3 وظیفه مسلمانان نسبت به قرآن

۱- قرائت قرآن، ۲- فهم قرآن و ۳- عمل به قرآن. و اين سه وظيفه از آيه ۱۲۱ سوره بقره و آياتى مشابه آن به طور صريح استفاده می شود: «الَّذِينَ آتَيْناهُمُ الْكِتابَ يَتْلُونَهُ حَقَّ تِلاوَتِهِ أُولئِكَ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَ مَنْ يَكْفُرْ بِهِ فَأُولئِكَ هُمُ الْخاسِرُونَ: كسانى كه كتاب [آسمانى‏] به آنان داده‏ايم، آن را به طورى كه شايسته آن است [با تدبّر و به قصد عمل كردن‏] مى‏خوانند؛ آنانند كه به آن ايمان مى‏آورند و كسانى كه به آن كفر مى‏ورزند آنانند كه زيانكارند».

راغب اصفهانى، كه مورد توجه تمام علماى اسلام از تمام فرقه ‏هاست، در كتاب پرقيمت «مفردات» در لغت «تلو» آياتى را ذكر مى كند كه از آن آيات لزوم قرائت و وجوب فهم استفاده مى ‏شود. تلاوت عامل ايمان، تحقق اعتقاد پاك در قلب، اخلاق حسنه در نفس و عمل صالح در اعضاى آدمى است.

تلاوت كننده قرآن به چهار بهره فوق العاده خواهد رسيد:

۱- عزّت بى‏ ذلّت ۲- غناى بى فقر ۳- علم بى جهل ۴- حيات بى موت كه شرح هر يك جزوه‏اى جدا مى‏ طلبد و اين همه در كلمه «فلاح» و مشتقات آن نهفته است.

از هنگام نزول اولين آيه كه در لحظه اول بعثت بود، تا ولادت حضرت حجة بن الحسن العسكرى(عجّل اللَّه تعالى فرجه الشريف) دويست و شصت و هشت سال مى‏ شود، در اين دوران رسول خدا و ائمه بزرگوار(عليهم السلام) در بين مردم بودند و همت آنان مصروف زمينه سازى براى قرائت، فهم و عمل به كتاب خدا شد كه اگر اين‏ سه واقعيت در زندگى تمام مسلمانان تحقق يابد، دست هر شرّ ظاهر و باطنى از حيات آنان كوتاه و درهاى خير و بركتى به روى آنان باز خواهد شد.

رسول خدا(صلى الله عليه و آله) مى ‏فرمايد: عَلَيْكَ بِتَلاوَةِ الْقُرانَ وَذِكْرِ اللَّهِ كَثِيْراً فَانَّهُ ذِكْرٌ لَكَ فى السَّماءِ وَنُورٌ لَكَ فِى الْارْضِ‏.

بنابر نقل «ملامحمدباقر مجلسى» اين مرد كم نظير و آگاه به قرآن و روايات و خدمتگذار به نبوت و ولايت امير مؤمنان(عليه السلام) مى‏ فرمايد: تَعلَّمُوا كِتابَ اللَّهِ تَبارَكَ وَتَعالى‏ فَانَّهُ أحْسَنُ الْحَديثِ وَأبْلَغُ الْموْعِظَةِ وَتَفَقَّهُوا فِيْهِ فَانَّهُ رَبيْعُ الْقُلُوبِ وَاسْتَشْفُوا بِنُورِهِ فِانَّهُ شِفاءٌ فِى الصُّدُورِ وَأَحْسَنُوا تِلاوَتَهُ فَانَّهُ أحْسَنُ القِصَصِ‏: بر شما لازم است كتاب خدا را بياموزيد كه آن نيكوترين سخن و رساترين موعظه است. در تمام آيات تدبر و انديشه كنيد كه قرآن بهار دل‏ها و شكوفا كننده تمام استعدادهاى نهانى و معنوي است. از نورش شفا بجوييد كه شفاى دردهاى سينه ‏ها و آنرا نيكو تلاوت كنيد كه حاوى بهترين سرگذشت‏هاست».

اين مطلب براى همه از روز روشن ‏تر است كه علاج تمام دردهاى مسلمين، در گرو رجوع به قرآن با كمك اهل بيت رسول خداست، كه بنابر نقل اكثر كتب حديث، ساعتى چند به پايان عمرش، در حضور مردم در حالى كه به پله اول منبر به خاطر سختى درد و رنج بدنش تكيه كرده بود فرمود: انّى تارِكٌ فِيْكُمُ الثَقَلَيْنِ كِتابَ اللَّهِ وَعِتْرَتِى اهْلِ بَيْتى لَنْ يَفْتَرِقا حَتّى‏ يَرِدا عَلَىَّ الْحَوْضَ ما إنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِما لَنْ تَضِلُّوا مِنْ بَعْدى أبَداً: «دو چيز گرانبها را ميان شما باقى مى‏گذارم؛ كتاب خدا و اهل بيتم را، اين دو هرگز از هم جدا نمى‏شوند تا در كنار حوض بر من وارد شوند، اگر به آن دو تمسك جوييد پس از من هرگز گمراه نخواهيد شد».