روزشمار تاریخ/حزب توده منحل شد

به گزارش پایگاه 598 به نقل از فارس، امروز  برابر با 15 رجب 1436 هجری و 4 می 2015 میلادی است و رویداد‌های زیر رخ داده‌اند.

*انحلال رسمی حزب توده به دلیل خیانت به آرمان ‌های جمهوری اسلامی (1362 ش)

حزب توده ایران در سال 1320 ش با مرام کمونیستی تشکیل شد. اما طولی نیز نکشید که این حزب به عامل و مزدور شوروی در ایران تبدیل گشت و به همین دلیل هیچ گاه مردم مسلمان ایران از آن استقبال نکردند.

حزب توده به جریان ملی شدن صنعت نفت ایران خیانت کرد و در ازای اعطای امتیاز نفت جنوب به انگلیس، خواستار واگذاری نفت شمال ایران به شوروی شد تا به اصطلاح، توازن برقرار شود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، فعالیت حزب توده که در زمان رژیم شاه ممنوع شده بود پس از سی سال، از سر گرفته شد.

اما اعضای این حزب همچنان به تلاش برای تأمین منافع نامشروع شوروی در ایران ادامه دادند.

به طوری که در اعترافات صریح رهبران حزب توده، همکاری این حزب با شوروی تأیید و حتی مطرح شد که در واقع سفیر شوروی در تهران، تصمیمات کمیته مرکزی حزب توده را تأیید نهایی می‌‏کرده است.

در پی این اعترافات و اطلاعات به دست آمده توسط نیروهای امنیتی در مورد نقش شوروی در توطئه علیه انقلاب اسلامی، دستور اخراج هجده تن از افراد سفارت شوروی در ایران صادر شد.

پس از آن که شوروی از رسیدن به اهداف خود در ایران مأیوس شد، با همکاری عوامل داخلی خود در ارتش، در توطئه‏ای برای براندازی نظام جمهوری اسلامی شرکت کرد. اما با هوشیاری عناصر مؤمن و انقلابی در ارتش و نیروهای امنیتی، این توطئه، خنثی شد.

پس از افشای نقش حزب توده ایران در طرح کودتای شوروی علیه انقلاب اسلامی ایران در سال 1361، مسؤولان نظام جمهوری اسلامی، ادامه فعالیت این حزب را بر خلاف مصالح نظام تشخیص داده و پس از دستگیری سران آن، حزب توده را منحل اعلام کردند.

*آغاز بکار دومین کنگره حزب ایران نوین (1350ش)

دومین کنگره حزب ایران نوین با حضور سه هزار و پانصد نفر اعضای کنگره و مدعوین آغاز بکار کردند. در این جلسه نخست وزیر طی نطقی از برنامه های گذشته و آینده سخن گفت.

*محمدعلی فروغی از مقام ریاست وزرائی استعفا داد و هنگام ترک مقر خویش اسناد و مدارک و مهر نخست وزیری را به محمود جم معاون رئیس الوزراء داد. (1305ش)

**رویدادهای مهم این روز در تقویم هجری ( 16 رجب 1436 )

*وقوع جنگ "چالدران" بین قوای صفوی و عثمانی در نزدیکی تبریز(920 ق)

پس از روی کار آمدن سلطان سلیم اول، رابطه‏ ایران و عثمانی رو به تیرگی بیشتر نهاد. او به سمت نواحی غربی ایران لشکرکشی کرد و در سال 920 ق جنگ سختی در چالدران از نواحی ماکو بین شاه اسماعیل صفوی و سلطان سلیم عثمانی روی داد. شاه اسماعیل که قسمت اعظم قشونش در آسیای مرکزی مشغول جنگ با ازبکان بودند، تصمیم به جنگ تدافعی گرفت، زیرا نیروهای عثمانی دو برابر قوای ایران بود.

در ابتدای جنگ، پیروزی با سپاه ایران بود، ولی به علت کثرت نیروهای عثمانی، شکست بر ایران، مستولی شد و با کشته شدن سرداران ایرانی و اسارت حرم شاه، اسماعیل صفوی مجبور به عقب‏نشینی گردید.

در این جنگ سه هزار عثمانی و دو هزار ایرانی کشته شدند ولی علت اصلی در شکست شاه اسماعیل، وجود توپخانه‏ عثمانی بود که جنگ را به نفع ترک‏‌ها به پایان رساند.

پس از عقب نشستن سپاهیان صفوی، سلطان سلیم تبریز را اشغال کرد، ولی به زودی بر اثر مقاومت ملی، مجبور شد تبریز و آذربایجان را تخلیه کند. گویند پس از این واقعه،کسی شاه اسماعیل راخندان ندید.

**رویدادهای مهم این روز در تقویم میلادی ( 5 می 2015 )

*درگذشت "بابی ساندز" مبارز بزرگ ایرلندی (1981م)

بابی ساندز مبارز ایرلندی و عضو ارتش جمهوری‏خواه ایرلند در سال 1954م در بلفاسْتْ، مرکز جمهوری ایرلند شمالی به دنیا آمد. او که کاتولیک مذهب بود، در سال 1972 م پس از کشته شدن 13 کاتولیک در تظاهرات به دست سربازان انگلیسی، به ارتش جمهوری خواه ایرلند پیوست و سال بعد به جرم حمل اسلحه به 5 سال زندان محکوم شد.

وی 6 ماه پس از آزادی در سال 1977م بار دیگر به همین جرم بازداشت و به 14 سال زندان محکوم گردید. ساندز این بار به محض ورود به زندان، در اعتراض به رفتار دولت، از پوشیدن لباس زندان خودداری کرد و خواستار این شد که وی را به عنوان یک زندانی سیاسی بشناسند نه زندانی جنایى. وی طی سال‏های 1978 و 1979 م اشعار و مقالات خود را به سختی به بیرون زندان می‏‌فرستاد.

ساندز در ادامه اعتراض به دولت انگلیس و اعتصاب غذای طولانی خود را شروع کرد و طی 66 روز اعتصاب، خواستار خروج ارتش انگلیس از ایرلند شمالی بود.

تلاش دولت انگلیس برای شکستن اعتصاب بابی ساندز ناکام ماند و بابی ساندز سرانجام بر اثر این اعتصاب در 5 مه 1981م در 27 سالگی درگذشت.

مرگ وی و همرزمان او بر اثر اعتصاب غذا، موجی از خشونت سیاسی را در ایرلند شمالی به وجود آورد.

و بحران را در ایرلند شمالی افزایش داد. سرانجام با وساطت برخی محافل، اعتصاب غذای سایر زندانیان ایرلندی پایان یافت. با این حال، بابی ساندز به عنوان قهرمان مقاومت مردم ایرلند علیه اشغال‏گران انگلیسی شناخته شد.

در جمهوری اسلامی ایران، به پاس مبارزات او و ابراز تنفر نسبت به سیاست‏‌های استعماری انگلیس، خیابانی به نام بابی ساندز در تهران نام‏گذاری شده است.

*تولد "کارل مارکس" فیلسوف آلمانی و بنیان‏گذار فلسفه ماتریالیسم تاریخی (1818م)

کارل مارکس، فیلسوف آلمانی و بنیان‏گذار مکتب مارکسیسم، در 5 مه 1818م در خانواده‌‏ای یهودی در آلمان به دنیا آمد.

هرچند در آینده اعتقادات دینی‌‏اش را به فراموشی سپرد. وی پس از طی تحصیلات مقدماتی، ابتدا در رشته حقوق و سپس در زمینه تاریخ و فلسفه به تحصیل پرداخت. مارکس مدتی سردبیر یک نشریه بود و در 1848 با همکاری فردریش انگلس، فیلسوف هموطن خود، عقایدش را در کتاب مانیفیست کمونیست ارائه کرد.

دو سال بعد، مارکس به علت فعالیت سیاسی از آلمان تبعید شد و تا پایان عمر در انگلیس اقامت کرد. در نظر مارکس، کارگر یک موجود انسانی نیست بلکه یک دست است. از این رو، باید تا حد امکان او را ارزان خرید و حاصل کارش را گران فروخت.

در این وضعیت، سرمایه ‏دار و کارگر، هر دو، آلت دست قوانین اقتصادی هستند که از ضبط و ربط آن‏ها بیرون است. اساس فلسفه مارکسیسم را ماتریالیسم تشکیل می‏‌دهد که بر اساس آن، کلیه تحولات اقتصادی و حتی تاریخی را معلول عوامل مادی می‏‌داند. در این نظام، مارکس با تمرکز سرمایه در دست عده‌‏ای معدود، مخالف و رژیم سرمایه‌‏داری را محکوم به زوال می‏‌دانست.

مارکس هم‏چنین به کمک فردریک انگلس، فیلسوف هموطن خود، زیربنای فلسفی کمونیسم را که بر مبنای ماتریالیسم دیالکتیک استوار شده، پی‏ریزی کرد و با تجزیه و تحلیل تاریخ از نظر فلسفه مادی یا ماتریالیسم تاریخی آن را تکمیل کرد.

ماتریالیسم دیالکتیک در واقع تلاشی برای اثبات ماده از طریق منطق دیالکتیک است که به طور خلاصه وجود هرگونه نیروی ماوراءالطبیعه را نفی و انکار می‏‌کند.

هم‏چنین ماتریالیسم تاریخی یا تفسیر تاریخ از نظر فلسفه مادی سیر تحولات تاریخی را از نظر مادی بررسی می‏‌کند و برای تمامی تحولات جهان در طول تاریخ، حتی پیدایش ادیان، ریشه‏‌های اقتصادی و مادی جستجو می‌‏کند.

مارکس معتقد بود که تکامل بشر از نظر تاریخی، نتیجه تکامل ابزار تولید و مالکیت آن بوده است. وی پیش بینی می‏‌کرد با سقوط سرمایه داری توسط پرولتاریا یا طبقه کارگر، دیکتاتوری پرولتاریا به وجود خواهد آمد و پس از آن، این رژیم نیز به نفع یک جامعه بدون طبقه و دولت، کنار خواهد رفت.

کارل مارکس سرانجام در 14 مارس 1883م در 65 سالگی درگذشت اما افکارش در قالب‏‌های گوناگون، تاحدود یک و نیم قرن در جهان مطرح بود تا آن که در اوایل دهه 1990 میلادی، با فروپاشی بزرگ‏ترین کشور کمونیستی جهان یعنی شوروی، نادرستی افکار و پیش‏بینی‏‌های مارکس روشن شد. هم‏چنین روند تحولات در جهان، بطلان برداشت‏‌های وی از تاریخ، اجتماع و انسان را به اثبات رساند.