رعایت حقوق‌بشر شرط جدید فیفا برای دادن میزبانی جام‌جهانی

فدراسیون بین‌المللی فوتبال رعایت حقوق بشر را یکی از شرایط اعطای میزبانی به کشورها دانست.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، جام‌جهانی 2022 در قطر برگزار می‌شود. بسیاری معتقدند که این کشور کوچک خلیج فارس امتیاز میزبانی را با رشوه دادن به قدرت‌های بزرگ فوتبال و سیاستمداران به دست آورده است. هنوز صحت و سقم این اتهام جنجالی به شیخ‌نشینان متمول قطری مشخص نشده بود که این کشور کوچک در مظن اتهام دیگری قرار گرفت و آن نقض حقوق کارگران بیشمار نپالی بود؛ اتهامی که برای نخستین بار روزنامه گاردین انگلیس مطرح کرد.

رسانه‌های انگلیسی بیشتر از دیگر کشورها در پی افشای پروند تبانی قطر هستند. آنها به دلیل این که کشورشان در رقابت با قطر میزبانی جام‌جهانی 2022 را از دست رفته می‌بینند، در گزارش‌های بیشماری از پشت پرده‌های میزبانی قطر رونمایی کردند. این روزنامه انگلیسی چندی پیش در گزارشی طولانی از رقم خوردن فاجعه‌ای انسانی در قطر سخن به میان آورد و نوشت که از زمان شروع کار زیرساخت‌های جام جهانی در قطر 400 کارگر نپالی کشته شده‌اند و انتظار می‌رود که این تعداد تا آغاز جام جهانی 2022 به 4000 نفر برسد.

به نظر می‌رسد که این گزارش تکان دهنده گاردین سران فیفا را به طور جدی به فکر فرو برده است؛ چرا که سپ بلاتر رییس فدراسیون بین‌المللی فوتبال رعایت حقوق بشر را یکی از پیش‌شرط‌های اساسی دادن میزبان جام جهانی قرار داد.

بلاتر 78 ساله در گفت‌وگو با خبرگزاری DPA عنوان کرد: مجمع عمومی فدراسیون بین‌المللی فوتبال برای انتخاب میزبان‌های جدید جام جهانی در سال‌های 2026 تشکیل جلسه خواهد داد. تلاش می‌کنیم تا در انتخاب میزبان به شرایط فرهنگی و اجتماعی توجه زیادی کنیم. رعایت حقوق بشر یکی از شرط‌های انتخاب میزبانی است.

بلاتر درباره این سوال که آیا قطر حقوق بشر را نقض کرده است و در صورت پاسخ مثبت آیا میزبانی از این کشور گرفته می‌شود، این گونه پاسخ داد: نمی‌توانیم هیچ تغییری را در برنامه کنونی خود به دست آوریم. جام‌جهانی 2014 در برزیل و در زمان مقرر آن انجام می‌شود. جام‌جهانی 2018 هم در روسیه است اما درباره قطر باید بگویم که مشکلات قطر مشخص است البته باید این را هم بیان کنم که هرگونه تغییری در روند میزبانی جام‌جهانی در آینده به وجود آید، در میزبانی روسیه و قطر تاثیر نخواهد داشت.

میزبان جام‌جهانی 2026 پنج سال دیگر مشخص خواهد شد. فیفا بعد از آن که شائبه‌های زیادی درباره انتخاب میزبان جام جهانی 2018 و 2022 به وجود آمد، تصمیم گرفت شیوه انتخاب میزبان را تغییر دهد. در شیوه جدید انتخاب میزبانی تمام 209 کشور عضو مجمع عمومی می‌توانند در انتخاب میزبان رای دهند.

شائبه نقض حقوق بشر در قطر باعث شد تا بسیاری از رسانه‌های اروپایی وضعیت کارگران در قطر را با تیتر" بردگی در قرن 21"‌ توصیف کنند این در حالی است که قطری‌ها هرگونه برده‌داری و استثمار را رد می‌کنند البته اذعان کردند که تلاش خواهند کرد تا تغییرات اساسی را در وضعیت کارگران به وجود آورند.

فیفا پیش از این هم اعلام کرد که نقض حقوق بشر را در قطر با جدیت بررسی خواهد کرد اما امتیاز میزبانی را از این کشور کوچک حوزه خلیج فارس نخواهد گرفت و در هر حالت جام جهانی 2022 در این کشور برگزار خواهد شد. تئو سوانسیگر از اعضای کمیته اجرایی فیفا گفت: برگزاری جام‌جهانی در قطر هم یک فرصت است و هم یک ریسک. برگزاری جام جهانی در قطر چه بسا باعث بهتر شدن حقوق بشر در این کشور شود. وضعیت کارگران خارجی در قطر نگران‌کننده و ترس‌آور است با این حال لغو امتیاز میزبانی از قطر درست نیست و در دستور کار فیفا قرار ندارد. حتی اگر میزبانی از این کشور گرفته شود، وضعیت تغییر نمی‌کند و همچنان نقض حقوق بشر در قطر ادامه می‌یابد. پس باید به فکر راهکار جدی‌تری باشیم. فیفا نمی‌تواند وضعیت استثمار و بردگی در قطر را نادیده بگیرد اما به تنهایی نمی‌توانند همه کارها را انجام دهد. جام جهانی می‌تواند بسیاری از مسائل را برطرف کند و این فرصت بسیار خوبی برای قطر است.