عراقچی: بازهم یک توافق نانوشته داریم!

به گزارش پایگاه 598، سیدعباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران بامداد شنبه در یک نشست خبری در وین ادامه داد: در مذاکرات اخیر موفق به کامل کردن متن نشدیم و مواضع ما با مواضع آن‌ها فاصله زیاد دارد و نتوانستیم این فاصله را پر کنیم. اما از آنجا که فضای مذاکرات سازنده است و اراده جدی در طرف‌ها برای رسیدن به راه‌حل وجود دارد به این نتیجه رسیدیم که باید مذاکرات ادامه پیدا کند.

 

او ادامه داد: ما برای ادامه مذاکرات منعی نداشتیم و می‌توانستیم طبق توافق ژنو ادامه دهیم. طبق توافق ژنو یک سال زمان مذاکره‌ است، اما با توجه به گام اول توافق ژنو که 29 تیر پایان می‌یافت باید روند تمدید می‌شد. از این رو در سه روز آخر به این جمع‌بندی رسیدیم که توافق جامع تا 29 تیر عملی نیست درباره تمدید گام اول توافق ژنو حرکت کردیم و اگر تمدید نمی‌شد به طور خودکار همه چیز به شش ماه قبل باز می‌گشت.

 

عراقچی زمان تمدید مذاکرات را 4 ماه اعلام کرد و گفت: همه تعهداتی که دو طرف در توافق ژنو قبول کرده بودند از جمله اقدامات ایران و 1+5 برای چهار ماه دیگر ادامه می‌یابد. اما از آن‌جا که بعضی از تعهدات دو طرف ماهیت و شکلش تغییر یافته بود نیاز به مذاکره داشتیم تا ببینیم چگونه تعهدات در قالب توافق ژنو ادامه پیدا کند. یکی از این مسایل مبلغ 4.2 میلیارد دلار بود که در مقابل تبدیل مواد 20 درصدی ما به اکسید اورانیوم و رقیق‌سازی بود.

 

وی افزود: ما معتقد بودیم برای چهار ماه آینده باید 2 میلیارد و 800 میلیون دلار باید آزاد شود. این در حالی بود که برخی معتقد بودند چون اقدام ایران برای تبدیل مواد 20 درصدی‌اش تمام شده مبلغ جدیدی نباید پذیرفته شود اما در نهایت پذیرفتند که این مبلغ پرداخت شود یعنی در چهار ماه آینده و در شش قسط (چهار قسط 500 و دو قسط 400 میلیون دلاری) به کشورمان پرداخت می‌شود که به صورت نقدی خواهد بود و از اول ماه اوت تقریبا هر 20 روز (یا هر سه هفته) این مبالغ پرداخت می‌شود.

 

او ادامه داد: ما مشابه توافق ژنو که برای اجرای عملی توافق یک "متن نانوشته" (non paper) داشت برای این تمدید توافق هم چنین متنی داریم و بعضی از نقاط ابهام که در توافق ژنو بود هم سعی کردیم در این مرحله از بین ببریم از جمله در زمینه نحوه پرداخت‌ها که ناهماهنگی‌هایی وجود داشت سعی کردیم برطرف شود، درباره بیمه ابهاماتی بود که شرکت‌های بیمه با مشکلاتی مواجه بودند هم‌چنین برخی اقدامات ایران هم دراین متن روشن‌تر بیان شده است. از جمله تولید سوخت راکتور تحقیقاتی تهران یا تبدیل دورریز‌های مواد غنی‌شده به اورانیوم طبیعی که آماده بشود برای غنی‌سازی که این میزان حدود 3 تن است و پسماند محسوب می‌شوند.

 

وی در پاسخ به این پرسش که ایران در قبال آزاد شدن مبلغ مورد اشاره در چهار ماه آینده چه اقدامی را انجام می‌دهد؟ گفت: اتفاق جدیدی نمی‌افتد، اما برخی کارهایی که طبق برنامه و زمان‌بندی خود باید انجام می‌دادیم را در این چهار ماه انجام می‌دهیم که جزییاتش در متن ذکر شده است.

 

عراقچی درباره بیانیه مطبوعاتی جان کری که بعد از پایان مذاکرات جمعه شب منتشر شد مبنی بر این‌که 2 میلیارد و 800 میلیون دلار در مقابل تبدیل تمام اورانیوم غنی‌شده‌ ایران به سوخت پرداخت می‌شود، گفت: ایران اورانیوم غنی‌ شده 20 درصد خود را که تبدیل به اکسید شده است را به سوخت برای راکتور تهران تبدیل می‌کند. در توافق ژنو تنها پذیرفته بودیم که بخشی از مواد 20 درصد را به اکسید و بخشی دیگر را رقیق کنیم و بحثی از تبدیل اکسید به سوخت نبود که در چارچوب تمدید توافق برای چهار ماه قرار است مقادیری که در شش ماه گذشته به اکسید تبدیل شده به سوخت تبدیل شود.

 

وی در پاسخ به ایسنا گفت: البته همه اکسید ما به سوخت تبدیل نمی‌شود بلکه در چهار ماه آینده 25 کیلو به سوخت تبدیل می‌شود و مقادیر دیگر در چارچوب برنامه خودمان در ماه‌های بعد تبدیل می‌شود.

 

معاون وزیر خارجه در پاسخ به سوال دیگر ایسنا درباره رقیق‌سازی اورانیوم 20 درصد نیز گفت که این کار بر اساس توافق ژنو و آژانس انجام شده است و ظرف امروز و فردا از سوی آژانس اعلام می‌شود.

 

عراقچی تصریح کرد: هدف از این اقدامات در چهار ماه آینده این است که فضای مساعد مذاکراتی حفظ شود.

 

این دیپلمات ارشد ایرانی تاکید کرد که غنی‌سازی و میزان و ظرفیت آن مهم‌ترین اختلاف نظر بین ایران و 1+5 است و راکتور اراک به شکلی که ماهیت آب سنگین‌اش حفظ شود و میزان پلوتونیوم آن پایین بیاید، تاسیسات فردو، تحقیق و توسعه و نظارت‌های بیش‌تر دیگر موارد اختلافی را تشکیل می‌دادند. درباره غنی سازی ایده‌های مختلفی وجود دارد اما مهم این است که چشم انداز صنعتی برنامه غنی‌سازی ما حفظ شود که مقام معظم رهبری نیز به آن اشاره کردند و این چشم انداز باید در هر راه‌حلی حفظ شود. باید بگویم در 15 روز اول تقریبا 80 درصد مباحث درباره غنی‌سازی و اراک بود و فکر می‌کنیم اگر دراین‌ دو مورد مسایل حل شود کار راحت می‌شود.

 

عراقچی در پاسخ به ایسنا مبنی بر این‌که تحلیل‌ها بر این است که اختلاف‌ها بر سر غنی‌سازی درباره چگونگی ادامه غنی‌سازی در ابتدای توافق احتمالی است؟ گفت: نقطه شروع، پایان، مسیر و زمان حرکت و نوع و تعداد دستگاه‌ها و میزان ذخایر در قالب بحث غنی‌سازی است که همه اینها مورد بحث است.

 

وی در پاسخ به سوالی دیگر خاطرنشان کرد: از دیگر موارد اختلافی بین ایران و 1+5 دوره زمانی گام پایانی و حرکت ایران به سمت صنعتی شدن در غنی‌سازی است.

 

این دیپلمات کشورمان درباره اکسید کردن میزان اورانیوم 5 درصدی و ذخایر اورانیوم 5 درصدی گفت که در مورد این بخش‌ها طبق توافق ژنو عمل خواهد شد.

 

عراقچی اظهار کرد: از پرانتزها کم شده اما آن‌هایی که مانده از موضوعات مهم و محتوایی هستند. الان با یک متن 8 تا 9 صفحه‌یی مواجه‌ایم که دو برابر این صفحات ضمیمه دارد. بنابراین با یک سند پیچیده و طولانی مواجه‌ هستیم. الان بین 60 تا 70 درصد متن آماده است اما کماکان پرانتزها (عبارات مورد اختلاف) و سه نقطه‌ها (اعداد مورد اختلاف) و نقاط خالی زیادی هست.

 

او درباره ایده‌ها برای باز طراحی راکتور اراک گفت: چندین پیشنهاد مطرح است و درباره هیچ کدام هنوز توافق کامل شش کشور و ایران قرار نگرفته است. درباره اراک از سوی اعضای 1+5 گزینه‌هایی مطرح شده که برخی مورد اتفاق نظر همه و برخی مورد نظر برخی اعضا است؛ بنابراین بین آن‌ها هم اشتراک نظر کامل نیست.

 

معاون وزیر خارجه درباره تعداد سانتریفیوژها اظهار کرد: 19000 سانتریفیوژ وضعیت فعلی ماست این که چه تعداد از این‌ها کار خود را ادامه دهد موضوع مذاکره است اما 190 هزار سو خواست امروز ایران نیست و بلکه فاصله زمانی تا رسیدن به این میزان وجود دارد و این فاصله زمانی چقدر است و چگونه به سمت آن حرکت می‌کنیم محل بحث و مذاکره است.

 

عراقچی درباره اظهارات رهبری مبنی بر نیاز قطعی ایران به 190 هزار سو و تاثیر آن بر فضای مذاکرات گفت: فرمایش رهبری و دقت نظر ایشان درباره جزییات راهگشا بود چون چشم‌انداز برنامه هسته‌ای را برای ما مشخص کردند که نشان دهنده هدفمندی برنامه ماست و حاکی از اعتمادسازی ماست در عین حال طرف‌های مقابل ما دراین‌باره دیدگاه‌های خود را دارند.

 

وی درباره وضعیت تحقیق و توسعه در مدت تمدید توافق ژنو گفت که وضعیت در این بخش به همان روال شش ماه قبل باقی می‌ماند.

 

این دیپلمات ارشد ایرانی درباره احتمال تحریم افراد و شرکت‌های مختلف در چارچوب تحریم ایران تصریح کرد: تحریم‌های گذشته و تحریم‌هایی که الان در جریان است ادامه دارند و افراد و شرکت‌هایی که از اجرای تحریم‌ها تخلف می‌کنند به فهرست سیاه متخلفان اضافه می‌شوند ولی تحریم جدیدی بعد از توافق ژنو وضع نشده است هر چند این اقدامات مخالف روح توافق ژنو است.

 

معاون وزیر خارجه با اشاره به موضوع لغو تحریم‌ها گفت: درباره لغو تحریم‌ها و جدول مورد نظر آن ما معتقدیم همه تحریم‌ها باید یک‌دفعه رفع شوند. تحریم‌ها نباید تقسیم شوند؛ یعنی همه تحریم‌ها نفتی و بانکی باید یک‌جا برداشته شوند نه این که آن‌ها را به انواع تحریم‌ها تقسیم کنند و بخواهند هر کدام را در یک دوره بردارند. فاصله زمانی در لغو تحریم‌ها با توجه به اقداماتی که ایران هم متقابلا باید انجام دهد را می‌پذیریم و دوره اعتمادسازی لزوما با دوره لغو تحریم‌ها یکی نیست.

 

او تصریح کرد: بیش‌ترین میزان اختلافات ایران با آمریکاست و به طور طبیعی بیش‌ترین مذاکره نیز با آن‌ها صورت می‌گیرد؛ البته بین اعضای 1+5 هماهنگی وجود دارد و ما انتظار داریم آن‌ها مواضع واحد داشته باشند.

 

معاون وزیر خارجه درباره ادامه مذاکرات در چهار ماه آینده گفت: در دو سه هفته‌ آینده هیات‌ها به خانه باز می‌گردند و ارزیابی مجددی را بر روی مباحث صورت می‌دهند و بعد از آن مذاکرات در سطوح مختلف آغاز می‌شود. هنوز به مذاکرات کارشناسی زیادی نیاز است. هم چنین مذاکرات در سطح آقای ظریف و خانم اشتون احتمالا برای اواخر آگوست و اوایل سپتامبر انجام خواهد شد. از سویی ممکن است مذاکرات دو جانبه صورت گیرد. بنابراین زمان و مکان مذاکرات به سطح مذاکرات و شرایط بستگی دارد. در تماس‌های آینده بین بنده و خانم اشمید این مسایل نهایی می‌شود.

 

وی گفت: ایده‌هایی برای موضوعات مختلف وجود دارد اما باید روی آن‌ها کار کرد. به دلیل پیچیدگی مسایل، کار سخت و کند پیش می‌رود. ایران بسته‌ای را که در هر موضوع راه‌حل‌هایی را ارایه کرده به طرف مقابل داده است.

 

وی درباره امکان نیاز به حضور و مذاکره رییسان‌جمهور هفت کشور برای رسیدن به تواق و برگزاری مذاکرات در نیویورک گفت: شایعاتی درباره انجام مذاکره در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل مطرح شده است البته همه چیز ممکن است اتفاق بیفتد اما برنامه‌ریزی برای این مساله نشده است و حضور سران کمکی به مذاکره نمی‌کند.