عماد فایز مغنیه 12 فوریه 2008 معروف به حاج رضوان از فرماندهان نظامی حزبالله لبنان بود که در 23 بهمن 1386 (12 فوریه 2008) در انفجاری در دمشق به شهادت رسید.
واشنگتن پست نوشت: در 12 فوریه 2008 عماد مغنیه فرمانده عملیاتهای بینالمللی حزب الله پس از صرف شام در رستورانی در دمشق وارد خیابانی شد. کمی آن طرف تر یک تیم سیا در پایتخت سوریه جابجاییهای وی را رصد می کرد. هنگامی که مغنیه به خودروی پارکشده نزدیک شد، بمبی که درون لاستیک زاپاس پشت این خودرو کار گذاشته شده بود منفجر شد و او در همانجا کشته شد.
به نوشته این روزنامه آمریکایی بمبی که مغنیه را هدف قرار داد توسط عوامل موساد از تل آویو، کنترل میشد؛ این عوامل موساد با عوامل خود در دمشق در ارتباط بودند.
یکی از مقامات اطلاعاتی سابق آمریکا در این باره گفت: برنامه ریزی این ترور به نحوی بود که آمریکا میتوانست به آن اعتراض و آن را لغو کند اما نمیتوانست آن را به اجرا بگذارد.
واشنگتن پست به نقل از یک مقام سابق آمریکایی نوشت: آمریکا در ساخت این بمب کمک کرده و بارها این بمب را در یکی از مراکز سیا در کارولینای شمالی، آزمایش کرده است تا نسبت به قدرت انفجاری احتمالی آن مطمئن شود و از این مساله نیز مطمئن شود که انفجار این بمب موجب خسارات ناخواسته نخواهد شد.
این مقام آمریکایی افزود: شاید 25 بمب را منفجر کردیم تا نسبت به دستیابی به این هدف، مطمئن شدیم.
همکاری نزدیک و فوق العاده سرویس های اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل، اهمیت این هدف را نشان می دهد.
آمریکا هرگز به دست داشتن در قتل مغنیه، اذعان نکرده است، حزب الله، اسرائیل را به خاطر کشته شدت مغنیه، سرزنش کرده است.
تاکنون، جزییات ناچیزی در خصوص عملیات مشترک سیا و موساد برای کشتن مغنیه وجود داشته است، اینکه بمب چگونه در این خودرو جاسازی شده و اینکه نقش دقیق آمریکا در این بمبگذاری چه بوده است.
به استثنای کشته شدن اسامه بن لادن در سال 2011 میلادی، این ماموریت یکی از مهمترین اقدامات مخفی است که در طول سال های اخیر توسط آمریکا انجام شده است.
دخالت آمریکا در قتل مغنیه، که از سوی پنج مقام سابق اطلاعاتی آمریکا تایید شده است، همچنین مرزهای قانونی آمریکا را تحت فشار قرار داده است.
مغنیه در کشوری هدف قرار گرفته است که با آمریکا در جنگ نبوده است. علاوه بر این، مغنیه در یک بمبگذاری خودرو کشته شده است، تکنیکی که برخی از کارشناسان حقوقی آن را نقض قوانین بین المللی ارزیابی می کنند که در آن با استفاده از ابزارهای خائنانه، اقدام به کشتن یا زخمی کردن دشمن می کنند.
ماری الن او کونل، استاد حقوق بین الملل در این باره تاکید کرد که "این شبیه روشی است که تروریست ها و تبهکاران از آن استفاده می کنند. این یکی از قدیمی ترین قوانین میدان جنگ را نقض کرده است."
مقام های رسمی آمریکایی که همگی در خصوص این عملیات صحبت کرده اند و خواستار فاش نشدن نام خود شده اند، بر این مساله تاکید کرده اند که مغنیه ارتباط مستقیمی با گروه های مسلح شیعه در عراق داشته است، جایی که نیروهای آمریکایی را هدف قرار می دادند. بحث کمی در داخل دولت بوش در خصوص استفاده از بمبگذاری خودرو به جای سایر ابزارها، مطرح شده است.
یک مقام سابق اطلاعاتی در این باره گفت: دستور قتل مغنیه نیاز به حکم رئیس جمهور دارد که توسط جورج دبلیو بوش صادر شده است. دادستان کل، مدیر اطلاعات ملی، مشاور امنیت ملی و دفتر مشاوره حقوقی وزارت دادگستری آمریکا، همگی این عملیات را امضا کردهاند.
وی افزود: گرفتن حکم لازم برای قتل مغنیه، یک روند سخت و خسته کننده بود. چیزی که باید نشان می دادیم این بود که او یک تهدید مداوم برای آمریکایی هاست. مغنیه سابقه طولانی در هدف قرار دادن آمریکایی ها داشت که سابقه آن به بمبگذاری سفارت آمریکا در بیروت در سال 1983 میلادی بازمی گشت.
وی گفت: تصمیمی که ما مجبور بودیم بگیریم این بود که قاطعانه تایید کنیم که این عملیات برای دفاع از خود بوده است.
مدت زیادی است که سوء ظن در خصوص دخالت آمریکا در قتل مغنیه وجود دارد. در کتاب "جاسوس خوب" که درباره روبرت آمس جاسوس سابقه دار آمریکایی نوشته شده، کای برد نویسنده به نقل از یکی از مقام های سابق اطلاعاتی می نویسد که عملیات کشتن مغنیه توسط گروهی موسوم به "لانگلی" کنترل می شد که متشکل از تیمی از ماموران سیا بود که ترورها را انجام می داده است.
نظریه دفاع از خود
عملیات دمشق، یک تکامل فلسفی در سرویس های اطلاعاتی آمریکا پس از حملات 11 سپتامبر 2001 میلادی را به طور برجسته نشان داده است. قبل از آن، دولت آمریکا غالبا یک دیدگاه کم اثر در خصوص عملیات های ترور اسرائیل داشت و این مساله با محکومیت تلاش اسرائیل برای ترور خالد مشعل رهبر حماس در سال 1997 میلادی در اردن، به طور برجسته نمایان شد. این قسمت با بازداشت عوامل موساد به پایان رسید.
قتل مغنیه که یک دهه پس از این اقدام اسرائیل به وقوع پیوسته، نشان می دهد که این تردید آمریکا از بین رفته و سازمان سیا عملیات کشنده خود را در فراتر از مناطق جنگی و مناطق بی قانون در پاکستان، یمن و سومالی، تعریف کرده است.
یک مقام سابق آمریکایی در این باره گفت: دولت بوش با تکیه بر نظریه دفاع از خود، تصمیم به قتل مغنیه گرفته است، دولت بوش مدعی بوده است که مغنیه یک هدف قانونی است چرا که وی به طور فعال در طراحی اقداماتی علیه آمریکا یا نیروهای آمریکایی در عراق نقش داشته است.
چنین منطق حقوقی به سازمان سیا اجازه داده است تا از نقض قانون مربوط به ممنوعیت ترور در سال 1981 میلادی جلوگیری کند. البته در این دستور قانونی، ترور تعریف نشده است.
استفان ولادک استاد حقوق در کالج حقوق واشنگتن در این باره تاکید کرد که "این مساله کاملا روشن است که دولت حداقل تاحدی این قدرت را دارد تا از نیروی کشنده برای دفاع از خود حتی در خارج از کشور به خاطر ادامه درگیری نظامی، استفاده کند. ولی مساله این است که آیا واقعیت ها، واقعا از یک تصمیمی که چنین نیرویی در هر موردی لازم و مناسب است، حمایت می کند؟"
مقام های رسمی سابق آمریکا تاکید کردند که سیا و موساد ماه ها پیش از قتل مغنیه و تصمیم گیری برای اینکه بمب در چه محلی نصب شود، وی را در دمشق زیر نظر داشته اند.
مقام های اطلاعاتی سابق آمریکا در اسناد طبقه بندی شده به نمایندگان اطمینان داده اند که هیچ گونه خسارت ناخواسته ای وجود نخواهد داشت.
دولت بوش، حزب الله و به خصوص مغنیه را یک تهدید برای آمریکا ارزیابی کرده بود. در سال 2008 میلادی یعنی چند ماه قبل از اینکه مغنیه کشته شود، مایکل چرتوف، وزیر سابق امنیت داخلی آمریکا، گفته بود که حزب الله یک تهدید برای امنیت ملی آمریکا به شمار می رود.
در ژانویه 2007 میلادی نیز بوش در سخنرانی سالیانه خود در کنگره تاکید کرده بود که ایران و سوریه دو کشوری هستند که روابط نزدیکی با حزب الله دارند. بوش گفت: این دو کشوری هستند که به تروریست ها و شورشیان اجازه می دهند تا با استفاده از خاک خود به عراق بروند. ایران حمایت مادی را برای حملات به نیروهای نظامی آمریکا، تامین میکند.
مقامهای آمریکایی، سالها در خصوص راه های بازداشت یا قتل مغنیه صحبت کرده بودند. این سناریوها به خصوص پس از حملات 11 سپتامبر ضرورت بیشتری پیدا کرد.
یک مقام سابق آمریکایی ضمن اشاره به نشست محرمانه ماموران اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل در سال 2002 میلادی، گفت: در این نشست محرمانه که در خصوص مسائل مربوط به مقابله با تروریسم مذاکره شد، مساله قتل مغنیه نیز مورد بحث قرار گرفته است.
این مقام سابق آمریکایی افزود: در طرح پیشنهادی آمریکا پیش بینی حمله ای شبیه یورش های کماندویی با حضور مستقیم تیم های عملیات ویژه آمریکا شده بود نه نوعی از عملیات پنهانی که سال ها بعد برای قتل مغنیه، اجرا شد.
این مساله هنوز مشخص نیست که سیا برای نخستین بار چه زمانی فهمید که مغنیه در دمشق زندگی می کند ولی محل زندگی مغنیه حداقل یک سال قبل از اینکه کشته شود، مورد شناسایی قرار گرفته بود.
یک مقام سابق اطلاعاتی آمریکا گفت: این اسرائیلی ها بودند که نخستین بار از سیا خواستند تا برای قتل مغنیه، اقدام به عملیاتی مشترک با آمریکا کنند.