گیلان سرزمین شگفتیها، زیباییها و جذابیتهای بینظیری است.
سرسبزی و شکوه دلفریب گیلان آن را به سرزمین رویاها مبدل کرده به طوری که در شعر شاعران خوشذوق و معاصر نیز گنجانده شده است.
سرزمین سرسبز گیلان یک تابلوی نقاشی رنگآمیزی شده است که به عنوان شاهکار خلقت در ایران زمین میدرخشد.
رشت
رشت مرکز گیلان است که در جلگه مرکزی این استان قرار دارد و در وسیعترین بخش دلتای رودخانه سفیدرود با ارتفاع متوسط هشت متر از سطح دریاهای آزاد و فاصله 330 کیلومتری شمال باختری تهرات و انتهای راه اصلی درجه یک قزوین به بندرانزلی واقع است.
شهرستان رشت دارای شش بخش مرکزی، خمام، خشکبیجار، سنگر، کوچصفهان و لشتنشا است.
جاذبههای گردشگری، تاریخی و زیارتی رشت شامل موزه میراث روستایی، خانه جهانگردی، پارک دانشجو، پارک قدس، بوستان ملت، عمارت کلاه فرنگی، موزه رشت، بقعه متبرکه دانای علی، خواهر امام رضا (ع)، امامزاده هاشم سراوان، خانه و آرامگاه میرزا کوچک جنگلی و... است.
صنایعدستی شهرستان رشت شامل رشتیدوزی، خراطی، معرق، منبت چوب، نازککاری و مینای خانهبندی است.
بافت انواع محصولات حصیری در بخش خمام رواج دارد.
رضوانشهر
رضوانشهر موقعیت جلگهای در ساحل جنوب غربی دریای خزر و 63 کیلومتری شهر رشت واقع شده است.
شهرستان رضوانشهر دارای دو بخش مرکزی و پرهسر است و رودخانه شفارود از شمال شرقی آن وارد دریای خزر میشود.
جاذبههای گردشگری، تاریخی و زیارتی این شهرستان پارک جنگلی دکتر درستکار، آبشار ویسادار، اسپیمزگت، بقعه سید شرفالدین و... است.
بافت انواع دستبافتههای سنتی و گلیم در رضوانشهر رواج دارد.
رودبار
رودبار از شهرهای کوهپایهای گیلان است و بر دامنه کوههای البرز و تالش در کناره رودخانه سفیدرود و امتداد باغهای انبوه زیتون قرار دارد.
این موقعیت جغرافیایی منظره زیبایی را از ترکیب شهرسازی و طبیعت به وجود آورده است.
جاذبههای گردشگری، تاریخی و زیارتی این شهرستان شامل غار درفک، چشمه آب معدنی داماش، پارک جنگلی گندلات، پل تاریخی لوشان، بقعه شاه شهیدان و ... است.
محصولات صنایعدستی شاخص رودبار شامل جوراب، گلیم و جاجیم (روستای انبوه) است
رودسر
رودسر با موقعیت جلگهای در 13 کیلومتری لنگرود و 43 کیلومتری آبگرم سختسر رامسر قرار دارد و شامل دو محله رودسر و سریل است.
رودسر شرقیترین شهر مهم گیلان است که از شمال و شمال خاوری به دریای خزر و از جنوب به ارتفاعات البرز منتهی میشود.
جاذبههای گردشگری، تاریخی و زیارتی این شهرستان شامل منطقه جنگلی و کوهستانی سرولات، ییلاق جواهردشت، بقاع ابوجعفر ثارحسن و... است.
نمد مالی و چادرشببافی در روستای قاسمآباد و سفال سنتی در کوزهگر محله از جمله صنایعدستی منطقه محسوب میشود.
سیاهکل
سیاهکل با موقعیت جلگهای در فاصله 15 کیلومتری شهر لاهیجان واقع شده و رودخانه کوچکی به نام «شمرود» از وسط آن عبور میکند که زیبایی خاصی به این شهر بخشیده است.
با توجه به موقعیت جغرافیایی دارای آب و هوای معتدل و مرطوب است که آب و هوای خنکتر بخش کوهپایهای آن را تحت تاثیر قرار میدهد.
جاذبههای گردشگری، تاریخی و زیارتی این شهرستان شامل منطقه سرسبز دیلمان، کوه درفک، تیتیکاروانسرا، منطقه باستانی قلعهکوتی، قلعه کوتولشاه، بقاع متبرکه سید اسماعیل، سید ابراهیم و... است.
از جمله محصولات صنایعدستی سیاهکل میتوان به سفالگری و لباسهای محلی اشاره کرد.
شالبافی، نمدمالی و بافت انواع دستبافتهها و بافتنیهای سنتی و لباسهای محلی در منطقه دیلمان رایج است.
شفت
شفت دارای موقعیت جلگهای در فاصله 30 کیلومتری جنوب غربی رشت و پنج کیلومتری جنوب شهر فومن واقع شده است.
با توجه به نزدیکی کوهستانهای تالش دارای اقلیم معتدل کوهپایهای شهرستان شفت دارای دو بخش مرکزی و احمدسرگوراب است.
جاذبههای گردشگری، تاریخی و زیارتی این شهرستان شامل منطقه سیاحتیزیارتی سیاهمزگی، منطقه جنگلی چوبر، امامزادگان ابراهیم و اسحاق (ع) و ... است.
از تولیدات صنایعدستی شفت میتوان به بافتنیهای سنتی، سفال سنتی در روستای سنتی در روستای جیرده، شالبافی در روستای ویسرود اشاره کرد.
صومعهسرا
صومعهسرا به روایتی برگرفته از نام عارف قرن چهارم و پنجم هجریقمری شیخ عبدالله صومعی است.
به روایتی دیگر وجود صومعههایی که در این شهر بوده دلیل اصلی این نامگذاری است.
صومعهسرا از غرب به ماسال و تالش و از شمال به انزلی و از شرق به رشت متصل است.
جاذبههای گردشگری، تاریخی و زیارتی این شهرستان شامل تالاب هندخاله، سیاه درویشان، گسکرمحله، اثر باستانی منارهبازار، بقاع سید جعفر، پیرولیخان، مزار بیبیفاطمه و... است.
بافتنیهای سنتی و سفال سنتی در روستای «لارسر» از محصولات صنایعدستی صومعهسرا است.
فومن
فومن در 25 کیلومتری غرب رشت قرار دارد و دارای دو بخش مرکزی و سردارجنگل است.
فومن به دارالعماره معروف بوده و درآمد بیشتر مردم این شهرستان کشاورزی است.
جاذبههای گردشگری، تاریخی و زیارتی این شهرستان شامل پارک تفریحی، تالاب خطیبسرا، دژ تاریخی قلعهرودخان، بقاع سبز قبا، امامزاده میرزا و.... است.
انواع دستبافتهها و بافتنیهای سنتی و شالبافی از جمله صنایعدستی رایج در این منطقه است.
شهرک تاریخی ماسوله بخشی از شهرستان فومن است که در آن چموشدوزی، عروسکبافی، جوراببافی، گرهچینی و چاقوسازی رواج دارد.
لاهیجان
لاهیجان از شمال به دریای خزر، از جنوب به سیاهکل، از شرق و جنوب شرقی به لنگرود و از غرب به آستانهاشرفیه محدود میشود.
لاهیجان از زیباترین شهرهای گیلان است و به همین دلیل زیبایی و نیز قدرت حاصلخیزی اراضی و وجود فرآوردههای کشاورزی و منابع اقتصادی امتیاز خاصی در بین شهرهای استان کسب کرده است.
کوههای اطراف لاهیجان شامل بخش غربی کوههای البرز است و در طرف مشرق و جنوب آن کوههای پر درخت و باصفایی قرار دارد.
شیطانکوه، «گمل» و «آهتا کوه» از کوههای لاهیجان است که گردشگران زیادی از آن دیدن میکنند.
جاذبههای گردشگری، تاریخی و زیارتی این شهرستان شامل تلهکابین، تالاب بینالمللی امیرکلایه، بام سبز و استخر لاهیجان، آبشار شاهنشین، مقبره شیخ زاهد گیلانی، بقعه چهار پادشاه و ... است.
صنایعدستی این شهرستان زیبا بامبوبافی، کدوی منقوش و... است.
لنگرود
لنگرود از شمال به دریای خزر، از شمال شرقی به رودسر، از جنوب شرقی به املش و از جنوب غربی به سیاهکل و از شمال غربی به لاهیجان محدود میشود و مساحت آن 438 کیلومتر مربع است.
این شهرستان دارای دو ناحیه عمده جغرافیای جلگهای و کوهستانی است و در ناحیه جلگهای نوار باریک ساحلی و در ناحیه کوهستانی محدودههای کوهپایهای، جنگلی و مرتعی در ارتفاعات به چشم میخورد.
جاذبههای گردشگری، تاریخی و زیارتی این شهرستان شامل پل خشتی، منطقه لیلاکوه، پارک فجر، پارک جنگلی مریدان، مسجد جامع، منطقه چاف، بقعه آقا سید محمد و ... است.
بافتنیهای سنتی از جمله صنایعدستی لنگرود است.
ماسال
ماسال در فاصله 50 کیلومتری شمال غرب شهر رشت واقع شده و از شمال به رضوانشهر و از جنوب و شرق به فومن و صومعهسرا و از مغرب به استان اردبیل شهرستان خلخال، بخش شاهرود محدود است.
ماسال از سه ناحیه جلگهای، کوهپایهای و کوهستانی تشکیل شده و مهمترین ارتفاعات آن تورشوم، شاه معلم، ریسبند و رودهای مهم آن ارس نیک، درانبر و میلهسرا است.
جاذبههای گردشگری، تاریخی و زیارتی این شهرستان شامل منطقه جنگلی طاسکوه، اسبهریسه با غارها و صخرههای بلند، یادمان مشهد میرزا «محل شهادت میرزا کوچک جنگلی» بقعه متبرکه امامزاده شفیع و ...است.
چوبتراشی، جاجیمبافی، شالبافی، لباسهای محلی و... از جمله صنایعدستی است.
آستارا
آستارا از شمال به جمهوری آذربایجان و از جنوب به تالش، از غرب به استان اردبیل و از شرق به دریای خزر محدود است.
این شهرستان بین کوههای پوشیده از جنگل تالش و ساحل نیلگون دریای خزر قرار دارد و رودخانه آستاراچای، خط مرزی بین ایران و جمهوری آذربایجان را به دو قسمت آستارای ایران و آستارای جمهوری آذربایجان تقسیم میکند.
جاده کرانه دریای خزر از آستارا آغاز و به بندر امام خمینی (ره) ختم میشود و بخشی از این جاده که از شهرستان آستارا میگذرد به لحاظ چشماندازهای طبیعی بسیار زیبا و بینظیر است.
فاصله آستارا از رشت 200 کیلومتر است و از دورترین شهرستانهای گیلان به رشت محسوب میشود.
جاذبههای گردشگری، تاریخی و زیارتی این شهرستان شامل منطقه سرسبز حیران، تالاب استیل، آبشار لوندویل، پارک جنگلی بیبییانلو، تالاب استیل، آبگرم کوتهکومه، بقاع امامزادگان قاسم و ابراهیم و... است.
گلیمبافی از جمله صنایعدستی رایج منطقه است.
تالش
تالش از شمال به آستارا، از شرق به دریای خزر، از غرب به کوههای خلخال و اردبیل و از جنوب به رضوانشهر محدود میشود.
بخشی از این شهرستان کوهستانی بوده و در امتداد کوههای مرتفع تالش در شمال جنوبی کشیده شده و بخش دیگر نیز جلگهای است که به صورت نوار باریکی بین کوهستان و دریای خزر قرار دارد.
چهار فصل تالش به خاطر زیباییهای خاصی که دارد بسیار معروف است و یکی از مناطق درجه یک سیاحتی کشور محسوب میشود.
جاذبههای گردشگری، تاریخی و زیارتی این شهرستان شامل پارک ساحلی آستانه، اسکله قایقرانی بندرکیاشهر، تالاب کیاشهر، پل خشتی نیاکوه، بارگاه رفیع سید جلالالدین اشرف و... است.
مرواربافی، سبدبافی و... از جمله صنایعدستی رایج منطقه است.
آستانهاشرفیه
آستانهاشرفیه با موقعیت ساحلی و جلگهای در 6 کیلومتری غرب لاهیجان و 25 کیلومتری شرق رشت واقع شده است.
این شهرستان از شمال به دریای خزر و از جنوب به سیاهکل محدود است و دو بخش مرکزی و بخش کیاشهر و دو شهر و 6 دهستان دارد.
آستانهاشرفیه یکی از شهرستانهای مذهبی گیلان است و مرقد مطهر سید جلالالدین اشرف برادر گرامی امام رضا (ع) در این شهر قرار دارد.
برنج و بادام زمینی و چای از عمدهترین تولیدات کشاورزی و پرورش کرم ابریشم از فعالیتهای جاری در آستانهاشرفیه محسوب میشود.
انزلی
انزلی در شمال گیلان قرار گرفته و از شمال به دریای خزر، از جنوب به صومعهسرا، از شرق به رشت و از غرب به رضوانشهر محدود است.
بندرانزلی در ناحیهای کاملاً جلگهای به صورت طولی در ساحل دریای خزر واقع شده و دارای آب و هوای معتدل مرطوب است و میزان بارندگی آن بسیار بالاست.
بخشی از محیط زیست طبیعی این شهرستان را دریا و بخش مهم دیگر نیز اکوسیستم ارزشمند تالاب انزلی تشکیل میدهد و 27 رودخانه مهم گیلان به این تالاب سرازیر میشوند.
جاذبههای گردشگری، تاریخی و زیارتی این شهرستان شامل پارک ساحلی، بلوار قدس، فانوس دریایی، برج ساعت، پل قدیمی غازیان، موزه نظامی، تالاب بینالمللی انزلی، مناطق ساحلی جفرود و... است.
قلاببافی، حصیربافی و... از جمله صنایعدستی بندر انزلی است.
املش
املش دارای مناطق جلگهای و کوهپایهای و آب و هوای معتدل خزری و مناطق کوهستانی و زمستانهای سرد و پوشیده از برف و یخبندان و تابستانهای خنک و ملایم است
جاذبههای گردشگری، تاریخی و زیارتی این شهرستان شامل چشمه آب معدنی لوزان، مناطق ییلاقی، دهکده ییلاقی خصیلدشت، غار هفتخم تلهسر، قلعه شاهنشین، منطقه گردشگری هلودشت، بقاع آقا سید ابراهیم، امامزاده سرتربت و... است.
بافتنیهای سنتی از جمله صنایعدستی املش است.