«توافق ژنو» تمدید می‌شود

به گزارش پایگاه 598 به نقل از خبرنگار اعزامی خبرگزاری فارس به وین، امروز در هفتمین روز رایزنی‌ها در دهمین دور مذاکرات جامع هسته‌ای ایران و 1+5 در وین، شنیده‌ها حکایت از تمدید توافق ژنو دارد ولی هنوز زمان تمدید تا این لحظه نهایی نشده و مدت زمان تمدید این توافقنامه در حال رایزنی است.

در لحظه مخابره این خبر، ظریف و کری برای دومین بار طی دهمین دور مذاکرات جامع هسته‌ای به صورت دوجانبه در حال گفت‌وگو هستند.

قرار است تا دقایقی دیگر نشست وزرای خارجه ایران و شش کشور برگزار شود.

خبرگزاری رویتر مدعی شده که مذاکرات هسته‌ای اواسط ماه دسامبر احتمالا در مسقط از سر گرفته می‌شود.

هیات‌های مذاکره کننده ایران و شش کشور از روز سه‌شنبه هفته گذشته 27 آبان در شهر وین گردهم آمدند تا دهمین دور مذاکرات جامع هسته‌ای را برگزار کنند. در این هفت روز از رایزنی‌ها ساعت‌ها گفت‌وگو برای حل اختلافات موجود بر سر راه توافق جامع صورت گرفت، ولی توافق جامع حاصل نشد و بحث‌ها بر سر حصول توافق سیاسی انجام شد و در نهایت توافق شد که توافق ژنو تمدید شود.

سوم آذر ماه سال گذشته (1392) درست در چنین روزی بود که وزرای خارجه ایران و شش کشور (آمریکا، فرانسه، روسیه، چین، انگلستان و آلمان) به همراه کاترین اشتون مسئول وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپا بعد از برگزاری سه دور نشست در شهر ژنو به توافقی تحت عنوان (برنامه اقدام مشترک) Joint Plan of Action دست یافتند.

پس از آنکه وزرای خارجه ایران و شش کشور (آلمان، فرانسه، روسیه، چین، انگلستان و آمریکا) به همراه کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در شهریور ماه سال گذشته در حاشیه شصت و هشتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک توافق کردند که به منظور حل موضوع هسته‌ای ایران مذاکره کنند و میز این مذاکرات در شهر ژنو چیده شد، رایزنی‌ها برای حل این موضوع که به گفته محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران بحران غیر ضروری بود، با پیشنهاد ایران به گروه 1+5 مبنی بر«پایانی بر یک بحران غیرضروری، آغازی برای افق‌های جدید» آغاز و سه بار این شهر میزبان این گفت‌وگوها بود و در حالی که قرار بود در ژنو 2 توافقی در این زمینه حاصل شود، ولی به دلیل زیاده خواهی‌های فرانسه و با وجود اینکه وزرای خارجه شش کشور به ژنو آمده بودند تا کار را یکسره کنند، ولی همه به پایتخت‌ها بازگشتند و اعلام شد که دوباره به ژنو برمی‌گردند و در نهایت در ساعت سه بامداد روز یکشنبه سوم آذر ماه آن هم بعد از پنج روز مذاکره نفس گیر توافق ژنو با عنوان برنامه اقدام مشترک Joint Plan of Action حاصل شد و ظریف در نشستی خبری در پایان این توافق، آمادگی ایران را برای گفت‌وگو درباره گام پایانی توافقنامه ژنو اعلام کرد.

در مقدمه توافقنامه ژنو (برنامه اقدام مشترک) آمده است: هدف این مذاکرات رسیدن به یک راه حل جامع مورد توافق و بلند مدت است به نحوی که تضمین کند برنامه هسته‌ای ایران کاملاً صلح آمیز باقی خواهد ماند. ایران اعلام می‌کند تحت هیچ شرایطی به دنبال دستیابی یا گسترش سلاح هسته‌ای نیست. راه حل جامع مذکور مبتنی بر این اقدامات اولیه بوده و به یک گام نهایی منجر خواهد شد که دوره زمانی آن مورد توافق قرار گرفته و به رفع نگرانی‌ها می‌انجامد. این راه حل جامع، ایران را قادر می سازد تا به طور کامل از حقوق خود در بهره گیری از انرژی هسته‌ای برای اهداف صلح‌آمیز بر اساس مواد مرتبط در معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و با رعایت تعهدات خود بر طبق معاهده از آن برخوردار شود. این راه حل جامع متضمن یک برنامه غنی سازی با تعریف مشترک و محدودیت‌های عملی و اقدامات شفاف ساز به منظور تضمین ماهیت صلح آمیز برنامه هسته‌ای می‌باشد. این راه حل جامع به مثابه یک مجموعه منسجم خواهد بود که هیچ بخشی از آن مورد توافق قرار نمی‌گیرد مگر آنکه در مورد تمامی بخش‌های آن توافق حاصل شود. این راه‌حل جامع شامل یک فرایند متقابل و قدم به قدم می‌باشد و به رفع همه جانبه تمامی تحریم‌های شورای امنیت، تحریم‌های چندجانبه و تحریم‌های ملی مربوط به برنامه هسته‌ای ایران می‌انجامد.

در این توافقنامه اعلام شد که گام اول دارای دوره زمانی شش ماهه خواهد بود و با توافق متقابل قابل تمدید می‌باشد. در این دوره همه اعضاء، با حسن نیت، در جهت حفظ فضای سازنده در مذاکرات فعالیت خواهند کرد.

توافق شد که در ازای یکسری اقدامات از سوی ایران در زمینه هسته‌ای از جمله ذخیره نیمی از اورانیوم موجود غنی شده 20 درصد به صورت اکسید 20 درصد برای تولید سوخت راکتور تحقیقاتی تهران و رقیق کردن بقیه آن به مواد کمتر از 5 درصد، عدم غنی سازی بالاتر از 5 درصد، عدم گسترش فعالیت‌ها در نطنز، فردو و یا راکتور اراک، دسترسی روزانه بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به فردو و نطنز و ... 1+5 نیز اقدامات داوطلبانه‌ای را صورت دهد از جمله توقف تلاش برای کاهش خرید نفت خام ایران، بازگشت مبالغ مشخص از عواید فروش نفت ایران در خارج از کشور به ایران و تعلیق برخی تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا بر صادرات پتروشیمی ایران، طلا و فلزات گرانبها و ...

در سند Non Paper که مورد توافق قرار گرفت قرار شد 4.2 میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه شده حاصل از فروش نفت ایران طی هشت قسط پرداخت شود.

این توافقنامه سی ام دی ماه وارد مرحله اجرا شد و پس از آن بود که گفت‌وگوها در بهمن ماه برای حصول توافق جامع هسته‌ای این بار در شهر وین کلید خورد.

از آن زمان تاکنون ایران و شش کشور 9 دور بر سر میز مذاکره نشستند تا بتوانند به توافقی جامع دست یابند. هفت دور در وین، یک دور در نیویورک و دور آخر هم در مسقط و دهمین دور نیز در هفته جاری در وین برگزار شد.

پس از آنکه ایران و شش کشور در وین 6 و در پایان شش ماه نخست توافق ژنو به این نتیجه رسیدند که به دلیل اختلافات موجود، حصول توافق عملی نیست، این مذاکرات را برای چهار ماه دیگر تمدید کردند که امروز سوم آذر ماه 1393 (24 نوامبر 2014) پایان این ضرب الاجل چهار ماه است.