گزارش کامل کنفرانس تقریب در لندن+تصاویر

به گزارش سرویس بین الملل مرکز خبرحوزه، در این کنفرانس، شخصيت‌ها و انديشمندان برجسته مسلمان از کشورهای مختلف مصر ، ايران ، انگليس ، لبنان ، الجزاير ، عراق ، مغرب ، فرانسه ، پاکستان ، سوييس ، تونس ، يمن ، عربستان سعودی ، بحرين ، موريتانی و قطر حضور داشتند.

* سخنان رييس مركز اسلامي انگليس و نماینده رهبری در انگلستان

حجت‌الاسلام و المسلمين "عبدالحسين معزي" نماينده ولی فقیه در انگلستان طی سخنانی در مراسم افتتاحيه، با خوشامد گويی به ميهمانان و انديشمندان شرکت کننده در اين کنفرانس، به دستاوردهای چهار کنفرانس گذشته تقريب بين مذاهب اسلامی اشاره کرد و نشست انديشمندان و متفکران جهان اسلام را فرصت مغتنمی برای تقارب افکار و رايزنی در خصوص مسائل ومشکلات جهان اسلام دانست.

وی با اشاره به اينکه وحدت اسلامی آرمانی بلند مرتبه و برخاسته از قرآن کریم است که ریشه در فطرت انسانی دارد و تقریب مذاهب بستری طبیعی و عقلایی برای ایجاد وحدت در جهان اسلام است، گفت :برگزاری هر ساله کنفرانسی در زمينه تقریب بین مذاهب بويژه در عصر حاضر که مساله بيداری اسلامی جهانی نيز مطرح است، از اهداف مرکز اسلامی انگلیس بشمار می رود و اين وظیفه ای اسلامی است که بر عهده همه اندیشمندان اسلامی می باشد و هر کس به اندازه توان خود باید در راه تحقق این آرمان ارزشمند تلاش و کوشش نماید.

* هرگز نمی توان سعادت اسلامی را در مدار تفرقه جستجو نمود

رييس مركز اسلامي انگليس ادامه داد: تقریب مذاهب و در نهایت دستیابی به وحدت اسلامی به معنای واقعی کلمه مهمترین و اساسی ترین عامل برای تحقق عزّت،کرامت و سعادت مادی و معنوی مسلمانان است وهرگز نمی توان سعادت اسلامی را در مدار تفرقه و جدایی مسلمانان از یکدیگر جستجو نمود.

وی هدف از برگزاری اينگونه کنفرانس ها را شناخت بيشتر مذاهب اسلامی از همديگر بمنظور همدلی و همفکری و ساختن آينده ای روشن برای امت اسلامی برشمرد و اضافه كرد: امروز ما بر اساس مسئوليت سنگين اسلامي خويش و به پيروي از مصلحان خير انديش در اين همايش گرد هم آمده‌ايم و بر اين باوريم كه انديشمندان جهان اسلام می توانند با استفاده بهينه از چنين فرصتها و با گفتگو مسير جامعه اسلامی را به هدف غايِی خود يعنی تشكيل "امت واحده اسلامي" نزديک سازند.

قرائت مقاله دبيرکل مجمع جهانی تقريب بين مذاهب اسلامی

در ادامه برنامه کنفرانس ،متن مقاله آيت الله محمد علی تسخيری دبيرکل مجمع جهانی تقريب بين مذاهب اسلامی در ايران که با عنوان : " تحقق وحدت اسلامی با گسترش تقریب و عمق بخشیدن به بیداری اسلامی " به دبيرخانه همايش ارسال شده بود، توسط آقای شيخ تريکی قرائت شد .

در مقاله آيت الله تسخيری آمده بود: وحدت اسلامی طرحی جامع و چند بعدی و بیانگر هدف اعتقادی مقدس است. گرچه شرایط تاریخی و اجتماعی ، معنی آنرا به نوعی محدود به بعد مذهبی و ارتباطات مذهبی ميان مسلمانان کرده ، ولی در حقیقت وحدت اسلامی شامل تمامی جوانب زندگی مسلمانان از قبيل مسائل فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی می شود که از بعد مذهبی کم اهمیت تر نیستند. وحدت سیاسی در سطح ساختار درونی نظام و روابط ملتهای مسلمان با یکدیگر و وحدت اجتماعی در سطح ارتباطات شهروندی و وحدت فرهنگی در سطح تفکر و ابعاد متفاوت آن در زندگی نوین بشری، ضرورتهایی هستند که سخن گفتن از وحدت اسلامی بدون پاسخگویی به آنها و زمینه سازی مناسب، امکان ندارد.بنابراین بایستی افقهای جدیدی در موضوع وحدت اسلامی گشوده شود و از نظرات کارشناسان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، در کنار کارشناسان مذهبی بهره برداری شود.

* وحدت اسلامی، مبنای بازگشت عظمت از دست رفته است

دبيرکل مجمع جهانی تقريب بين مذاهب اسلامی در ايران افزود: در حال حاضر ضرورت وحدت اسلامی در صدر اولویتهای مسلمانان قرار دارد و مبنای بازگشت مجد وعظمت از دست رفته آن به دلیل اختلافات ودرگیری های فکری و اعتقادی است. و اين پروژه در عالم واقع محقق نمی شود مگر اينکه ابزارها و زمینه های مناسب آن ایجاد گردد.

* انقلاب ایران همه پنبه ها را رشته کرد

آيت الله تسخيری ابراز داشت: در شرايطی که استکبار جهانی از سه قرن گذشته تلاش نموده تا حضور خود را در سرزمینهای اسلامی مستحکم نمايد و تا آنجا پیش رفته که تنها در نیمۀ اول قرن بیستم بیشتر بلاد اسلامی را به اشغال خود در آورده و طرح خود را بر چند پاره کردن جهان اسلام و عقب نگه داشتن آنان و همچنين زمینه سازی برای ترویج سکولاريسم کشنده متمرکز کرده بود ، به یکباره بیداری اسلامی برآمده از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران در بسياری از کشورهای اسلامی بوقوع می پيوندد و همۀ رشته های آنان را پنبه می کند و جهان استکبار را مبهوت می نمايد . از اينرو در چنين شرايطی استکبار جهانی به محاصره انقلاب های مردمی روی آورده و با شبهه پراکنی به دور کردن توده های مردم از انقلاب پرداخته و چه بساگاهی اوقات در اين زمينه به پیشرفتهايی نیز دست يافته است. اما در نهایت نهيب شعله مقدس بيداری اسلامی فراگیر شد و ملتها در برابر حکام مستبد و مزدور قیام کردند و آنان را از اریکۀ قدرت یکی پس از دیگری پایین کشیدند و با قدرت به پایگاههای استکبار تاختند و این شعله همچنان تا رسیدن به همۀ اهداف خود انشاء الله فروزان خواهد ماند.

سخنان امام جماعت مرکز اسلامی امام خويی لندن

سخنران بعدی اين نشست حجت الاسلام والمسلمين دکترسيد فاضل ميلانی امام جماعت مرکز اسلامی امام خويی لندن بود که سخنان خود را با محور " تقريب ؛ تلاشی ريشه دار و نياری جدّی " آغاز نمود.

وی با اشاره به تاريخچه ابتکار واهميت تقريب بين مذاهب اسلامی ، اين مساله مهم را آرزويی برای انديشمندان و علما و رهبران دينی دانست که ساليان سال در مسيری پيشروانه همواره در کشورهای مختلف اسلامی منادی آن بوده اند. البته اين ابتکار گاهی با افول همراه بوده ولی امروز در پرتو بيداری اسلامی بارديگر شکوفايی آن احساس ومشاهده می شود.

حجت الاسلام والمسلمين ميلانی با تاکيد بر اينکه علامه جليل القدر شيخ محمد تقی قمی در 75 سال پيش با تاسيس " جماعة التقريب بين المذاهب الاسلامية " در قاهره که با تاييد مرجع تقليد شيعيان آيت الله العظمی بروجردی همراه بود و وزارت اوقاف مصر نيز آن را تاييد کرد اقدام به چاپ کتاب : " المختصر النافع فی فقه الامامية " نمود که بدنبال آن وزارت اوقاف کتاب تفسير طبرسی را که از قديمی ترين کتابهای تفسير شيعی است را باهدايت استاد اکبر شيخ عبدالحليم سليم و با مقدمه شيخ اسبق الازهر محمد شلتوت چاپ کرد و اين در حقيقت اقدامی بيانگر اهميت تعامل انديشه ها بود.

امام جماعت مرکز اسلامی امام خويی لندن افزود : همگان می دانند که تلاشهای علمايی که در اصلاح طلبی و دفاع از عقايد شيعيان مانند سيد عبدالحسين شرف الدين و شيخ محمد حسين کاشف الغطاء پيشتاز بودند ، زمينه ساز گشودن افقهای گسترده ای برای تبيين مبانی اوليه تقريب بين مذاهب اسلامی بوده است.

* بیداری اسلامی، زمینه ساز آینده ای روشن است

حجت الاسلام والمسلمين فاضل ميلانی با اشاره به بيداری اسلامی که جهان اسلام را فرا گرفته است ، اين بيداری و حرکتهای مردمی را بی ترديد زمينه ساز آينده ای روشن برشمرد که پيامبر اکرم(ص) بشارت آن را با تشکيل حکومت جهانی حق وعدل به پيشوايی حضرت مهدی منتظر (عج) داده است.

وی در پايان سخنان خودتاکيد کرد: ما از اختلافاتی که از گفتمان و تضارب افکار و تفاوتهای فرهنگی ناشی می شود استقبال می کنيم ، چرا که در نهايت همه ما مسلمين از مذاهب مختلف اسلامی دارای مشترکات زيادی هستيم و بر محوريت خدای يگانه و قرآن و سنت پيامبر اکرم (ص) اتفاق نظر داريم.

سخنان امام مرکز اسلامی اسپارک بروک بيرمنگهام

از ديگر سخنرانان پنجمين کنفرانس تقريب که مقاله خود را با عنوان : " راه حل در پيش روی ماست ؛ قرآن وسنت پيامبر " ارائه داد شيخ مفتی محمد فاروق علوی از کشور پاکستان و امام مرکز اسلامی اسپارک بروک بيرمنگهام بود.

شيخ مفتی فاروق علوی در سخنان خود با تاکيد بر اينکه در زمان حاضر دست يافتن به وحدت نظر درخصوص مباحث مختلف فکری واسلامی ميان مذاهب اسلامی در بالاترين حد اهميت قرار دارد ، گفت: همه علما ورهبران مسلمين بايد به اين مساله توجه ويژه ای کنند ، چون دشمنان اسلام لحظه ای از فعاليت وتلاش برای ايجاد تفرقه ، کينه توزی و عداوت ميان مسلمانان غافل نيستند و درصدند تا ميان مسلمانان شيعه وسنی که به شدّت پايبند دين وجهت گيری های دينی ومذهبی خود هستند و به عزّت وعظمت اجتماعشان اهتمام می ورزند ، تفرقه ايجاد نمايند و تنها بدليل مسلمان بودنشان چهره و شخصيت آنان را تخريب کنند. ولی همه دشمنان اسلام بايد بدانند که هويّت اسلامی برای يک مسلمان از افتخارات اوست و اجازه نخواهد داد تا اين هويبت خدشه دار شود.

امام مرکز اسلامی اسپارک بروک بيرمنگهام با اشاره به اينکه يکی از معجزات پيامبر بزرگ اسلام اين است که ديدگاه و تعاليم انسانی را در همه محيط های اجتماعی همچون خانه ، مدرسه ، بازار ، مسجد و ميدانهای جنگ وجهاد به حد کمال عرضه کرد ، اظهار داشت: پيامبر اعظم همه عادتها و اخلاق ها و فرهنگها ورفتارهای اجتماعی و ملاک های خير و شر و حلال و حرام و قوانين وشرايع را تغيير داد و به کمال رساند و حتی جزيی ترين آداب زندگی مردم را به آنان آموزش داد و تا زمان حضورش اجازه نداد تا شر وظلمی در جامعه وجود داشته باشد.

* تفرقه برابر است با ننگ و بی آبرويی

شيخ مفتی فاروق با تاکيد بر اينکه در عصر حاضر هرگونه وجود اختلاف وتفرقه و دوری از تعاليم حق در ميان مذاهب اسلامی نوعی ننگ وبی آبرويی به همراه دارد و بايستی برای از بين بردن آن تلاش کرد و انديشيد که با وجود اين اختلافات چه چيزی کسب می شود ، افزود: در دورانی که همه مردم با وجود اختلافات نژادی ، زبانی ،فرهنگی ، ظاهری وطبقاتی در کنار هم می نشينند و با گفتمان سازنده مهمترين مسايل را حل می کنند ، مسلمانان که دارای مشترکات بسيار فراوانی هستند نبايد گرفتار درگيری ها واختلافات تخريب کننده باشند.

امام مرکز اسلامی اسپارک بروک بيرمنگهام با اشاره به اينکه در دورانی که انسان ها به سبب پيروی از هواهای نفسانی غوطه ور در فسادهای شيطانی و خودبينی ومنيّت و گرفتار سودجويی های شخصی هستند ، و اين خطر حتی جوامع اسلامی را نيز تهديد می کند ،تنها راه حل درمان اين دردها وگرفتاريها که بشر را به سوی تاريکی ها سوق داده ،توجه به سوی حق و نور وحدانيّت و تمسک به تعاليم اسلامی است ، اظهار داشت: علاج و درمان انسانيّت قطعه قطعه شده در دستان خود ماست وآن تمسّک به قرآن و سنّت پيامبر اسلام است . از اينرو اگر ما بتوانيم در اين کنفرانسها ونشستها با تبادل نظر راه حل هايی را برای از ميان برداشتن اختلافات و تفرقه ها پيدا نماييم ، خدمت بسيار عظيمی را به انسانيّت کرده ايم و بايد باور داشته باشيم که اين حقيقتی است که بايد انجام پذيرد.

سخنان امام جمعه و جماعات جمعيت مسلمانان لبناني مقيم بريتانيا

حجت الاسلام شيخ حاتم ابوديه از كشور لبنان و امام جمعه و جماعات جمعيت مسلمانان لبناني مقيم بريتانيا در لندن چهارمين سخنران پنجمين کنفرانس تقريب بين مذاهب اسلامی بود که مقاله خود را با عنوان: " اساس و لوازم تقريب هرگونه اهانت به مقدسات ديگران و تکفير آنان را محکوم می کند " ، ارائه کرد.

وی با تشکر از برگزاری اين کنفرانس به همّت مرکز اسلامی انگليس ، مساله بيداری جهانی اسلامی را که عنوان اين کنفرانس قرار گرفته است را بسيار مهم و استراتژيک دانست و گفت: بدون ترديد تحولات سياسی و سريعی که در صحنه سياست جهانی به سبب حرکتها وانقلابهای مردمی و توسط ملتهای مسلمان منطقه بوقوع پيوسته، موجب شکستن ديوارها و باورهای ترس از ديکتاتورها و زورمداران شده است و نتايج وتغييرات بسيار عظيمی را در سطح نظامها و معادلات مستکبران بوجود آورده و توانسته هويّت واقعی مفسدان و رژيم های فاسد را برملا نمايد.

* استکبار بدنبال خاورميانه جديد با دولتهای کوچک و ضعيف است

امام جمعه وجماعات لبنانيهای مقيم انگلستان با تاکيد بر اينکه به تحقيق امت اسلامی امروز در مواجهه با خطرات بسيار جدّی است و نظامهای استکباری جهانی نيز در اوضاع کنونی تحرکات وتلاش گسترده ای را بر ضد ملتهای انقلابی منطقه برای بازگرداندن سلطه و هيمنه از دست رفته خود بکار می بندند، افزود: اين تحرکات استکبار و شعارهای فريبنده و عوام فريب آنان ، عواطف واحساسات قلبی ملتها را نشانه رفته و هدف از آن دست يازيدن مجدد وحفظ سيطره و سلطه استعماری آنان بر ثروتهای ملی ملتهاست و برای رسيدن به هدف نهايی خود بدنبال ايجاد منطقه خاورميانه جديد با دولتهای کوچک وضعيف و متشتت هستند.

* خطرات بزرگی که ملتهای انقلابی منطقه را تهديد میکند

حجت الاسلام شيخ حاتم ابوديه با برشمردن خطرات بزرگی که مسلمانان و ملتهای انقلابی منطقه را تهديد می نمايد ، اظهار داشت: ترويج وانتشار تفکّر تکفيری و عدم مقبوليت ديگران ، برنامه ريزی و اعمال طرح فتنه انگيزی و تفرقه برپايه جنگ وخونريزيهای ملتها و ايجاد فضای نا امنی و منفعل در بلاد مسلمين از خطرات بزرگی است که مسلمانان را تهديد نموده و مقدمه ايجاد تقسيم کشورها به مناطق کوچک و بی خطر برای استکبار جهانی خواهد بود.از اينرو بر همه لازم است تا در خلال اينگونه کنفرانسها طرح جامع وروشنی را برای رويارويی با طرحهای خطرناک استکبار جهانی به امت اسلامی ارائه دهيم و به ياری آنها بشتابيم وبتوانيم احيای دين اسلام و شريعت الهی و عدم بازگشت ارتجاع توسط ايادی استکباری را که خواسته آنها و ازنتايج ودستاوردهای اين بيداری امت اسلامی است ، با قوّت وقدرت محافظت نماييم و از انحراف آن توسط استکبار نيز پيشگيری نماييم.

* تجربه ای که امام خمینی تقدیم امت اسلامی کرد

امام جماعت مسلمانان لبنانی مقيم لندن با استناد به آيات قرآنی معاضدت و تعاون در مواجهه با منکر و ظلم را نشر و ترويج عدل وخير دانست و گفت: حضرت امام خمينی (ره) تجربه بسيار بی نظير ، موفق وگرانبهايی را در قرن حاضر تقديم همه ملتها بويژه امت اسلامی قرار داد بطوريکه همواره نتايج وعطايا و ثمرات آن وضوح بيشتری در بين ملتها پيدا می نمايد. و نتيجه عملی آن نيز تاسيس نظامی اسلامی و مبتنی بر خواست واراده مردم و تامين کننده عدالت ، آزادی و امنيت برای آنان است که همه آمال وآرزوهای مردم را نيزمحقق ساخته است.

وی با اشاره به اينکه امام خمينی پس از خود رهبری اين نظام اسلامی را به دست فرد امينی همچون امام خامنه ای سپرد که هم اکنون نيز پشتيبان و حامی اين بيداری اسلامی در جهان اسلام است، افزود: به واقع بر ما واجب است که از اين تجربه عظيم بهره ببريم و آن را در رويارويی با استکبار جهانی وهيمنه وسيطره دروغين آنان بکار بنديم.

حجت الاسلام شيخ حاتم ابوديه در نتيجه گيری از سخنان خود اعلام نمود: ما بايستی تلاش نماييم تا اسلام گرانقدر که برپايه توحيد و وحدت کلمه وگفتگو بنا نهاده شده بدرستی در جامعه اسلامی تنفيذ شود و ضمن توصيه به همگان مبنی بر پرهيز از تفکّر تکفيری ، آثار نامطلوب آن را نيز بر گسترش بيداری مبارک اسلامی تشريح نماييم و به تبيين ميزان تاثير گذاری تقريب بين مذاهب اسلامی که در حقيقت رسيدن به مرز مشترک و نقطه محوری است بپردازيم.

سخنان دکتر محمد بن مختار الشنقيطی استاد دانشگاه از کشور موريتانی

دکتر محمد بن مختار الشنقيطی استاد دانشگاه از کشور موريتانی از ديگر سخنرانان اين نشست بود که محور سخنان خود را " آتش فتنه را با جوهر قلم دانشمندان و نه با خون بی گناهان خاموش بايد کرد " اعلام نمود و با تاکيد بر اينکه فتنه مذهبی سرنوشت محتوم مانيست ، بلکه بازخورد ناتوانی فکری وسياسی ما در ايجاد فضايی چند صدايی است که هم اسلام آن را به رسميت شناخته و هم اکثر جوامع بشری آن را پذيرفته اند ، افزود: اولين نياز ما بازگشت نقش آفرينی عقل در زندگی و توقف خودآزاری است. اگر در روزگاری که امت اسلامی به دليل تفکّر باطنی توازن فکری خود را از دست داده بود ، ابوحامد غزالی کتابی را تحت عنوان "فضايح باطنية " نوشت ، اينک ما نيازمند افشاء " فضايح طائفية" هستيم که همچون آتشی در خرمن جوامع اسلامی افتاده است.

* باید اصل طايفه گری را به نقد بکشيم

وی اضافه کرد: در شرايط کنونی اقتضاء حکمت اين است که اهل سنّت به نقد ابعاد منفی ميراث فکری خود بپردازند و شيعيان نيز چنين کنند تا خود را از ورطه سقوط در جدلهای بی سرانجام با يکديگر برهانند. نياز امروز ما اين نيست که هرکدام به اثبات صحّت مذهب خويش بپردازيم و بر بطلان مذهب ديگری متعصبانه استدلال کنيم. بلکه نيازمند آن هستيم که اصل طايفه گری را به نقد بکشيم و سستی و ناکار آمدی آن را بيان کنيم و معنای حديث نبوی ؛ " و امّا ترک السنة فالخروج من الجماعة " را بدرستی درک کنيم. و اين وظيفه انديشمندان و حکما است که برای هدايت مسلمين آتش فتنه را با جوهر قلم هايشان خاموش کنند و اجازه ندهند که با خون بی گناهان شعله ور شود.

سخنان رئیس دانشکده شریعت قطر

در ادامه کار کنفرانس مقاله خانم دکتر عايشه يوسف المناعی استاد دانشکده تحقيقات فقه اسلامی دانشگاه قطر که با عنوان : " رای قابل اشتراک بين مذاهب اسلامی " تهيه و به دبيرخانه پنجمين همايش تقريب ارسال شده بود ولی نتوانسته بود در اين کنفرانس حضور به هم رساند ، قرائت شد.

خانم دکتر عايشه يوسف المناعی در سخنان خود بهترين راه رسيدن مذاهب اسلامی به وحدت ونقاط مشترک فيمابين را بازگشت به قرآن کريم دانست و گفت : با استمداد از قرآن کريم می توانيم اعتقادات خود را بيشتر به يکديگر نزديک کنيم و سرنوشت يکسان خود را با اتحاد رقم زنيم. دين ، عقل ، منطق و مصلحت مشترک ما ، همه و همه يکصدا منادی اين حقيقت هستند. همه انديشمندان و صاحبنظران مذاهب اسلامی شيعه وسنی با استمداد از قرآن کريم و تمسک به فرامين آن ، بايستی راههای نزديکی بيشتر و اشتراکات خود را بيابند و در اختيار همگان قرار دهند. چرا که کتاب قرآن کتابی است که شيعه وسنی معتقد به آن هستند و ايمان راسخ دارند که هيچگونه تغييری از صدر اسلام تا کنون در آن ايجاد نشده و در همه بلاد اسلامی وکشورهای اسلامی و جهان اسلام به صورتی واحد چاپ ومنتشر می شود.

استاد دانشکده تحقيقات فقه اسلامی دانشگاه قطر با تاکيد بر اينکه همه رهبران و سياستمداران کشورهای اسلامی و مسلمانان از فرق مختلف مذهبی بويژه رسانه های کشورهای اسلامی می بايستی نسبت به رعايت حقوق عموم شهروندان و بخصوص اقليتها در کشورشان پايبند باشندو از خود شرح صدر نشان دهند ، افزود: حقوق اقليت شيعه در کشورهای اسلامی با اکثريت سنی و يا اقليت سنی در کشورهای با اکثريت شيعه از نظر حقوق شهروندی بايد يکسان باشد و در برابر جامعه وحکومت خود نيز مسئوليتهای مساوی وبرابر داشته باشند.

وی با اظهار اميدواری از اينکه در آينده نزديک شاهد برگزاری کنفرانسی بين المللی با حضور روسا و رهبران برخی از کشورهای اسلامی که بويژه دارای رسانه های جمعی تاثيرگذاری در جامعه بين الملل هستند ، باشيم ؛ گفت: همچنين اميدوارم که دستاوردها ونتايج اين کنفرانسهای تقريب که به همّت مرکز اسلامی انگليس و با حضور متوليان تقريب از همه کشورهای مختلف اسلامی که اهتمام تقريب بين مذاهب اسلامی را دارند ، برگزار شده ، به عنوان راهبردی عملی و با نظارت سياستمداران ورهبران دينی و روحانيون و اصحاب رسانه های گروهی مورد استفاده قرار گيرد و به وحدت واتحاد عملی ميان مسلمانان از فرق مختلف اسلامی جامه عمل بپوشاند.

سخنان استاد دانشگاه معسکر الجزاير

سخنران بعدی کنفرانس دکتر نابی بوعلی استاد دانشگاه معسکر الجزاير بود که عنوان مقاله ارائه شده خود را " ناگزير بودن تقريب بين مذاهب اسلامی در سايه بازگشت اشغالگری و نگرانی ها " قرار داده بود.

دکتر نابی بوعلی در مقاله خود با اشاره به اهميت تقريب بين مذاهب اسلامی به عنوان يک پروژه همزيستی آورده است: با پيشرفت مساله جهانی شدن و تحولات بزرگی که جهان کنونی با آن روبروست ، امت اسلامی خود را بيش از هر زمان ديگر در برابر چالشهای جديدی همچون همراهی با مدرنيته و درهای باز که همجواری با جهان پيشرفته بر او تحميل کرده است ، می بيند و بدين ترتيب ضرورت حفظ وصيانت ارزشها و ميراث فرهنگی و دوری از لغزيدن به وادی ارزشهای موهوم بيش از گذشته اهميت پيدا می کند.

وی با تاکيد بر اينکه برقراری توازن در اين معادله بويژه در جهانی که همه چيز به نفع زورمداران تعريف شده ، کار آسانی نيست ، اضافه کرده است: امت اسلامی که امت برگزيده خداوند است بايستی همه توان خود را با شتاب هرچه بيشتر بکار گيرد تا بتواند آمال و آرزوهای ملتهای دل خسته و تشنه آزادی و پيشرفت را برآورده سازد. و از مهمترين مظاهر واولويتهای وحدت فکری همانا تقريب بين مذاهب اسلامی است تا بدين وسيله موانع فکری و روانی و نمادينی را که در طول تاريخ انباشته شده اند ، برداشته شوند و پس از آن نيز مرزهای جغرافيايی غير واقعی و بی منطق متلاشی شوند.

* اسباب وحدت بیشتر از اسباب موجود برای تفرقه است

استاد دانشگاه معسکر الجزاير نتيجه روی آوری به تقريب بين مذاهب اسلامی را رسيدن به وحدت در اهداف سياسی و مصالح اقتصادی و اجتماعی خواند و افزود: اسباب وحدت ميان مسلمانان بسيار بيشتر از موجبات تفرقه در ميان آنان است. چرا که گذشته و آينده واهداف مشترک و دردها و آرزوهای يکسان و همگونی فرهنگی در کنار همجواری جغرافيايی و مصالح اقتصادی آنان ، همه وهمه عوامل قدرتمندی برای ايجاد امتی متحد و متمدن است تا بتواند رسالت جاودان خود را در جهان به انجام رساند.

کنفرانس تقریب عصر روز شنبه نیز به کار خود ادامه داد.

سخنان رييس گروه بين المللی مهاجرت و عضو مسلمان در مجلس لارزيلی

ديگر سخنران نشست بعدازظهر اين کنفرانس دکتر مصطفی محمد حابس رييس گروه بين المللی مهاجرت و عضو مسلمان در مجلس لارزيلی گفتگوی اديان کشور سوييس بود که وی نيز به علت عدم دريافت ويزا از سفارت انگليس در سوييس نتوانست در اين کنفرانس حضور به هم برساند. از اينرو مقاله ارسالی وی با عنوان : " مسئوليت ووظايف ما در عمل به فقه از اولويتهای شرعی وحتمی عصر حاضر است " قرائت شد.

وی در مقاله خود انسان را فطرتاً موجودی اجتماعی ونيازمند تماس با محيط افراد خود دانسته و آورده است: اين امکان موجود نيست که انسان جدای از اجتماع زندگی موفق وسعادتمندی داشته باشد و نيازهايش برآورده شود. از سويی ديگر انسان بطور طبيعی وذاتی موجودی لذت جو و نوگراست و قطعاً در کنج عزلت نمی تواند به نيازها و آرزوهای خود جامه عمل بپوشاند و تواناييهای خود را بروز دهد چون تامين صحّت و امنيت و زندگی رضايتمند از اساس و اصول حيات است. به همين دليل پيامبر اکرم(ص) می فرمايد؛ هرکس از شما در موطن خود ايمن و از سلامتی جسمی برخوردار باشد، همچون کسی است که زندگی سعادتمند و امنی دارد. لذا اين مساله ضرورت گفتگو وهمزيستی با ديگران را آشکار می نمايد. و طبق آيه شريفه قرآن ؛که می فرمايد : به بهترين شکل و بازبان حق با اهل کتاب وديگران سخن بگوييد تا بر دلها و قلبها تاثيرگذار شود و سپری در مقابل هجوم جهت دار دشمنان وبدخواهان باشد ، اين گفتمان فقط يک ارتباط ساده نبايد باشد و بنا بر اصالت تفکّر اسلامی ، ارزشمند و مفيد نيز باشد تا موجب وحدت کلمه براساس فقه حقيقی اسلامی شود.

* نیاز به پژوهش های جدید در موضوعات فقهی

دکتر مصطفی محمد حابس با اشاره به اينکه نويسندگان و پژوهشگران ومتفکران در گذشته وحال به اشکال مختلف به فقه اقليتها يا فقه اولويتها و يا فقه در هجرت و تعامل درارتباطات مسالمت آميز در زندگی به صورت فردی واجتماعی پرداخته اند ، افزود: اين مساله چه در کشورهای غربی و چه در بلاد اسلامی عموماً وجود دارد و مورد توجه است . و يک انسان تيزبين در عصر کنونی برای ايجاد ارتباطات سالم وسازنده در می يابد که همچنان نيازمند به توجه و پژوهش بيشتر در زمينه های فقهی برای پاسخ به چالشها و شبهات جديد است و از اين منظر بايد به مسائل گوناگون نگاهی اصولی و نظامند و علمی داشت. و اين بدين معناست که برای درک و فهم بهتر موضوعات بايد به مساله زمان ومکان نگاهی عميق داشت واصول شرعی و قوانين الهی را بصورت گسترده در تمامی امور زندگی حاکم کرد و همه مسائل رابا توجه به دستورات الهی حل وفصل نمود. اگر اين چنين شد و ديدگاهها منطبق با گستره زمان ، مکان ، جغرافيا، فرهنگ ، زبان ، مليّت و عقايد گوناگون قرار گرفت ، قطعاً سخنان و گفتگوها در مناظرات و مباحثات شيرين ودلنشين شده و بر دلها اثرگذار خواهد بود.

* بهار عربی نیازمند توجه سایر کشورهای اسلامی است

رييس گروه بين المللی مهاجرت سوييس با اشاره به زندگی مسلمانان مهاجر در غرب و همزيستی آنان با مردم اين کشورها ، اضافه کرد : قيامهای مردمی در کشورهای عربی ازقبيل تونس ، مصر ، ليبی و .... و در حقيقت " بهار عربی " که برخی از غنچه های آن نيز شکوفا گشته و خود را متجلّی نموده ، نيازمند توجه و تبيين امروز ديگر جوامع اسلامی است و ارجاع آن به آينده ديرهنگام و نوعی بی مهری است. چرا که غرب امروز نگاهی جهت دار به مساله بيداری اسلامی داشته و آن را نوعی تندروی و افراط گرايی و خروج از مسير اعتدال معرفی می کند و در جريان پشت پرده اعلام ضديّت با خارجی ها و حجاب و مآذن (مناره مساجد) در کشورهايی همچون سوييس وفرانسه کاملاً آشکار است و متاسفانه اينگونه تلاشها در راستای ترويج اسلام هراسی و ترويج طرح های مستمر ضديّت با اسلام از سوی آنان برنامه ريزی می شود که نتيجه آن تحريک احساسات و کينه توزی بر ضد مسلمانان است. و اين مسائل موجب شده است تا موسسات اسلامی حاضر در کشورهای غرب نيزبا درگير کردن خود و مسلمانان به مسائل حاشيه ای و بی توجهی به اصل موضوع بيداری اسلامی و با عملکردهای غلط خود دانسته ويا ندانسته اهداف اين کشورها را تقويت کنند.

دکتر مصطفی محمد حابس با اشاره به اعجاز لفظی وبيانی و علمی آيات قرآن کريم ، بر لزوم پژوهش و تحقيق بيشتر در قرآن کريم برای بهره گيری و دستيابی به راهکارهای جديد برای رفع مشکلات مسلمانان و بويژه پاسخ به سوالات و شبهات نسلهای جديد تاکيد کرد و افزود: در صورت تفقه جديد در آيات قرآنی متناسب با زمان و مکان کنونی و گشودن درهای جديد در گفتمان ، نزديکی آراء بيشتر و راههای رسيدن به وحدت عملی هموارتر خواهد شد و ديوارهای بی اعتمادی از بين خواهد رفت . و اين مساله تنها با حضور و تلاش وهمّت همه علما و رهبران وانديشمندان مذاهب اسلامی ميسور وتاثيرگذار خواهد بود و در اينصورت است که برجهای تمدن جديد اسلامی در سراسر جهان و در پرتو معارف قرآن کريم سر به آسمان تعالی خواهد کشيد و دين مولايمان حضرت محمد مصطفی (ص) در گستره جهان حاکم خواهد شد.

سخنان امام جمعه مرکز اسلامی منطقه سرچی شهر پاريس

سومين سخنران برنامه بعدازظهر اين کنفرانس دکتر نصيف الجبوری استاد دانشگاه و امام جمعه مرکز اسلامی منطقه سرچی شهر پاريس از کشور فرانسه بود که مقاله خود را با عنوان : " نقش عالمان دينی و انديشمندان و روشنفکران در تقويت وپيشبرد بيداری اسلامی جهانی " قرار داد .

دکتر الجبوری با اشاره به اينکه ساليان زيادی است که امت اسلامی به سبب دخالت بيگانگان و ذلت پذيری مسئولين نظامها وحکومتها ، گرفتار انحرافات تاثير گذار بر جوامع اسلامی و تحميل ظلم حکومت غاصب اسراييل در منطقه شده است ، اظهار داشت: اين فشارها بر امت اسلامی موجب بيداری اسلامی و حرکتهای خودجوش وانقلابی در ميان آنان شده و از نشانه های بارز اين بيداری اسلامی ،بوجود آمدن جوانانی متدين و غيرمتعصب از مذاهب اسلامی گوناگون در مسائل بومی و ايدئولوژيکی است که وحدت واتحاد آنان را در اين انقلابها برای اهدافی مشترک فراهم آورده است .

* در مقابل نفوذ اقتصادی و نظامی غرب ایستادگی کنید

امام جمعه منطقه سرچی پاريس با تاکيد بر اينکه در موقعيت کنونی که تعدادی از سران فاسد و ديکتاتور منطقه در اثر بيداری اسلامی مردم سقوط کرده اند و حکومتها از شر وجودی آنان آزاد شده اند ، انديشمندان و علما و مردم می بايستی به همه جوانب بويژه نفوذ تخريبی نظامی و اقتصادی غرب توجه کامل داشته باشند ، گفت : تنها در صورت اتحاد و فرياد رسای امت و هوشياری مسئولان است که می توانند در مقابل اين نفوذ اقتصادی و نظامی ايستادگی نمايند.

دکتر الجبوری افزود: انقلابيون در اين حرکتهای مردمی و بيداری اسلامی بايد محوريت و پيمانی برای ايجاد وحدت و تقريب ميان مذاهب مختلف اسلامی تعيين کنند و حتی در نگاهی وسيع تر همه مسلمانان و حتی مسيحيان در اين کشورها از همه قبايل و گروهها ، چه اکراد و اعراب بايد در تحريم تکفير و خشونت ميان طوايف و قبايل و گروهها تاکيد اساسی ومبرز داشته باشند و به يک نظام سياسی مردمی واحد اعتماد کنند و همه تابع يک قانون اساسی جامع و شامل و در برگيرنده همه آراء ونظرات همه گروههای جامعه باشند و برای آبادانی کشورهای اسلامی وساختن يک جامعه بهتر و ايجاد رفاه برای مردم تلاش کنند.

* سخنان رييس انجمن وحدت اسلامی بريتانيا

دکتر کمال الهلباوی رييس انجمن وحدت اسلامی بريتانيا و از شخصيتهای برجسته کشور مصر ، از ديگر سخنرانان بود که محور سخنان حود را " تقريب وبيداری اسلامی " قرار داد و در سخنان خود تاکيد کرد که بی ترديد تقريب بين مذاهب اسلامی و مساله بيداری اسلامی جهانی با يکديگر پيوندی ناگسستنی دارند.

دکتر الهلباوی با اشاره به اينکه بدون بيداری حقيقی و بازگشت به اصول ، تقريب بين مذاهب ممکن نخواهد بود ، اظهار داشت : بدون همگرايی مبتنی بر درک صحيح و همراه با اخلاص و شناخت اولويتهای جهان اسلام ، بيداری حاصل نخواهد شد. از زيباترين گفته ها در اين زمينه عبارتی از شيخ محمد غزالی در کتاب " مع الله ، دراسة فی الدعوة و الدعاة " است که می گويد: " اختلافات علمی ومذهبی ميان مسلمانان حفره های عميقی را ايجاد نمود و آنان را به امتهای عقب مانده تبديل نمود، در حالی که آنان امتّی واحد هستند".

* هلباوی: ادامه اختلاف افکنی ها جایز نیست

رييس انجمن وحدت اسلامی بريتانيا با تاکيد بر اينکه هرکس اندک تاملی در اختلافات کند به سرعت در می يابد که به مقدار زيادی اين اختلافات نتيجه تحريکات و اصرار بی مورد بر تشديد و گسترش دامنه آن بوده و احياناً با برخی از حساسيتهای قبيله ای و يا منافع شخصی پيوند خورده است ، افزود: در هر شرايطی استمرار اين وضعيت جايز نيست و بايد اصلاح شود . به هر مقدار که دانش وبينش افزايش يابد ، دايره اختلافات تنگتر شده وامت اسلامی بيشتر در مسير درست وحدت قرار می گيرد.

دکتر کمال هلباوی اشاره کرد به اعتقاد ما تقريب بين مذاهب اسلامی و ايجاد وحدت بين امت مسلمان امری واجب است که بايستی نسل نو خود را نيزبه سوی آن راهنمايی کنيم و با ديدی منصفانه به تاريخ اسلام بنگريم و آن را از شائبه ها بپيراييم.

* مقاله رييس بخش گفتگوی اديان وفرهنگها در مغرب

در ادامه کار کنفرانس مقاله خانم دکتر مريم آيت احمد وعلی رييس بخش گفتگوی اديان وفرهنگهای دانشکده علوم انسانی قنيطره دانشگاه ابن طفيل مغرب که با عنوان : " نقش امنيت انديشه در تقريب بين مذاهب اسلامی " تهيه و به دبيرخانه پنجمين همايش تقريب ارسال شده بود ولی نتوانسته بود در اين کنفرانس حضور به هم رساند ، قرائت شد.

خانم دکتر مريم آيت احمد وعلی در مقاله خود با تاکيد بر نقش امنيت انديشه ، نپذيرفتن روش اعتدال را عکس العملی به خشونت طرف مقابل دانسته وآورده است: از خشونت عکس العملی جز خشونت متقابل بر نمی تابد و کار به سرعت به سمت چرخه بی سرانجامی منتهی خواهد شد. از اينرو اگر علتهايی که زمينه ساز بروز چنين افکار پرخاشگرانه و تندرو در جهان اسلام بررسی وبرطرف نشوند، هرگونه درمان امنيتی و يا مداراگونه ، ناتوان از حل مشکلات و تقريب بين انديشه ها خواهد بود و حتی ممکن است به عاملی اضافه در رشد افکار تندرو تبديل شود. لذا بسيار مهم و لازم است که همه مسلمانان ؛ پديده انديشه اسلامی در پرتو حوادث و اوضاع کنونی و بيداری جهانی اسلامی بوجود آمده را به درستی بشناسند.

رييس بخش گفتگوی اديان وفرهنگهای دانشکده علوم انسانی قنيطره دانشگاه ابن طفيل در مقاله خود با تاکيد بر اين مطلب که در جستجوی آرامش وامنيت انديشه بودن ، هدفی والاست که به شخص و يا روزگار معينی وابسته نيست بلکه در طول تاريخ بشری همواره انسانها در جستجوی دستيابی به امنيت زندگی خود و جهان بوده اند ، افزوده است : برای رسيدن به اين امنيت بايستی مستلزمات آن از قبيل ؛ آزاد کردن انديشه ها از چنبره تعصبّات ، طرد تعصبّات فکری در خدمت هواهای نفسانی و جايگزين کردن عقل ومنطق، و از سر راه برداشتن جهل وفقر و غلوّ در کيش شخصيّت و استبداد و ايجاد توازن بين برداشتهای خود و آزاديهای فردی واجتماعی ، فراهم شوند.

* سخنان دبير کل جمعيت دانشگاههای اسلامی مصر

سخنران بعدی کنفرانس دکتر جعفر عبدالسلام دبير کل جمعيت دانشگاههای اسلامی مصر بود که سخنان خود را با عنوان : " پديده اسلام هراسی ، علل و راههای مقابله با آن " آغاز نمود.

وی در بحث خود ضمن بررسی پديده اسلام هراسی به تبيين ابعاد اين پديده در زمان حاضر و چگونگی بهره برداری غرب از ترويج نسبت های ناروايی از قبيل خشونت طلبی ، خرافاتی بودن و دشمن علم بودن به مسلمانان پرداخت.

دکتر جعفر عبدالسلام به تشريح علل واقعی پديده اسلام هراسی در نظام آموزشی غرب ، اشاره داشت و افزود: نظام آموزشی غرب برای تقويت اسلام هراسی و ترس از جذب وتمايل نوجوانانشان در غرب به سمت اسلام ،حتی در کتابهای درسی کودکان خودبه آنان می آموزند که اسلام دينی حقيقی نيست بلکه خرافی است و قرآن نيز کتابی از اساطير و گذشتگان است که با کمک راهبی يهودی بنام بحيرا خلق شده است.

* نقش رسانه های جمعی در ترویج اسلام هراسی

دبير کل جمعيت دانشگاههای اسلامی مصر عامل ديگر پديده اسلام هراسی را رسانه های جمعی دانست که با حمايت مالی افراد معاند نسبت به اسلام ، با دروغ پردازی عليه دين اسلام فعالانه فعاليت می کنند.

وی همچنين به نقش مستشرقين در گذشته وحال در امر دروغ پراکنی عليه اسلام اشاره داشت و حتی نقش برخی از مسلمانان جاهل ويا فريب خورده و مزدور در اين امر را بی ارتباط ندانست.

دکتر جعفر عبدالسلام ترويج اسلام هراسی را پديده ای بسيار خطرناک از سوی دشمنان برشمرد و تاکيد کرد که سازمانهای بين المللی و دانشگاههای اسلامی بايستی با تلاش مستمر و پيگير با آن مقابله کنند و تمامی اين دروغها را افشا نمايند و با بهره برداری از رسانه های ارتباط جمعی به تشريح معارف وحقايق دين مبين اسلام بپردازند.

در ادامه برنامه بعداز ظهر کنفرانس دکتر محمد النعمان محقق و روزنامه نگار از کشور يمن ، دکتر حافظ محمد خالد استاد اصول الدين دانشگاه بيرمنگهام از کشور پاکستان ، دکتر فواد ابراهيم استاد دانشگاه از کشور عربستان سعودی ، استاد فيصل عزيز نماينده جمعيت اسلامی کردستان عراق و دکتر جعفر حسابی استاد دانشگاه از کشور بحرين نيز طی بيانات کوتاهی به نقش تقريب بين مذاهب اسلامی در حرکتهای انقلابی مردم در جهان اسلام و بيداری اسلامی اشاراتی داشته و تاکيد کردند که همه مسلمين بايد با تمرکز بر مشترکات و اصول اصلی وبنيادی مورد قبول همه يعنی اعتقاد به توحيد ، نبوّت پيامبر اکرم(ص) و قرآن بر تشکيل امّت واحده اسلامی همّت ورزند و تبلور اين اتحاد را به جهانيان نشان دهند.

بنا بر همين گزارش در برنامه پايانی بعد از ظهر اين کنفرانس نيز ، سخنرانان در ميزگرد پاسخ به سوالات شرکت کنندگان در کنفرانس حضور يافتند وپاسخگوی سوالات حاضرين بودند. پنجمين کنفرانس بين المللی تقريب بين مذاهب اسلامی کار خود را با صدور قطعنامه ای پايان داد.

از نکات جالب توجه اين کنفرانس حضور قابل ملاحظه نمايندگان رسانه های گروهی برای پوشش گسترده خبری و تصويری اين کنفرانس بود . شبکه های تلويزيونی صداوسيمای جمهوری اسلامی ايران ، جام جم ،خبر ، سحر ،الغدير ، العالم ، العراقيه ،الکوثر ،الهادی ،ثقلين ، الفرات ، الفيحاء ، الشرقيه ، خبرگزاری جمهوری اسلامی ايران ، روزنامه اطلاعات بين الملل و روزنامه الشرق الاوسط از جمله رسانه هايی بودند که رويدادهای اين کنفرانس را پوشش می دادند.

بنا برهمين گزارش همچنين تنی چند از سخنرانان شرکت کننده در کنفرانس در برنامه مصاحبه مطبوعاتی با رسانه های گروهی شرکت کردند وبه سوالات آنان پاسخ دادند.