«جشنواره عمار» نگاه ارزشی مؤمنانه را در فضای فرهنگ و هنر تزریق کرد/ مردمی بودن در عمار از «لفظ» به «محتوا» رسیده است

به گزارش سرویس نقد رسانه پایگاه 598، روز گذشته بیست وششمین قسمت از برنامه «حذف و اضافه» در آستانه برگزاری پنجمین جشنواره مردمی فیلم عمار، با بررسی این پدیده مردمی و تآثیر آن بر دانشجو و فضای دانشگاه به طور زنده روی آنتن شبکه سه سیما رفت. در ابتدا خلاصه ای از قسمت پیشین این برنامه پخش گردید و در آیتم خبرنامه به آخرین تحولات هفته گذشته دانشگاه ها پرداخته شد.

پرسش پیامکی قسمت بیست و ششم برنامه «حذف و اضافه» اینگونه طرح شد: "کدام جشنواره را در پرداخت به دغدغه های دانشجویان موفق تر می دانید؟ 1) جشنواره فیلم فجر، 2) جشنواره فیلم عمار".

در ابتدای برنامه محمدحسن یادگاری، از دانشجویان مستندساز جوان و برگزیده جشنواره مردمی فیلم عمار، میهمان برنامه «حذف و اضافه» شد. وی در ابتدای گفتگو بیان داشت: بنده دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی رسانه دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران هستم. فیلمسازی را بصورت حرفه ای از آموزشگاه های سینمایی آموختم و به مرور بصورت تجربی شروع به ساخت فیلم های کوتاه کردم. اما از زمانی جدی تر دنبال کردم که علاقه بنده به رشته رسانه بیشتر شد.

وی افزود: در عرف جامعه هرچه بچه باهوش و بااستعداد است باید رشته های پزشکی یا مهندسی بخواند. شکر خدا بنده نیز شامل حال این دسته بودم. اما اینکه شما بخواهی تغییر رشته بدهید از رشته های مهندسی به رشته های به ادعای من جدی مثل هنر یا علوم انسانی خودش یک مسئله بزرگ است. مستند «داوطلبین عزیز» به همین انتخاب رشته و اهمیت مدرکی که یک رشته به رشته دیگر می تواند داشته باشد، می پردازد. متاسفانه در جامعه ما مثلا لیسانس مهندسی از یک دانشگاه از اعتبار بالاتری نسبت به کارشناسی یک رشته فلسفی برخوردار است. این آن استارت اولیه برای تولید این فیلم برای ما شد. طول مدت ساخت این فیلم 6 ماه بصورت فشرده بوده است.

یادگاری درباره جشنواره فیلم عمار بیان داشت: عمار الزامات فرمی خاصی ندارد که حتما در این قالب یا این زمان فیلم بپذیرد. بلکه بیشتر الزامات محتوایی ای دارد که بیشتر دغدغه های جشنواره است و به دنبال آن است. فیلم بنده نیز در بخش «نقد درون گفتمانی» برنده شد. موضوع «داوطلبین عزیز» نیز به نظر من از آن دست موضوعاتی است که به دلیل مصلحت اندیشی هایی که بعد از 30 سال در انقلاب ما پیش می آید و به بسیاری از موضوعات بها داده نمی شود، خداروشکر در عمار این به ارزش های اولیه انقلاب بازگشت. مجدد بعد از آن حوادث تاسف بار 88 آن انرژی و نگاه به مملکت تزریق شد. عمار در پی آن حوادث پیش قدم شد و آن نگاه ارزشی مومنانه و انقلابی را در فضای فرهنگ و هنر تزریق کرد.

کارگردان فیلم «داوطلبین عزیز» پیرامون مستند خود بیان داشت: قصه فیلم از یک دغدغه شخصی بنده شروع شد و آن اینکه همه دانش آموزان ایرانی در پروسه چندساله خود در دبیرستان، بهترین دوره زندگی خود را از دست می دهند برای موضوعی به نام کنکور! حتی در دوره ای این کنکور یک معضل بود. خب در این شرایط همه مدارس دغدغه شان این است که قبولی بدهند. تک رقمی بدهند. آمار خود را بالا ببرند. ولی هیچ کسی نمی گوید خلاقیت و استعداد در ذهن بچه های این سرزمین چه جایگاهی دارد. و من به این نکته برخوردم.

وی افزود: من به یک دوراهی برخوردم بین استعدادگرایی و مدرک گرایی در جامعه خود. ما دیدیم بسیاری به مدرک گرفتن حل داده می شوند. من در این فیلم سعی کردم برای سه بازه دبیرستان، حین کنکور و بعد از آن، سه سوژه جداگانه پیدا کنم و سه قصه موازی را در این فیلم روایت کنم. پسری که درسش خیلی خوب بوده ولی سر جلسه استرس می گیره و کنکورش خراب میشه و انگار 4 سال از زندگی اش دود شده رفته هوا. پسری را داشتیم که فوق لیسانس مهندسی پزشکی از بهترین دانشگاه دولتی ایران بود، ولی تازه فهمیده بود استعداد و علاقه اش در رشته هنر و تئاتر است. فردی را هم داشتیم که دیپلمه است اما استعداد ورزشی دارد. ولی بعد اینکه حتی مدال های جهانی دارد، به عنوان یک دیپلمه به او نگاه می کنند. احسان حدادی چون مدرک نداشت خیلی جاها اذیت شد.

وی در پاسخ به این سوال که "سطح فرمی جشنواره عمار چگونه است؟" بیان داشت: شما گفتید جشنواره ای که در 5 سال این میزان رشد در زمینه فرم دارد، جشنواره بدی نیست. ما جشنواره فیلم موبایلی، فیلم صد و... هم داریم، آثار آنها را هم شما ببینید و آثار عمار را نیز ببینید و بعد قضاوت کنید. من می توانم به جرات بگویم عمار یکی از بهترین جشنواره های ایران است. من گزینه پیامکی شما را دو را انتخاب می کنم. اما کاش در گزینه های خود جشنواره های دیگر را هم می گذاشتید آن وقت نتیجه بهتری حاصل می شد.

یادگاری خاطرنشان کرد: این مردمی بودن در عمار جایی است که این لفظ به محتوا رسیده است. من خوشحالم که از طریق عمار فیلم من تا شهرهای مرزی کشور رسیده و دیده است. مردم در این فضا تازه دارند تعریف می شوند و دیده می شوند. من در عمار ندیدم که بگویند برای دیدن فیلم ها به این سینما بروید یا ... . مفاهیمی درست می شود از دل مردم و برای مردم. به هوای سیاست زدگی هایی که دیده می شود در جامعه ما فیلم ما چون در عمار بوده است، از جشنواره های دیگر به راحتی حذف می شود. حتی دیده نمی شوند و کنار گذاشته می شود.

در بخش دوم برنامه نجمه قیداری و محمدحسین علاقمند از اکران کنندگان دانشجویی فیلم عمار در سراسر کشور، میهمان برنامه «حذف و اضافه» شدند. قیداری در پاسخ به انگیزه خود از این اقدام عنوان داشت: برای خود من دو دلیل داشت. یکی دلیل شخصی و دیگری دلیل فراگیر که مقام معظم رهبری در دیدار عماریون فرمودند با فیلم دیدند و پخش کردن در این حیطه گاهی ده برابر یک مبحث می تواند تآثیرگذار باشد. دلیل شخصی بنده نیز اینکه دوست داشتم حرف هایی را که در عمار می دیدم و فکر می کردم از معضلات درونی جامعه است بروم و برای دیگران نمایش دهم. کاری که اگر با حرف زدن چندین ساعت طول می کشید با پخش یک کلیپ چند دقیقه ای نتیجه می داد. برای مثال در مورد نماز یک کلیپ «تکلیف» را برای دانشجویان خارج تهران که با اتوبوس رفت و آمد می کردند پخش کردیم و نتیجه این شد هم دانشجویان و هم راننده اتوبوس تلاش می کردند تا سر موقع نگه دارند و همگی به نمازشان برسند.

در ادامه علاقمند در همین باره بیان داشت: بنده از دوران کودکی با فضای فیلم و سینما آشنایی داشتم. بزرگی می گفت اگر دانشمندان قدیمی امروز بودند به جای نوشتن کتاب فیلم می ساختند. لذا اکران فیلم خیلی اثرگذرا است. اما چرا برای دانشجو؟ نکته اینکه برای اکرانی که در سطح دانشگاه انجام می شود پتانسیلی وجود دارد که شاید در اکران های مساجد یا هیات مذهبی و... وجود ندارد. و آن اینکه از اقشار مختلف مردم و ازقومیت های مختلف در فضای دانشگاه وجود دارند. و اینکه مخاطبش اگر 100 نفر به سالن بیایند و فیلم را نگاه کنند، تآثیر بر روی چندین هزار نفر است. چون هر کدام به شهر خود می روند و تآثیر بر خانواده، دوستان و اقوام خود می گذارند.

وی افزود: واقعیت این است که جشنواره عمار نه تنها یک جشنواره انقلابی است بلکه انقلاب جشنواره ای نیز هست؛ چه در سبک، چه در انتخاب محتوا و موضوع و چه در مخاطبین متفاوت از جشنواره های متداول است. موضوع و دغدغه اش فقط نشان دادن زندگی یک اقلیتی از مردم بالانشین نیست.

در ادامه خانم قیداری به عنوان اکران کننده برتر کشور درباره اکران فیلم های عمار گفت: فیلم های عمار حدود 19 دی وی دی و هر کدام متشکل از چندین فیلم است که من این آثار را در دانشگاه ها، مساجد، هیات، منازل شهدا و... اکران کرده ام.

همچنین علاقمند بیان داشت: محدودیت اکرانی که در جشنواره عمار وجود دارد عدم اکران فیلم برای کمتر از 5 نفر است! یعنی ما حتی می توانیم اثر را برای 5 نفر اکران کنیم. من خود اکران برای 500 نفر نیز داشته ام.

طبق نظرسنجی برنامه 69 درصد مخاطبان جشنواره فیلم فجر را در پرداخت دغدغه های دانشجویان موفق تر دانستند.

برنامه تلویزیونی «حذف و اضافه» کاری از گروه دانش و اقتصاد شبکه سه سیما است که به مؤلفه‌های دانشگاه طراز انقلاب اسلامی و بررسی مسائل و مشکلات دانشجویان و دانشگاه‌ها می‌پردازد. مخاطبان می‌توانند از طریق شماره پیامک 20000359 یا ایمیل Daneshgah@tv3.ir با این برنامه تماس حاصل کنند.