به گزارش پایگاه 598 به نقل از مشرق، هدفمندی یارانهها با تمام حاشیههایش درحالی وارد فاز دوم شده است که هنوز
مساله یارانه زنان بدسرپرست که در فاز اول نیز مورد انتقاد بود، حل نشده
است. خانواده بدسرپرست به تعدادی از افراد گفته میشود که با نسبت نسبی
نزدیک دور هم در یک مکان مشترک زندگی میکنند و فردی که بهطور قانونی
سرپرستی آنها را برعهده دارد شرایط و کارکردهای لازم را برای اجرای وظایف
خود ندارد.
پرداخت یارانهها به مردان سرپرست خانواری که به هر
طریقی زنان و کودکان خانواده را از یارانهشان محروم میکنند و آن را در
جای دیگری مانند اعتیاد خود خرج میکنند، موضوعی است که به گفته منتقدان
باید پیش از آغاز ثبتنامهای دوره جدید تدبیری برای آن اندیشیده و سیستم
جدیدی برای پرداخت آنها تعریف میشد.
این مساله که هدفمندبودن این
طرح مهم را زیر سوال میبرد، در کشورهای پیشرفته راهحلهای متعددی برای آن
در نظر گرفته شده است. برای مثال، اگر مشخص شود خانوادهای که بهدلیل
بچهدار شدن از دولت کمک دریافت کند، کمک را خرج کودک نمیکند، کمک مالی به
خانواده قطع میشود و به شیوهای دیگر مانند خرید کالای مورد نیاز کودک
این کمک انجام میشود.
با شروع فاز دوم هدفمندی یارانهها و نبود
تدبیرهای از پیش اندیشیدهشده برای این موضوع، منتقدان معتقدند یارانه زنان
بدسرپرست باید مورد بازبینی قرار گیرد. در آخرین اظهارنظر درباره این
مساله، شهیندخت مولاوردی، معاون رئیسجمهور در امور زنان ضمن اعلام پیگیری
حتمی این مساله، وعده داده است که معاونت امور زنان با همکاری سازمان
هدفمندی یارانهها و وزارت کار سعی دارد که از ضایع شدن حق این زنان در
مرحله اجرا جلوگیری کند.
بدسرپرستان را نمیتوان اندازهگیری کرد
در
این زمینه، رئیس گروه امور آسیب دیدگان اجتماعی بهزیستی با بیان اینکه در
مرحله سیاستگذاری و تصمیمگیری هدفمندی یارانهها از سازمان بهزیستی مشورت
خواسته شد، میگوید: در بحث مربوط به افراد مجهولالهویه، زنان بدسرپرست؛
کودکان بیسرپرست پیشنهاداتی دادیم.
بهگفته فرانک ایمانی، آنچه
موردنظر بهزیستی است این است که همه این افراد را نمیتوان با یک متر
اندازهگیری کرد و طیف افرادی که باید بررسی شوند، طیف متنوعی است.
او
عنوان میکند: طیفی از این افراد در مراکز نگهداری هستند، طیفی دیگر
بهصورت مستقل زندگی میکنند و تحت پوشش هیچ سازمانی نیستند و شغل و درآمد
دارند. طیف دیگری نیز وجود دارد که در خانواده نابسامان و با شرایط سخت
زندگی میکنند. ایمانی معتقد است که برای تعیین تکلیف یارانههای افرادی که
شرایط خاص دارند، باید بررسی همهجانبه توسط افراد و مراجع تخصصی انجام
شود و شرایط فردی، روحی و اجتماعی آنها بررسی شود و نتیجه ارزیابی منجر به
گزارش شود.
رئیس گروه امور آسیبدیدگان اجتماعی بهزیستی با تاکید بر
اینکه این گزارشها باید توسط متخصصان اجتماعی و حرفهای انجام شود، ادامه
میدهد: در این صورت این گزارشات میتواند منبع تصمیم دادگاه برای صادر
کردن رای و تغییر حکم باشد تا این افراد به اشکال مختلفی یارانه خود را
دریافت کنند. او معتقد است که ارائه گزارش و در نتیجه رای دادگاه اقدامی
قابل قبول است و همین الان نیز اتفاقاتی مشابه این برای کودکانی که در
مراکز نگهداری میشوند انجام میشود. برای این کودکان حسابهایی باز میشود
و یارانه آنها در حسابشان پسانداز میشود.
زنان بدسرپرست به دادگاه مراجعه کنند
مشاور
زنان وزیر صنعت و معدن نیز در گفتوگو با آرمان با بیان اینکه مساله
بدسرپرستی باید جنبه تعریفشدهای برای سیستم توزیع یارانهها داشته باشد،
بیان میکند: اگر به این شکل باشد که سرپرست خانواده سابقه کیفری و جرم
داشته باشد، زنان باید راه منطقی را پیش گیرند و از دادگاه حکم بگیرند.
سهیلا
جلودارزاده با اشاره به اینکه با رای دادگاه زنان میتوانند سرپرستی را
برعهده بگیرند و یارانه را دریافت کنند، میگوید: مردان معتادی هستند که
یارانه را برای اعتیاد خود خرج میکنند و هزینه آب، برق و سایر مخارج
برعهده زن قرار میگیرد.
این عضو شورای مرکزی خانه کارگر معتقد است:
برای حل این مشکل باید یا مجلس لایحه را تصویب کند و یا دولت یا قوه
قضائیه تعیین تکلیف کند و قانونی در این مورد وجود داشته باشد. به گفته او،
باید مرجع و هیاتی برای حل اختلاف تعیین شود که سرعت عمل نیز داشته باشد،
همچنین معاونت امور زنان و خانواده رئیس جمهور نیز باید برای این مساله
وارد عمل شود.
بهزیستی و کمیته امداد به وظیفه خود عمل کنند
همچنین،
یک نماینده پیشین مجلس در رابطه با پرداخت یارانه به این شیوه عنوان
میکند: بهتر است به جای پرداخت یارانه، دولت نهادهای متولی این امر یعنی
بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی(ره) را تقویت کند.
فاطمه راکعی که
از مخالفان پرداخت یارانه به شیوه حاضر است، میافزاید: کمیته امداد و
بهزیستی باید این افراد را شناسایی کنند و گزاش ارائه دهند. همچنین دولت
نیز باید این نهادها را با تامین بودجه لازم تقویت کند.
این پژوهشگر
و استاد دانشگاه معتقد است: سازمانهای متولی درصورتی که این وظیفه را
برعهده بگیرند باید گزارش دهند که چگونه با این مساله برخورد میکنند، چطور
پرداخت میکنند و آیا پرداختشان عادلانه است یا خیر؟
او با اشاره
به اینکه این دولت نیست که باید این افراد را شناسایی کند، ادامه میدهد:
سازمانهایی مانند بهزیستی و کمیته امداد این وظیفه را دارند که در این
سالها به وظایف خود خوب عمل نکردهاند.
راکعی ادامه میدهد: افراد
زیادی از طبقات مختلف از یارانه انصراف دادهاند؛ طبقات متوسط به بالا،
متوسط و حتی متوسط به پایین. اما عدهای هستند که نیارمند آن هستند ازجمله
افراد بدسرپرست، بیسرپرست و بیماران خاص که از نظر مادی توانایی اداره
زندگی را ندارند و دولت وظیفه دارد زندگی آنها را تامین کند.