تکبر موجب شد برخی خود را برتر از امام بدانند

رییس مؤسسه امام خمینی(ره) با اشاره به این که غرور و تکبر حتی برخی افراد انقلابی را نیز زمین زده است، گفت: اینها می گویند ما امام(ره) و مردم را وادار کردیم که چنین و چنان کنند؛ یکی نیست بگوید اگر امام(ره) نبود شما کسی نبودید که مردم به حساب بیاورند.

به گزارش پایگاه 598 به نقل از رسا، آیت الله محمدتقی مصباح یزدی رییس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) عصر امروز در دیدار طلاب مدارس علمیه حقانی و شهیدین ضمن تبریک اعیاد شعبانیه، در تبیین عظمت آثار به جای مانده از امام سجاد(ع)، اظهار داشت: آثاری که از امام سجاد(ع) به صورت صحفیه رسیده است یکی از افتخارات شیعه است.

وی افزود: برخی بزرگان آن را زبور آل محمد(ص) نامیده اند چراکه در میان کتاب های آسمانی، زبور دارای مناجات هایی بوده است که حضرت داود(ع) با صدای زیبای خود آنها را می خواندند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم یکی از دعاهای معروف صحیفه سجادیه را دعای مکارم الاخلاق خواند و گفت: در این دعا مضامینی از مسائل اخلاقی وجود دارد که گوهرهای بسیار گران بهایی است و درس های اخلاقی بسیار بزرگی دارد به همین دلیل بحث و تفسیر فراوانی در مورد این دعا شده است.

شرح دعای مکارم الاخلاق

نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری در شرح فرازی از دعای مکارم الاخلاق، ابراز داشت: حضرت خطاب به خداوند می گوید به من توفیق بده هر اندازه که نزد مردم عزیز می شوم و هر اندازه که در جامعه و در ظاهر برایم عزت ایجاد می کنی، به همان اندازه نزد خودم ذلیل باشم.

رییس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با طرح این پرسش که چرا باید انسان پیش خودش کوچک باشد، گفت: اعتماد به نفس و خود باوری که بسیار خوب است و روانشناسان و اساتید علوم تربیتی در این زمینه خیلی کار می کنند؛ شعار سیاسی ای که امام(ره) به ما آموخت «ما می توانیم» است بنابراین چرا باید نزد خود ذلیل باشیم؟!

استاد اخلاق حوزه علمیه قم در پاسخ به این پرسش ابراز داشت: اینکه ما پیش خودمان، خود را کوچک بدانیم منظور حالتی است که نسبت به درک خودمان داریم و نمی خواهد ظهور خارجی اش را بیان کند؛ این یک حالت نفسانی است که به دنبالش انسان خود را با دیگران مقایسه می کند که نسبت به آنها بزرگتر است یا کوچک تر.

نگرش غیر الهی به هستی سبب خودخواهی می‌شود

آیت الله مصباح یزدی نگرش کلی نسبت به هستی را در میان انسان ها به دو دسته تقسیم کرد و گفت: دسته ای از انسان ها هستند که به هستی به عنوان آثار خداوند نگاه می کنند، انبیاء، ائمه معصومین(ع) و کسانی که در این مکتب خوب تربیت شده اند این گونه اند؛ اینها عالم را بدون خدا مورد توجه قرار نمی دهند.

وی افزود: در مقابل آن نگرشی است که شاید به زحمت وجود خود خداوند را هم بپذیرند و خدا را به عنوان پدید آورنده هستی می شناسند و اعتقاد دارند که جهان به وجود خداوند نیازی ندارد و مانند ساعتی که کوک شده باشد خودش کار می کند؛ نگاه اینها به عالم یک وجود استقلالی است و این افراد همه چیز را برای خودشان می خواهند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: در این بینش اعتماد به نفس یک معنای دیگری دارد؛ اما اگر نگرش ما این باشد که عالم برای بقاء لحظه به لحظه به وجود خداوند نیاز دارد، در این شرایط اعتماد به نفس معنای دیگری پیدا می کند، کوچکی و بزرگی یک معنای دیگری دارد؛ در این نگاه در مقابل عظمت خداوند هیچ چیزی دیگری به حساب نمی آید.

نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری افزود: انسان وقتی به این معرفت دست پیدا نکند و برای خود و هستی، استقلالی فرض کند آنگاه همه چیز را با خدا مقایسه می کند؛ کسی باید به اینها بفهماند که تو و همه هستی در برابر خداوند خیلی کوچک هستید.

تکبر ناشی از جهالت نسبت به عظمت پروردگار است

رییس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) بیان داشت: از آنجایی که جهالت نسبت به عظمت پروردگار در آدمی زاد غلبه دارد گاهی ته دل به خدا می گوید تو یکی من هم یکی؛ تو گفتی نماز بخوان اما حوصله ندارم، گفتی فلان جا را نگاه نکن اما من دوست دارم نگاه کنم؛ اگر انسان واقعا بفهمد که «الله اکبر» یعنی چه این حالت برایش پیش نمی آید.

استاد اخلاق حوزه علمیه قم با اشاره به این که انبیاء و ائمه(ع) آمده اند تا انسان را از این جهالت درآوردند، گفت: آنها تلاش کردند تا آدمی ذلت خود را در برابر خداوند درک کند و توجه داشته باشد که عبد و مملوک است و در مقابل خداوند چیزی نیست.

آیت الله مصباح یزدی در توضیح آیه « قَالَ لَمْ أَکُن لِّأَسْجُدَ لِبَشَرٍ خَلَقْتَهُ مِن صَلْصَالٍ مِّنْ حَمَإٍ مَّسْنُونٍ» گفت: اولین کسی که در مقابل خداوند ایستاد ابلیس بود که در مقابل دستور خداوند مبنی بر سجده بر آدم، نافرمانی کرد؛ ویژگی ای که قرآن برای ابلیس مطرح می کند که او را ملعون ازل و ابد کرد تکبر است.

وی با اشاره به اهمیت توجه به بحث تکبر و خودبزرگ بینی در آموزه های اسلامی، خاطرنشان کرد: به همین دلیل محور اصلی خطبه قاصعه نهج البلاغه خودبزرگ بینی است؛ سعی کنید این خطبه را به دقت مطالعه کنید.

خواستگاه بسیاری از مفاسد اجتماعی خود بزرگ بینی و غرور است

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ریشه بسیاری از مفاسد به ویژه مفاسد اجتماعی را خود بزرگ بینی و غرور دانست و گفت: انسان ابتدا خود را در برابر خلق خدا بزرگ می بینید و کم کم خود را در برابر خدا هم بزرگ می شمارد؛ ارتکاب هر گناهی لایه ای از خود بزرگ بینی دارد؛ با این ریشه فساد باید مبارزه کرد.

نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری نخستین راه مبارزه با تکبر را کوچک شمردن خود در برابر خدا عنوان کرد و اظهار داشت: اومانیسم و هیومنیسم برخلاف تفکر اسلامی می گویند انسان اجازه ندارد که در برابر خدا هم ذلیل باشد.

مسلمان حق ندارد خود را در برابر دشمن ذلیل کند/ باید برای حفظ عزت هزینه کرد

رییس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با تأکید بر این که منظور امام سجاد(ع) این نیست که خود را در برابر مردم ذلیل بدانیم، ابراز داشت: ما حق نداریم خود را پیش مردم ذلیل بدانیم به ویژه در برار دشمنان خدا باید تعزز کرد.

استاد حوزه و دانشگاه افزود: وقتی می گوییم آمریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند، وجهه الهی اسلام در برابر کفر است«وَلِلَّهِ الْعِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِینَ» گاهی باید هزینه حفظ این عزت را پرداخت چراکه خداوند می فرماید«وَلَن یَجْعَلَ اللّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلاً».

استاد اخلاق حوزه علمیه قم تکبر را ریشه انحرافاتی دانست که در عالم اسلام و در طول تاریخ انقلاب ایجاد شده است و تصریح کرد: مهم ترین عاملی که موجب شد برخی شخصیت های انقلابی دچار انحراف و فساد شدند، غرور بود؛ بنی صدر خود را در مقابل امام(ره) کسی می دانست و امام(ره) را به حساب نمی آورد و می گفت مردم به من رأی داده اند.

غرور برخی انقلابی ها را هم زمین زد

آیت الله مصباح یزدی با بیان این که هر نوع امتیازی که انسان دارد از جمله زیبایی، قدرت بدنی، علم، مکاشفات می تواند منشأ غرور شود، گفت: حتی برخی افراد انقلابی هم می گویند ما امام(ره) و مردم را وادار کردیم که چنین و چنان کنند؛ یکی نیست بگوید اگر امام(ره) نبود شما کسی نبودید که مردم به حساب بیاورند؟ غرور اجازه نمی دهد به این مسأله فکر کنند.

وی با اشاره به این که همه ائمه معصومین(ع) ما خود را در برابر خداوند به حساب نمی آورند، ابراز داشت: امیرالمؤمنین(ع)آنجا که فقط به خود فکر می کند گوشه نخلستان تاریک به سجده می افتاد و آن مناجات ها را با خدا داشت؛ امام حسن(ع) وقتی وضو می گرفت رنگش می پرید، اینها برای این است که خود را در مظهر خدا کوچک می دیدند و از خدا می خواستند که به این حالشان بیفزاید و در پیشگاه خداوند هیچ حالی بالاتر از این نیست.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به تفاوت بینش الهی و غیر الهی در زمینه اعتماد به نفس، گفت: اعتماد به نفس در فرهنگ اسلامی یعنی اعتماد به نعمت های الهی اما در فرهنگ الحادی یعنی اعتماد به خود نفس منهای وجود خداوند.

هیچ کس نمی تواند بگوید من از دیگران بهترم

نماینده مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری با تأکید بر این که هیچ کس نمی تواند بگوید من از دیگری بهترم، بیان کرد: نزد همه دوستان خود خاکی باشید ازکجا می دانید شاید فردی که در نظر شما گناهکار است توبه کند اما شما با همه عبادت هایتان مبتلا به غرور شوید و خود را جهنمی کنید و هزاران نفر را هم به جهنم بکشانید.

رییس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) گفت: خداوند به حضرت موسی(ع) فرمود که پست ترین موجودی که آفریدم ام را نزد من بیاور، حضرت موسی(ع) به هر موجودی رسید از خود برتر دانست اما در مورد سگ زخمی و متعفنی کمی دچار تردید شد اما با خود گفت از کجا معلوم که من از او پست تر نباشم.

استاد اخلاق حوزه علمیه قم افزود: حضرت موسی(ع) دست خالی نزد خداوند رفت و به ایشان خطاب شد که اگر آن سگ را آورده بودی اسمت را از طومار انبیاء حذف می کردم؛ یعنی پیامبر الوالعزم حق ندارد خود را از سگ بالاتر بداند؛ این تربیت دینی است.

گزارش خطا