مشروح جدیدترین گفتگوی علی مطهری

علي مطهري، نوع نگاه سياسيون به جايگاه ولايت فقيه، دلايل شكل‌گيري اتفاقات پس از انتخابات سال 88، علت فعال نبودن احزاب، سرنوشت طرح سوال از رييس جمهور، دلايل تسخير سفارت انگليس و پاره‌اي از مسائل سياسي كشور را مورد تحليل و واكاوي قرار داد.

اين نماينده اصولگراي مجلس شوراي اسلامي درگفت‌وگوي تفصيلي با خبرنگار پارلماني خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، با تاكيد به اين‌كه التزام به ولايت فقيه هيچ تكليفي را از دوش ما ساقط نمي‌كند، گفت: ولايت فقيه استقلال هيچ نهادي را مخدوش نمي‌كند.

نماينده تهران درمجلس، با تشريح نگرش سياسيون كشور نسبت به ولايت فقيه و تاثير آن بر عملكرد احزاب و جريان هاي سياسي گفت: نسبت ولايت فقيه با احزاب و جريان‌هاي سياسي بسيار حساس و كليدي است، در بين سياسيون دو نگاه نسبت به ولايت فقيه وجود دارد، عده‌اي معتقدند در هر موضوع و هر موضع‌گيري سياسي بايد استقلال فكري و اجرايي داشت و تنها در احكام حكومتي ملزم به اطاعت محض از ولي‌فقيه بود، اين گروه التزام به ولايت فقيه را به معناي نظرخواهي از ولي‌فقيه در هر موضوعي و كشف مكنونات قلبي مقام رهبري نمي‌دانند.

در بين سياسيون دو نگاه نسبت به ولايت فقيه وجود دارد

وي افزود: اما نگاه دوم معتقد به هماهنگي همه تصميمات سياسي خود با ولي‌فقيه هستند، اين گروه بر اين باورند كه حتي بايد ميل قلبي مقام رهبري درباره موضوعات خرد و كلان را كشف كرد، آنان از فكر و عقل خود كمتر استفاده كرده و كمتر به تفكر، تعقل و اظهارنظر در حوزه هاي سياسي و اجتماعي پرداخته و بيشتر به تكرار نظرات ولي‌فقيه مشغولند.

ولايت فقيه هيچ منافاتي با استقلال فكري افراد ندارد

عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي، با تاكيد به اينكه اين دو برداشت در عمل سياسيون بسيار تأثيرگذار است و راه و مسير آنان را از يكديگر جدا مي‌كند، گفت: بنده نگرش درست را نگرش اول مي‌دانم، ولايت فقيه هيچ منافاتي با استقلال فكري افراد ندارد و التزام به ولايت فقيه هيچ تكليفي را از دوش ما ساقط نمي‌كند، اين طور نيست كه ولي فقيه فكر كند و تصميم بگيرد و بقيه فقط عمل كنند، هر كسي در جايگاه خودش بايد فكر كرده و اظهارنظر كند، فقط در جايي كه حكم حكومتي صادر مي‌شود بايد بدون چون و چرا اطاعت كرد.

مرز التزام به ولايت‌فقيه احكام حكومتي است

مطهري خاطرنشان كرد: نظر مقام رهبري نيز همين است، معظم‌له بارها به اشكال گوناگون بر اين موضوع صحه گذاشته‌اند و حتي تأكيد كرده‌اند كه «مرز التزام به ولايت‌فقيه احكام حكومتي است». اگر احزاب برخلاف نظر ولي‌فقيه در امور سياسي يا اجتماعي نظري داشتند و حكم حكومتي هم در كار نبود، هيچ خدشه‌اي به اعتقاد آنان نسبت به ولايت فقيه وارد نمي‌شود، حتي مجلس مي‌تواند برخلاف نظر ولي‌فقيه مصوبه داشته باشد، اگر اشكال شرعي داشت، شوراي نگهبان ايراد مي‌گيرد و اگر مصلحت بزرگي ناديده گرفته شده بود آن وقت ولي‌فقيه تذكر مي‌دهند و مجلس اصلاح مي‌كند.

وي احياء نظام حزبي در كشور را منوط به اصلاح ديدگاه سياسيون نسبت به اصل ولايت فقيه دانست و تصريح كرد: نوع برداشت از اين اصل بسيار حائز اهميت است و تا به درستي حل نشود مسئله حزب‌گرايي نيز حل نمي‌شود و اصلا يكي از موانع شكل‌گيري احزاب شايد همين موضوع است.

برداشت غلط از جايگاه ولايت فقيه، بيشتر در بين اصولگرايان رايج است

وي متذكر شد: برخي افراد فكر مي‌كنند با وجود نهادي به نام «رهبري» و اصلي به نام «ولايت فقيه» چه نيازي به وجود احزاب است؟ مثلا رهبري در زمان انتخابات نظرشان را به شكلي بيان مي‌كنند و ديگر نيازي به احزاب نيست. در بررسي طرح‌ها و لوايح مختلف در مجلس نيز ولي فقيه نظرش را اعلام مي‌كند و مجلس تكليف خود را مي‌فهمد و نيازي به احزاب نيست.

عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي در ادامه گفت‌وگو با ايسنا افزود: اين تفكر، تفكر اشتباهي است و برداشتي غلط از ولايت فقيه است كه بيشتر هم در بين اصولگرايان رايج است، اين نقص اصولگرايان بايد برطرف شود، وجود ولايت فقيه كشور را از وجود احزاب بي‌نياز نمي‌كند. ولايت فقيه تضادي با شكل‌گيري احزاب ندارد و اصلا هر كدام كاركرد خودشان را دارند. احزاب مي‌توانند مستقلا طرح‌ها و ايده‌هايي را مطرح كنند. حتي اين طرح‌ها مي‌تواند مخالف نظريات ولي‌فقيه باشد. احزاب فقط در احكام حكومتي ملزم به اطاعت از ولي‌فقيه هستند.

وجود ولايت فقيه كشور را از وجود احزاب بي‌نياز نمي‌كند

وي تأكيد كرد: مجلس محل بحث آزاد است، بايد اين فضا در مجلس وجود داشته باشد كه بحث‌ها راحت انجام شود،از اين رو مرز التزام به ولايت فقيه و لوازم وجود احزاب بايد به درستي مشخص شود.

مطهري بار ديگر تاكيد كرد: در خصوص نسبت احزاب با ولايت فقيه اگر نگرش اول مبنا قرار گيرد، اختيار و تأثير احزاب به شدت كاهش مي‌يابد و احزاب ديگر نقش مشاور و اتاق فكر را نخواهند داشت بلكه واسطه‌اي براي انتقال نظريات ولي‌فقيه به پيروان خود مي شوند اما اگر نگرش دوم مبنا قرار گيرد آن وقت حزب به معناي واقعي اتاق فكر و در مسائل سياسي و اجتماعي تأثيرگذار خواهد بود.

مطهري هم‌چنين افزود: يكي از نقايص ما سياسيون كشور اين است كه كمتر به مسائل فكري و ايدئولوژيك مي‌پردازيم، بعد در عمل به مشكل برمي‌خوريم و همديگر را متهم به مثلا ضديت با ولايت فقيه مي‌كنيم، جريان‌هاي سياسي اين اتهام را رد مي‌كنند و براي مردم روشن نمي‌شود كه بالاخره كدام يك درست مي‌گويند، در حالي كه اگر اين مرزها به صورت دقيق روشن شود بسياري از اين مشكلات حل مي‌شود.

ولايت فقيه استقلال هيچ نهادي را مخدوش نمي‌كند

وي با تاكيد براين كه فضاي طرح اين قبيل مباحث تا حدودي وجود دارد و فضاي كامل آن نيز بايد به وجود آيد، گفت: بزرگان بايد وارد اين مباحث شوند و با صراحت اين بحث‌ها را مطرح كنند. خود مقام معظم رهبري بارها نشانه‌هايي را بروز داده‌اند و اشارات معظم‌له نشان مي‌دهد نظر ايشان نيز همين است كه ولايت فقيه استقلال هيچ نهادي را مخدوش نمي‌كند، يكي از شاهدهاي اين سخن بيانات ايشان در سفر اخير به كرمانشاه است كه فرمودند «نمايندگان وظايفي دارند، رهبري در كار آنها نه دخالت مي‌كند و نه حق دخالت دارد.»

اين عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي يادآور شد: اگر مقام رهبري مثلا در جايي مي‌فرمايند «من فلان موضوع را مي‌پسندم»، آن وقت ديگر هيچ كس به دليل اين سخن ايشان سخني نگويد، چنين وضعيتي، وضعيت خوبي نيست، بايد اين را دانست كه تا وقتي ولي‌فقيه در مسائل مختلف، حكم حكومتي ندهند جريان‌هاي سياسي مي‌توانند نظر ديگري بدهند و آزادند حرف خود را بزنند.

رهبري هيچ‌گاه انتقاد از خود را امري نكوهيده تلقي نكرده‌اند

وي با اشاره به بينش و عملكرد مقام معظم رهبري در برخورد با افراد منتقد، گفت: بارها ديده شده كه در يك مراسم رسمي فردي از رهبر انقلاب سؤالي پرسيده و ايشان با روي باز جواب داده‌اند و انتقاد از خود را امري نكوهيده تلقي نكرده‌اند و بدون آن كه از آن فرد ناراحت شوند، سخن انتقادي را گوش كرده و پاسخ داده‌اند و حتي از آن فرد تشكر هم كرده‌اند.

مطهري هم‌چنين سوال و انتقاد از شخصيت‌ها را امري طبيعي دانست و خاطرنشان كرد: اطرافيان و مريدها در پاره‌اي موارد موضوع را از روال عادي خارج مي‌كنند و شخص مورد نظرشان را در حدي قديس و آسماني جلوه مي‌دهند كه مي‌خواهند از او بت بسازند، اينها در حقيقت دنبال منافع خودشان هستند و دوست ندارند شخصيت مورد علاقه‌شان مورد سؤال و انتقاد قرار گيرد.

 مقام غيرقابل انتقاد نداريم

مطهري با نكوهش اين فضاسازي ها، يادآور شد: شهيد مطهري در كتاب «پاسخ‌ها به نقدهايي بر كتاب مسئله حجاب» مي‌گويند «هر مقام غيرمعصومي اگر در جايگاه غيرقابل انتقاد قرار گيرد، هم خودش فاسد مي‌شود و هم جامعه را فاسد مي‌كند.» يعني اصلا مقام غيرقابل انتقاد نداريم، در زمان حضرت علي(ع) افرادي پاي منبر ايشان در مسجد برخاسته انتقاد مي كردند يا به حضرت توهين مي‌كردند ولي ايشان با روي باز با آنان برخورد مي‌كردند و جواب منطقي مي‌دادند و از برخورد اصحاب با آنان نيز جلوگيري مي‌كردند.

مطهري اين ديدگاه و منش اميرالمومنين(ع) را موجب از بين رفتن روحيه و نگاه قديس‌سازي دانست و خاطرنشان كرد: اگر نگاه به ولايت فقيه درست شد آن وقت مي‌توان احزاب موفقي داشت ولي اگر نگاهمان نگاه برخي اصولگرايان باشد كه در هر طرح يا موضوعي مي‌گويند بايد ديد آقا چه مي‌گويند؟ اين افراد استقلال فكري خود را از دست داده‌اند و طبيعي است كه حزب هم مفيد فايده نخواهد بود،اين افراد حزب را در سطح يك واسطه تنزل داده‌اند.

اگر نگاه به ولايت فقيه درست بود، حوادث پس از انتخابات رياست جمهوري اتفاق نمي‌افتاد

مطهري با بررسي آثار نگرش نوع دوم سياسيون نسبت به ولايت فقيه و تاثيرات آن بر اوضاع داخلي كشور، گفت: به عنوان مثال اگر نگاه به ولايت فقيه درست بود، حوادث پس از انتخابات دهم رياست جمهوري اتفاق نمي‌افتاد، قبل از اين انتخابات مقام معظم رهبري ملاك‌هايي را براي كانديداي اصلح بيان كردند و اين، حق ايشان بلكه وظيفه رهبري است.

وي افزود: به طور طبيعي اين ملاك‌ها بر يكي از كانديداها بيشتر صدق مي‌كرد يا برداشت عده‌اي اين بود كه بر فلان آقا بيشتر صدق مي‌كند، بعد عده‌اي كه سنگ ولايت فقيه را خيلي به سينه مي‌زنند آمدند و گفتند نظر آقا فرد "الف" است و فضا را به گونه‌اي ساختند كه هيچ يك از اصولگرايان نبايد دنبال كانديداي ديگري باشد و اساسا طرفداري از غير آقاي "الف" برخلاف التزام به ولايت فقيه است، در حالي كه اصلا انتخابات يعني عمل كردن افراد به تشخيص خود و اساسا تشخيص اصلح بر عهده خود فرد است، اين موضوع همچون اثبات رؤيت هلال شب اول ماه شوال است، اگر فردي شخصا هلال ماه را رؤيت و يقين پيدا كرد، اينجا ديگر نظر مرجع تقليد براي او ملاك نيست، در انتخابات نيز هر فردي شخصا بايد اصلح را انتخاب كند.

پيشنهاد رهبري درطرح نظارت بر نمايندگان، نظر بود نه حكم حكومتي

وي ادامه داد: يا در نمونه‌اي ديگر، مقام رهبري پيشنهاد طرح نظارت بر نمايندگان را مطرح كردند، اين پيشنهاد، نظر بود نه حكم حكومتي، افرادي در مجلس با اين طرح مخالف بودند و معتقد بودند دست نماينده بسته مي‌شود و فايده‌اي ندارد. در روز بررسي طرح نظارت بر نمايندگان بنده و يك نفر از اصلاح‌طلبان به عنوان مخالف صحبت كرديم، در اينجا نظر مخالف اشكالي ندارد چون حكم حكومتي نبود،اظهارنظر در اين باره هيچ مغايرتي با التزام به ولايت فقيه ندارد.

اين عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي تاكيد كرد: مردم مي‌توانند از فردي كه تشخيص داده‌اند اصلح است، حمايت كنند و به او رأي بدهند نه اين‌كه چون گفته مي‌شود ميل رهبري به فرد الف است عملا مجبور باشند از او حمايت كرده و به او رأي بدهند.

مطهري در گفت‌وگو با ايسنا يادآور شد: در انتخابات گذشته در بين اصولگرايان اگر فردي تصميم داشت سراغ كانديداي ديگري برود عده‌اي به او حمله مي‌كردند كه شما حق نداريد كانديداي ديگري را مطرح كنيد، چرا؟ چون ما احساس مي‌كنيم ميل آقا به فرد "الف" است و همه بايد مطيع باشيم، در حالي كه اين، برداشتي كاملا غلط است و اصلا انتخابات را بي‌معنا مي‌كند.

نوع نگاه به ولايت فقيه در خيلي مسائل اثرگذار است

وي با اشاره به آثار منفي اين نگرش، گفت: نتيجه اين تفكر چه مي‌شود؟ نتيجه آن مي‌شود كه افرادي كه طرفدار دو آتشه ولايت فقيه هستند مي‌گويند پس فرد "الف" حتما بايد رأي بياورد و مخالفان مي‌گويند بايد كاري كرد تا فرد "الف" حتما رأي نياورد، در چنين فضايي جامعه دوقطبي شده و حالت بسيار خطرناكي ايجاد مي‌شود كه ديديم انتخابات سال 88 به چه صورتي شد، خود رهبري هم قطعا با اين روش‌ها مخالفند و بارها اعلام كردند كه «نظر مرا كسي نمي‌داند» اما دوستان نادان تمكين نمي‌كنند.

وي افزود: اين در حالي بود كه وقتي به همان آقايان اصولگرا مراجعه مي‌شد، در محافل خصوصي مدعي بودند در صورت ادامه يافتن مديريت فعلي كشور ساقط مي شود اما در محافل عمومي عكس اعتقاد خود را بيان كرده و تأكيد مي‌كردند همه بايد به آقاي "الف" رأي بدهيم كه در واقع نوعي نفاق شكل گرفت.

مطهري بار ديگر بر اين اعتقاد تاكيد كرد كه نوع نگاه به ولايت فقيه در خيلي مسائل اثرگذار است و اگر اين نگاه اصلاح نشود در بسياري امور به مشكل بر مي‌خوريم.

در موضوع احزاب، برداشت از ولايت فقيه بسيار مهم است

وي افزود: اگر برداشت‌مان از اصل ولايت‌فقيه اصلاح شود، اين اصل، اصلي بسيار مترقي است و اصلا حافظ انقلاب و جمهوري اسلامي است و اگر نباشد ظرف چند ماه انقلاب از مسيرش خارج مي‌شود، در موضوع احزاب نيز نوع برداشت‌مان از ولايت فقيه بسيار مهم است. برداشت اول موجب بي‌خاصيت شدن احزاب است ولي برداشت دوم موجب مفيد و مؤثر بودن آنها مي شود.

مطهري گفت: احزاب براي به دست گرفتن قدرت تشكيل مي‌شوند و نفس «قدرت‌طلبي» امر بدي نيست، مشكل كار از آنجا آغاز مي‌شود كه منافع فردي و حزبي بر منافع ملي و ارزش‌هاي اخلاقي ترجيح داده شود، حضرت يوسف نيز از عزيز مصر خواست تا او را خزانه‌دار حكومت كند، بسياري از اولياء الهي به دنبال قدرت بوده‌اند ولي قدرت را براي اجراي عدالت و پياده‌كردن احكام الهي مي‌خواسته‌اند.

براي كسب كرسي‌هاي بيشتر در مجلس، اخلاق را زير‌پا نگذاريم

وي تاكيد كرد: اين خيلي مهم و حياتي است كه قدرت براي نيل به چه چيزي به خدمت گرفته شود؟ آيا قدرت وسيله‌اي براي خدمت به اسلام و مردم ديده مي‌شود يا خود اصالتا يك هدف است؟ اگر قدرت‌طلبي براي خدمت باشد، نشانه‌اي دارد و آن اين است كه اگر فرد صالح‌تري رقيب ما شد، كنار مي‌رويم. اما اگر قدرت‌پرستي جاي قدرت‌طلبي را بگيرد يعني قدرت معبود ما شود، امر مذموم و نكوهيده‌اي خواهد بود.

وي ادامه داد: اگر براي كسب كرسي‌هاي بيشتر در مجلس يا تصاحب پست رياست‌جمهوري، اخلاق زير پا گذاشته شود، رقيب تحقير يا تخريب شود و آبروي افراد ريخته شود، نمي‌توان گفت قدرت‌طلبي براي خدمت به اسلام يا مردم بوده است. احزاب و افراد بايد براي خدا وارد عرصه انتخابات شوند، اصول و آرمان‌هايشان را مطرح كنند، مرامنامه، اساسنامه و كانديداهايي را به جامعه معرفي كنند و هدفي جز خدمت به اسلام و مردم نداشته باشند. در اين صورت رقابت سالمي بين آنها شكل مي‌گيرد و در مجموع نظام از مزاياي آن منتفع مي‌شود.

بايد اجازه داده شود منتقدان سخن بگويند و پاسخ دريافت كنند

مطهري خاطرنشان كرد: اساسا در يك حكومت مذهبي بايد چنين فضايي حاكم باشد، به اعتقاد شهيد مطهري در يك حكومت مذهبي اگر خلوص نيت‌ها كم شود، آن حكومت خيلي زود استحكامش را از دست مي‌دهد، چون نگاه افكار عمومي به چنين حكومتي اين است كه افراد با ادعاي خدا و پيغمبر وارد ميدان سياست شده‌اند، اما جنگ قدرت در حكومت‌هاي غيرمذهبي كه ادعاي خدا و مذهب ندارند آسيب چنداني به آنها وارد نمي‌كند.

عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي در بخش ديگري از اين گفت‌وگو، فضاي سياسي كشور را اين‌گونه تشريح كرد: فضاي سياسي كشور با توجه به نزديك شدن به انتخابات مجلس نهم بايد بهتر از اينها باشد، با توجه به حوادث انتخابات سال 88 لازم است انگيزه و شوق شركت در انتخابات در مردم افزايش يابد، بايد مشوق‌هايي براي سياسيون و افرادي كه تمايل به كانديدا شدن دارند ايجاد شود، فضاي سياسي كشور بازتر شود، اجازه داده شود افراد اظهارنظر كنند و منتقدان نظام سخن بگويند و پاسخ دريافت كنند تا اين احساس در سياسيون و دلسوزان نظام ايجاد شود كه مي‌توانند در روند سياسي كشور مؤثر باشند.

وي گفت: البته با افرادي كه به اموال عمومي آسيب زدند و اقدام عملي برضد نظام انجام دادند، بايد برخورد شود.

پياده كردن افراد از قطار انقلاب، مشاركت مردم در انتخابات را كاهش مي‌دهد

عضو كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي با بيان اين‌كه هركس قانون اساسي را قبول دارد و اقدام عملي عليه نظام انجام نداده است نبايد مشكل رد صلاحيت داشته باشد، افزود: كسي كه مي‌گويد «مرز التزام به ولايت‌فقيه را احكام حكومتي مي‌دانم» چرا به صرف برخي انتقادات و مخالفت‌ها رد صلاحيت شود؟

وي به ايسنا تاكيد كرد: اگر فضاي سياسي حالت امنيتي و پليسي نداشته باشد و مردم با مشاركت بالا در انتخابات شركت كنند، تودهني محكمي به آمريكا و كشورهاي غربي زده مي‌شود، غربي‌ها از ابتدا تصميم به نابودي انقلاب اسلامي داشته‌اند و مترصد حمله به ايرانند، اگر انتخابات آزاد با مشاركت بالا مثلا 70 درصد برگزار شود اثرش از شليك صدها موشك به سوي مراكز حساس آنها بيشتر خواهد بود و اصلا جلوي حمله‌ي نظامي احتمالي به ايران گرفته مي‌شود ولي اگر به پياده كردن افراد و گروه‌ها از قطار انقلاب ادامه داده شود، مشاركت مردمي كاهش مي‌يابد و كشورهاي غربي احساس خواهند كرد كه پايگاه اجتماعي انقلاب ضعيف شده، از اين رو بر حجم تهديدات‌شان مي افزايند.

منشور تفصيلي اصولگرايي در 15 اصل تدوين شده است

وي سپس به تشريح معناي اصولگرايي پرداخت و افزود: اصولگرايي به معناي اعتقاد و التزام عملي به اصول و مباني مشخص مثل ولايت فقيه، آزادي بيان، استقلال فرهنگي، اخلاق و معنويت و نظام خانوادگي اسلام است، جمعي از اصولگرايان منتقد خواستار تفصيل و روشن‌تر شدن مباني اصولگرايي شدند، از اين رو بنده را مامور تدوين منشور تفصيلي اصولگرايي در تفسير منشور جامعتين كردند، بنده نيز 15 اصل را تعيين، تعريف و تشريح كردم.

مطهري با برشمردن اصول 15گانه از مباني اصولگرايي، گفت: اصل ولايت‌فقيه، عدالت اجتماعي، آزادي، مردم سالاري ديني، استقلال فرهنگي، امر به معروف و نهي از منكر، جايگاه روحانيت، رهبري نسل جوان، ساده‌زيستي و پرهيز از تجمل‌گرايي و اشرافيگري، پيشرفت علمي و صنعتي، وحدت اسلامي، نقش زن در اجتماع مدني، اخلاق در سياست، قانون‌گرايي، دفاع از مستضعفين در صحنه بين‌المللي 15 اصل تعريف و تشريح شده است كه اين مباني را تقريبا همه قبول دارند، مهم برداشت واحد از اين مباني است.

اصولگرايي زماني به سامان مي‌رسد كه از اصول و مباني، برداشت‌هاي واحد شود

وي افزود: مثلا همه ما مي‌گوييم ولايت فقيه، ولي هر كدام برداشت خاص خود را داريم و يا همه به «آزادي بيان» و «عدالت» اعتقاد داريم ولي برداشت‌مان با يكديگر متفاوت است، در حقيقت بر برخي مشتركات لفظي توافق داريم ولي هر يك معناي خاص خود را در نظر داريم. برداشت‌هاي مختلف از يك اصل، در نهايت موجب اختلاف و انشقاق مي‌شود.

نماينده مردم تهران در مجلس تاكيد كرد: اصولگرايي زماني به سامان مي‌رسد كه از اصول و مباني، برداشت‌هاي واحد شود. شهيد مطهري درباره «آزادي بيان» مي‌گويند «در جمهوري اسلامي حتي احزاب غيراسلامي آزادند و مي‌توانند حرف خود را بزنند ولي بايد با تابلوي خودشان به عرصه‌هاي مختلف وارد شوند، به اين معنا كه مثلا يك حزب ماركسيست نمي‌تواند با تابلوي اسلام و با عكس امام خميني تجمع برپا كند تا مردم فريب بخورند، بلكه بايد با تابلوي ماركسيسم و با عكس ماركس و لنين تظاهرات كنند.» اين برداشت يك برداشت از آزادي بيان است و در نقطه‌ي مقابل، برخي از گروه‌هاي اصولگرا قائل به محدود كردن فضا هستند.

از اصل "عدالت" درجريان اصولگرا، برداشت‌هاي متفاوتي وجود دارد

وي در بخش ديگري از سخنان خود با تاكيد به اين‌كه نمي‌توان تاريخ انقلاب را پاك كرد، گفت: به عنوان مثال هرچه باشد آقايان منتظري و بازرگان بخشي از تاريخ انقلاب اسلامي را تشكيل مي دهند، اگر بخواهيم زندگي‌نامه شهيد مطهري را بنويسيم بايد بگوييم شهيد مطهري و آقاي منتظري 11 سال با يكديگر هم درس و هم بحث بودند و ايشان از نزديك‌ترين دوستان شهيد مطهري بود و همين طور مهندس بازرگان. انتقادات فكري و سياسي يك مطلب است و واقعيات تاريخي مطلب ديگر. اما وقتي اين مطلب را مي‌گويم برخي اصولگرايان ناراحت شده و بنده را از بيان آن برحذر مي‌دارند.

مطهري "عدالت" را از ديگر اصولي دانست كه در جريان اصولگرا برداشت‌هاي متفاوتي از آن مي شود، سپس خاطرنشان كرد: در خصوص عدالت بايد تعريف واحد داشته باشيم، ما مي‌گوييم جامعه اسلامي جامعه بدون تبعيض است نه جامعه بدون تفاوت،تفاوت‌هايي كه ناشي از اختلاف كوشش و اختلاف استعدادها باشد به رسميت شناخته مي‌شود ولي برداشت برخي از عدالت همان نگاه سوسياليستي است كه معتقد به برابر بودن برخورداري افراد از مواهب طبيعت بدون در نظر گرفتن اختلاف استعدادها و اختلاف تلاش افراد است. برداشت برخي ديگر توزيع يكسان پول بين مردم است، برخي نيز عدالت را در سرمايه‌گذاري در زيرساخت‌ها و افزايش توليد مي‌دانند و توجه چنداني به شكاف‌هاي طبقاتي ندارند.

برخي نگاه‌هاي جبهه پايداري، بسيار خطرناك است

نماينده مردم تهران در مجلس با بيان اين‌كه اصولگراي واقعي كسي است كه به اصول و مباني با برداشت و درك درست اعتقاد داشته باشد، به ايسنا گفت: در بين گروه‌هاي مختلف اصولگرا نگاه جبهه پايداري را در برخي حوزه‌ها قبول ندارم، حساسيت آنها در مسائل فرهنگي خوب است اما نگاه آنها به اصولي نظير "ولايت فقيه"، "آزادي بيان" و "نقش مردم" را درست نمي‌دانم، معتقدم اگر اين تيپ فكري بر كشور مسلط شود نظام و انقلاب ظرف مدت كوتاهي نابود مي‌شود.

مطهري با ابراز تاسف گفت: اين نگاه تنگ‌نظرانه و سخت‌گيرانه، فقط خود را اصولگرا و انقلابي واقعي دانسته و بقيه را منحرف مي‌داند، اين نگاه جبهه پايداري، نگاه بسيار خطرناكي است. اعضاي اين جبهه بقيه اصولگرايان را يا مردودين فتنه يا خواص بي‌بصيرت مي‌دانند، بنابراين حكم به خروج بخش عظيمي از اصولگرايان از حوزه انقلاب مي دهند و اين اعتقاد، اعتقاد خطرناكي است.

برخي اعضاي جبهه پايداري خود از مردودين فتنه هستند

مطهري اظهار كرد: از نظر بنده برخي از اعضاي جبهه پايداري خود از مردودين فتنه هستند، آنان با عملكردشان در تشديد بحران و فتنه سال 1388 نقش داشتند، آنان تخلفات طرف خودي را نديدند و قضاوت عادلانه و منصفانه نداشتند و با برخوردهايي كه با معترضان داشتند باعث جري شدن طرف مقابل و شعله‌ورتر شدن آتش فتنه شدند، اين افراد با پخش مستقيم دادگاه‌ها، با اتهامات و تهمت‌هايي كه به بسياري از معترضان زدند فضا را تندتر كردند، آنان كوچك‌ترين انتقاد مؤثري به نحوه‌ي مناظره احمدي‌نژاد، حادثه كوي دانشگاه و كهريزك نكردند و اين در حالي بود كه مقام معظم رهبري در موضوع كوي دانشگاه و كهريزك به صراحت موضع‌گيري كردند.

برخي رفتارهاي اعضاي جبهه پايداري با معترضان، آتش فتنه را شعله‌ورتر كرد

نماينده مردم تهران اضافه كرد: زماني كه بنده و امثال بنده نسبت به تسامح فرهنگي دولت هشدار داده و اعتراض مي‌كرديم، اين افراد با ما مخالفت مي‌كردند، حتي در زمان نطقم در مجلس سر و صدا مي‌كردند؛ چراكه اين اقدام بنده را اعتراض به دولت مي‌دانستند و تاكيد مي‌كردند اين مسائل، فرعي است و نبايد به آنها پرداخت، حالا اين‌ها تندتر از سايرين سنگ مخالفت با جريان موسوم به انحرافي را به سينه مي‌زنند.

وي ادامه داد: اشكال ديگر آن‌ها اين است كه مي‌گويند ما آقاي احمدي‌نژاد را قبول داريم ولي مشائي را قبول نداريم و اين يك تناقض است زيرا اين دو به اعتراف خودشان يكسان فكر مي‌كنند.

نبايد تنها به دنبال استفاده از مزاياي نمايندگي بود

مطهري در بخش ديگري از گفت‌وگويش با ايسنا، به تشريح ويژگي‌هاي كانديداهاي نمايندگي مجلس پرداخت و افزود: كانديداهاي نمايندگي مجلس در درجه اول بايد علاقه‌مند به اين كار باشند، فرد كانديدا بايد داراي ايده‌ها و آرمان‌هايي بوده و رسالتي براي خود قائل باشد نه اين كه به دنبال استفاده از مزاياي نمايندگي باشد.

اين عضو فراكسيون اصولگرايان مجلس  ادامه داد: نمايندگاني در مجلس حضور دارند كه طي 3 سال و نيم گذشته هيچ اظهارنظر سياسي نداشته‌اند، به اعتقاد بنده اين افراد به درد نمايندگي مجلس نمي‌خورند، اين عده نسبت به مسائل حساس مرتبط با مصالح و منافع ملي هيچ واكنشي ندارند، هم‌چنين كساني كه كار تخصصي لازم را انجام نمي‌دهند به درد نمايندگي نمي‌خورند.

مطهري در تشريح ويژگي هاي نماينده ايده آل گفت: نماينده ايده‌آل كسي است كه جامع باشد، هم كار تخصصي انجام دهد و در كميسيون تخصصي فعال باشد و هم در مسائل سياسي و اجتماعي روز دخالت كند. افرادي در مجلس حضور دارند كه در كميسيون خيلي خوب فعاليت دارند ولي در مسائل اجتماعي و سياسي فعال نيستند و برعكس، نمايندگاني هستند كه در مسائل سياسي و اجتماعي خوب اظهارنظر مي‌كنند اما در كميسيون‌هاي تخصصي فعال نيستند.

يك نماينده ايده آل بايد براي ارائه رأي حكيمانه وقت بگذارد

مطهري وقت كافي گذاشتن را از ديگر شروط كانديداتوري نمايندگي مجلس برشمرد و افزود: شرط دوم نمايندگي، وقت كافي است، پزشك يا مهندسي كه در ضمن، نماينده هم هست ولي وقت كافي براي نمايندگي نمي‌گذارد مناسب اين كار نيست، نماينده بايد وقت زيادي براي مطالعه طرح‌ها و لوايح، ديدن نظرات و تحليل‌هاي كارشناسي، مشورت با مشاوران كاردان و در نهايت ارائه رأي حكيمانه بگذارد.

نماينده مجلس نبايد مديون منابع قدرت و ثروت شود

مطهري مديون منابع قدرت و ثروت شدن كانديداي نمايندگي مجلس را موجب از بين رفتن حريت و آزادگي فرد در دوره نمايندگي مجلس دانست و متذكر شد: نماينده نبايد به منابع قدرت و ثروت وابستگي داشته باشد يا به عبارت بهتر «مديون» فرد يا گروهي باشد و بايد در بيان ديدگاه‌هايش آزادي و حريت داشته باشد.

وي ساده‌زيستي، عدم دلبستگي به مال و قدرت، قابل خريد نبودن و درك وظيفه نمايندگي يعني قانون‌گذاري و نظارت بر اجراي قانون و عدم اتلاف وقت در مشكلات شخصي مردم را از ديگر معيارهاي نمايندگي مجلس برشمرد.

طرح سؤال از رئيس جمهور يك "دور" فلسفي در مجلس ايجاد كرده است

مطهري در بخش ديگري از گفت و گوي خود با ايسنا، با بيان اين‌كه طرح سؤال از رئيس جمهور در مجلس يك "دور" به اصطلاح فلسفي ايجاد كرده است، گفت: وقتي هيات رئيسه مصمم نباشد، برخي نمايندگان امضا كننده متزلزل مي‌شوند و وقتي از سوي دولت يا حتي خود هيات رئيسه تحت فشار قرار مي‌گيرند، امضايشان را پس مي‌گيرند، از سوي ديگر وقتي برخي امضاكنندگان طرح امضايشان را پس مي‌گيرند، هيات رئيسه متزلزل مي‌شود و اين دو، يكديگر را تشديد مي‌كنند.

مطهري گفت: ولي اگر هيات رئيسه مجلس از همان ابتدا كه طرح سؤال از رئيس جمهور را با 100 امضا دريافت كرد، به كميسيون‌هاي تخصصي ارجاع مي‌داد، چرخه معيوب فعلي اتفاق نمي‌افتاد اما وقتي طرح را در كشوي ميز اتاق‌شان نگه مي‌دارند، برخي از امضاكنندگان احساس مي‌كنند هيات رئيسه به دليل ترس يا هر دليل ديگري مايل نيست طرح را به جريان اندازد و يا تصور مي‌كنند از دفتر رهبري ندايي رسيده است.

نظرهيات رييسه درباره طرح سوال از رييس جمهور واحد نيست

مطهري نظر هيات رييسه مجلس در خصوص طرح سوال از رييس جمهور را واحد ندانست و افزود: اعضاي هيات رئيسه مجلس درباره طرح سؤال از رئيس جمهور نظر واحدي ندارند و البته در مجموع هم خوب عمل نكردند، استعفايم نيز در اعتراض به اين عملكرد هيات رئيسه بود، امضاهاي طرح سؤال از رئيس جمهور هيچ وقت از 69 تا كمتر نشد و اكنون نيز 78 امضا دارد، يعني بالاتر از حد نصاب.

مطهري با بيان اين‌كه قرار است امضاءكنندگان طرح سوال از رييس جمهور براي فراموش نكردن اين طرح هم قسم شوند، گفت: مدتي است كميته‌اي متشكل از آقايان اكرمي، پزشكيان، حيدرپور، رضا حسيني و عباسپور از سوي امضاكنندگان انتخاب شدند تا قضيه سؤال از رئيس جمهور را پي‌گيري كنند و بنده نيز در كنارشان هستم، قرار است در جلسه‌اي كه با حضور همه امضاكنندگان طرح سؤال از رئيس جمهور برگزار مي‌شود، براي پس نگرفتن امضاها هم‌قسم شويم، بعد از آن طرح را مجددا تقديم هيات رئيسه مجلس مي‌كنيم. در واقع اراده امضاكنندگان طرح مانع از به فراموشي سپرده شدن آن شده است.

مطهري يادآور شد: استعفايم راه را هموارتر كرد و با مطالبي كه در روز بررسي آن مطرح شد، اثبات شد كه سؤال از رئيس جمهور لازم و امري طبيعي است و هيچ خطري براي نظام ندارد، از اين رو تصور مي‌كنم فضا براي به جريان افتادن آن مهياتر از قبل باشد.

سوال از رييس‌ جمهور هيچ خطري براي نظام ندارد

مطهري با اشاره به برخي مخالفت‌ها با مطرح شدن طرح سوال از رييس جمهور، متذكر شد: اگرچه برخي افراد وابسته به دولت نقل قول‌هايي از مخالفت رهبري با طرح سؤال از رئيس‌جمهور بيان مي‌كنند ولي بر اساس نشانه‌هايي كه از مقام معظم رهبري مشاهده كرده‌ام، ايشان نظر مخالفي در اين خصوص ندارند، ايشان همزمان با مباحثي كه در مجلس در خصوص طرح سؤال از رئيس جمهور مطرح بود، در كرمانشاه تأكيد كردند «رهبري اساسا در اين گونه مسائل دخالت نمي‌كند.» احساسم اين است كه اين سخن ناظر به طرح سؤال از رئيس جمهور بود.

اشغال سفارت انگليس در شرايطي كه تحت فشارهاي خارجي هستيم، اقدام درستي نبود

مطهري در بخش ديگري از اين گفت‌وگو با واكاوي دلايل تسخير سفارت انگليس در تهران به ايسنا گفت: اشغال سفارت انگليس در شرايطي كه تحت فشارهاي خارجي هستيم، اقدام درستي نبود و در مجامع بين‌المللي به ضرر ايران تمام شد، در حالي كه قانون كاهش روابط با انگليس، قانون خوب و حساب شده‌اي بود. اشغال سفارت اثر خوب اين قانون را از بين برد. اين اقدام خلاف قانون، به نفع كشورهاي غربي و انگليس تمام شد. مقايسه اين اقدام با تسخير سفارت آمريكا در سال 1358 مقايسه درستي نيست. در آن زمان دولت موقت سركار بود، انقلاب هنوز استقرار نيافته بود و اين گونه رفتارها قابل توجيه بود.

مطهري افزود: در آن زمان نيز طولاني شدن تسخير سفارت آمريكا به ضرر ايران تمام شد، اصل تسخير قابل توجيه بود ولي گروگانگيري 444 روزه كاركنان سفارت به ضرر ايران تمام شد، مسوولان ايران 444 روز به دشمنان قسم خورده فرصت دادند تا وجهه انقلاب اسلامي را نزد افكار عمومي جهان تخريب كنند و با اين كار زمينه حمله عراق به ايران را نيز فراهم كردند.

مطهري با يادآوري حادثه‌اي مشابه نظير تسخير لانه جاسوسي آمريكا در سال 1358، گفت: در زمان حيات شهيد مطهري چريك‌هاي فدايي در اقدامي وارد سفارت آمريكا شدند، وقتي خبر به شهيد مطهري رسيد، ايشان بلافاصله به عنوان رئيس شوراي انقلاب به آقاي مهدوي كني كه آن زمان رئيس كميته‌ها بود دستور داد چريك‌هاي فدايي را از سفارت بيرون كنيد، ايشان تأكيد داشتند «نبايد به آنان اجازه داد چهره انقلاب اسلامي، آن هم در روزهاي آغازين پيروزي تخريب شده و براي كشور مشكل به وجود آورند.»

به جاي تبعيت از احساسات و هيجانات، بايد تحت سلطه عقل تصميم‌گيري كرد

مطهري خطاب به دانشجويان حاضر در تسخير سفارت انگليس گفت: به جاي تبعيت از احساسات و هيجانات بايد تحت سلطه عقل‌تان تصميم‌گيري كنيد. البته افرادي هم كه دانشجويان را تحريك كردند مقصرند. يكي از نمايندگان روحاني مجلس در زمان اشغال سفارت انگليس جلسه كميسيون فرهنگي را به قصد شركت در تجمع دانشجويان و تشويق آنها ترك كرد و بعد شنيديم كه در آنجا امامت نماز جماعت هم كرده است.

مطهري ماجراي تسخير سفارت انگليس را قابل پيگرد قضايي دانست و اظهار كرد: تحريك‌كنندگان و عاملان اين قضيه مقصرند. اين افراد بايد پشت سر مجلس كه قائل به اقدام گام به گام است حركت مي‌كردند. مي‌شد اقدامات اثرگذارتري انجام داد تا در عمل به دولت انگليس لطمه وارد كنيم. مثلا روابط اقتصادي را به حداقل برسانيم. با تسخير سفارت بيش از آن كه به انگليس ضربه وارد شود به خودمان لطمه زديم.

راه جبران ظلم‌هاي دولت انگليس، تسخير سفارت اين كشور نبود

مطهري با يادآوري اشغال سفارت ايران در لندن در سال 1359، گفت: قرائن نشان مي‌دهد كه اشغال سفارت ايران در لندن در سال 1359 از سوي مخالفان نظام جمهوري اسلامي كه طي آن 26 ايراني حاضر در سفارت گروگان گرفته شدند و دو نفر از آنان (دكتر لواساني و دكتر صمدزاده) به شهادت رسيدند، بدون همكاري پليس انگليس امكان‌پذير نبود، هر چند كه بعدا پليس اسكاتلنديارد به آنجا حمله كرد و پنج تن از شش تروريست را كشت.

وي تاكيد كرد: اصلا دولت انگليس طي صد سال گذشته ظلم‌هاي فراواني به مردم ايران كرده است ولي راه جبران آن، تسخير سفارت انگليس نبود.