به منظور آشنایی با وضعیت نحوه اقامه نماز در جامعه آمریکایی با وی گفتوگو کردیم که ماحصل آن در ادامه میآید:
اجازه از قسمت پذیرش دانشگاه برای اقامه نماز
* نحوه اقامه نماز و به خصوص نماز جماعت در آمریکا چگونه است؟
-موضوع نماز جماعت در شرق و غرب تفاوتهای زیادی دارد، اول اینکه بیشتر مردم آنجا هنوز متوجه نشدند که نیت نماز چیست؟ و اهمیت نماز جماعت را نمیفهمند، ولی با گذشت زمان این فکر عوض شده و مردم به متوجه نماز شدهاند، هر چند برای نماز جماعت مشکل داریم، مثلاً در آمریکا بعضی از شهرها مسلمانان زیادی دارند، ولی در بعضی شهرها کم هستند.
آنجایی که کم هستند مردم نمیتوانند نماز جماعت بخوانند، ولی شهرهایی مثل هیوستون (بزرگترین شهر ایالت تگزاس و چهارمین شهر بزرگ امریکا) مسلمانان زیادی داریم، برای ما شیعه یا سنی بودن مهم نیست، مهم این هست که او مسلمان است، چون بدون این نمیتوانیم کارها را ادامه دهیم، در آنجا ما مثل اینجا نماز جماعت نداریم، اینجا مردم هر جایی، مثل مدرسه، اداره و ... میتوانند نماز جماعت بخوانند، ولی برای ما آنجا این طور نیست و خیلی مشکل است، ولی در دانشگاه شیعه و سنی تصمیم گرفتیم که وقت نماز، نماز بخوانیم، به قسمت پذیرش رفتیم و اجازه گرفتیم که وقت نماز، نماز را به جماعت بخوانیم.
طبق نظر رهبری نمازمان را با اهل سنت میخوانیم
بیشتر وقتها امام جماعت سنیها هستند، شاید چون یک تفاوت بزرگ بین سنی و شیعه این هست که سنیها برای نماز جماعت اهمیت زیادی قائل هستند، اگر ما پنج نفر شیعه باشیم حاضر نیستیم که یک نفر امام جماعت باشد و نمازمان را جدا میخوانیم. ولی چون رهبر انقلاب آیتالله خامنهای برای نماز جماعت تأکید دارند، ما کوشش میکنیم با سنیها باشیم و با آنها نمازمان را بخوانیم.
نعمتهایی که در ایران دیده نمیشود
*از تفاوتهایی که درباره اقامه نماز در ایران و آمریکا حس کردید، میگویید؟
-در اینجا که مردم هستند، نماز جماعت یکی از نعمتهایی است که دارند و نمیدانند، در دانشگاه، اداره و ... مسجد وجود دارد، حتی وقتی که شما در قطار یا در فرودگاه هستید میتوانید نماز بخوانید، من خودم تجربه کردهام چون خیلی مسافرت میروم، در آنجا فقط میشود نماز خواند ولی نه نماز جماعت، چون نماز جماعت مشکل است، اول اینکه قبله کجاست؟ در اینجا در هر مکانی نشانه برای قبله است و یک مکان برای خواندن نماز آماده است، ما در فرودگاه باید برویم از مدیریت و نگهبان آنجا اجازه بگیریم که لطفاً به ما اجازه دهید که ما دو رکعت نماز بخوانیم.
چون که سنیها به نماز جماعت تأکید دارند بچههای آنها یک فکر دیگر دارند، ولی برای ما بچه شیعهها مشکل است که آنها به ما بگویند ما نمیتوانیم نماز جماعت بخوانیم چون که تلفظ ما فرق میکند و مشکل دارد، برای همین وقتی ما بزرگ میشویم فکر میکنیم که بهتر است نماز را جدا بخوانیم، وقتی که اینجا آمدم یکی از روحانیون بزرگ را در نماز جماعت دیدم، خوشحال شدم که با لحن معمولی مثل من نماز میخواند، در اینجا با فاصله چند دقیقهای از خانه مسجد است ولی آنجا این طور نیست، ما باید پانزده دقیقه یا نیم ساعت حتی یک ساعت رانندگی کنیم تا به مسجد برای نماز جماعت برسیم، ما در هیوستون 9 حسینیه داریم، ولی فقط یک مسجد است که آن نماز جماعت دارد.
مرخصی گرفتن برای اقامه نمازجمعه
*خب! درباره اقامه نماز جمعه با توجه به اینکه روز کاری در آمریکا محسوب میشود، چه کار میکنید؟
-مردم آنجا به نماز جمعه اهمیت میدهند، اما سخت است، ما باید یک نامه بگیریم و پیش مسئول منطقه برویم، اجازه بگیریم و به نماز جمعه برویم و سپس به سرعت به سر کار برویم.
*پس باید مرخصی بگیرید و به نمازجمعه بروید؟
-بله! ما باید مرخصی بگیریم.
برادرانههای دینی در ماه رمضان در دانشگاه آمریکا
*داشتید از تفاوتهای اقامه نماز در ایران و کشورتان میگفتید؟
-چیز دیگری که در اینجا وجود دارد و برای مردم هیچ وقت مهم نیست، وقت نماز است که میفهمند چه موقع است، چون وقت نماز میتوانید صدای اذان را گوش کنید، الحمدلله مردم آمریکا با مسلمانان آشنا شدند که اینها هم دین هستند و طریقه عبادتشان نماز است، اول این طوری نبود، در فرودگاه هیوستون در شهر ما یک اتاق خیلی کوچک است که همه ادیان آنجا میتوانند عبادت کنند؛ یعنی شما نماز میخواهی بخوانی، یا مسیحی هستی، یا هندو هستی میتوانی آنجا به عبادت بپردازی، ما در دانشگاه این فرهنگ را آغاز کردیم، در رمضان با سنیها برای افطاری یک سفره انداختیم و برای وحدت صحبت کردیم، وقت نماز با آنها نماز خواندیم، نماز آنها قبل از نماز ما است، وقتی که آنها نماز مغرب را تمام کردند ما پنج دقیقه منتظر بودیم و دوباره نماز مغرب برای خودمان خواندیم.
*نحوه برخورد مردم هیوستون ایالت تگزاس هنگامی که نماز خواندن شما را مشاهده میکردند، چگونه بود؟
-بیشتر تجربه من با مردم آنجا تجربه خوبی بوده است، چون بیشتر مردم آنجا باهوش و منطقی هستند، اینکه یک شخص سیاسی در تلویزیون چه میگوید، برایشان مهم نیست، شما سیاسیها را میبینید و بد فکر میکنید، ولی مردم بهترین اخلاق را دارند، حتی در یکجا من نماز میخواندم یک دختر کوچک آمد ولی مادرش گفت: نه نه بیا اینجا، او عبادت میکند و به عبادت کردن احترام میگذارند.
رابطه ظاهر آراسته مسلمانان و احترام به آنها
*میخواهید بگویید مسلمانها توی سراسر دنیا احترام دارند؟
-بله! البته در هر جایی مردم جاهل و نژادپرست وجود دارند، در آنجا بین مسلمانان شیعه و سنی مهم این است که در بیرون چه طور باشیم، اگر تمیز باشیم آنها احترام میگذارند، ولی کسانی که تمیز نیستند، مردم از آنها میترسند.
*مثلاً تروریست است؟
-بله! برای همین خیلی مهم است، چون این اخلاق و سنت رسول(ص) و ائمه(ع) بوده است.
*اینکه لباس خوب بپوشید، خوشبو باشید، زیبا باشید؟
- بله! همینطور است.
تفاوت مسلمانان نسل جدید در آمریکا
*فرقی که میان مسلمانان نسل جدید ساکن در آمریکا با گذشتگانشان چگونه است؟
-مسلمانان نسل جدید ساکن در آمریکا در متن زندگی مادی و فساد رایج تکلیف خود را روشن کردهاند، قبلاً این طور بود که ما نماز میخواندیم و کار دیگر هم میکردیم، ولی اکنون این طور نیست و بچهها خیلی باهوش هستند، میگویند: نه! چون دین میگوید: نه! و وقتی میفهمند، اهمیت میدهند و کاملاً سمت راست میآیند و وسط نیستند، در گذشته این طور بود که بیشتر وسط بودیم ولی اکنون این طور نیست.
بودجه برای ساخت کلیسا در نظر گرفته شده است!
*مساجدی که در ایالت هیوستون و سایر شهرهای آمریکا وجود دارد، خود مردم ساختهاند یا دولت آمریکا؟
-وقتی مسیحیان میخواهند کلیسا بسازند، دولت به آنها زمین و پول میدهد، ولی ما برای ساخت مسجد باید از مردم پول جمع کنیم.
*یعنی برای کلیسا دولت آمریکا بودجه در نظر گرفته است، اما برای مسجد، شما خودتان باید پول جمع کنید؟
-بله! گرفتن اجازه مسجد هم بسیار مشکل است، حسینیه مشکل نیست، ولی برای گرفتن مسجد یک کم مشکل وجود دارد، به همین دلیل ما با داشتن 9 حسینیه فقط یک مسجد داریم.
*اذان هم از مسجد پخش میشود؟
-اذان در مسجد پخش میشود، ولی در حسینیه اینطور نیست.
*در بیرون و خیابان پخش میشود؟
-نه! این طور نیست.
*اوضاع مبلغ و روحانی مساجد شیعیان چطور است؟
-در هیوستون الحمدلله روحانی زیاد داریم، ولی متأسفانه یکی از مشکلاتی که داریم این است که یک عده روحانی عربی، یک عده روحانی هندی و یک عده هم روحانی ایرانی است و اینها با هم مشکل دارند.
*با هم وحدت ندارند؟!
-واقعاً نمیدانم! دارند ولی تفاوتهای زیادی دارند.
* از شیدا حسین که فضای ایران و آمریکا را درک کرده است، میخواهم بپرسم که چه پیشنهادی برای بهتر شدن وضعیت اقامه نماز مسلمانان آمریکا دارید؟
-اگر ما وحدت بیشتری داشته باشیم و به مسئول شهر و ایالت بگوییم که نماز برای ما خیلی مهم است و باید برای نماز به ما وقت بدهید تا در وسط کار بتوانیم جایی برای نماز آماده کنیم، اگر دولت این اجازه را دهد میتوانیم نمازمان را برای خودمان مهم کنیم.
*حرف آخر ...
-مردم اینجا باید شکرگزار این نعمت خداوند باشند و آن چیزهایی که در تلویزیون میبینند که آمریکا و غربیها این طور هستند، این درست نیست. فرق بین سیاست و مردم زیاد است، همه چیزهایی که در تلویزیون و اینترنت و ... میبینند آنها را باور نکنند، چون که من آنجا زندگی کردهام و به اینجا آمدهام، وقتی که شما یک چیزی که از کودکی نداشته باشید اکنون احساس میکنید که چقدر مهم است. باید برای اینها در ذهنش ارزش بگذارد.