برج میلاد؛ برجی كه ديگر مخابراتي نيست

شرق: اگر تنها قدري به سابقه تاريخي اين برج و بحث‌هايي كه بعدها كارشناسان فني در مورد استفاده‌هاي مخابراتي از آن عنوان كردند رجوع كنيم، خواهيم ديد كه از همان ابتدا توافق نظر بين كارشناسان فني برج و حتي طراحان اين سازه و مجموعه مخابراتي در حداقل مانده بود. آنچه كه يكي از طراحان از سابقه آن زمان عنوان مي‌كند اين است كه بارها و بارها استفاده‌هاي مخابراتي از برج دچار دست‌انداز شده و هر بار سازماني كه در برخي موارد خود برج ميلاد بود، اين كار را با مشكل مواجه مي‌كرد. برج ميلاد بعد از افتتاح به عنوان يكي از ششمين برج‌هاي مخابراتي بلند دنيا كه البته هزينه‌هاي گزافي براي ساخت دكل آنتن آن صورت گرفته، هميشه در مورد استفاده از بخش مخابراتي آن بحث‌هاي زيادي مطرح بود. اما آنچه كه اين سازه را در بخش مخابرات بيش از قبل زير ذره‌بين برد، نبود استفاده درست مخابراتي با وجود توافق قبلي بود. دكل آنتن برج ميلاد، در چهار قسمت طراحي و ساخته شده است كه قسمت زيرين، محل نصب آنتن‌هاي مخابراتي كاربران عمومي بوده و سه قسمت فوقاني به آنتن تلويزيوني آنالوگ و ديجيتال اختصاص داده شده است. ساختن سازه‌اي فولادي با ارتفاع 120 متر كه در پايين‌ترين قسمت يك 16 ضلعي به قطر شش متر و در بالاترين قسمت به يك مربع 60 سانتي‌متري تبديل مي‌شود و از 360 هزار قطعه فولاد، پيچ و مهره ساخته شده و وزن تقريبي آن 350 تن است، اين مساله را تاييد مي‌كند كه استفاده از چنين بنايي با دكلي 120متري تنها براي استفاده از ديتاسنتر يا استفاده‌هاي جزيي نيست. در عين حال، مديركل روابط عمومي شركت مخابرات ايران بيان مي‌كند در حال حاضر، تغييراتي كه در سيستم‌هاي مخابراتي ايجاد شده كاركردهاي مستقل مخابراتي ندارد و مي‌توان از آن به عنوان جنبه توريستي بهره برد.

مخابرات: برج ميلاد مخابراتي نيست!

بنا بر اظهارات مدير روابط عمومي شركت مخابرات ايران برج ميلاد و برج‌هاي شبيه آن‌كه معروف به برج مخابراتي است كاركرد زيادي ندارند؛ چراكه در گذشته كه سيستم‌ها مايكروويو بود، معمولا نصب آنتن روي برج‌ها به توسعه ارتباطات كمك مي‌كرد اما در حال حاضر، تغييراتي كه در سيستم‌هاي مخابراتي ايجاد شده كاركردهاي مستقل مخابراتي ندارد اما مي‌توان از آن حداكثر استفاده را كرد. داوود زارعيان بيان مي‌كند كه از جمله استفاده‌هاي مخابراتي از اين برج‌ها استفاده از طبقه زيرين آن به عنوان ديتا سنتر بوده كه كاربردي عادي است و بايد تاكيد كرد كه برج ميلاد يا هر برجي ديگر مشابه آن خيلي كاركرد مخابراتي ندارد. آنچه زارعيان به آن اشاره مي‌كند اين است كه هدف اصلي ساخت برج ميلاد مخابراتي نبوده و با كاركردهاي توريستي نمادي شهري دارد. به گفته او 15 سال قبل به نحوي بود اين برج‌ها كاركرد بيشتري داشت اما با تغيير فناوري آنتن‌هاي مخابراتي و نصب آنتن‌هاي بهتر، استفاده مخابراتي از اين برج‌ها توجيه‌پذير نيست. در مقابل امير باطني از طراحان سيستم‌هاي مخابراتي برج ميلاد بر اين عقيده است كه متهم رديف اول در نبود استفاده درست مخابراتي از برج ميلاد ضعف مديريتي در برج و يادمان سازه است. او به برخي مسايلي كه چهارسال قبل در همين رابطه روي داد اشاره كرده و مي‌گويد: «مجموعه برج و بحث‌هاي استفاده VHF و UHF از آن به چهار سال قبل مربوط مي‌شود كه در كار برخي كاربران به دليل نصب غيراصولي و رعايت نكردن برخي پارامترها تداخل ايجاد شده بود كه در نهايت مقرر شد سازمان تنظيم مقررات به عنوان رگولاتور كشور اين مساله را بررسي و كنترل كند. به گفته او با بررسي فضاي فركانسي كل مجموعه برج ميلاد، در نهايت بخش مخابراتي برج و تجهيزات اورژانس و برخي ديگر از سازمان‌ها مثل هلال‌احمر پلمب و بحث‌هاي مخابراتي آنها منتفي شد. مورد ديگري كه باطني به آن اشاره مي‌كند اين است كه در آن زمان چندين بار تيپ‌هاي متعددي از ساورگولاتوري انجام شد تا در چارچوب مشخصي، كميته‌اي فني متشكل از نماينده‌هاي برج ميلاد، صدا و سيما و رگولاتوري تشكيل شود و ميزان استفاده كاربران از برج ميلاد را بر اساس فني بررسي كرده و اجازه فعاليت به آنها داده شود. اين كارشناس ارشد مخابرات تاكيد مي‌كند كه در آن زمان موافقت اصولي براي استفاده مخابراتي از برج ميلاد گرفته شد و سند آن نيز همچنان در برج ميلاد موجود است. البته اين گفته باطني برخي از صحبت‌هاي بخش مخابرات را يادآور مي‌شود كه به‌تازگي اعلام كردند استفاده از برج‌هايي مثل ميلاد نبايد صرفا براي مخابرات باشد و جالب‌تر آنكه مدعي شده‌اند برج ميلاد از ابتدا نيز براي استفاده مخابراتي ساخته نشده است. باطني در ادامه به اين نكته اشاره مي‌كند كه در حال حاضر استفاده مخابراتي از برج ميلاد به صورت BOT است يعني به گونه‌اي است كه يك شركت كل مجموعه را تحويل گرفته و به عنوان ارايه‌دهنده به ديگر كاربران خدمات مي‌دهد كه اين نوع استفاده مخابراتي از برج ميلاد نيز، با ورود به هيات‌مديره برج مسكوت مانده و منوط به كارشناسي رسمي دادگستري شد. بنا بر اظهارات باطني برج ميلاد به دليل نبود مديريت درست براي استفاده مخابراتي از برج، حدود يك ميليارد تومان از اين كار متضرر شد كه بايد اين ضرر به بسياري از سازمان‌هايي كه از بخش مخابراتي برج استفاده مي‌كردند، پرداخت شود. به گفته او در آن زمان بايد يك زمان‌بندي براي كاربراني كه خدمات مي‌گرفتند تعيين مي‌شد تا اين كاربران بعد از گرفتن مجوز و نصب آنتن مركزي، براي خدمات‌دهي جذب شوند و كل تعهدات برج به رگولاتوري به اين صورت عملي شود كه با وجود پيگيري‌هاي صورت‌گرفته، منجر به كار منسجم و اصولي نشد. اين طراح سيستم‌هاي مخابراتي برج ميلاد تاكيد مي‌كند كه هزينه‌هاي بيت‌المال در حال از بين رفتن است و بسياري از سازمان‌هايي كه از برج ميلاد خدمات مي‌گيرند دچار مشكل شده‌اند. يكي ديگر از معضلات پيش روي برج ميلاد كه باطني به آن اشاره مي‌كند، نبود روندي اصولي در دادن خدمات به كاربران از سوي برج ميلاد است كه به گفته او بر اساس پارامترهاي خاص در تكنيك‌هاي ارتباطي نبوده و نوع آنتن و نصب تجهيزات و تيونينگ آن مناسب نيست.

برج ميلاد و احتمال پلمب شدن

نكته قابل توجه در اظهارات كارشناس برج ميلاد اين است كه با توجه به نبود ساختار و نظام جامع و كامل براي ارايه خدمات مخابراتي، اگر وضع به همين صورت ادامه پيدا كند، برج ميلاد با معضلاتي مثل پلمب شدن روبه‌رو خواهد شد. البته صحبت‌هاي مدير روابط عمومي شركت مخابرات ايران نيز بر اين امر دلالت دارد كه سيستم‌هاي به‌كاررفته در برج ميلاد با تجهيزات امروزي چندان كاربردي ندارد و تنها مي‌توان از بخش‌هاي زيرين برج به عنوان ديتاسنتر استفاده كرد. در اين راستا پرسشي كه مطرح مي‌شود اين است كه در صورت استفاده‌هاي حداقلي از بخش مخابراتي برج ميلاد، هزينه‌هاي گزافي كه براي ساخت بخش مخابرات اين برج صورت گرفته به كجا مي‌رود و اصولا چه دليلي براي ساخت چنين دكلي در برج دارد، آن هم در شرايطي كه به گفته مخابراتي‌ها ديگر با نيازهاي روز، استفاده از برج‌هايي مثل ميلاد كاربرد ندارد. باطني در اين رابطه مي‌گويد: اين گفته را كه سيستم‌هاي مخابراتي برج با تجهيزات روز چندان كاربردي ندارد قبول ندارم چرا كه در حال حاضر در شرايطي هستيم كه شبكه‌هاي وايمكس بي‌سيم بوده و شرايط استفاده از آن به زيرساخت يك مجموعه ارتباطي ندارد. به گفته او توسعه شبكه موبايل و باند پهن آن يا حتي ارتباط بين BTS و موبايل از طريق لينك‌هاي مايكروويو است و تمامي سازمان‌هاي امدادي در كشور از همين طريق خدمات‌رساني مي‌كنند. نكته مهم اينكه برج ميلاد به دليل مقاوم بودن در مقابل زلزله تا هشت ريشتر مي‌تواند بهترين پايگاه مديريت بحران كشور باشد كه به گفته او نگاه جامعي به آن نشده است.

سازه توريستي يا مخابراتي؟

بخش درآمدزايي از كنار خدمات مخابراتي يكي ديگر از مواردي است كه به نظر مي‌رسد، مجموعه برج ميلاد چندان تمايلي به آن نشان نداده‌اند و اين در حالي است كه به گفته باطني برج ميلاد مي‌تواند 60 درصد درآمدهاي خود را از طريق بخش مخابراتي داشته باشد. به گفته او پيش از اين طراحان سيستم‌هاي مخابراتي برج ميلاد پيشنهاد كرده بودند كه برج ميلاد به عنوان يك پيك مركزي و آنتن VHF سانترال باشد كه تمام كاربراني كه خدمات مي‌گيرند در قالب استفاده از اين پيك مركزي فعاليت كنند چرا كه اين مساله در ديگر برج‌هاي مخابراتي نيز صورت مي‌گيرد. اما برج ميلاد با جزيره‌اي عمل كردن، سقف استفاده كاربران را محدودتر كرده و نبود برنامه درست از سوي مديريت برج، سبب شده كه تنها حدود پنج درصد از برج ميلاد استفاده مخابراتي شود و اين در حالي است كه برج ميلاد يكي از اهداف خود در ابتداي ساخت را استفاده مخابراتي قرار داده بود. هرچند سابقه نشان داده كه معمولا چنين هزينه‌هايي بدون هيچ پرسشي به سمتي ديگر هدايت مي‌شود اما اين نكته بيش از پيش مورد توجه قرار مي‌گيرد كه برج ميلاد به عنوان يكي از شش برج مخابراتي دنيا مي‌توانست به عنوان الگويي براي توسعه بخش مخابرات از طريق چنين سيستم‌هايي مورد توجه قرار گيرد كه با روند فعلي ممكن است جمله مدير روابط عمومي مخابرات محقق شده و به عنوان نمادي توريستي مورد توجه قرار گيرد، آن هم نمادي كه هزاران برابر بيشتر از يك برج براي بخش مخابرات آن هزينه شده است.