی به نمایش در آمد.
در انتها نیز با اهدای لوح تقدیر از یک عمر زحمات و مجاهدتهای علمی و پژوهشی پنج نفر از اساتید برتر تجلیل به عمل آمد.
آیتالله محمد یزدی و آیتالله سید ابوالفضل میرمحمدی دو نفر از اساتیدی بودند که به عنوان نمونه و پیشکسوت تجلیل از آنها صورت گرفت؛ همچنین تقدیر از آیتالله مؤیدی و نیز حجج اسلام والمسلمین کاهانی و حسینیخواه به عنوان اساتید نمونه انجام شد.
==============
گزارش از صدرالدین فلاح
فارس از قم، هفدهمین اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم در سالن همایشهای مدرسه امام کاظم(ع) برگزار شد.
در این مراسم جمعی از فضلا، اعضای جامعه مدرسین و مجلس خبرگان رهبری و اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم حضور داشتند.
مهارتهای فکری و کلامی طلاب ارتقاء یابد
ابتدا حجتالاسلام والمسلمین احمد فرخفال مدیر حوزه علمیه استان قم طی سخنانی با بیان اینکه چهار کمیسیون تخصصی در این اجلاس فعالیت داشتند، اظهار کرد: نظرات سازندهای را در این کمیسیونها از سوی اساتید دریافت کردیم.
وی افزود: اساتید و ضرورت شناخت جهان و حوادث زمان، نقش استاد در رشد علمی و تربیتی طلاب، اساتید و افزایش بهرهوری از تدریس و بررسی معیارهای استاد موفق در حوزههای علمیه عناوین چهار کمیسیون مذکور بودند.
مدیر حوزه علمیه استان قم با بیان اینکه اساتید برجستهای در هر یک از این کمیسیونها حضور یافتند، اضافه کرد: پس از انتخاب مخبر و سخنگوی کمیسیون، جلسات آنها شروع شد و با نتیجهگیری از مباحث خاتمه یافت.
وی ادامه داد: در هفدهمین اجلاس اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم شاهد برقراری نظمی خوب نسبت به دورههای گذشته بودیم که این امر نتیجه اهتمام اساتید است.
فرخفال با اشاره به اینکه تعداد فراوانی از طلاب با برنامه دروس سطوح در کلاسهای درس حاضر میشوند، خاطرنشان کرد: با این حال دو دغدغه جدی در این زمینه وجود دارد نخست اینکه تعطیلات در حوزه زیاد است که باید تلاش کنیم با استفاده از همه ظرفیتها این مشکل برطرف شود و دیگر اینکه مهارتهای فکری و کلامی طلاب در پاسخگویی به شبهات به حد کافی نیست که این امر هم نیازمند توجه جدی است.
مدیر حوزه علمیه استان قم با بیان اینکه در زمینه فقه، اصول و تفسیر با اهتمام اساتید موفق شدیم کلاسهای درس را رونقی دوچندان بخشیم، تصریح کرد: با این حال در زمینه توانایی طلاب در زمینه پاسخگویی به شبهات مشکلاتی وجود دارد که حل آنها جزء با آموزش صحیح کلام و دروس اعتقادی ممکن نخواهد بود.
وی گفت: در طرح ساماندهی دروس عالی باید به ارزیابیهای دقیقتری بپردازیم و اینگونه نباشد که طلبهای بدون شرکت در کلاسها موفق به کسب نمرات بالا یا حتی قبولی شود.
اساتید حوزوی اهتمام بیشتری به پژوهش داشته باشند
سخنگویان و رؤسای کمیسیونهای تخصصی این اجلاسیه به ارائه نتایج بررسیهای کارشناسی و راهکارهای پیشنهادی اساتید پرداختند.
ابتدا حجتالاسلام علی اکبر ابوترابی رئیس کمیسیون اساتید و افزایش بهرهوری تدریس اظهار کرد: باید دید علت چیست که طلاب پس از سالها تحصیل و گذراندن امتحانات گوناگون، نمیتوانند در راستای نیازهای امروز جامعه و دنیای اسلام، تحقیقی جامع ارائه دهند.
وی افزود: شلوغی برخی کلاسها، اشتغال زیاد بعضی اساتید و کم شدن حس تعهد و مسئولیتپذیری از جمله مشکلاتی است که در این زمینه وجود دارد.
رئیس کمیسیون اساتید و افزایش بهرهوری تدریس اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم با بیان اینکه برگزاری کلاسهای اخلاق یکی از راهکارهای برطرف کردن این مشکلات است گفت: ارتقای مسئولیتپذیری طلاب از طرق مختلف، تجهیز کلاسهای حوزوی به وسائل آموزشی مناسب، ارائه طرح برای کاهش اشتغال اساتید و سوق دادن اساتید به کلاسهایی با تعداد شاگردان کمتر برخی از راهکارهایی هستند که در این کمیسیون ارائه شدهاند.
وی ادامه داد: همچنین لازم است کارگاههای کلاسداری برای اساتید برگزار شود و علاوه بر این طلاب هم از نیازهای روز اطلاع یابند و توانایی لازم برای پاسخگویی به شبهات را داشته باشند.
ابوترابی عنوان کرد: شناسایی استعدادهای برتر طلاب و راهنمایی آنها به سمت موضوعات مورد نیاز، جذب طلاب به اندازه امکانات موجود، حضور و غیاب منظم در کلاسها، دخالت دادن اساتید در طرح سئوالات و بهرهگیری از اساتید متخصص در امتحانات شفاهی در کنار توجه بیشتر به امر پژوهش دیگر راهکارهای ارائه شده به شمار میروند.
لزوم تدوین سند چشمانداز بلندمدت برای ارتقای همهجانبه حوزه علمیه
در ادامه نوبت به حجتالاسلام حسن زارعی رئیس کمیسیون استاد موفق رسید و او هم طی سخنانی اظهار کرد: برای تحصیل، آغاز و پایانی وجود ندارد و انسان باید همواره در حال علم آموزی باشد.
وی افزود: در عرصههای فرهنگی و دینی، توفیقی حاصل نمیشود مگر اینکه از دانشمندان و اساتید برجسته در برنامهریزیها استفاده شود.
رئیس کمیسیون استاد موفق اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم با بیان اینکه بر همین اساس، دعوت از اساتید و نظرخواهی از آنها در دستور کار قرار دارد گفت: اگر چه این حرکت گامی رو به جلوست اما ناقص و دیرهنگام است.
وی ادامه داد: حوزه کنونی ما در برخی ابعاد دارای افتهایی بوده که میتوان با برنامهریزی بلندمدت و تبیین سند چشمانداز قوی و چند ساله، این نقاط ضعف را برطرف کرد.
زارعی با اشاره به اینکه تاکنون چنین سندی به طور کامل تنظیم نشده است خاطرنشان کرد: امیدواریم با تحقق این امر مهم، به سمتی برویم که رضایت حضرت حق و خشنودی امام عصر (عج) فراهم شود.
رئیس کمیسیون استاد موفق اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم عنوان کرد: امسال هم مانند گذشته، اساتید در چند کمیسیون به فعالیت پرداختند تا به بررسی مسائل از ابعاد گوناگون بپردازند.
وی افزود: معیارهای استاد موفق در این کمیسیون مورد بحث قرار گرفت؛ نتیجه این شد که استاد موفق کسی است که مطالعه پیش از درس داشته و به امور دیگری که در راستای تدریس نیستند اشتغال نداشته باشد، از ابزارهای جدید آموزشی بهره ببرد، تجربیات اساتید دیگر را مورد استفاده قرار داده و آنها را به طلاب نیز منتقل کند، طلاب را تشویق به مطالعه پیش از درس کند، به طرح سئوال از مطالب بپردازد و از طلاب بخواهد پاسخ آنها را بیابند و همچنین تحقیق و پژوهش را در عرصه تدریس به ویژه سطح خارج عملیاتی کند.
زارعی حفظ شخصیت طلاب در محیط آموزشی و رفاقت با شاگردان را از دیگر ویژگیهای اساتید موفق دانست و تصریح کرد: حفظ شئون اساتید و اعاظم گذشته در هنگام نقد مطالب، رعایت تواضع، پیگیری امور و مشکلات طلاب در حد توان و ... بخش دیگری از این معیارها هستند.
رئیس کمیسیون استاد موفق اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم گفت: مقرر شد هر سال در سه مقطع، اساتید گذشته و حال سطح عالی و نیز اساتید خارج فقه و اصول به عنوان اساتید موفق حوزه علمیه معرفی شوند.
اساتید رکن اصلی ارتقای علمی و اخلاقی حوزه هستند
حجتالاسلام والمسلمین سید احمد حسینی خراسانی رئیس کمیسیون نقش اساتید در ارتقای علمی و تربیتی طلاب هم در ادامه با حضور در جایگاه، اظهار کرد: زمانی تدریس و تحقیق در حوزه ارتقای کیفی خواهد یافت که ارتباط میان استاد و شاگرد هم ارتقا یابد.
وی افزود: اساتید رکن اصلی ارتقای سطح علمی و اخلاقی طلاب به شمار میروند به این ترتیب که میزان تاثیرگذاری استاد در حوزه در ابعاد مختلف دانشافزایی و تربیتی و اخلاقی، بستگی به منش و مشی علمی و رفتاری آنها دارد.
رئیس کمیسیون نقش اساتید در ارتقای علمی و تربیتی طلاب اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم با بیان اینکه مشکلات درسی، آموزشی و معیشتی طلاب باید از طریق اساتید به مسئولان حوزه منتقل شود گفت: البته باید روحیه قناعت، مباحثه و تحصیل عالمانه را در طلاب تقویت کرد.
وی ادامه داد: برای رساندن حوزه علمیه به جایگاه عظیم صیانت از دین، دفاع از اسلام و نشر آن نیازمند اتکا به اصولی هستیم که رهبر معظم انقلاب و مراجع تقلید آنها را مورد تاکید قرار دادهاند.
حسینی خراسانی عنوان کرد: برای ارتقای سطح اخلاق در حوزه باید تمهذ تمرکز در حوزه را تقویت و از تشکیک و پراکندگی در مدیریت حوزه پرهیز کرد زیرا مدیریت، مسئولیتی سنگین و حساس به شمار میرود و کسی که این مسئولیت را پذیرفته باید تمام وقت و انرژی خود را در همین راستا صرف کند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه بر این اساس حوزه به جایگاهی میرسد که اهلبیت(ع) انتظار آن را دارند خاطرنشان کرد: شکوه و عظمت حوزه در گرو رعایت اصولی است که رهبری و مراجع همواره آنها را گوشزد کردهاند.
وی با بیان اینکه موقعیت ممتاز طلبگی افتخاری عظیم در جامعه اسلامی است گفت: اساتید باید این موقعیت را به طلاب یادآور شده و همواره آنها را در راستای اهداف خود مورد تشویق قرار دهند.
حجتالاسلام سید محسن احمدی رئیس کمیسیون اساتید و ضرورت شناخت جهان اسلام و حوادث جهان هم در پایان این بخش از اجلاسیه در سخنانی اظهار کرد: اساتید حوزوی باید از تمدن و فرهنگ ملتهای مسلمان آگاهی کافی داشته باشند.
وی افزود: شناخت جایگاه مسلمانان در بین مردم جهان، اطلاع از جغرافیای کشورهای اسلامی، اطلاع از نیازهای مسلمانان در کشورهای اسلامی و سایر نقاط جهان و نیز ارتباط مسلمانان با یکدیگر از دیگر ویژگیهای یک استاد موفق حوزوی به شمار میروند.
رئیس کمیسیون اساتید و ضرورت شناخت جهان اسلام و حوادث جهان اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم با بیان اینکه علمای اسلام در طول تاریخ همواره پاسدار مکتب بودهاند گفت: آنها هیچگاه نسبت به حوادث زمان بیتفاوت نبودهاند.
وی ادامه داد: در شرایط کنونی با توجه به حساسیت زمان و تهاجمهای گوناگون دشمنان اسلام، ضرورت توجه اساتید بزرگ حوزه به این مسائل دو چندان است، وظیفه اساتید تنها تدریس و تربیت شاگرد نیست بلکه آگاهی از رخدادها و حوادث جهان اسلام نیز جزو تکالیف آنهاست.
احمدی با بیان اینکه در کمیسیون اساتید و ضرورت شناخت جهان اسلام و حوادث جهان به این مطالب توجه ویژهای صورت گرفته است گفت: هدایت موضوعات و رسالههای علمی سطوح سه و چهار به سمت نیازهای مسلمانان در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، اعتقادی و سیاسی یکی از راهکارهایی است که در این زمینه تعیین شده است.
رئیس کمیسیون اساتید و ضرورت شناخت جهان اسلام و حوادث جهان اجلاسیه اساتید حوزه عنوان کرد: توسعه و تداوم سفرهای تحقیقاتی اساتید حوزوی به کشورهای اسلامی توسط معاونت بینالملل، تشکیل اتحادیه اساتید جهان اسلام، رصد جریانسازی فکری جهان اسلام در حوزه، فراهم کردن زمینه تسلط اساتید به زبانهای خارجی مورد نیاز، پیوند و ارتباط حوزه با جهان اسلام از طریق شبکه جهانی وب و فضاسازی ارتباط اساتید با یکدیگر و ایجاد معاونت یا کمیسیون مخصوص حوادث زمان از جمله تصمیماتی است که در این کمیسیون اخذ شدهاند.
وی با بیان اینکه امروز در دانشگاهها و در مقطع دکتری، دانشجویان باید رسالهای در سطح علمی و پژوهشی ارائه دهد که این امر در حوزه وجود ندارد خاطرنشان کرد: پیشنهاد این است که در حوزه نیز چنین اقدامی صورت بگیرد.
احمدی افزود: به غیر از رسالتی که نظام و دولت جمهوری اسلامی در زمینه حوادث منطقه و جهان دارند، اساتید حوزوی نیز تکالیفی در این موارد دارند به همین دلیل لازم است اساتید حوزه علمیه قم راهکارهای مبارزه و مقابله صحیح با گروهک تروریستی داعش به عنوان یکی از فاجعههای امروز دنیای اسلام را مورد بررسی عالمانه قرار دهند.
منتقدان حوزه نیمه پر لیوان را بنگرند
بعد از آن نوبت به سخنرانی مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور، آیتالله سید هاشم حسینی بوشهری رسید و او از همان ابتدا در مخالفت با نظر یکی از کمیسیون ها با بیان اینکه با موفقیت در حال گذراندن آخرین هفتههای سال تحصیلی 94 – 93 حوزه هستیم اظهار کرد: در اجلاسیه هفدهم اساتید سطح عالی و خارج حوزه، کمیسیونهای تخصصی با حضور حدود 200 نفر از اساتید نکات بسیار خوبی را مورد بررسی قرار داده و راهکارهای مناسبی هم پیشنهاد شده است.
وی افزود: یکی از مسائلی که امروز به شکل فزایندهای در القای آن از جانب برخی افراد دیده میشود، این است که حوزه دچار افت شدید تحصیلی شده اما باید گفت این تعبیر را سخنی ناروا میدانم و میگویم حوزه شایسته چنین تعبیراتی نیست.
مدیر حوزههای علمیه سراسر کشور با بیان اینکه در نقد و بررسی حوزههای علمیه نباید یک بخش از آن را مورد مطالعه قرار داد و دیگر موفقیتها را نادیده گرفت خاطرنشان کرد: زمینه اساسی برای مطالعه جامع از حوزه این است که بررسیهای همه جانبهای صورت بگیرد.
وی ادامه داد: آمادگی داریم که هرگونه اطلاعاتی را در مورد امتحانات، پذیرش و دیگر موارد مورد نیاز در اختیار کمیتهای از میان اساتید برجسته قرار دهیم تا آنها بررسیهای میدانی در همه بخشها انجام دهند و طبق شاخصهای تعیین شده، نتیجهگیری کنند و اگر حاصل این تحقیقات آن باشد که افت تحصیلی در حوزه رخ داده آنگاه راهکارهای لازم را هم در دستور کار قرار میدهیم.
آیتالله حسینی بوشهری با اشاره به اینکه برخی افراد گاهی ملتزم به بیان مباحثی که مطرح میکنند نیستند گفت: در حقیقت این افراد توجه ندارند که خودشان استاد حوزه و جزئی از این نهاد به شمار میروند.
معاون جامعه مدرسین حوزه علمیه قم عنوان کرد: رسالت امروز حوزه فراتر از دیروز است و میتوان گفت در شرایط کونی حوزه ما موفقتر از قبل در حال انجام وظایف خود است.
وی با بیان اینکه برخی طلاب در دورترین مناطق و زیر شدیدترین فشارها و حتی تهدید علیه اعضای خانوادهشان، مرزبانی از عقاید دینی را بر عهده دارند گفت: با این حال همین مبلغان زحمتکش، گاهی در اختلاف میان دو استاد در امتحان شفاهی، بلاتکلیف میمانند که کدامیک درست میگوید.
آیتالله حسینی بوشهری عنوان کرد: در گذشته طلاب امتحانات سختی مانند امروز را در حوزهها نمیگذراندند و مدرکگرایی هم وجود نداشت.
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه نباید حوزههای علمیه بیرحمانه مورد حمله قرار گیرند خاطرنشان کرد: نگاهی به نتایج امتحانات حوزوی نشان میدهد واژه «افت تحصیلی» به هیچ وجه شایسته حوزه نیست و نباید اینگونه مباحث را مدام در جلسات گوناگون تکرار کرد زیرا این امر موجب از دست رفتن انگیزه طلاب و اساتید هم میشود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر بیش از هزار نفر استاد سطح عالی و خارج فقط در قم مشغول تدریس فقه و اصول هستند گفت: نشاط و فعال بودن حوزه را میتوان از طریق شاخصههای گوناگونی مورد ارزیابی قرار داد و به اثبات رساند.
آیتالله حسینی بوشهری کارکردهای گذشته و حال حوزه علمیه را در مقام مقایسه با یکدیگر مورد توجه قرار داد و افزود: در گذشته فقط طلاب برای تبلیغ یا اقامه نماز جماعت تربیت میشدند ولی امروز 39 رشته تخصصی در حوزه تدریس میشود و طلاب جوان، مباحث بسیار مفیدی را مسائل نوپیدای فقهی در مجلات تخصصی حوزه مورد نقد و بررسی قرار میدهند.
مدیر حوزههای علمیه سراسر کشور با بیان اینکه پرهیز از بخشینگری برای قضاوت در مورد حوزه امری لازم است گفت: ورود فضلای حوزوی در مباحث مختلف علوم انسانی یکی دیگر از ابعادی است که باید به آن توجه داشته باشیم ضمن اینکه اخیرا طرح شناسایی استعدادهای برتر حوزوی نیز در حال اجراست که سبب شده افرادی همچون معاون علمی و فناوری رئیس جمهور پس از حضور در اجلاسیه مربوط به این طرح، نگاه دیگری به حوزهها داشته و پیشرفت حوزه را مورد تمجید قرار دهد.
وی در خاتمه با اشاره به دیگر ظرفیتهای حوزه همچون فعالیت 400 نفر استاد تفسیر در قم و فعالیت 150 مرکز پژوهشی حوزوی خاطرنشان کرد: قبول داریم آموزش در حوزه، پژوهشمحور نیست اما لازم است اساتید به طلاب خود تکلیف کنند فعالیتهای پژوهشی را ارتقا دهند ضمن اینکه معتقدیم متون درسی حوزه نیازمند بازبینی و ارتقاء هستند البته در این بین علمیت کتابها باید حتما مد نظر قرار گیرد اما روش و قالب ارائه آنها تغییر کند.
افت تحصیلی در حوزه واقعیت ندارد
آیتالله ناصر مکارم شیرازی از مراجع عظام تقلید هم به عنوان سخنران ویژه این اجلاسیه با اشاره به روایتی از حضرت محمد(ص) مبنی بر اینکه راه بهشت، علم و دانش است اظهار کرد: سوال اینجاست که چرا بهشت به سوی عالمان میآید و درهای بهشت به روی اهل علم باز میشود و در پاسخ هم باید به موضوع روشنی اشاره کرد چه اینکه جاهل دشمن داخلی خود یعنی هوای نفس را نمیشناسد ولی عالمان به خوبی از عهده چنین کاری بر میآیند.
وی افزود: شخص جاهل دشمنان بیرونی یعنی شیاطین جن و انس را هم نمیشناسد و حتی گاهی آنها را دوست خود میپندارد به عبارتی جهل موجب میشود انسان قدرت دشمنشناسی را از دست بدهد و راه را از چاه باز نشناسد و به بیراهه گام نهد و گمان کند در راه صحیح قدم برداشته است.
این مرجع تقلید در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه حوزههای علمیه در حال حاضر تعطیلیهای زیادی دارند گفت: ماه رمضان به تدریج به فصل بهار رسیده و سالهای آینده شاهد خواهیم بود که ابتدا ماه رمضان فرا میرسد و تعطیل است، سپس تابستان و ماه محرم و صفر هم در پیش است بنابراین باید فکری برای این مشکل کرد و چاره کار را به دست آورد.
وی ادامه داد: برگزاری جلسات مشورتی با حضور اساتید حوزوی اقدامی پسندیده و لازم است ولی اینکه برخی بگویند در حوزه افت تحصیلی وجود دارد من هم موافق چنین کلامی نیستم.
آیتالله مکارم شیرازی با اشاره به اینکه هر سال مسائل فقهی را به مسابقه میگذاریم و شاگردان درس خود من، در تعطیلاتی که دارند رسالههای جامعی تهیه میکنند گفت: قبول داریم که کمبودها و مشکلاتی در حوزه وجود دارد که باید ابتدا آنها را فهرست و اولویتبندی کرد و سپس به یافتن راه چاره برای هر یک از آنها پرداخت.
استاد برجسته حوزه علمیه قم با بیان اینکه اگر انسان مرعوب مشکلات شود، راهکارهای لازم را هم از دست میدهد خاطرنشان کرد: تقویت شوق و انگیزه طلاب برای علمآموزی یکی از مهمترین راهکارهاست زیرا این شوق باید جنبه معنوی داشته باشد و برای نیل به این مقصود، اساتید میتوانند حالات بزرگان پیشین را در لابهلای دروس خود برای شاگردان بیان و الگوهای صحیح را به آنها معرفی کنند.
وی ادامه داد: افت تحصیلی در حوزه واقعیت ندارد ولی نباید به سمتی برویم که این امر واقعیت پیدا کند؛ برای این امر اتکا به سنتهای خوب و دیرین حوزوی راهکاری مناسب محسوب میشود که از آن جمله میتوان به رابطه نزدیک میان استاد و شاگرد، مطالعه درس برای درس و نه مدرکگرایی و تحصیل علم برای خدمت به امام عصر(عج) اشاره کرد.
آیتالله مکارم شیرازی در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر گام برداشتن در مسیر تهذیب و اخلاق از سوی طلاب همزمان با پیشرفت علمی تصریح کرد: همه میدانیم که هیچ زمانی عوامل فساد اخلاقی مانند امروز وجود نداشته است.
استاد برجسته حوزه علمیه قم با بیان اینکه امروز رسانهها و فضای مجازی به همراه شبکههای ماهوارهای سعی در به انحراف کشاندن جوانان ایرانی دارند گفت: این کار آنها با هدف شکستن مقاومت در مقابل دشمن صورت میگیرد به همین دلیل باید به همان نسبت که عوامل فساد بیشتر شدهاند، مسائل اخلاقی هم با شدت بیشتری مورد توجه قرار گیرد و بیان شود.
وی افزود: یکی دیگر از نکات مهمی که باید همواره مد نظر باشد حفظ استقلال حوزههای علمیه است زیرا حوزههای شیعه افتخار میکنند از دولتها مستقل بوده و هیچگونه وابستگی به آنها ندارند چه اینکه اگر حوزهها مستقل نبودند امام راحل هم نهضت اسلامی را از حوزه آغاز نمیکرد.
آیتالله مکارم شیرازی با بیان اینکه امروز بزرگترین مفتیان اهل سنت توسط دولتها تعیین میشوند عنوان کرد: سئوال اینجاست که چنین مفتیانی چه میتوانند در مقابل دولتهایشان انجام دهند؟
استاد برجسته حوزه علمیه قم با اشاره به تصمیم خام و جنایتبار آل سعود برای تجاوز به یمن و احمقانه بودن این اقدام جنونآمیز گفت: مفتیان این کشور هیچ اعتراضی نکردند و حتی گفتند در ماه حرام، حمله به یمن کاری حکیمانه و عاقلانه محسوب میشود و این موضعگیری به دلیل عدم استقلال آنهاست ولی حوزههای علمیه شیعی در عین اینکه از دولتها حمایت میکنند اما نقاط ضعف و اشتباه را هم گوشزد کرده و همیشه نقش انتقادی خود را حفظ کردهاند و حوزه مطلوب امام زمان(عج) نیز همین است.
در ادامه، نماهنگی پیرامون اهمیت و جایگاه حوزه علمیه قم از دیرباز تاکنون و نقش این حوزه در پیشبرد و حمایت از اهداف نظام اسلامی به نمایش در آمد.
در انتها نیز با اهدای لوح تقدیر از یک عمر زحمات و مجاهدتهای علمی و پژوهشی پنج نفر از اساتید برتر تجلیل به عمل آمد.
آیتالله محمد یزدی و آیتالله سید ابوالفضل میرمحمدی دو نفر از اساتیدی بودند که به عنوان نمونه و پیشکسوت تجلیل از آنها صورت گرفت؛ همچنین تقدیر از آیتالله مؤیدی و نیز حجج اسلام والمسلمین کاهانی و حسینیخواه به عنوان اساتید نمونه انجام شد.
==============
گزارش از صدرالدین فلاح