خلیفه‌ای که از کاخ سفید برخاست

زامبی های سیاسی موسوم به داعش، هر روز جنایتی تازه خلق می کنند. روزی به شیعیان حمله می برند، زمانی ایزدی ها را زنده به گور می کنند، بعد سراغ اهل سنت، کردها و ترکمن ها می روند و تهدیداتشان نیز وسعت بیشتری به خود می گیرد، به طوری که علاوه بر سوریه و عراق، حالا به تهدید اردن و لبنان روی آورده و حتی با کاخ سفید و در خیابان های لندن هم عکس یادگاری می اندازند.

هرچند در فیلم های تخیلی می توان پدیدار شدن زامبی ها را به جادوگری خبیث نسبت داد که دنبال سوءاستفاده از مردگان برای قدرت خویش است، اما در جهان سیاست که اصل بر واقعگرایی است، باید به دنبال دلایل ملموس تری برای شکل گیری تروریست های نوظهور بود؛ نئوتروریست هایی که خشونتی بمراتب بیشتر از القاعده ـ خالق فاجعه یازدهم سپتامبر ـ دارند و در سطحی وسیع تر نسبت به بوکوحرام، الشباب و النصره عملیات تروریستی انجام می دهند.

هرچند شکل گیری داعش معمولا به بحران سوریه نسبت داده می شود، اما این گروه تروریستی پیش از آن، زمانی در قامت یک تشکیلات تروریستی مستقل از القاعده اعلام موجودیت کرد که رهبرش در زندان های آمریکایی گرفتار شد.

آمریکایی ها می گویند که ابوبکر البغدادی را «به اشتباه» آزاد کردند، اما برخی معتقدند بعید است سازمان سیا از ظرفیت های بالقوه تروریستی داعش که یک بار در سال ۲۰۰۸ در موصل اعلام تشکیل خلافت اسلامی کرده بود، غافل بوده باشد.

بازداشت نمایشی سرکرده تروریست های داعش سپس آزادی وی، باعث شد تا داعش اولین ماموریت خود را در راستای سناریوی سقوط دمشق و برهم زدن سیر طبیعی بیداری اسلامی در جهان عرب عملیاتی کند.

عکس های تازه منتشر شده از سوریه در حال جنگ، چهره منسوب به ابوبکر البغدادی را در کنار سناتور جمهوریخواه «مک کین» نشان می دهد؛ همان سیاستمدار تندرویی که رقیب اوباما در انتخابات پیشین ریاست جمهوری ایالات متحده بود.

در کنار این، دسترسی داعش به سلاح هایی که آمریکا و متحدانش در اختیار شورشیان در سوریه قرار داده بودند، برگ دیگری از همراهی واشنگتن با تروریست ها برای دستیابی به اهداف خود در خاورمیانه را نشان می دهد؛ همان سناریویی که پیش از این در افغانستان و در قالب عمل به استراتژی سد نفوذ علیه شوروی هم به کار رفته بود.

روزنامه لوموند بتازگی نوشته است که اولاند تائید کرده فرانسه «تجهیزاتی مطابق با تعهدات اروپایی ها» در اختیار شورشیان سوریه قرار داده است.

صحبت از همان سلاح هایی است که حالا از سوریه به عراق منتقل شده و از داعش، یک ارتش افراطی اما مسلح ساخته که حتی دیروز اعلام شد «پهپاد» هم در اختیار دارد.

قدرت گرفتن داعش در سوریه با حمایت آمریکا و متحدانش که با هدف سقوط بشار اسد صورت می گرفت، در راستای نقشه کلی ژنرال دیوید پترائوس، فرمانده پیشین نظامیان آمریکایی در عراق بود که پیش از این در عراق «جبهه النصره»، دیگر گروه تروریستی را برای انجام عملیات در سوریه تشکیل داده بود.

النصره که با حمایت پترائوس در سوریه و لیبی نقش آفرینی می کرد پس از قتل دیپلمات آمریکایی در لیبی، ناگهان از دایره توجهات خارج شد و جالب اینجا بود که همزمان پترائوس هم به جرم داشتن «دوست دختر» حذف شد.

با کمرنگ شدن نقش النصره، نوبت به داعش رسید تا در سوریه قدرت خود را افزایش دهد. حالا داعش تنها امید غرب و برخی متحدان منطقه ای برای شکست دادن ارتش سوریه شده بود.

برخی منابع خبری به نقل از احزاب مخالف دولت ترکیه فاش کردند که رهبران این گروه چند نشست با سرویس اطلاعاتی این کشور و چند نشست مشترک با مقامات اطلاعاتی ترکیه، عربستان و قطر داشته اند و با تسلط بر منابع نفتی، توان اقتصادی خود را افزایش دادند.

با این حال حضور حزب الله لبنان در سوریه و تقویت ارتش این کشور، مانع از سقوط دمشق و قدرت گرفتن داعش شد و به همین منظور داعشی ها که با شکست پیاپی کنفرانس های به اصطلاح صلح در سوریه، دیگر مجالی برای موفقیت در این کشور نمی دیدند، بتدریج از زمستان ۹۱ وارد عراق شدند و چادرهای تحصن الانبار، بهترین مکان برای سازماندهی آنان در شمال عراق محسوب می شد.

مالکی که متوجه این نفوذ تدریجی شده بود، شتابان به واشنگتن رفت تا در چارچوب توافق نامه امنیتی، آمریکا را برای مهار داعش در عراق مجاب کند، اما پاسخ سرد کاخ سفید به این درخواست، مهر تائید دیگری بر حمایت واشنگتن از تروریست های داعش بود.

چادرهای اعتراضی در عراق، یک سال برپا بود تا فضا برای عرض اندام داعش در روز بیستم خرداد و سقوط موصل مهیا شود و این آغاز ماموریت دیگر داعش بود.

وقتی چاقوی تروریسم دسته خود را می بُرَد

تنها ۷۲ روز از بیستم خرداد و سقوط موصل و اعلام خلافت سرکرده داعش می گذشت، اما در همین مدت هزاران عراقی توسط داعش کشته شده و جنایت های نمادینی چون سر بریدن انسان ها، زنده به گور کردن، دونیم کردن زندانیان و قطع اعضای بدن افراد مقابل دوربین از سوی این گروه رقم خورده است. سکوت آمریکا در برابر همه این جنایت ها تا زمانی که مالکی از قدرت کنار کشید، ادامه یافت و حتی باعث صدور یک قطعنامه شورای امنیت نیز نشد.

با وجود این همان که داعش به اربیل نزدیک شد و رویاروی کردهای متحد آمریکا قرار گرفت، واشنگتن ترسید که مبادا ماجرای خیانت النصره در بنغازی تکرار شود و برای همین، حملاتی نه نابودکننده، بلکه نمایشی علیه داعش انجام داد.

با این حال به نظر می رسد که سرویس های امنیتی غرب و اعراب منطقه، نگران انجام عملیات از سوی داعش در بیرون از مرزهای عراق و سوریه هستند.

نقطه عطف این تغییر رویکرد، سر بریدن خبرنگار آمریکایی در مقابل دوربین بود؛ اقدامی که گفته می شود پس از آن صورت گرفت که تروریست های داعش نتوانسته بودند پول درخواستی بابت آزادی این خبرنگار را دریافت کنند.

عملیات شبیه به این، ممکن است در هر نقطه ای از خاک آمریکا و متحدانش تکرار شود. شاید برای همین است که دیوید کامرون، نخست وزیر انگلیس، دو ماه پس از جنایات داعش در عراق و سه سال پس از خشونت هایشان در سوریه، در سرمقاله روزنامه ساندی تلگراف نوشت: «اگر پیشروی این گروه تندرو متوقف نشود، ممکن است ما را در خیابان هایمان در انگلیس هدف قرار دهند» و داگلاس الکساندر، وزیر امور خارجه دولت سایه انگلیس هم در دیلی تلگراف تأکید کرد: «اعلام خلافت اسلامی در عراق و سوریه همزمان با سیل جذب جهادیون از غرب، نگرانی امنیتی درجه دوم محسوب نمی شود بلکه نخستین تهدید امنیتی است.»

سرویس های امنیتی غرب که به یاد دارند القاعده چگونه در یازدهم سپتامبر علیه مهم ترین حامی خود دست به عملیات زد و به یاد می آورند در لیبی، النصره چطور آبروی دیپلماتیک واشنگتن را به خطر انداخت، حالا نگران خیانت سومین گروه تروریستی هستند زیرا به تجربه دریافته اند چاقوی تروریسم، همیشه دسته خود را می بُرد.

نگرانی از دست پرورده قرن ۲۱ آمریکا

امروز درک این نکته خیلی سخت نیست که داعش دست پرورده آمریکاست، برای به انحراف کشاندن بیداری اسلامی و سرنگونی اسد در سوریه.

استفن گریفین تارپلی، تاریخ نگار و نویسنده آمریکایی در این باره در گفت وگو با پرس تی وی تصریح کرده است: «گروه تروریستی داعش همانند القاعده محصول و دست پرورده سازمان های اطلاعاتی غرب از جمله سیاست. کشورهای عضو ناتو از جمله آمریکا، انگلیس و فرانسه از حامیان اصلی و عوامل شکل گیری داعش بوده اند. عناصر داعش در اردوگاه های ناتو در اردن آموزش دیدند و در پایان سال ۲۰۱۱ از لیبی به ترکیه و از آنجا به شمال سوریه آورده شدند.»

جالب تر این که حتی جان نگروپونته، مدیر پیشین اطلاعات ملی آمریکا هم در مصاحبه با دیلی بیست گفته که «آمریکا مسئول و مقصر در پیدایش گروه دولت اسلامی عراق و سوریه بوده است.» او درباره روابط واشنگتن با ابوبکر البغدادی هم تاکید کرد که «ما او را آزاد کردیم و حالا او برای انتقامگیری آمده است.»

این اعترافات پس از آن مطرح شد که داعش، حامی اصلی خود را هدف قرار داد و خبرنگار آمریکایی را سر بُرید. حزب الله لبنان در بیانیه ای که در محکومیت سر بُریدن خبرنگار آمریکایی صادر کرده به یاد آمریکایی ها آورده است که «حمایت مالی و تسلیحاتی رسانه ای از گروه های تروریستی و سکوت هولناک در قبال جنایت های آشکار این گروه در سوریه و عراق و دیگر کشورها، عامل اصلی چنین جنایت های وحشتناکی است که همگان را تهدید می کند.»

به دنبال رسوایی داعش، حالا کم کم کشورهای حامی تندروها در سوریه، مواضع خود را تعدیل کرده و به عنوان مثال، وزیر امور خارجه قطر با بیان این که دوحه از گروه های تندرو از جمله داعش به هیچ وجه حمایت نمی کند، گفته است: دیدگاه گروه های تندرو نسبت به منطقه با دیدگاه دوحه همخوانی ندارد.

سعود الفیصل، وزیر امور خارجه عربستان که گفته می شود کشورش تأمین کننده مالی داعش بوده، در عقب نشینی تاکتیکی در قبال بحران منطقه، پا را از این هم فراتر نهاده و تاکید کرده است که ریاض دیگر در پی تغییر دولت سوریه نیست.

تراژدی ۱۱ سپتامبر تکرار می شود؟

با وجود این اعترافات و کنایات، معلوم نیست واشنگتن به این زودی ها بخواهد پرونده گروهکی را که قریب به ۱۰ سال برای پیدایش آن وقت صرف شده، ببندد. به همین دلیل است که برخی می گویند آنچه اقدامات امنیتی برای غلبه بر داعش خوانده شده، نمایشی است و آمریکا به بهانه حضور داعش در سوریه، قصد توسعه عملیات نظامی در خاک سوریه را دارد؛ اقدامی که معلوم نیست تا چه اندازه با دولت این کشور هماهنگ است.

برخی دیگر داعش را بهترین ابزار برای انحراف افکار عمومی آمریکا از بحران داخلی این کشور علیه فقر و تبعیض نژادی می دانند. شاید به همین دلیل است که هنوز واشنگتن ضربه نهایی را به داعش وارد نکرده و احتمال آن می رود که در پشت پرده به همراهی خود با این تروریست ها ادامه دهد.این همه در حالی است که به عقیده صاحب نظران، مهار زامبی های سیاسی قرن بیست و یکم نیازی به سوپرمن ندارد که چون قهرمان فیلم «world war Z» در زمان سفر کند.

توقف پیشروی تروریست های چشم آبی، نیاز به شکل گیری اراده ای برای همکاری با ایران برای اجرای طرح «جهان عاری از خشونت و افراطی گری» دارد؛ همان طرحی که یک سال قبل روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل ارائه داد و با وجود این پایبند نبودن برخی کشورها به آن باعث شد تا داعش، چونان مرده ای متحرک، جهان زندگان را با تهدید مواجه کند؛ تهدیدی که شاید تا یک یازدهم سپتامبر دیگر رقم نخورد، کسی آن را در کاخ سفید جدی نمی گیرد.

داعش مسئولیت حمله به مسجد اهل سنت را پذیرفت

حادثه تروریستی مسجد مصعب بن عمیر در استان دیالی عراق در حالی رخ داد که همه گروه های سیاسی شیعه در یک موضع صریح این جنایت را محکوم کرده و برضرورت برخورد قاطع با جنایتکاران تاکید کردند، اما در یک سناریوی حساب شده، انگشت اتهام به سمت شیعیان نشانه رفت.

رسانه های عربی و بویژه سعودی مطابق معمول سردمدار جنگ روانی جدید علیه شیعیان با هدف شعله ور کردن آتش فتنه مذهبی میان طوایف و مذاهب مختلف عراق هستند و دیگر رسانه های رژیم های مرتجع عربی از جمله امارات هم همسو با رسانه های سعودی، سناریوی ضد دولت عراق را کلید زدند.

روزنامه البیان امارات در این زمینه مدعی شد یک گروه مسلح شیعی با حمله به نمازگزاران در یک مسجد اهل سنت در استان دیالی، ده ها نفر از آنها را به قتل رساند.

این در حالی است که برخی منابع عراقی گزارش داده بودند که این حمله در منطقه ای رخ داد که تحت سیطره گروه تروریستی داعش قرار داشته و تا چند روز پیش شاهد درگیری شدیدی میان داعش و عشایر بود.

فضاسازی و خبرپراکنی رسانه های مغرض در حالی به اوج خود رسیده است که برخی افسران ارتش عراق بصراحت تاکید کردند گروهک داعش عامل حمله به مسجد اهل سنت و جنایت جدید بوده است، زیرا مردم روستای «امام ویس» از بیعت با داعش سر باز زده بودند.

عدی الخدران، فرماندار الخالص در استان دیالی هم تاکید کرده است جنایت مسجد مصعب بن عمیر را جنایتکاران وابسته به گروهک داعش مرتکب شده اند و پس از ارتکاب جنایت به منطقه تحت سیطره داعش فرار کردند.

یک روز پس از این جنایت هولناک، گروهک تکفیری بعثی داعش در بیانیه ای که در اینترنت منتشر شد، مسئولیت حمله به مسجد مصعب بن عمیر را برعهده گرفت و همان طور که برخی افسران ارتش عراق گفته بودند، داعش علت ارتکاب جنایت علیه مسجد اهل سنت را خودداری آنها از بیعت با ابوبکر البغدادی سرکرده داعش اعلام کرده و درباره ادامه این جنایات در صورتی که مردم عراق از بیعت با البغدادی سر باز زنند، هشدار داده است.

جنایت روز جمعه در مسجد اهل سنت می رفت تا با توجه به بهره برداری و سوء استفاده گسترده فتنه گران و رسانه های وابسته به آنها بلافاصله آغازگر یک فتنه مذهبی باشد، اما به گفته فرماندار الخالص، با هوشیاری عقلای جامعه و تاکید آنها به لزوم خویشتنداری مردم عراق و خودداری از افتادن در دام فتنه، به شکست منجر شد، هر چند برخی افراد و جریان های فرصت طلب همچنان به دنبال بهره برداری از این حادثه در راستای اهداف پلید خود هستند.