بيش از 5 سال از زمانی که رهبر معظم انقلاب در سوم شهريورماه سال 87 در ديدار اعضاي هيات دولت با ایشان، دهه چهارم انقلاب را دهه ی پيشرفت و عدالت نامیدند، میگذرد، و بر آن اساس برنامهريزيها و تلاشهاي همه ی دستگاه های اجرایی و ارکان کوچک و بزرگ اجتماع را در جهت ايجاد جهشي بزرگ در روند پيشرفت كشور و عدالتگستري وسيع، ترسیم نمودند.
در این مسیر گام های بزرگ و موثری لازم است تا در یک حرکت میانبر اما دقیق و اثر گذار به سمت اهداف سند چشمانداز 20 ساله و كسب جايگاه نخست اقتصادي در منطقه و برخورداري از رشد اقتصادي 8 درصدي در سالهاي پيشرو دست یابیم، در این راستا رهبر فرزانه ی انقلاب گام به گام اقدام به ترسیم این راه نموده و با بیان بهترین و موثرترین دستورالعملهای اجرایی در آغاز سالهای 88 ، 89 و در نهایت 90 سه گام موثر را برای تحقق این مهم تبیین نمودند. این دستورالعملهای اجرایی به گونه ای ظریف از نوعی به هم پیوستگی و اتصالی منطقی در علم اقتصاد برخوردار است در واقع حرکت از اصلاح الگوی مصرف به عنوان پایه ترین و مبنای پیشرفت و عدالت آغاز شده و بلافاصله همت و کار مضاعف به عنوان اصلی ترین ابزار لازم در طول دهه ی پیشرفت و عدالت تبیین می گردد.
در سال 90 براي تحقق يك جهش بزرگ اقتصادي تا رسيدن به پيشرفت مطلوب در سایه عدالت لازم بود تا موانع این مهم که به سبب تحریمها و ممانعتهای غرب ایجاد شده از سر راه برداشته شود، بدون شک این مهم جز با جهاد اقتصادی که منجر به رشد تولید، افزایش سرمایه و سود، جهش آماری صادرات و در نهایت رسیدن به هر آنچه از علم و تکنولوژی که آن را از ما منع میکنند، محقق نخواهد شد.
سال 92 سالی است که در تاریخ کشور شرایط این جهش اقتصادی بزرگ، بیش از هر زمان دیگری مهیا گشته، متن جامعه بیشتر از هرزمان به استعدادها و توان داخلی خود و قدرت پتانسیل¬های موجود خود، اشراف پیدا کرده و اینک تجربه¬های سنگین و ناموفق تمایل و روی خوش به غرب، برای مهار تورم و رونق اقتصادی به این اندوخته¬ی گرانقدر افزوده شده و ایران بزرگ آماده¬ است تا مدیریت کلان در کشور آن را به سمت یک جهش اقتصادی عظیم هدایت کند، لازمه¬ی تحقق حماسه در عرصه¬ی اقتصاد تلاش جهادی نخبگان جامعه البته در مسیری درست و با درک اصلی و فرعی در ضروریات جامعه است، مقام معظم رهبری در بیانات ابتدای سال، در حرم رضوی، اشاره کردند یکی از نقشههای اصلی دشمن مشغول کردن نخبگان کشور به کارهای درجهی دو و فرعی است. از این رو، شناخت اهم از مهم و تشخیص مسائل اصلی و فرعی یکی از وظایف نخبگان است که باید به آن توجه بسیاری شود. یکی از زمینههایی که سالیان دراز مسیر علمی و پیشرفت کشورها را متأثر کرده است و انسان را از خداگرایی و آخرتطلبی دور کرده است، این است که غرب در علوم مختلف مسائل اصلی و فرعی را تغییر داده و رویکرد جدیدی را به اقتصاد، مدیریت، جامعه و... ارائه کرده است.
در این شرایط است که رهبر انقلاب راهکارهای تحقق سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی را در جلسه با سران سه قوه تأکید میکنند. با ابلاغ این سیاستها، مردم اکنون منتظر اجرای آنها و تأثیرات مثبت ناشی از اجرای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی هستند، بنابراین دولت، مجلس و قوه قضائیه باید بطور جدی وارد میدان شوند و وظایف مربوط به خود را، در هر بخش، پیگیری و اجرا کنند. باید روند اجرای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، بصورت یک حرکت مستمر و متوقف نشدنی، تا رسیدن به نتیجه، ادامه یابد و هر یک از قوا نیز بر روند کار خود نظارت دقیق داشته باشند.
بسیار دقیق و کاملا عالمانه رهبر انقلاب خطاب به سران سه قوه فرمودند: اگر لازمه اجرای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، برطرف کردن برخی قوانین معارض باشد، مجلس شورای اسلامی باید با شناسایی این قوانین معارض، آنها را حذف کند. همچنین اگر اجرای این سیاستها نیازمند حذف برخی ضوابط و مقررات دست و پاگیر و تنظیم ضوابط جدیدِ تسهیل کننده است، دولت با صدور بخشنامه هایی این اقدام را انجام دهد. باید مراقب بود تا قوانین و ضوابط جدید بگونه ای نباشد که زمینه ساز تراکم و تعارض قوانین شود.
در نهایت دولت از سوی رهبر انقلاب اینگونه مأموریت یافت که: افرادی را مأمور پیگیری و اجرای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی کنید که انگیزه های انقلابی و مردمی و اعتقاد لازم و کافی برای اجرای آنها داشته باشند.
حضرت آیت الله خامنه ای فرهنگ سازی و ایجاد گفتمان رایج و فراگیر را برای اجرای سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی ضروری خواندند و خاطر نشان کردند: باید محورهای اصلی این سیاستها با استدلال صحیح و منطقی برای مردم بیان شوند تا به تدریج در بخشهای مختلف جامعه رسوخ پیدا کند و به یک مطالبه عمومی تبدیل شود.
آنچه در این نوشتار مورد تاکید است با عنایت به اینکه رهبر انقلاب اشاره کردند؛ "گفتمان سازی در خصوص اقتصاد مقاومتی و تبدیل آن به یک گفتمان عمومی، بسیاری از مشکلات را بر طرف و کارها را تسهیل خواهد کرد"، توجه به مفهوم و معنای الفاظ به کار رفته در شعار سال و منحرف نشدن از مقصود حقیقی رهبر انقلاب از طرح این موضوع است، این انحراف بعضا در برداشتهایی سطحی و بدون توجه به امور زیرنبایی و اساسی در اقتصاد قابل رویت است، برخی حماسه اقتصادی را تنها در کم کردن هزینه ها و فشار بر نیروی انسانی و تنها با هدف بهتر نشان دادن بیلان کاری به هر قیمتی، در یک مقطع زمانی تفسیر میکنند در حالیکه حماسه اقتصادی مبتنی بر اصول و برنامه های ذیل است، تبیین مفهوم حماسه و نیز ارکانی از اقتصاد اسلامی قطعا در فرهنگ سازی و گفتمان سازی اقتصاد مقاومتی یکی از قدم-های زیربنایی و مهم این جهش عظیم است:
1. شناخت ابعاد روحیه ی حماسی
2. اشراف بر اساس و سیستم اقتصاد اسلامی
3. تاکید بر سود ده کردن بخشهای مستعد اما توجه نشده، که متاسفانه بخش بزرگی را خاصه در بخشهای دولتی به خود اختصاص داده که در قالب توانمند سازی و نیز ساخت مستحکم درونی قابل بازیابی و نقد کردن است
4. حذف هزینه های غیر ضروری به جای کم کردن کلی و بدون دقت در بودجه ها و فشار بر نیروی انسانی
5. ارتقاء کیفی محصولات و بازاریابی جهانی در پیوند کار و اقتصاد با علم
6. تلاش برای تحقق کامل بی نیازی جامعه اسلامی از ملل غیرمسلمان
گام اول ؛ تبيين روحيهي حماسی
از اساسيترين ارزشهاي انقلاب اسلامي ايران روحيه و فرهنگ حماسي است، روحيهي حماسي ويژهگيهاي متعددي دارد كه مهمترين اوصاف آن عبارتند از ؛
اميد، اميد داشتن به معناي صبر و نشاط است، انساني اميدوار است كه همواره در برخورد با كاستيها و ناملايمات صبور اما متحرك است يعني نشاط دارد، خموده و گوشهگير، صبوري نميكند، صبر او همراه با تحرك و رد شدن از كاستيها است، اين روش و سيره كه ويژه گي انسانهاي اهل حماسه است با عنوان اميد شناخته ميشود، امید یعنی تلاش برای رفع کاستی¬ها با تمام توان و جهادگونه.
استمرار، همان چيزي كه در فرهنگ انقلابي خودمان از آن به عنوان مقاومت ياد ميكنيم، يعني خستگيناپذيري در اجراي كارها، تداوم و قطع نشدن ارادهها، استمرار يعني زيربار توجيه و مصلحت براي ترك موقت برنامهها نرفتن، استمرار يعني پيگيري تا سرحد وصول نتيجه، استمرار يعني رها نكردن، پيگير بودن، همت داشتن، استمرار يعني اتقان به معناي محكمكاري و خواستن و در نهايت توانستن.
اعتقاد به راه ميانبر، همهي صاحبان روحيهي حماسي كارهاي بزرگ را در كمتر از زمان متصور و تبيين شده در دانش بشري انجام دادهاند، اين گونه مديريت زمان كه در سايهي همت عالي محقق ميشود از اساسيترين ويژهگيهاي روحيه حماسي است، اعتقاد به اينكه هميشه زمانهايي هستند كه ميتوانند كوتاه شوند يا حذف گردند در حاليكه از كيفيت كار كاسته نشود.
گام دوم ؛ بيان چند اصل مهم از اقتصاد اسلامي
در تبيين اين اصول به آن دسته از ويژهگيهاي اقتصاد اسلامي اشاره ميشود كه در شرايط كنوني بيشترين اهميت را در متن جامعه و در زندگی روز مره دارد، این اصول بارزترین ارکان اقتصادی در خانواده هستند که کمتر به آنها توجه می¬شود؛
درك نياز واقعي، كه هر مسلمان قبل از احساس نياز واقعي اقدام به خريد يا مصرف نميكند و اساسا مفهوم خاص نياز كه مقدمهي سعادت و آرامش روحي است مبناي مصرف در اسلام است. بدون شک در اصلاح سبک زندگی اولین و بزرگ¬ترین گام درک نیاز واقعی است.
قناعت، كه همواره از گرفتار دنيا شدن و در مسابقهي خود نشان دادن و چشم هم چشمي و تفاخر باز ميدارد و چونان افساري بر گردن شهوت وتمايلات دنيايي سيريناپذير، انسان را در زندگي مادي، متعادل نگه ميدارد.
بينيازي جامعهي اسلامي، بايد توجه داشت كه مرز قناعت و غرق نشدن در دنيا با موضوع كار و تلاش در اسلام دو موضوع کاملا مجزا است، در اسلام بينيازي فرد ارزشش در سايهي بينيازي جامعهي اسلامي است و حد و مرزكار و تلاش تا جايي است كه احدي از مسلمان محتاج غير مسلمان نباشد، اسلام بر خلاف تفکر فرد محور و اومانیستی غرب اگر چه کار و تلاش و افزایش ثروت و نیز رونق اقتصادی را محترم می¬شمارد اما هرگز در این ارزش افزوده نگاهش شخص نیست بلکه ثروت آنگاه مقدس است که منجر به بی نیازی امت اسلامی شود.
گام سوم ؛ پيوند ميان روحيهي حماسي و اصول مهم اقتصاد اسلامي
در اين گام تصور كنيد اگر اميد و استمرار و راه ميانبر به تلاش براي بينيازي جامعهي اسلامي پيوند بخورد، چه اتفاق بزرگي رخ ميدهد. اين مهم همان ”حماسه اقتصادي" است.
گام چهارم ؛ شناخت ظرفيتها و پتانسيلهاي خوابيدهي اقــتصادي و حركت به سمت رشد فزاينده و شتابان اقتصادي
اين گام در واقع برآيند و نتيجهي ”حماسه اقتصادي" است، در سايهي اين حماسه در مدت زمان بسيار اندكي مشاهده خواهد شد كه تمام ظرفيتها و پتانسيلهاي موجود، نقد خواهد شد و تبديل به فرصتي اقتصادي با بازدهي بالا خواهند شد. آنچه كه متأسفانه امروز در بخشهاي مختلف اقتصادي مشاهده ميشود ظرفيتهاي توجه نشده و بعضا در حد استعداد جهاني شدن هستند كه ميتواند در جهش اقتصادي كشور و تحقق عدالت و پيشرفت نقش اساسي بازي كنند.