دست و جیغ و هورا برای عمو ضرغامی!

به گزارش پایگاه 598 به نقل از مجله مهر: «پخش تبلیغات از سرناچاری و مشکلات اعتباری بوده اما در دو سه هفته گذشته دستور لغو آن صادر شده است و دیگر مجوز تبلیغ در حین برنامه‌های کودکان وجود ندارد.» این، تازه ترین خبر رئیس رسانه ملی از ماجرای تبلیغات بازرگانی در تلویزیون بود. یعنی از این پس دیگر خبری از تبلیغ ماکارونی و لازانیا و ... در میان برنامه های پرشمار عموها و خاله های تلویزیونی نیست. خبری که شاید بیشترین و خوشحال ترین جامعه مخاطبانش، پدران و مادرهایی بودند که نمی خواستند پای تبلیغات بازرگانی به تاثیرگذارترین و البته محبوب ترین برنامه های فرزند کوچک شان باز شود و حالا از بمباران تبلیغاتی تلویزیون برای بچه ها به تنگ آمده بودند.

«تبلیغات، قرعه کشی، تبلیغات». این، برنامه این روز‌های تلویزیون است. تلویزیونی که ساعات طلایی‌ پخش برنامه‌اش را دو دستی تقدیم اسپانسر‌ها کرده و با مجری‌های اتو کشیده و مرتب، مدام قرعه کشی برگزار می‌کند تا به روایت مدیرانش، از این طریق کمبود بودجه اش را جبران کند و اوضاع آشفته‌اش را سر و سامان دهد. رسانه ملی حالا در بعضی از ساعت ها، شبیه یک بازار چند کاناله می شود و تبلیغات طولانی و فاقد کیفیت با ترانه‌‌ها و متن‌های ضعیف این روزها جای خالی بسیاری از برنامه های تلویزیون را پر می کند.

بچه، بهت میگم بخر!

از سال گذشته همه عمو‌ها و خاله های برنامه‌های کودک در نقش تبلیغات‌چی ظاهر شدند و حتی نمایش‌ها و بازی‌های معمول‌ برنامه‌شان را بر اساس تبلیغاتشان نوشتند. اتفاقی که در یک سال اخیر واکنش‌های زیادی را از طرف خانواده‌ها و برخی از سایت‌های خبری به همراه داشت. موضوع فقط به تبلیغ انواع ماکارونی و خوراکی ختم نشد و پای تبلیغ بانک و بعضی موسسات استعدادیابی و تربیت فرزند هم باز شد. در یک برنامه عمو قناد مدام به خانواده‌ها این هشدار را داد که اگر به فکر آینده و تربیت فرزندشان هستند باید به این موسسات بروند تا مانند نمونه‌‌ بچه‌هایی که در برنامه آورده شده بود کودکشان در 4 سالگی بتواند بخواند و ذهنی جمع و تفریق کند.چند وقت بعد، پای یک بانک هم به برنامه عمو قناد باز شد. حالا نوبت «فیتیله ای» ها بود که هنرشان را به کارگیرند و آمار فروش یک برند ماکارونی را با شیوه های مختلف تبلیغی و نمایشی بالا ببرند.چندساعت بعد در همان شبکه و این بار در یک برنامه دیگر، عمو پورنگ و امیرمحمد بچه ها را با انواع و اقسام نمایش و پیام های سامانه تلفنی، تشویق به مصرف ماکارونی غنی شده و محصولات دیگر یک برند خاص می کردند.

حالا اگر هرکسی با کلیدواژه « تبلیغ در برنامه‌های کودک» در فضای اینترنت جستجو کند می‌تواند بسیاری از این واکنش‌ها را مشاهده کند. واکنش‌هایی که با مقاومت صداو سیمایی‌ها روبرو شد. بعضی از تهیه کنندگان گروه کودک هم از این موضوع اعلام رضایت کردند و گفتند حالا که می‌توانند از این طریق کسب درآمد کنند چرا که نه؟

مجبوریم !

«مسلم آقاجان زاده» تهیه کننده برنامه عموپورنگ، اسفندماه سال گذشته در گفتگو با هفته نامه «تماشاگران امروز» در این باره گفته بود: «دیگر از فشاری که شبکه‌ها به برنامه سازان برای حضور تبلیغات در برنامه‌شان می‌آورند خسته شده‌ام و  تا 10 آنتن دیگر، این برنامه برای همیشه تعطیل خواهد شد.» او قبلا در پاسخ به خبر قرارداد 3.5 میلیاردی‌ با یک شرکت تولیدکننده ماکارونی گفته بود که با وجود این حجم از تبلیغات، تهیه کنندگان فقط دستمزدشان را از صداو سیما می‌گیرند و خودشان حق هیچگونه ارتباطی با اسپانسر ندارند و فقط مبلغ کمی از قرارداد به جیب خودشان می‌رود. حالا اینکه چرا صداوسیما در برنامه‌های اخیرش دست به چنین کاری زده، آقاجانی، این طور پاسخ می دهد:« واقعا بودجه‌ای وجود ندارد و اسپانسر‌ها چراغ برخی برنامه‌ها را روشن نگه داشته‌اند. شاید خودمان نخواهیم اما از سر اجبار به این وضع افتاده‌ایم»

از سوی دیگر «محمود شهریاری» مجری برنامه «فیتیله 2» هم در گفتگو با هفته نامه «حاشیه» به این نقد، این طور پاسخ داده بود:« «به نظر می رسد جواب این سوال ها را باید از مدیران رسانه ملی جویا شوید که متوسفانه در شرایط بحران مالی سازمان مجبور به استفاده از این تمهیدات شده اند، کما اینکه اکنون برنامه «عمو پورنگ» از یک برند ماکارونی، «خاله شاپرک» از آن یکی برند ماکارونی و «فیتیله» از فلان ماکارون صحبت می کنند. هر چند به نظر من اشکال عمده ای در این زمینه وجود ندارد و به نوعی حمایت از تولید ملی و محصولاتی است که برای سلامت بچه ها و خانواده ها بی زیان است، در کنار تبلیغاتی که متاسفانه درباره اسنک، چیپس، نوشابه های گازدار و… وجود دارد و آثار مخرب و جبران ناپذیری روی سلامت بچه ها می گذارد. در ضمن دوستان هنرمند من در فیتیله سعی کرده اندمطرح شدن حامی برنامه در قالب نمایش های جذابی باشد که نکات ظریف آموزشی آن بسیار مطرح تر از عنوان شدن حامی برنامه است. »

از این به بعد تعطیل

تلویزیون کشور انگلستان با داشتن 11 شبکه کودک در سال 2006 اقدام به ممنوعیت تبلیغ محصولات و خوراکی‌های مضر برای کودکان کرد. که شامل انواع ماکارونی چیبس و سس محصولات مشابه شد. بر اساس این قانون 39 میلیون دلار از درآمد سالانه این شبکه کاهش یافت. حالا رئیس رسانه ملی بعد از یکسال در حاشیه مراسم هفته سلامت خبر لغو تبلیغات در برنامه‌های کودک را داده و گفته: « پخش این تبلیغات از سرناچاری و مشکلات اعتباری بوده اما در دو سه هفته گذشته دستور لغو آن صادر شده است و دیگر مجوز تبلیغ در حین برنامه‌های کودکان وجود ندارد.» ضرغامی البته پیش از این اعلام کرده بود که در آگهی‌های تلویزیون، زمانی که در حین فیلم‌های سینمایی پخش می‌شود اگر مورد تایید هم نباشند، اما چون مجوز دارند، تلویزیون مجبور است که خلاف نظر خود عمل کند. اما یک سری از تبلیغات هم هستند با اینکه مبلغ قرارداد را پرداخت کرده‌اند و مجوز دارند تلویزیون تبلیغی از آنها پخش نکرده و حواسش جمع است که چه کار می‌کند. اما دیگر از این به بعد تبلیغات دست از سر برنامه‌های کودک بر می‌دارند. پیش از این حجت الاسلام ماندگاری با نامه‌ای به عزت الله ضرغامی در خصوص تبلیغات سرسام آور صدا و سیما هشدار داد و در بخشی از نامه نوشته بود: « پخش آگهی های تجاری ، قبل ، بعد و حین برنامه های کودک طبق نص صریح بند ۲۵۷۰ سیاست های تولید ، تامین و پخش سازمان صدا و سیما  ، مصوب سال ۱۳۸۳ممنوع میباشد ، لذا از آنجا که عمل به قانون در نظام جمهوری اسلامی ، مصداق واقعی اقامه معروف میباشد ، حذف این آگهی ها نیز خواسته قانونی و اخلاقی عموم خانواده ها از حضرتعالی میباشد که یقینا به سلامت روانی و عاطفی خانواده ها و کودکان دلبندشان کمک شایانی خواهد کرد.»

رویای آنتن بدون قرعه کشی

حالا باید دید که صحبت‌های رئیس رسانه ملی نشان از سرو سامان گرفتن اوضاع مالی تلویزیون دارد و تلویزیون در این مدت پول جمع کرده‌است؟ یا اینکه تلویزیون با توجه به هجمه واکنش‌های منفی مخاطبان برای دخل و خرجش برنامه تازه‌ای ریخته و قرار است تبلیغات را به شکل دیگری ادامه دهد. هرچه هست باتوجه به صحبت‌های اخیر رئیس رسانه ملی همه منتظر اتفاقات تازه‌ و تغییرات جدی در برنامه‌های تبلیغی و تولیدی به خصوص حوزه کودک و نوجوان هستند.