مرعشی:لیبرالیم/ عطریانفر:لیبرال نیستیم

حسین مرعشی سال‌هاست حزب متبوع خود را لیبرال دموکرات مسلمان می‌داند؛ هرچند در مصاحبه‌ای که چندی پیش با خبرگزاری تسنیم داشت، هیچ تعریف مشخصی از این لیبرالیسمی که می‌گوید با اسلام سازگاری دارد ارائه نمی‌کند.

مشروح مصاحبه تسنیم با  حسین مرعشی درباره لیبرالیسم و کارگزاران در این لینک قابل دسترسی است.

محمد قوچانی عضو جدید کارگزاران که سردبیری ماهنامه مهرنامه و هفته‌نامه صدا و همچنین سردبیری ارگان کارگزاران(عصرجدید) را برعهده دارد، بارها در مقالات خود بر این نکته تاکید کرده است که مدل مطلوب حزب متبوعش را لیبرالیسم سیاسی می‌داند.  عقیده‌ای که گفته می‌شود یکی از علل اصلی جدایی محمد هاشمی از موسسین اصلی حزب کارگزاران سازندگی از این حزب است. محمد هاشمی به طور تلویحی این ایده‌ها را انحراف از مرام حزب کارگزاران دانسته و حتی پیش‌بینی کرده است که با این روند، کارگزاران به سرنوشت حزب منحله مشارکت دچار خواهد شد.

نقد گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم به مقاله محمد قوچانی در مهرنامه مبنی بر امکان‌پذیر بودن تفکیک بین لیبرالیسم سیاسی و لیبرالیسم اندیشه‌ای و همچنین امکان فعالیت یک حزب لیبرال مسلمان در این لینک قابل دسترس است.

با این حال، و علیرغم تاکیدات افرادی مانند محمد قوچانی،عضو جدید کارگزاران و حسین مرعشی، سخنگوی این حزب مبنی بر "لیبرال دموکرات بودن حزب کارگزاران سازندگی"، محمدعطریانفر از اعضای برجسته شورای مرکزی حزب کارگزاران در گفت‌وگوی خود با خبرنگار تسنیم به طور تلویحی این گفته‌ها را رد می‌کند و می‌گوید: من اولین بار است که این اظهارنظر(لیبرال بودن کارگزاران) را از زبان شما می‌شنوم.

عطریانفر البته در ادامه با نوعی تفکیک میان حوزه سیاسی و حوزه ایدئولوژیک در بحث لیبرالیسم، در پاسخ به این سؤال که چطور اسلام و لیبرالیسم با یکدیگر جمع می‌شوند و آیا این اجتماع نقیضین نیست، می‌گوید: اگر به لیبرالیسم به عنوان مکتب سیاسی توجه کنیم، یک برداشت می‌شود و اگر مکتب اعتقادی باشد، برداشت دیگری از آن می‌شود اما اگر برداشت دوم یعنی مکتب اعتقادی منظور شما باشد، باید بگویم کارگزاران نسبتی با مبانی فکر ایدئولوژیک در حوزه لیبرال ندارد. در بحث سیاسی باید تعریف کرد که لیبرالیسم در دستگاه فکری سیاسی برای جمهوری اسلامی چیست.

حجت‌الاسلام نبویان از اساتید حقوق و فلسفه درباره این اظهارات می‌گوید: لیبرالیسم در هیچ بعدی با اسلام سازگار نیست و اجتماع نقیضین است کسی بگوید من لیبرال‌ام و ارزش‌های اسلامی را هم قبول دارم؛ مثلاً در آموزه‌های لیبرالیسم هیچ فرد و مکتبی غیرقابل نقد نیست؛ اصلا معصوم معنا ندارد و در لیبرالیسم می‌شود خدا، پیامبر و ائمه را به چالش کشید و این در حالی است که اساس اسلام با خطاناپذیری قرآن، پیامبر و ائمه شکل گرفته است و با توصیف لیبرالیسم اساس اسلام زیر سؤال است و منتج به انکار، نبوت و ولایت می‌شود.

وی افزود: آقای دکتر سروش نیز به صراحت در یکی از کتب خود می‌گوید که لیبرالسیم  شباهتی با دین ندارد چون هیچ آقابالاسری را نمی‌‌پذیرد، این آقا بالاسر چه رئیس‌جمهور باشد، چه دین و چه خدا، در لیبرالیسم هیچ چیز حاکم نیست؛ لذا باید گفت که ترکیب لیبرالیسم و اسلام معجونی است که مدعیان آن درباره‌اش باید پاسخگو باشند و اینکه میگویند (عطریانفر) از لیبرالیسم در مکتب سیاسی یک طور برداشت می‌شود و در مکتب اعتقادی طور دیگر، خودش محل اشکال علمی است چون حوزه سیاسی از اندیشه اعتقادی برخاسته است و این تفکیک از اساس باطل و خودش از مبانی لیبرالیسم برگرفته است.

نبویان با بیان اینکه "مدعیان ترکیب اسلام و لیبرالیسم باید در فضای آکادمیک پاسخگوی ادعای خود بوده و اقامه استدلال کنند، گفت: بنده بارها گفته‌‌ام و بازهم می‌گویم با هرفرد لیبرال مشروط به متخصص بودنش در حوزه‌ ارزش شناسانه، معرفت شناسانه، انسان شناسانه و هستی شناسانه آماده مناظره هستم اگر فردی ادعای امکان جمع اسلام و لیبرالیسم را دارد، برای دفاع از گفته‌ خود مناظره کند.