به گزارش سرویس بین الملل پایگاه 598، سال گذشته گفتوگوی تلفنی روسایجمهور ایران و آمریکا و گپ و گفت راجع به ترافیک نیویورک بود که تمام خبرها درباره نشست عمومی
سازمان ملل را تحتالشعاع قرار داد. امسال نیز به نظر میرسد قرار است
بحثها بر مبنای گفتوگوهای هستهای ایران و غرب باشد.
به همین دلیل وندی
شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا در نشست افتتاحیه حضور معاونان وزرای خارجه و
نمایندگان کشورها در سازمان ملل، ترجیح داد درباره پرونده هستهای ایران
سخن بگوید. این اتفاق با این حال نه به خاطر اهمیت موضوع بلکه برای تکمیل
پازلی بود که از مدتها پیش برای ایران طراحی شده بود.
وندی شرمن در
صحبتهایش بهخوبی نشان داده که قرار است چه اتفاقی در جلسات دو طرفه ایران
و آمریکا یا گفتوگوهای 1+5 با ایران بیفتد.
آنها خود را برای سناریوهای
متفاوتی آماده کردهاند. او در حالی که وزیر امور خارجه ایران در راه
نیویورک است تا مهمترین گفتوگوی هستهای خود را در فاز نهایی آن انجام
دهد، بیان کرده تنها در یک صورت توافق نهایی با ایران به دست میآید و آن
هم این است که «ایران از ابعاد غنیسازی خود بکاهد».
شرمن این جمله را در
حضور 200 تن از سفرا و نمایندگان کشورهای خارجی مستقر در آمریکا بیان کرده
تا نشان دهد مساله هستهای ایران، مسالهای جهانی است و هدایت مسائل
تبلیغاتی و رسانهای این پرونده را نیز آمریکا برعهده دارد. او بهخوبی
میداند خطوط قرمز ایران درباره فعالیتهای هستهایاش چیست. او میداند که
درباره این خطوط هیچ گفتوگویی صورت نمیگیرد و میداند که قرار است چه
اتفاقی در دور بعدی گفتوگوها در نیویورک بیفتد. اما میخواهد یک چیز را به
دنیا نشان دهد: او میخواهد برنامه یا نقشه شماره دو آمریکا را برای
مذاکرات اجرایی کند و آن هم این است که در صورت بر هم خوردن مذاکرات به
دلیل زیادهخواهیهای غرب، این ایران است که باید دلیل اصلی و متهم اصلی در
این مساله باشد. به همین دلیل هم تهدید میکند در صورتی که این درخواست
آمریکا برای کاهش از حجم غنیسازی ایران پذیرفته نشود مذاکرات شکست
میخورد.
به گفته یک مقام آمریکایی که با المانیتور گفتوگو کرده، شرمن در آن نشست
گفته است: «مذاکرات جدی بوده و ما پاسخهای بالقوه برای سؤالات کلیدی را
شناسایی کردهایم اما هنوز بر سر موضوعات محوری اختلاف زیادی داریم. وضعیت
کنونی یا وضعیتی بسیار نزدیک به حالت کنونی، غیرقابل قبول است. مقامات
ایران بارها هرگونه میلی برای ساخت سلاح هستهای را رد کردهاند. این
مذاکرات به آنها این شانس را میدهد که حرفهایشان را با اقدامات
قابلراستیآزمایی، همراه کنند».
نماینده آمریکا در مذاکرات هستهای در بخش دیگری از این نشست گفته است:
«جهان تنها در صورتی با تعلیق و سپس لغو تحریمها موافقت میکند که ایران
بخواهد گامهای قابل راستیآزمایی برای اثبات این موضوع که برنامه هستهای
این کشور کاملا صلحآمیز است و خواهد بود، بردارد. طرحهایی که 1+5 به
ایران ارائه کرده، این ویژگی را دارند و بسیار هم منصفانه و قابل انعطاف
هستند و میل دانشمندان ایرانی برای داشتن یک برنامه هستهای غیرنظامی در
آنها درک شده است». او سعی کرده نکاتی را مطرح کند که نشان دهد غرب تا
میتوانسته در برابر ایران کوتاه آمده و خواستههای تیم مذاکرهکننده
ایرانی را پذیرفته است. این در حالی است که هیچ کدام از این خواستهها نه
تنها به رسمیت شناخته نشده، بلکه آمریکا مواردی را به عنوان درخواستهای
خود از ایران برای توافق نهایی مطرح کرده که کاملا زیادهخواهی به حساب
میآید.
«پتر جنکینز» نماینده سابق انگلیس در آژانس بینالمللی انرژی اتمی و
«ریچارد دالتون» سفیر سابق این کشور در ایران نیز یک ماه قبل در گزارشی با
موضوع مذاکرات هستهای، هشدار دادند اتخاذ مواضع حداکثری از سوی غرب،
میتواند به شکست مذاکرات منجر شود. آخرین دور از مذاکرات ایران و غرب
نشان داد هنوز شکاف در نظرات مذاکرهکنندگان واقعی و پررنگ است. شرمن در
گفتوگوی اخیر خود تاکید کرده ایران باید از موضع قبلی خود درباره میزان
غنیسازیاش کوتاه بیاید و در واقع شرط او برای پیشبرد مذاکرات همین است.
این در حالی است که ایران اعلام کرده به 190 هزار سو اورانیوم غنی شده نیاز
دارد که این در واقع نیاز عملی ایران در طول 7 سال آینده بعد از توافق
نهایی خواهد بود. آمریکا با این حال به رقمی بسیار پایینتر از این
میاندیشد و به قول مسؤولان آمریکایی به غنیسازی تزئینی برای ایران فکر
میکند. آنها بر این عقیدهاند رقمی بین 5 تا 9 هزار سانتریفیوژ برای انجام
این نوع فعالیتهای غنیسازی برای ایران کفایت میکند و در عین حال ایران
اجازه نخواهد داشت از سانتریفیوژهای نسل جدید نیز در ادامه فعالیتهایش
استفاده کند.
مساله غنیسازی تنها مورد اختلافی بین ایران و آمریکا نیست. مساله
موشکهای دوربرد ایرانی نیز یکی دیگر از مسائلی است که به نظر نمیرسد به
این آسانیها بتواند در متن توافق نهایی گنجانده شود. آمریکا با این حال
سعی دارد تمام دغدغهها و نگرانیهای خود راجع به پیشرفت علمی و نظامی
ایران را یکجا برطرف کند و به همین دلیل بشدت به دنبال زورگویی و
زیادهخواهی در روزهای پایانی توافق مقدماتی ژنو است.
منبع: وطن امروز