این چهارشنبه، آتش به جان خود نیندازید

در بعضی نقاط آنقدر در این کار زیاده روی می شود که این مناطق در چهارشنبه آخر سال تبدیل به میدان جنگی تمام عیار می شود .در گذشته حداکثر خسارت ممکن ، آتش سوزی ای بود که با یک سطل آب می شد ،آن را خاموش کرد ولی اکنون هرساله شاهد هزاران مورد صدمات ناشی از مواد منفجره هستیم که قسمت عمده ای از آن به نقص عضو دائم و قسمتی به مرگ و میر منجر می شود.

آیین آتش بازی اگر بدرستی صورت بگیرد می تواند لحظات زیبایی را خلق کند. در کشورهای توسعه یافته با وضع قوانین محدودکننده و آگاهی دادن به مردم و برگزاری جشنهای وسیع آتش بازی توسط گروههای حرفه ای توانسته اند تا حد زیادی از صدمات و تلفات ناشی از آتش بازی بکاهند و در عین حال مانع از لذت بردن مردم از آتش بازی نشوند . حتی در کشور در حال توسعه ای چون هند برای کاهش تلفات آتش بازی علاوه بر ایجاد آگاهی عمومی از طریق رسانه ها و کمپینگ ها و … در موسم جشنها دولت لوازم آتش بازی بی خطر رادر میان دانش آموزان به طور رایگان توزیع می کند و دانش آموزان به طور دسته جمعی نسبت به عدم استفاده از لوازم آتش بازی غیر مجاز و رعایت نکات ایمنی متعهد می شوند . ما نیز باید بدانیم که تنها با منع فروش لوازم آتش بازی و نمایش صحنه های دلخراش ناشی از آتش بازی در تلوزیون نمی توان مانع از انجام آن شد بلکه باید به جای منع مردم آنها را در مسیر درست هدایت کنیم . دولت باید با وضع قوانین مناسب نسبت به استانداردسازی وطبقه بندی لوازم آتش بازی اقدام نماید . باید فروش اقلام خطرناک مثل فشفشه ها ( راکتها ) و ترقه ها ممنوعشود و مجازات سنگین برای فروشندگان آن در نظر گرفته شود . در کنار این محدودیتها باید با برگزاری جشنهای آتش بازی باشکوه در مناسبتهای مختلف توسط گروههای حرفه ای و تبلیغات وسیع در رسانه ها برای هدایت مردم به سوی این نوع آتش بازی بی خطر مانع از تمایل افراد به انجام خودسرانه آتش بازی شویم .

حوادث ناشی از آتش بازی در همه گروههای سنی دیده می شود ولی اکثر قربانان آن از میان پسران 10 تا 19 ساله و مردان جوان هستند . تماشاگران و روشن کنندگان لوازم آتش بازی به مقدار مساوی در معرض خطرند و لوازم آتش بازی عمل نکرده نیز خطرناکند .

غلاف وسایل آتش بازی دست ساز ، باروت ، الیاف مقوا و خاکستری که به ناحیه صدمه دیده می چسبند ممکن است دارای اسپر کزاز باشند . حتی خاکسترها و ذغالهایی که بعد از انفجار وسایل آتش بازی در هوا پخش می شوند می توانند باعث صدمه به چشم شوند. ولی بیشترین صدمات آتش بازی از طریق وارد کردن ضربه مکانیکی به بافتها یا حرارت ایجاد می شود .

لوازم آتش بازی خطرناک

1- فشفشه ها که در آنها یک غلاف حاوی ماده انفجاری و سوخت به میله ای متصل است . فشفشه پس از روشن کردن به سمت بالا رانده می شود و در نقطه اوج خود منفجر شده و جلوه های نوری مختلف مثل ستاره و … ایجاد می کند . فشفشه ها به دلیل داشتن مسیر حرکت غیر قابل پیش بینی سبب ایجاد حوادث زیادی می شوند . حدود 70 درصد صدمات وارده به تماشاگران توسط این وسیله ایجاد میشود . همچنین برای پرتاب انواع کوچک این وسیله میله آن را داخل بطری شیشه ای یا قوطی فلزی ( به عنوان نگهدارنده ) قرار می دهند و سپس آن را روشن می کنند که در این صورت اگر فشفشه در اثر نقص فنی منفجر شود ترکشهای شیشه و فلز به اطراف پریده و باعث ایجاد صدمات میگردند.

2- ترقه ها که مواد منفجره احاطه شده با غلافی محکم هستند و توسط فتیله یا واردکردن ضربه منفجر می شوند و صدای بسیار بلندی ایجاد می کنند . متاسفانه انواع دست ساز این وسیله در کشور ما بسیار رواج دارد .

3- فواره های نور لوله هایی هستند که با روشن کردن فتیله آنها تا مدتی فورانی از مواد مشتعل به صورت جرقه های نورانی به خارج از آنها پرتاب می شود .

4- شمعهای جرقه زن که حالت انفجاری ندارند و به آرامی می سوزند و جرقه ها و شعله های کوچک به رنگهای مختلف ایجاد می کنند . این وسیله مسئول قسمت عمده حوادث آتش بازی در کودکان زیر 5 سال است چون والدین به دلیل انفجاری نبودنشان آنها را براحتی در اختیار کودکان قرار می دهند ولی نباید فراموش کرد که این وسایل هنگام سوختن حرارتی معادل 1000 درجه سانتیگراد ایجاد میکنند که حتی می تواند طلا را ذوب کند و لذا برای کودکان بسیار خطرناک است .

اقدامات ایمنی هنگام آتش بازی

ایمن ترین راه برای لذت بردن از تماشای آتش بازی شرکت در نمایشهای عمومی است که توسط گروههای حرفه ای و با رعایت نکات ایمنی برگزای می شود، ولی اگر به هر دلیلی تصمیم دارید خود اقدام به انجام آتش بازی نمایید، نکات زیر را رعایت کنید :

1- کودکان بسیار آسیب پذیرند. به کودکان اجازه ندهید لوازم آتش بازی را روشن یا با آنها بازی نمایند.
2- یک سطل آب در دسترس قرار بدهید تا در صورت آتش سوزی یا درست عمل نکردن وسایل آتش بازی آنرا به کار ببرید.
3- برا ی محافظت از چشم خودتان وتماشاگرها همگی از عینک ایمنی استفاده کنید. عینک طبی از صدمه جلوگیری نمی کند ،چراکه ممکن است در اثر ضربه بشکند و خرد شود.
4- دستورالعمل استفاده از وسیله آتش بازی را بخوانید و براساس آن عمل کنید.
5- مطمئن شوید تماشاگرها به حد کافی از شما فاصله دارند.
6- وسیله آتش بازی را فقط در یک سطح صاف و هموار و دور از خانه ، برگ های خشک ومواد آتش گیر به کار برید.
7- سعی نکنید وسیله آتش بازی را که یک بار عمل نکرده است دوباره به کار ببرید زیرا احتمال انفجار آن وجود دارد.

اقدامات لازم در صورت صدمه دیدن چشم

1- حتی صدماتی که به نظر خفیف می آید را به حال خود رها نکنید چرا که ممکن است بدتر شود و مشکلات جدی چشمی ایجاد نمایند که در صورت درمان بموقع پیش نمی آمدند.

2- اگر چشم کودک شما آسیب دید، آرام باشید و دچار اضطراب نشوید . تا حدامکان کودک را نیز آرام نگه دارید.
3- چشم را نمالید. اگر بافتی پاره شده باشد در اثر مالش صدمه بیشتر می شود. با گرفتن دست کودک مانع از آن شوید که چشم صدمه دیده ر ا بمالد.
4- اگر چیزی از چشم بیرون زده سعی نکنید آن را بیرون بکشید چرا که ممکن است قسمتی از بافتهای خود چشم باشد.
5- چشم را نشویید.
6- با انتهای یک لیوان کاغذی یا قوطی شیر یا اشیاء مشابه یک پوشش محافظ درست کنید و آن را به کمک چسب یا بستن روی استخوانهای اطراف چشم محکم نمایید.
7- پماد یا هر داروی دیگری را داخل چشم نریزید ،زیرا خطر عفونت وجود دارد. پمادها همچنین محیط چشم را لزج کرده و معاینه را دشوار می کنند .
8- از دادن آسپرین یا ایبوبروفن برای کاهش درد بیمار خودداری کنید، زیرا ممکن است خونریزی را تشدید کند .
9- به مصدوم خوراکی یا نوشیدنی ندهید زیرا احتمال دارد نیاز به بیهوشی باشد.
10- بدون اتلاف وقت خود در منزل یا داروخانه یا … سریعاً به اورژانس چشم مراجعه کنید.|انجمن چشم پزشکی