چندي پيش در انگلستان تعداد زيادي از مردم توسط يک رسانه مورد هتک حرمت، توهين و افترا قرار گرفتند و مکالمات خصوصيشان بدون توجه به خواسته آنها شنيده شد. اکنون بسياري از چهرههاي سرشناس ملي انگلستان که زندگي شخصيشان همواره مورد توجه مطبوعات و رسانهها قرار داشته است، در مقابل روپرت مرداک غول رسانهاي جهان و مسبب اصلي حوادث فوق، قد علم کردهاند.
هيو گرانت و استيو کوگان از ستارههاي سرشناس سينما، جي. کي. رولينگ نويسنده مجموعه کتابهاي پرفروش هري پاتر و والدين دختري که در سال 2002 در جريان دسترسي غيرقانوني به پيامهاي تلفني-اش به قتل رسيد، در ميان افرادي قرار دارند که قرار است در دادگاه و در کميته تحقيق و بررسي اخلاقيات در فضاي رسانهاي انگلستان عليه مرداک و روزنامه «اخبار جهان» شهادت بدهند. کميته مذکور، يک گروه قضايي است که ميتواند درباره نحوه تهيه اخبار و گزارش توسط رسانهها در انگلستان اعمال نظر کرده و تغييرات جامع و گستردهاي را در اين خصوص پيشنهاد بدهد.
نتيجه تحقيق و بررسي اين کميته در رسانههاي ملي انگلستان منتشر ميشود و افرادي که حريم خصوصي آنها مورد تجاوز رسانهاي قرار گرفته است، ميتوانند در يک برنامه تلويزيوني حاضر شده و شانس دفاع کردن از خود و به مبارزه طلبيدن کساني را پيدا کنند که مطالبي را به ناحق درباره آنها منتشر کردهاند.
گري کوپر مدرس دانشگاه لانکستر واقع در شمال انگلستان و مولف کتاب «چهرههاي ملي، زندگيهاي شخصي» ميگويد: «اين نخستين باري است که چهرههاي سرشناس انگلستان ميتوانند از حيثيت خود دفاع کرده و به رسانههايي که به آنها بياحترامي کردهاند، ضربه بزنند.»
او اضافه ميکند: «من فکر ميکنم اين کار تاثير مثبتي خواهد داشت و رسانهها براي مدتي هم که شده کمي عقبنشيني خواهند کرد.»
با اين حال ديويد شربورن وکيل مدافع قربانيان حادثه شنود مکالمات تلفني توسط روزنامه «اخبار جهان» به عنوان سخنگوي شاهدين ماجرا ضمن محکوم کردن اين اقدامات غيراخلاقي ميگويد که چنين اقداماتي نهتنها حريم شخصي قربانيان حادثه را در معرض خطر قرار ميدهد، بلکه زندگيهاي عدهاي را نيز تباه ميکند و حتي ميتواند منجر به خودکشي قربانيان شود و اينها همه از پيامدهاي تجاوزهاي بيرحمانه رسانهاي است.
شربورن اضافه ميکند: «وقتي ژورناليستها از ميزان علاقه عمومي به برملا شدن رازهاي زندگي خصوصي افراد سرشناس يا نزديکان آنها صحبت ميکنند، در واقع تجاوز بيرحمانه به حريم خصوصي اين افراد را مجاز ميدانند. تمام اين مسائل از تاثيرات مخرب و پيامدهاي آزاردهنده ژورناليسم به شکل امروزي آن است.»
کميته تحقيق و بررسي اخلاقيات در فضاي رسانهاي انگلستان زماني تشکيل شد که ماجراي رسوايي شنود مکالمات تلفني توسط روزنامه «اخبار جهان» متعلق به روپرت مرداک در جهان طنين انداخته بود. اين روزنامه در ماه جولاي سال جاري پس از اثبات اتهامات وارده در خصوص عدم رعايت قوانين و مقررات رسانهاي تعطيل شد؛ اما اين تعطيلي زماني اتفاق افتاد که ديگر کار از کار گذشته بود و تعداد زيادي از افراد به خاطر جاهطلبي مسئولين اين روزنامه متضرر شده بودند. اوج اين بياخلاقي رسانهاي نيز در خصوص هک کردن تلفن دختربچهاي به نام ميلي داولر اتفاق افتاد که به شکلي مرموز به قتل رسيد. مسئولين اين روزنامه قصد خود را از انجام چنين اعمالي، دسترسي به اخبار داغ عنوان کردهاند.
کوپر ادعا ميکند که افراد سرشناسي چون گرانت و سينا ميلر که عليه روزنامه «اخبار جهان» شهادت ميدهند، تنها ميکوشند تا از طريق چنين فعاليتهايي همدردي عمومي را برانگيزند؛ حتي اگر اين کار به قيمت برملا شدن رازهاي بيشتري از زندگي شخصي آنها تمام شود. اما به عقيده وي ظاهر شدن اين افراد در کنار قربانيان واقعي اين حوادث، يعني افرادي چون والدين ميلي داولر ميتواند در نگرش عموم افراد نسبت به اين قضيه تغييراتي منفي ايجاد کرده و اين دادگاه را به يک جنجال رسانهاي تبديل کند.
کوپر ميگويد: «آنها از اين طريق، اوضاع را براي خانواده ميلي داولر و قربانياني از اين دست، سختتر ميکنند.»
يکي از جديترين اتهامات وارده به نشريه «اخبار جهان» اين است که پوشش رسانهاي زندگي خصوصي افراد سرشناس، برخي از اعضاي خانوادههاي آنها را به مرز خودکشي و حتي جنون رسانده است.
شربورن وکيل مدافع قربانيان تجاوزهاي رسانهاي ادعا ميکند که ماکس موزلي قهرمان پيشين مسابقات فرمول يک جهان بر اين باور است که خودکشي پسر 39 سالهاش به نام الکساندر به خاطر احساس حقارت حاصل از افشاگري روزنامه «اخبار جهان» در خصوص روابط جنسي وي اتفاق افتاده است.
شربورن سپس به پرونده گري فليت کرافت بازيکن فوتبال اشاره ميکند که زندگي او با يک افشاگري از سوي اين روزنامه زير و رو شده است. روزنامه «اخبار جهان» فاش کرده بود که او در حال خيانت کردن به همسرش است. در نتيجه اين امر فرزندان فليت کرافت در مدرسه دچار مشکل شدهاند و پدر رنجور و بيمار او پس از ابتلا به يک افسردگي حاد دست به خودکشي زده است.
مورد ديگر در خصوص شارلوت چرچ خواننده انگليسيزبان است که در نوجواني به شهرت رسيد. شربورن ميگويد که زندگي اين خواننده به خاطر حضور دايمي ژورناليستها مختل شده است. عکاسان اين روزنامه دائما او را تعقيب ميکنند. آنها در ميان بوتههاي داخل حياط خانه چرچ دوربينهايي مخفي کار گذاشتهاند تا رفتو آمدهاي او را کنترل کنند. روزنامهها به قدري درباره زندگي خصوصي او کنجکاو هستند که خبر باردار شدن چرچ را پيش از خبردار شدن والدين وي منتشر کردهاند. بدتر از همه انتشار اخبار مربوط به رسوايي اخلاقي پدر شارلوت چرچ توسط روزنامه «اخبار جهان» در سال 2005 بوده است. شربورن ميگويد که کمي پس از انتشار اين خبر، مادر چرچ دست به خودکشي زده که البته خوشبختانه نجات پيدا کرده است.
او اضافه ميکند: «خبرنگاران اين روزنامه لحظه به لحظه مادر شارلوت چرچ را تعقيب ميکردند و با وجود شرايط حساس و ناراحتکنندهاي که او در حال تجربه کردن آن بود، وي را وادار ميکردند تا با آنها گفتوگو کند. در پايان هم به او پيشنهاد دادند که در ازاي اعطاي حق انحصاري انتشار اخبار مرتبط با اين ماجرا به روزنامه «اخبار جهان»، تصاوير مستهجن مربوط به همسر وي را منتشر نخواهند کرد!»
کريس جفريز مردي که به اشتباه متهم به قتل مستاجر خود شده بود، نيز از جمله افرادي است که ميخواهند عليه اين روزنامه شهادت بدهند. به جز اين موارد، همسر سابق يکي از بازيکنان مشهور فوتبال انگلستان، يکي از فعالين حقوق بشر، يک افسر پيشين ارتش و بسياري از افراد سرشناس ديگر نيز در جمع شاکيان اين روزنامه حضور دارند.
پرونده نشريه «اخبار جهان» و روپرت مرداک که در ابتدا يک شيطنت مطبوعاتي تلقي ميشد، روز به روز ابعاد تازهتري را به خود ميگيرد. اين مسئله ديگر از يک خطاي رسانهاي فاصله گرفته و به يک بحران بزرگ و رسوايي ملي براي کشور انگلستان تبديل شده است.
منبع: تهران امروز