فرارو/ آيا خميردنداني که استفاده ميکنيد براي سلامتي شما خطرناک است؟
اين مسئله به دغدغهي اصلي برخي از دانشمندان تبديل شده که تعداد آنها رو
به افزايش است. آنها بر اين باورند که روزانه از خميردندانها استفاده
ميشود، ولي حاوي مواد شيميايي هستند که براي سلامتي ما مضر هستند.
محققان
ميگويند مواد شيميايي موجود در خميردندانها منجر به بروز احتمالي سرطان
دهان و سينه، بيماريهاي قلبي و عصبي، سوزش دهان، آسيب به لثه و آلودگي
محيطي ميشود.
دکتر توبي تالبوت، متخصص و عضو انجمن جراحان، در همين
رابطه به پژوهش پرداخته است. دکتر تالبوت پس از 35 سال فعاليت در اين حرفه
ميگويد خميردندانهايي که در قفسه فروشگاهها يافت ميشود نه تنها خاصيت
درماني نداشته بلکه محصول صنايع شيميايي است.
آيا خميردندان سرطانزا است؟
او
ادامه ميدهد: «مردم باهوش هستند، اما بايد با بازاريابي مناسب و آگاهانه
به آنها بگوييم که چه محصولاتي را خريداري کنند. برخي از توليدکنندگان اين
شعار را ميدهند که محصول آنها انتخاب اول دندانپزشکان است. اما ريشه
شعار آنها در اين است که آن توليدکنندگان محصولات خود را به صورت رايگان
به تمام دندانپزشکان در کشور ارسال ميکنند.»
در ادامه نگراني اصلي دکتر تالبوت راجع به مواد به کار رفته شده در خميردندانها را ميخوانيد:
پاککنندهاي که دهان را زخم ميکند
سولفات
لاريل سديم SLS)) مهمترين نگراني دکتر تالبوت است. اين ماده در 85 درصد
خميردندانها استفاده شده و خاصيت مرطوبکنندگي دارد (مادهاي که باعث
ميشود خميردندان راحتتر پخش شود). اين ماده اجازه ميدهد روغن نعناع که
براي طعم دهي استفاده شده با آب در داخل محصول ترکيب شود. اگر سولفات لاريل
سديم نباشيد، اين مواد در داخل محصول جدا ميشوند.
مشکل اصلي سولفات
لاريل سديم اين است که فضاي خالي بين سلولهاي مخاطيِ پوست در دهان را باز
کرده و امکان ورود مواد سمي و سرطانزا را مهيا ميسازد. اين مواد از منابع
ديگر، مانند انواع دخانيات، هم ميتوانند نفوذ کنند.
دکتر تالبوت
ميگويد: «مخاطي دهاني يکي از حساسترين بافتهاي بدن ماست و سولفات لاريل
سديم هم يک پاککنندهي قوي است.» اين پاککنندهي قوي ميتواند موجب سوزش و
ساييدگي در داخل دهان شود و زخمهاي بدي در داخل دهان بر جاي گذارد. توبي
در ادامه گفت: «اگر من بيماري را ببينم که از زخمهاي دهاني رنج ميبرد،
اولين تجويز من به او استفاده از يک خميردنداني است که حاوي سولفات لاريل
سديم نباشد.»
مواد سفيدکننده دندان به لثه ما آسيب ميزند
دکتر
تالبوت ميگويد: «در مواد سفيدکننده از پروکسايد و هيدروژن براي سفيد کردن
دندانها استفاده ميشود. از نظر علمي، اين مواد به بافتهاي نرم آسيب
ميزند. پروکسايد و هيدروژن به غشاء مخاطي در دهان آسيب زده و به سلولهاي
سطحي لثه صدمه وارد ميکند.»
با توجه به کيفيت ساخت تمامي خميردندانها در بازار نامتمرکز اين محصول، اغلب آنها نميتوانند به خوبي دندان را سفيد کنند.
ذرههاي کوچک پلاستيکي در خميردندان
مهرههاي
بسيار ريز در برخي از خميردندانها آنقدر کوچک هستند که شما حتي با
استفاده از ميکروسکوپ نيز قادر به ديدن آنها نخواهيد بود. اين ذرات با
خاصيت سايشي خود، لکهها را از روي دندان شما پاک ميکنند.
اما آنها
از طريق مراکز آبدرماني ما به سامانههاي آبرساني وارد شدهاند، و در
زنجيرهي غذايي جاي دارند. اين مهرههاي ميکروسکوپي در بدن صدف خوراکى،
صدف دوکپهاى، خرچنگ دريايى و ماهي در درياي شمال، اقيانوس آرام و
اقيانوس اطلس يافت ميشوند. تاثير آنها مانند همان کيسههاي حامل
پلاستيکي است که به سمت دريا سرازير شده و اکوسيستم را به هم ميزنند.
با
وجود تمام اين مواد خطرناک، دکتر تالبوت حرفي راجع به جمعآوري اين
خميردندانها نميزند. چرا که به عقيده او، فلورايد موجود در اين
خميردندانها وضعيت دندانهاي ما را تغيير داده است. دکتر تالبوت ميگويد:
«کمي اعتياد به فلورايد تاثير منفي گذاشته و مانع بهبود سلامت دندانها و
کاهش پوسيدگي دندانها شده است.»
ديمين والمزلي، مشاور علمي انجمن دندان
بريتانيا، در اين رابطه ميگويد: «از خميردنداني استفاده کنيد که محصول
شرکتي معتبر بوده و حاوي فلورايد باشد. ما ميدانيم که فلورايد نتيجه
ميدهد. اما همين که از مواد ديگر در اين محصولات استفاده کرديد، به کات
علمي جالبي دست خواهيد يافت. تقريبا يک راز تجاري است.»
همين عدم شفافيت کار را براي دندانپزشکان، و همچنين مصرفکنندگان، براي انتخاب يک خميردندان مناسب سخت کرده است.
دکتر
اوچنا اوکويو، مدير درمانگاه دندانپزشکي لاندن اسمايلينگ و دندانپزشک
رسمي برنامه «10 سال جوانتر شويد» شبکه تلويزيوني چنل 4، از انتقادات دکتر
تالبوت نسبت به مواد سفيدکننده گلايه کرده و ميگويد: «بايد مشخص شود راجع
به کدام سطح از ژل سفيدکننده حرف ميزنيم. اگر ميزان تراکم بسيار بالا
باشد، مشکلزا خواهد بود.» او نيز درباره مواد تريکولاژن ابراز نگراني
کرده، اما چندان راجع به سولفات لاريل سديم نگران نيست.
دکتر اوکيو
ادامه ميدهد: «پژوهش معتبري بر روي ارتباط سولفات لاريل سديم و سرطان دهان
انجام نشده، اما ميدانيم و اثبات شده که با زخم دهان در برخي از افراد
ارتباط دارد.»