آمارهای دولت چقدر از رشد واقعی اقتصاد خبر می‌دهند؟

 وزارت امور اقتصادی و دارایی، یکی از دستگاه‌هایی است که اقدامات و گزارش‌های آن موردتوجه قاطبه مردم است، چراکه تأثیر مستقیم بر زندگی آن‌ها دارد.

یکی از آخرین آماری که وزارت اقتصاد منتشر کرده است، مربوط به میزان رشد اقتصادی کشور در یک سال گذشته است که از سوی طیب‌نیا وزیر اقتصاد در یک برنامه تلویزیونی اعلام شد.

به گفته طیب‌نیا در سال 91 نرخ رشد اقتصادی به منفی 8.6 درصد و در سه‌ماهه اول 92، نرخ رشد از منفی 4.1 دهم درصد در سه‌ماهه چهارم به منفی 1.1 درصد رسید؛ یعنی میزان مطلق رشد منفی در حال کاهش است و اقتصاد ما به‌تدریج در حال خروج از رکود است.

وزیر امور اقتصادی و دارایی شاخص کارآفرینی تثبیت‌شده را جزو شاخص‌های مهم اقتصادی ذکر کرد و گفت: این شاخص نشان می‌دهد که چه درصدی از کارآفرینان کشور با بیش از 42 ماه سابقه همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهند، امری که حاکی از پایداری فعالیت‌های اقتصادی است.

وی افزود: در زمستان 92، پس از چند فصل کاهش،‌ این شاخص مثبت و به یک درصد افزایش پیدا کرد. طیب نیا شاخص قصد کارآفرینی را هم نشان‌دهنده تمایل فعالان اقتصادی به شروع کسب‌وکارهای جدید ذکر کرد و گفت: این شاخص هم در سال 92 افزایش فراوان پیدا کرد و 8 درصد بالاتر رفت.

طیب‌نیا همچنین تصریح کرد: در سه‌ماهه اول سال 93 در اکثر حوزه‌های مهم شاهد افزایش در نرخ رشد تولید هستیم، فقط چند بخش محدود مانند سیمان به دلیل رکودی که در بخش ساختمان کشور وجود دارد و شرایط خاصی که در عراق حاکم شد و صادرات را دشوار کرد، با رشد منفی روبرو بودیم.

با توجه به گزارش عملکرد وزیر اقتصاد در یک سال گذشته، از کارشناسان  و نمایندگان مجلس شورای اسلامی درباره آمار طیب‌نیا و میزان احساس شدن این تغییرات سؤال پرسیدیم.

جمشید پژویان استاد اقتصاد دانشگاه علامه‌طباطبایی، در گفتگو با خبرنگار بازار خبر درباره ادعای دولت یازدهم مبنی بر رشد کشور در شاخصه‌های اقتصادی اظهار داشت: در مورد رشد اقتصادی باید براساس اطلاعات و آمار صحبت کرد.

پژویان گفت: درمورد رشد اقتصادی کشور باید به شوکی که در سال 91 در پی تحریم‌های سنگین به اقتصاد وارد شد اشاره کرد که منجر به کاهش صادرات نفت به یک‌سوم شد و با توجه به سهمی که صادرات نفت ما در تولید ناخالص ملی داشت به روشنی می‌توان مطرح کرد که چرا کشور در دو سال گذشته رشد منفی داشته است.

این کارشناس مسائل اقتصادی با بیان اینکه در حال حاضر شوک و فشاری روی اقتصاد ما وارد نیست گفت: در این شرایط طبیعی است که اقتصاد به روال عادی برگردد.

وی با طبیعی دانستن افزایش رشد اقتصادی به دلیل برداشته شدن تدریجی تحریم‌های کشورهای آمریکایی واروپایی گفت: دولت نمی‌تواند ادعا کند که با انجام برنامه یا سیاست خاصی به این وضعیت رسیده است.

این استاد اقتصاد در دانشگاه ادامه داد: رشد اقتصادی به معنای درصد افزایش تولید ناخالص ملی است که از اجزای مختلفی از جمله صنعت، کشاورزی،‌ خدمات و نفت تشکیل می‌شود؛ حال باید ببینیم در کدام یک از این بخش‌ها دارای رشد بوده‌ایم که وزیر اقتصاد ادعا می‌کند رشد اقتصادی داشته‌ایم.

پژویان با بیان اینکه من هنوز آماری درباره شاخص‌های اقتصادی فوق ندیده‌ام که بخواهم بر اساس آن عملکرد دولت در رشد اقتصادی را ارزیابی کنم، افزود: بانک مرکزی یا مرکز آمار باید این شاخص‌ها را محاسبه و اعلام کند تا براساس آن بتوان درباره آن قضاوت کرد.

این اقتصاددان با اشاره به برنامه سیاست‌خارجی دولت یازدهم که درجهت گفتگو با غرب پیش رفت، اظهار داشت: در نتیجه گفتگوی دولت با غرب طبیعی بود که یک سری از تغییرات بوجود آید و فشارهایی که در گذشته بود از بین برود.

در حال حاضر شوک و فشاری روی اقتصاد ما وارد نیست. در این شرایط طبیعی است که اقتصاد به روال عادی برگردد

به گزارش بازارخبر، پژویان درباره کاهش نرخ تورم که در گزارش‌های دولت به آن‌ها اشاره می‌شود عنوان کرد:‌ این کاهش چیزی نیست که ربطی به دولت یازدهم داشته باشد؛ در سال 91 فروش نفت ما یک سوم شد، در شرایطی که صد میلیارد دلار واردات داشتیم و عمده واردات هم کالاهای واسطه‌ای برای تولید داخلی بود؛ بر این اساس به راحتی می‌توان تحلیل کرد که چرا رکود ایجاد شد و قیمت‌ها افزایش پیدا کرد.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه قیمت‌ها در سال 92، ‌30 تا 35 درصد نسبت به سال 91 در نتیجه این شوک افزایش پیدا کرد، گفت: طبیعی است که در سال 93 که شوک جدیدی وارد نشده تورم کاهش پیدا کند.

استاد دانشگاه علامه طباطبایی افزود: بنابراین تورم درنتیجه از بین رفتن شوک کاهش پیدا کرده و نیازی به اعمال سیاست اقتصادی خاصی نبوده است؛ طبیعی است در این شرایط، تورم به متوسط 30 سال گذشته یعنی 18.5 درصد برسد.

وی با اشاره به اینکه هنوز آمار و اطلاعات دقیقی در مورد شاخص‌های رشد اقتصادی از سوی بانک مرکزی اعلام نشده، گفت: باید دید منبع اطلاعاتی آن‌ها که ادعا می‌کنند رشد اقتصادی داشته‌ایم کجاست؟

در همین راستا، بزرگواری دبیر اول کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار بازار خبر درباره آمار منتشر شده از سوی دولت پیرامون رشد 7.4 درصدی شاخص کشاورزی اظهار داشت: در مجموع طی یک سال گذشته کشاورزی رشد و بهبود یافته است اما عوامل مختلفی دست به دست هم می‌دهند که رشد یا رکود ایجاد شود.

وی با بیان اینکه در سال گذشته وضعیت بارش خوب بود و کشاورزی رشد پیدا کرد گفت: این به معنای کارامدی تشکیلات کشاورزی نیست و نمی‌توان گفت برنامه‌ای مدون و کارامد برای رسیدن به این رشد ایجاد شده است.

این نماینده مجلس با بیان اینکه دولت‌ها معمولاً هر نوع بهبودی را بنام خودشان می‌زنند گفت: البته دولت یازدهم در ارائه امکانات به کشاورزان همچون کود، بذر و ... نسبت به سال قبل بهتر عمل کرد همچنین اقدام کمیسیون کشاورزی در زمینه تصویب قیمت تضمینی برای خرید گندم باعث بهبود اوضاع کشاورزان شد.

در مجموع طی یک سال گذشته کشاورزی رشد و بهبود یافته است اما عوامل مختلفی دست به دست هم می‌دهند که رشد یا رکود ایجاد شود

بزرگواری با بیان اینکه افزایش قیمت گندم به مصرف کنندگان فشار می‌آورد گفت: باید برنامه ها بنوعی تنظیم شود که سود تولید کننده و مصرف کننده توامان تأمین شود و رضایت هر دو گروه ایجاد شود.

 سید محمد بیاتیان  عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار بازارخبر درباره گزارش یک‌ساله وزیر اقتصاد درباره رشد اقتصادی کشور گفت:‌ به نظر من آنچه در این گزارش به‌عنوان رشد در حوزه صنایع،‌ معادن و تولید مطرح شد درواقع رشد نیست بلکه خروج از شرایط رکود تورمی است که درگذشته داشتیم.

این نماینده مجلس افزود: ما قدری رکود را کنترل کردیم اما برنامه‌ای نداشتیم که بگوییم به صنعت کمک کرده است و باعث رشد آن شده؛‌ چوبی لای چرخ صنعت گذاشته شده بود تحت عنوان رکود تورمی که حالا برداشته شده و انشاء الله صنایع بتوانند در آینده از سرجایشان بلند شوند و رشد کنند.

وی تأکید کرد: در این یک سال نمی‌توانیم بگوییم کار بزرگی در بخش صنعت،‌ معدن و تولید اتفاق افتاده و برای اینکه نمره بدهیم زود است چون کار خاصی در این زمینه صورت نگرفته است.

قدری رکود را کنترل کردیم اما برنامه‌ای نداشتیم که بگوییم به صنعت کمک کرده است و باعث رشد آن شده