مریلا زارعی چطور «الفت» شد

نرگس آبیار کارگردان «شیار 143» در نشست نقد و بررسی این اثر درباره شکل گیری سوژه فیلم گفت: سوژه مادری که چشم انتظار فرزنده به جبهه رفته خود است پیش از این هم کار شده بود بنابراین وقتی ما به سراغ این سوژه رفتیم برخی دوستان گفتند که سوژه تاکنون بارها کار شده است حالا شما می خواهید چگونه آن را در یک اثر به کار ببرید که تکراری به نظر نرسد، اما من آن زمان فقط و فقط به لحظات حسی و عاطفی این فیلم فکر می کردم.

وی ادامه داد: حتی زمانی که فیلمنامه را به خانم زارعی دادم وی به من گفت که به نظرتان فیلمنامه کمی تخت نیست؟ من هم گفتم اگرچه این طور به نظر می رسد اما «شیار 143» فیلمنامه ای کاملا حسی دارد و با بازی خوب پیش می رود. در واقع فیلمی است که بر همین لحظه ها بنا شده و همین مساله هم مخاطب را پای آن نگه می دارد.

وی درباره ملاک هایش در انتخاب مریلا زارعی به عنوان بازیگر نقش اول زن (الفت) گفت: از همان ابتدا که مشغول نگارش فیلمنامه بودم به مریلا زارعی به عنوان بازیگر نقش الفت فکر می کردم. می خواستم کسی این نقش را بازی کند که دغدغه و به اصطلاح جنم نقش های متفاوت و سخت را داشته باشد.

کارگردان فیلم «اشیا از آنچه در آینه می بینید به شما نزدیک ترند» درباره سوژه جنگ و بسترهای زیادی که برای قصه پردازی فراهم می کند، افزود: از سال 75 نویسندگی می کنم و از همان سال ها داستان هایم در مجله های مختلفی مثل دنیای سخن و ماهنامه های داستانی چاپ می شد. به طور ناخواسته ای وارد فضای داستان نویسی جنگ شدم اما بعد از ورود به این حوزه حس کردم که چقدر جای کار دارد.

آبیار متذکر شد: امروزه دوربین های دیجیتال به ثبت بسیاری از وقایع مثل زلزله ها می پردازند و همه سعی می کنند تا لحظه به لحظه این رویدادها ثبت شود. به نظرم باید در رابطه با جنگ هم همین اتفاق بیافتد. فضایی که تم اصلی آن از دست دادن آدم هاست. آدم ها در جریان جنگ ساخته و شکوهمند می شوند. این فیلم نگاه مردمی به جنگ را در بر می گیرد اتفاقی که کمتر در سینما افتاده است چراکه ما معمولا نگاهی از بالا به این مقوله داشته ایم.

مریلا زارعی بازیگر نقش الفت نیز درباره علت بازی اش در این اثر سینمایی بیان کرد: فیلمنامه «شیار 143» را در شرایطی خواندم که در کنار آن سه سناریوی دیگر هم به من پیشنهاد داده شده که البته عافیت طلبی آنها هم بیشتر بود. راستش نگران این بودم که چه می شود؟ متاسفانه در سینما نقش های خوب و درستی برای زنان نوشته نمی شود و شاید اگر بخواهیم سخاوتمندانه نظر بدهیم هر سال دو یا سه نقش خوب در فیلم های سینمایی برای زنان می نویسند. وقتی پیشنهاد بازی در «شیار 143» با من مطرح شد هم دلم می خواست که در این کار بازی کنم و هم نگران نتیجه اش بودم.

این بازیگر سینما یادآور شد: ابتدا سعی کردم این پیشنهاد را از سر خودم باز کنم. نقش بسیار حساس بود و الان بعد از بازی در آن افرادی را می بینم که خودشان دغدغه مندند، خودشان الفت اند و آن زمان نگران بودم که آیا دعای خیر آنها نصیب من می شود یا نفرینشان. در نهایت احساس من به این نقش باعث شد آن را قبول کنم. معمولا وقتی منطق جواب نمی دهد به نشانه ها متوسل می شوم. وقتی هم برای بازی نقش الفت یاعلی گفتم پایش ایستادم.

وی که در سی و یکمین جشنواره فجر موفق به دریافت سیمرغ بهترین بازیگر نقش زن شد، درباره چگونگی رسیدن به این فرم از بازی افزود: خانم آبیار یک سری مستند در اختیار من گذاشتند و باید بگویم که با دیدن یکی از آنها تکلیفم با نقش الفت روشن شد. بعضی از آن ها به قدری تاثیرگذار بود که حتی توان دیدنشان را نداشتم. البته خودم هم با جنگ بیگانه نبودم. جزو نسلی هستم که کودکی شان در سال های جنگ گذشته است.

محمدحسین قاسمی تهیه کننده فیلم «شیار 143» نیز درباره حواشی و مشکلاتی که در روند تولید این فیلم پشت سر گذاشته شد، گفت: حواشی فیلم به قبل از حضورش در جشنواره فجر بر می‌گردد. زمانی که برای گرفتن پروانه ساخت فیلم پیگیری می کردیم این فیلم را نه ضدجنگ که ضد ارزش می دانستند. شاید نزدیک به 4 صفحه بند برای اعمال در متن به ما دادند اما هیچ کدام از آن ها اعمال نشد زیرا می دانستیم که خروجی کار آنچه الان می بینید نخواهد شد. برای مثال یکی از بندها این بود که وقتی الفت قالی را قیچی می کند آن را به مسجد جمکران ببرد و بگوید که پسرم با امام زمان (ع) بر می گردد؛ بنابراین هیچ حمایتی از این فیلم صورت نگرفت.

وی در همین رابطه ادامه داد: تنها جایی که تمام قد پشت ما ایستاد و از ما حمایت معنوی کرد، شرکت مس سرچشمه بود که اگرچه مردان آن اهالی صنعت اند و شاید تصور شود دیالوگ فرهنگی ندارند، اما در واقع بیشتر از کسانی که این ادعا را دارند با ما درباره کار حرف می زدند.

حسین معززی نیا از منتقدان سینما نیز درباره این فیلم نظر خود را این طور ابراز کرد: به نظر من مهم ترین ویژگی مثبتی که در این فیلم بر سایر نکات جالب توجه آن غلبه داشت رویکرد خانم آبیار در روایت قصه است. فیلم «شیار 143» ساده است و سعی نمی کند از بیان استعاری استفاده کند. اگرچه استعاره دارد اما همه آنها از جنس خودش است. نیاز نیست که به یک پس زمینه برای فهمیدن فیلم رجوع شود و این هم احتمالا به پژوهش های خود کارگردان و تجربه اش در داستان نویسی بر می گردد. دلیل پرمخاطب بودن و این که رتبه اول نگاه مردمی را به خود اختصاص داده است را هم باید در آن چیزی دانست که مخاطبان در این دست فیلم ها پیش از این یا ندیده یا کمتر دیده اند.

فیلم سینمایی «شیار 143 » محصولی از موسسه فرهنگی هنر ماندگار است که در سی و یکمین جشنواره فیلم فجر موفق به دریافت سیمرغ بلورین فیلم منتخب بر اساس آرای مردمی شد.