گارد ویژه حمایت از کرگدن + عکس

یک گردان مرد مسلح،‌ شاید در خیلی از کشورهای دنیا برای حفاظت از سیاست‌مدارها یا مکان‌های مهم امنیتی و نظامی به کار گرفته شوند،‌ اما در پارک ملی کنیا،‌ این مردان مسلح قرار است از یکی از نادرترین گونه‌های حیوانات باقی‌مانده روی زمین، نگهبانی کنند؛ این بار سلاح به کمک محیط زیست آمده است.

نگهداری از یکی از تنها پنج نمونه زنده کرگدن سپید شمالی که در پارک ملی کنیا زندگی می کند، کار آسانی نیست، با وجود اینکه هر روز صدها توریست از نقاط مختلف دنیا برای دیدن این نمونه نادر به پارک ملی کنیا می‌روند،‌ گارد شخصی آقای کرگدن از شغلی که دارد راضی است.

این یکی از منحصربه‌فردترین شغل‌های دنیاست؛ حفاظت از تنها حیوان نر باقی‌مانده از یکی از کمیاب‌ترین گونه‌های حیوانات در معرض خطر انقراض.

«سودان»، تحت حفاظت سربازان مسلح

محمد دویو،‌ یکی از اعضای این گارد ویژه است که در مورد کارش به خبرنگار روزنامه گاردین گفته است: «این مسئولیت بار بسیار سنگینی روی شانه‌های من است؛ کاری که انسان‌ها با این حیوان بیچاره انجام داده‌اند بسیار ناراحت‌کننده است و حالا ما باید برای لحظه به لحظه مراقب باشیم تا این آخرین بازمانده‌های این گونه هم قربانی نشوند».

جمعیت کرگدن سپید شمالی در طول قرن بیستم کاهش وحشتناکی داشته است. در حدود سال‌های 1900 میلادی،‌ حدود نیم میلیون کرگدن در آفریقا و آسیا زندگی می‌کردند ولی در 1970 تنها 70 هزار حیوان باقی‌ مانده بود و بعضی گونه‌های آن رو به ناپدید شدن بودند.

در سال 2011 یک بار اعلام شد که تمام کرگدن‌های سپید و سیاه غربی از بین رفته‌اند؛ حیواناتی که از پنج میلیون سال پیش تا آغاز قرن بیست و یکم،‌ زنده مانده بودند!

بعضی زیرگونه‌های کرگدن در مقایسه با باقی زیرگونه‌های این حیوان در معرض خطر بیشتری قرار دارند. یکی از این زیرگونه‌ها، همین کرگدن سپید شمالی است؛ این حیوان که با لب‌های گوشتی و گوش‌های مو دارش از گونه‌های دیگر کرگدن‌ها قابل تشخیص است، از شانس بد، در حیات وحش کشورهایی زندگی می‌کند که درگیر نابسامانی‌های سیاسی هستند؛ از جمله در جمهوری دموکراتیک کنگو،‌ آفریقای مرکزی و جمهوری سودان.

در 1960 هنوز دو هزار کرگدن سپید در دنیا وجود داشت ولی در 1984 تنها 15 عدد باقی مانده بود؛ همه در پارک ملی گارمبا در پارک ملی کنیا.

«ناجین»، یکی از چهار کرگدن ماده سپید باقی‌مانده

اما امروز تنها پنج عدد از این حیوان، زنده باقی مانده است. یکی از آن‌ها،‌ «سودان»، کرگدن سپید نری است که در باغ وحشی در کشور چک زندگی می‌کرد. در سال 2009 این حیوان را به کنیا برگرداندند تا شاید با زندگی در محیط طبیعی امید طول عمر بیشتری داشته باشد.

کرگدن‌ها دشمنان طبیعی ندارند. قتل آن‌ها توسط قاچاقچیان شاخ کرگدن انجام می‌شود که امیدوار هستند شاخ این حیوانات را در کشورهای آسیای جنوب شرقی به خصوص در چین و ویتنام به فروش برسانند. بر اساس یک باور قدیمی بدون پایه علمی، خوردن گرد شاخ کرگدن یا جوشانده آن که از جنس کراتین است، یعنی همان ماده‌ای که ناخن انسان هم از آن تشکیل شده، می‌تواند موجب شفای بیماری‌هایی مانند سرطان شود.

دولت کنیا تلاش زیادی برای حفظ این گونه در معرض خطر کرده است، از جمله اعمال محدودیت‌های سخت‌گیرانه برای کسانی که درگیر شکار می‌شوند. اما این روند در تمام قلمرو کرگدن‌ها وجود ندارد،‌ برای مثال جنوب تانزانیا کاملا از این نظر خارج از کنترل است.

برای حمایت از این گونه کمیاب،‌ دولت‌ها متحمل هزینه‌های زیادی می‌شوند، از جمله این که آنها مجبور می‌شوند کارکنان محلی استخدام کنند و برای جلوگیری از وسوسه شدن آنها با پیشنهادهای قاچاقچیان یا شکارچیان غیرمجاز،‌ دولت‌ها مجبور به پرداخت مبالغ بالایی به عنوان دستمزد به این کارکنان می‌شوند.

در حالی که متوسط عمر کرگدن‌های سپید بین 40 تا 50 سال است و زمان برای «سودان» به سرعت می‌گذرد، دانشمندان به دنبال یک راه علمی برای حفظ کردن این گونه در معرض انقراض هستند و تلاش می‌کنند تا راهی برای لقاح مصنوعی و به دنیا آوردن یک کرگدن سپید دیگر پیدا کنند.

با وجود این، حفظ کرگدن‌ها و از جمله این زیر شاخه خاص، بسیار سخت است، ‌اما دانشمندان هنوز امیدوار هستند بتوانند این حیوانات بی‌نظیر را حفظ کنند.

ترجمه و تنظیم: ایسنا - فاطمه کریمخان