گوشت را چطور بپزیم؟

عمل پختن، با تغییر پروتئین های درون سلولی، بافت گوشت را به طور خوشایندی ترد و آبدار می ‌کند.  اما هنگامی که درجه حرارت پختن گوشت زیاد شود و به 75 تا 80 درجه سانتیگراد برسد، آب آن تبخیر می ‌شود و پروتئین‌ها بیشتر فشرده می‌ شوند و بافت گوشت چروکیده می‌ شود.

به این ترتیب گوشت مثل چرم، سفت می ‌شود. درجه حرارت بالا، نه تنها طعم گوشت را خراب می ‌کند، بلکه باعث می شود اسیدهای آمینه (واحدهای تشکیل دهنده ی پروتئین)‌ با کراتین (ماده ای در بافت عضلانی) واکنش دهنده و موادی به نام "آمین‌های هتروسیکلیک" را ‌تولید ‌کنند. این مواد شیمیایی به میزان بسیار کم، در حد یک میلیاردیوم گرم به وجود می ‌آیند. اما تجربیات آزمایشگاهی و حیوانی نشان می ‌دهند که آمین‌های هتروسیکلیک، دارای خواص سرطان ‌زایی قوی هستند.

همچنین شواهد دیگری نشان می دهد افرادی که زیاد گوشت می ‌خورند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به انواع سرطان هستند. هر غذای پروتئینی سوخته‌ ای حاوی آمین‌های هتروسیکلیک است، اما مقدار این آمین‌های سرطان زا در تخم‌مرغ یا پروتئین سویا در مقایسه با گوشت کمتر است، زیرا بافت عضلانی گوشت، سرشار از کراتین است.

گرچه اغلب بررسی ها،  گوشت قرمز را منبع اصلی این مواد سرطان زا به شمار می ‌‌‌آورند، اما ماهی و مرغ هم به همان اندازه، حاوی این آمین‌ها هستند.   اگر هم گفته می شود که ماهی و مرغ بهتر از گوشت قرمز هستند، به دلیل نوع چربی موجود در آن هاست، نه به خاطر عدم تشکیل آمین‌های هتروسیکلیک.

بیش از آن که نوع گوشت مطرح باشد، درجه حرارت بالا عامل اصلی در تشکیل آمین‌های هتروسیکلیک است.  به همین دلیل کباب ‌کردن، برشته ‌کردن و سرخ ‌کردن مشکل‌ زا هستند، زیرا این شیوه‌های پخت و پز، گوشت را تا درجه حرارت بسیار بالایی گرم می کنند.  آمین‌های هتروسیکلیک معمولا در سطح بیرونی گوشت که به منبع حرارتی نزدیک تر است، تشکیل می ‌شوند.

کباب ‌کردن مشکل را دو برابر می کند،  زیرا دود زغال، گوشت را در معرض مواد شیمیایی سرطان ‌زای دیگری به نام "هیدروکربن‌های آروماتیک پلی‌سیکلیک" نیز قرار می ‌دهد، به این ترتیب که وقتی چربی گوشت بر روی زغال می چکد، دودی تولید می شود که این دود بر روی گوشت می نشیند و خاصیت سرطان زایی دارد.

مدت زمان پختن گوشت نیز در تشکیل آمین‌های هتروسیکلیک دخالت دارد.   تحقیقات نشان داده‌اند گوشتی که به مدت 10 دقیقه در درجه حرارت 240 درجه سانتی ‌‌گراد سرخ ‌شده‌ است، دو برابر بیشتر از گوشتی که در همین درجه حرارت به مدت 4 دقیقه سرخ شده ، حاوی آمین‌های هتروسیکلیک است.

البته در درجه حرارت ‌های پایین ‌تر نیز این مواد تشکیل می شوند، ولی به این شدت نیست. لذا گوشت آب ‌پز‌‌شده یا پخته شده در فر (درجه حرارت های پایین تر) ممکن است حاوی مقداری آمین ‌های هتروسیکلیک باشند، اما این مقدار بسیار کمتر از مقدار آمین های تولید شده در گوشت سرخ‌ شده، کباب‌ شده روی زغال یا برشته ‌شده است.

گوشت را کباب یا سرخ نکنید کباب کردن و اصولا هر نوع پخت و پزی در درجه حرارت بالا، مواد سرطان ‌زایی را تولید می ‌کند.  گوشت، در واقع بافت عضلانی است که عمدتا شامل سلول‌های عضلانی، پروتئین و چربی می باشد.

چطور گوشت را بی‌ خطر کباب کنیم؟

در این مطلب روش هایی را به کمک آنها می توان، گوشت را به شکل بی خطرتری کباب کرد برای شما بیان خواهیم کرد.  این روش ها عبارتند از:

*   خواباندن گوشت در سس:  یکی از راه‌هایی که برای کاهش تشکیل آمین‌های هتروسیکلیک در گوشت پیشنهاد شده، خواباندن آن در سس است. کارشناسان معتقدند این کار باعث مرطوب و پایین نگه داشتن درجه حرارت آن می‌ شود. به علاوه شاید برخی از سس ‌ها باعث وارد شدن مواد آنتی اکسیدانی در گوشت شوند که اثرات آمین‌های هتروسیکلیک را خنثی کنند. اما نتایج تحقیقات در مورد تاثیر سس‌های مختلف بر این امر، متفاوت است، بنابراین هنوز در این مورد نمی ‌توان با قاطعیت سخن گفت.

*   گوشت را در قطعات کوچک بپزید:  این کار باعث می ‌شود درجه حرارت گوشت پایین بیاید.

*   گوشت های لخم ‌تر را انتخاب کنید:  چربی کمتر باعث می ‌شود که شعله‌ های کمتر و بنابراین دود کمتری تولید شود.

*   گوشت را گرم کنید:  هر چه گوشت هنگام شروع کباب کردن، گرم ‌تر باشد، زمان کمتری برای پختن لازم خواهد داشت. یک راه این است که قطعات گوشت در یک کیسه نایلونی بپیچید و آن ها را 30 تا 60 دقیقه در آب گرم قرار دهید. اما اگر این کار را انجام دادید، باید فورا گوشت را بپزید، زیرا باکتری ها خیلی سریع در گوشت گرم رشد می ‌کنند.

*   قبل از کباب کردن، از مایکروویو استفاده کنید:  پیش از کباب کردن گوشت، آن را به مدت دو دقیقه در مایکروویو بپزید. این کار محتوای آمین ‌های هتروسیکلیک را به اندازه 90 درصد کاهش می ‌دهد. در انجام این کار افراط نکنید، زیرا مایکرویو کردن زیاد، گوشت را خشک می ‌کند.

*   به طور مرتب، گوشت را پشت و رو کنید:  پشت و رو کردن مرتب گوشت به معنای آن است که هیچ طرف گوشت بیش از اندازه حرارت جذب نمی ‌کند یا حرارت از دست نمی ‌دهد، بنابراین گوشت سریع‌ ترمی‌ پزد و لایه‌ های بیرونی آن کمتر دچار سوختگی می ‌شود و آمین‌های هتروسیکلیک کمتری در آن به وجود می ‌‌آید.

البته بایستی توجه داشته باشید که این میزان خطرات مربوط به افرادی است که مقداری زیادی گوشت‌ کبابی یا سرخ ‌شده می ‌خورند، و گرنه خوردن گه گاه گوشت کباب شده و مانند آن، خطر چندانی برای سلامتی ندارد.

غذاهای تند بخورید تا لاغر شوید دانشمندان در تازه‌ترین تحقیقات خود به این نتیجه رسیده‌اند که مصرف گیاهان و غذا‌های تند به لاغر شدن کمک می‌کند.

آنها معتقدند با توجه به اینکه غذا‌های تند، مزه ملایمی ندارند، نمی‌توان به مقدار زیاد از آنها مصرف کرد و به همین دلیل موجب لاغری می‌شوند. از سوی دیگر غذا‌های تند سوخت و ساز بدن را نیز بالامی برند و از این راه به کاهش وزن کمک می کنند.

کارشناسان توصیه می‌کنند در صورتی که به ناراحتی معده یا فشار خون بالا مبتلا هستید و پزشک شما را از مصرف غذاهای تند منع کرده است، از مصرف این نوع غذاها خودداری کنید. ولی اگر این مشکلات را ندارید، می توانید فلفل را برای لاغر شدن امتحان کنید. حتی اگر دیگر اعضای خانواده نمی توانند غذا‌های تند بخورند یا کودکان شما این مزه را نمی‌پسندند، فلفل را میهمان میز شام و ناهار خود کنید و به‌جای نمک، که مضرات آن با‌رها به اثبات رسیده است، از مقدار متعادلی فلفل استفاده کنید.

ارتباط افسردگی با چاقی شکمی مطالعات علمی گذشته به ارتباط میان چاقی و افسردگی تاکید دارند. به طور کلی دیده می‌شود که افراد چاق دچار افسردگی می‌شوند و بالعکس افراد افسرده دچار افزایش وزن و چاقی می‌گردند و جالب آنکه افراد افسرده اظهار می‌کنند که با غذا خوردن به آرامش می رسند و همین موضوع باعث می‌شود خیلی از اوقات، حتی بدون احساس گرسنگی، ناخودآگاه حجم زیادی از مواد غذایی را مصرف کنند و در نهایت به چاقی مبتلا ‌گردند.

حال آیا ارتباط بین چاقی در نواحی مختلف بدن و خلق شما یکسان است؟  نتایج مطالعه اخیر 5 ساله توسط دانشمندان هلندی نشان داده که افسردگی شانس ابتلا به چاقی ناحیه شکم را افزایش می‌دهد، در حالی که این ارتباط بین افسردگی و چاقی کل بدن وجود ندارد.

نتایج این مطالعه بیانگر این مساله است که احتمالا مکانیسم فیزیولوژیک خاصی، افسردگی و تجمع چربی در ناحیه شکم را به هم مربوط می‌سازد. همچنین این نتایج می‌تواند دلیل قانع کننده‌ای باشد که چرا خطر ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی در افراد افسرده افزایش می‌یابد!؟ این مطالعه طی 5 سال، بر روی بیش از دو هزار سالمند که به خوبی فعالیت‌های روزمره خود را انجام می‌دادند، صورت گرفت و نشان داد: آنان که علائم افسردگی را دارند، تجمع بافت چربی شکمی را بیشتر از همسن و سال ‌های بدون علائم افسردگی خود دارا می‌باشند.

در این تحقیق برای تعیین چاقی از نمایه توده بدنی (BMI) و اندازه‌ی دور کمر و سی‌تی اسکن برای تعیین چاقی شکمی استفاده شد. به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد افسردگی خطر ابتلا به چاقی شکمی را دو برابر می‌کند.

این افزایش تجمع بافت چربی، مخصوص شکم بود و در ایجاد چاقی عمومی تغییری مشاهده نگردید. این مساله می‌تواند یک دلیل بیولوژیکی داشته باشد که کشف علت اصلی آن نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.

علاوه بر آن، همانطور که می‌دانیم چاقی شکمی به ویژه تجمع چربی‌های بین‌بافتی از مخرب ترین نوع چاقی‌ها در ایجاد بسیاری از بیماری‌های متابولیک و نیز بیماری‌های قلبی و عروقی است.

قبلا ارتباط بین افسردگی و چاقی به اثبات رسیده بود، اما با توجه به مطالب فوق، در درمان افراد افسرده که معمولا روند مزمن خواهد داشت، جلوگیری از چاقی شکمی با عنایت به این که این نوع از چاقی مسبب خیلی از بیماری‌های دیگر است، اهمیت ویژه‌ای دارد.

تغییر شیوه زندگی و داشتن تحرک بدنی و ورزش منظم روزانه در این بیماران، علاوه بر آن که در تغییر خلق بیماران افسرده و به عبارتی بهبود علائم روانی آنان اثرات مفید غیرقابل انکاری دارد، از طرف دیگر می‌تواند از بروز چاقی شکمی به طور جدی جلوگیری کند.