۳۳۳ روز ‌دنبال یک ویزا

به گزارش پایگاه 598 به نقل از «وطن امروز»، اواخر بهمن سال گذشته چند هفته پیش از پایان ماموریت محمد خزاعی، درخواست صدور روادید حمید ابوطالبی  ارسال شد و فروردین‌ماه امسال(93) بود که حسن روحانی، رئیس‌جمهور «حمید ابوطالبی» را به‌عنوان نماینده دائم ایران در سازمان ملل رسماً معرفی کرد اما آمریکایی‌ها در اجماعی بی‌سابقه با تصویب قانون جدیدی، «نه» به ابوطالبی را رسمیت بخشیدند.

اکنون حدود 333 روز از زمان معرفی ابوطالبی برای صدور روادید و حدود 10ماه از معرفی رسمی او به عنوان نماینده ایران در سازمان ملل می‌گذرد؛ آمریکایی‌ها از همان ابتدا مخالفت خود را اعلام کردند و هنوز صندلی نمایندگی ایران در این سازمان خالی است. 

دولتی‌ها همان موقع در سطوح مختلف بر حضور ابوطالبی در سازمان ملل تاکید کردند به طوری که ایران به سازمان ملل متحد نیز شکایت کرد اما این روزها اقدام قابل‌توجهی از سوی دولت برای حل این معضل مشاهده نمی‌شود و «حمید ابوطالبی» که پیش از دوران ریاست‌جمهوری روحانی، در مرکز تحقیقات استراتژیک در کنار او حضور  داشت همچنان در بلاتکلیفی به سر می‌برد.

مذاکرات هسته‌ای نیز به هیچ نتیجه‌ای نرسیده است و در شرایطی که وزرای خارجه ایران و آمریکا با هم پیاده‌روی نیز می‌کنند همچنان ابوطالبی در پشت دروازه‌های نیویورک مانده است. پس از معرفی ابوطالبی به‌عنوان نماینده دائم ایران در سازمان ملل، همانگونه که پیش‌‌بینی می‌شد و رسانه‌های آمریکایی بارها آن را مطرح کرده  بودند، مقام‌های آمریکایی با این گزینه مخالفت کردند، وزارت خارجه آمریکا در اطلاعیه‌ای اعلام کرد به ایران اطلاع داده است از معرفی احتمالی حمید ابوطالبی به‌عنوان سفیر دائم ایران در سازمان ملل «عمیقا نگران» است.

آنها رسما گفتند به دلیل ارتباط حمید ابوطالبی با حادثه سال 1979 میلادی که منجر به اشغال سفارت آمریکا در ایران (تسخیر لانه جاسوسی) شد، واشنگتن از صدور ویزا برای ابوطالبی خودداری می‌کند. البته نخستین نشانه‌ها از احتمال عدم صدور روادید برای حمید ابوطالبی در وبلاگ شخصی خبرنگار واشنگتن‌پست رویت شد. روایتی که حاکی از این بود که حمید ابوطالبی نه در اسفندماه سال گذشته و در زمان اتمام حکم مسؤولیت محمد خزاعی بلکه از چندماه قبل از آن به‌عنوان نماینده ایران در سازمان ملل متحد معرفی شده اما پاسخ مثبتی برای صدور روادید وی دریافت نشده است. موضوعی که تا اواسط فروردین سال 93 و قبل از اظهارنظر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا کسی اطلاع چندانی از آن نداشت و در بایکوت خبری بود.

خبرنگار روزنامه واشنگتن‌پست روز ۲۰ اسفند  در وبلاگ شخصی خود و پس از آن در صفحه سیاسی این روزنامه با طرح این پرسش که «ایرانیان از خود می‌پرسند چگونه این فضای باز و جدید گفت‌وگو قرار است به اشتراک گذاشته شود حال آنکه تهران قادر نیست مقام عالیرتبه خود را که می‌تواند نقش مهمی در باز شدن انجماد دیپلماتیک داشته باشد، به دفترش در سازمان ملل اعزام کند؟» تلویحا ماجرای عدم صدور ویزا برای سفیر جدید ایران در سازمان ملل را مورد اشاره قرار می‌دهد. این خبرنگار آمریکایی در ادامه مطلب خود می‌نویسد: «او (ابوطالبی) چندین ماه است که منتظر ویزای آمریکا است اما هیچ‌کس در تهران دلیل این تاخیر در صدور ویزا را نمی‌داند».

امضای باراک پای «نه» به ابوطالبی
پس از این مخالفت‌ها بود که مجلس نمایندگان آمریکا طرح مخالفت با  ورود حمید ابوطالبی به خاک آمریکا را به اتفاق آرا تصویب کرد و پس از چند روز این طرح به امضای باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا رسید. نکته قابل تامل در تصویب این قانون این بود که آمریکایی‌ها حاضر شدند تنها برای «نه» گفتن به گزینه حسن روحانی، در اجماعی بی‌سابقه قانون 76 ساله خود را که در سال 1947 بین سازمان ملل و تری هرومن رئیس‌جمهور وقت آمریکا به امضا رسیده بود تغییر داده و قانون جدید را تصویب کنند که براساس آن بتوان از ورود حمید ابوطالبی به خاک آمریکا جلوگیری کرد. پس از این مخالفت‌ها و انعکاس آن از سوی رسانه‌های آمریکایی،‌ صندلی نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل به یکی از مهم‌ترین چالش‌های دولت تبدیل شد، به نحوی که نوبخت سخنگوی دولت دهم مهرماه امسال در یکی از جلسات دولت در پاسخ به سوالی درباره سرانجام حضور یا عدم حضور ابوطالبی در سازمان ملل به‌عنوان نماینده ایران گفت: نماینده ایران در سازمان ملل همچنان همان فرد معرفی شده یعنی آقای حمید ابوطالبی است و ما اقدامات قانونی خود را تا جایی که به نتیجه برسد یا تا آنجایی که بدانیم تلاش‌های‌مان بی‌نتیجه خواهد ماند ادامه خواهیم داد.

مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه همان زمان و در واکنش به اظهارات مقامات آمریکایی تاکید کرد: ما هم به طور رسمی گفته‌ایم رفتار دولت آمریکا با نماینده جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد قابل قبول نیست و دکتر حمید ابوطالبی گزینه جمهوری اسلامی ایران برای نمایندگی در سازمان ملل متحد است. سیدعباس عراقچی، معاون حقوقی و امور بین‌الملل وزارت امور خارجه نیز در این‌باره گفته بود گزینه‌ای جز ابوطالبی برای سازمان ملل نداریم. این موضع نوبخت و عراقچی و سخنگوی وزارت امور خارجه نشان می‌داد که دولت بنای عقب‌نشینی در برابر این اقدام دولت آمریکا در عدم صدور ویزا به ابوطالبی را ندارد اما نکته مهم‌تر آن است که بیش از 11ماه از درخواست ویزای آمریکا و حدود 10 ماه از معرفی رسمی ابوطالبی گذشته اما دولت همچنان سیاست سکوت را در پیش گرفته و پاسخ روشنی به این پرسش که بالاخره «ایران در سازمان ملل نماینده دارد یا خیر؟» نداده است.

ابوطالبی: من نبودم!
حمید ابوطالبی البته چند روز پیش از پررنگ شدن حواشی اعزامش به آمریکا، درباره حضور خود در میان دانشجویان خط امام، می‌گوید: «واقعیت این است که من در 13 آبان آن سال و زمان اشغال اصلا در تهران نبودم که از این امر مطلع یا در آن مشارکت یا حضور داشته باشم یا نامم مطرح باشد. من در اهواز از ماوقع مطلع شدم. مدتی بعد که به تهران آمدم، یک روز مرحوم شهید دادمان به واسطه یکی دیگر از شهدا و فرماندهان جنگ تحمیلی به نام مرحوم شهید ذاکر به من پیغام داد که آنها برای ترجمه به زبان فرانسه به کسی نیاز دارند که بتواند این کار را انجام دهد؛ من پذیرفتم و از منزل به فرودگاه رفتم و به همراه نماینده ویژه پاپ، رهبر مسیحیان کاتولیک که وارد تهران شده بود، برای اولین بار وارد سفارت شدم. یکی، دو بار دیگر هم وقتی در ارتباط با خارج، کار ترجمه لازم بود آن را به زبان انگلیسی یا فرانسوی انجام دادم، مانند ترجمه در زمان آزادی کارکنان زن و سیاهپوستان در کنفرانس مطبوعاتی که جنبه‌ای کاملا انسان‌دوستانه داشت». در هر صورت، با توجه به مطرح‌شدن نمایندگی حمید ابوطالبی در سازمان ملل متحد از اواخر سال گذشته  333 روز از این ماجرا گذشت اما تعاملات دولت روحانی با دولت آمریکا هنوز نتوانسته قفل این ماجرا را بشکند و همچنان دولت آمریکا از صدور ویزا برای ابوطالبی به جد خودداری می‌کند.

جای خالی ابوطالبی در پیاده‌روی
تصویب قانون جدید در آمریکا بر منع ورود ابوطالبی به خاک این کشور که در حقیقت دور زدن قوانین بین‌المللی در این‌باره بود در حالی صورت گرفت که یکی از شعارهای پر رنگ حسن روحانی در ایام انتخابات ریاست‌جمهوری بازگشت احترام به پاسپورت ایرانی بود. روحانی این موضوع را به‌عنوان یکی از اهداف خود پس از ریاست‌جمهوری مطرح کرد. به عبارتی این شعار اصطلاحی بود که او برای تغییر در سیاست خارجی برگزیده بود. اما اکنون یکی از نزدیک‌ترین یاران وی ماه‌هاست در انتظار صدور یک ویزا نشسته است. آن هم کشوری که بیش از یک سال‌ونیم است تابوی مذاکره با آن شکسته و در تمام سطوح با سران آن کشور گفت و گو و مذاکره شده است. نکته قابل توجه دیگر در عدم صدور روادید آمریکا برای ابوطالبی تمایل بیش از حد این دولت برای نزدیکی به آمریکاست. کمتر کسی است که عکس‌های 2نفره محمدجواد ظریف و جان کری را در حالی که قدم می‌زنند ندیده باشد. این روزها که آقای ظریف با همتای آمریکایی خود پیاده‌روی می‌کند و مذاکرات را به خیابان‌ها برده است تا موضوع مذاکره کمی از حالت رسمی خارج شود؛ شاید حمید ابوطالبی این انتظار را از جواد ظریف داشته باشد تا در خلال همه مسائلی که درباره آنها با جان کری مذاکره می‌کند؛ ماجرای شرایط خاص ابوطالبی را نیز یادآوری کند.

حمید ابوطالبی که اکنون به‌عنوان معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور فعالیت می‌کند جمله ماندگاری نیز دارد که بعد از مذاکره مستقیم حسن روحانی و دیوید کامرون، نخست‌وزیر انگلیس مطرح شد. همان دیداری که نهایتا به توهین‌های بی‌سابقه کامرون به مردم ایران منتهی شد. ابوطالبی بعد از آن دیدار تاریخی(!) صراحتا به دور زدن مردم و مسؤولان با طرح موضوع دیدار روحانی و اوباما برای زمینه‌سازی دیدار روحانی وکامرون افتخار کرد.