تازه‌ترین تحولات اوکراین

به گزارش 598، به نقل از خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) پارلمان اوکراین رای به برکناری ویکتور یانوکوویچ، رییس جمهور، داد و با تصمیم پارلمان، یولیا تیموشنکو، از رهبران مخالف یانوکوویچ از زندان آزاد شد. تیموشنکو بلافاصله پس از آزادی از زندان راهی میدان استقلال کی‌یف شد تا در جمع معترضان سخنرانی کند.

تیموشنکو

تیموشنکو

تیموشنکو

تیموشنکو

طبق گزارش‌ها، گروه‌هایی از معترضان اوکراینی حاضر نیستند این نخست‌وزیر سابق به عنوان نماینده آنان شناخته شود.

پیش از حبس خانم تیموشنکو در سال‌های گذشته، میزان محبوبیت او افت کرده بود. خیلی از اوکراینی‌ها او را نیز بابت بحران پس از انقلاب نارنجی در این کشور مقصر می‌دانند و برخی هم این سیاستمدار را از جمله طبقه فاسد اوکراین می‌شمرند.

از سوی دیگر پارلمان اوکراین که به برکناری یانوکوویچ، رئیس جمهور، رای داده، تاریخ برگزاری انتخابات زودهنگام را ۲۵ ماه مه (اوایل خرداد) اعلام کرده‌ است.

هم‌زمان شبکه خبری راشا تودی گزارش داد، 64 تن از فعالان اپوزیسیون اوکراین که طی چند روز اخیر در جریان درگیری با پلیس ضد شورش بازداشت شده بودند، آزاد شدند.

معترضان پس از تخلیه ساختمان‌های دولتی، آنها را اشغال کردند

پایگاه خبری اینترفاکس نیز گزارش داد که ویکتور یانوکوویچ، رئیس جمهوری برکنار شده اوکراین اوایل روز شنبه، پیش از آزادی یولیا تیموشنکو، نخست‌وزیر پیشین اوکراین با وی در خارکف دیدار کرده است.

یانوکوویچ حوادث اخیر این کشور را "کودتا" خوانده و گفته است که از قدرت کناره‌گیری نمی‌کند.

یانوکوویچ در مصاحبه‌ای از پیش ضبط شده با یک شبکه تلویزیون محلی گفت که او رئیس جمهور قانونی کشور است که از طریق انتخابات بر سر کار آمده و کناره گیری نخواهد کرد.

او اقدام پارلمان را در انتخاب رئیس جدید و دستور آزادی فوری یولیا تیموشنکو، نخست وزیرسابق و از مخالفان دولت را غیرقانونی دانسته است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، یانوکوویچ همچنین در این مصاحبه میانجی‌گران بین‌المللی را به عدم انجام وظایفشان متهم کرد.

یانوکوویچ که در مصاحبه با شبکه تلویزیونی محلی یووی‌آر اوکراین سخن می‌گفت،‌ اظهار کرد: من همواره با اولتیماتوم‌ها تهدید شدم. من قصد ندارم کشور را ترک کنم، من استعفا نخواهم داد چرا که من یک رئیس جمهوری انتخاب شده به صورت مشروع هستم.

اوکراین

این مصاحبه با یانوکوویچ پس از آن پخش شد که مخالفان اوکراینی مدعی شدند به آنها درخصوص استعفای یانوکوویچ تضمین شفاهی داده شده است. اما در حالی که نمایندگان پارلمان اظهار داشتند منتظر تاییدیه کتبی در خصوص استعفای یانوکوویچ هستند وی از تصمیم خود برای سفر به جنوب شرقی کشور که به گفته او تا به حال خطر کمتری داشته، خبر داد.

یانوکوویچ در اظهارات تلویزیونی ضبط شده خود گفت: هرآنچه که امروز اتفاق می‌افتد به میزانی بیشتر برابر با خرابکاری، دزدی و کودتا بوده است.

روز شنبه پارلمان اوکراین در نشست اضطراری خود قانون مربوط به بازگشت قانون اساسی سال 2004 را بدون امضای رئیس جمهور تصویب کرد و گفت که رئیس جمهور از قدرت برکنار شده است.

این پارلمان همچنین یک مسئول جدید برای وزارت کشور و همچنین یک رئیس جدید برای یکی از مجالس پارلمان منصوب کرد. علاوه بر آن پارلمان اوکراین حکم به آزادی یولیا تیموشنکو، نخست ویر سابق اوکراین از زندان داد. با این وجود یانوکوویچ گفت که این قوانین تصویب شده از سوی پارلمان نامشروع بوده و او هیچ کدام از آنها را امضا نخواهد کرد.

وی اظهار داشت: تصمیماتی که آنها مورد پذیرش قرار می‌گیرند نامشروع هستند. من هیچ کدام از آنها را امضا نخواهم کرد. آنها مخالفان دولت نیستند بلکه دزد هستند.

یانوکوویچ هم‌چنین گفت هنگامی که به فرودگاه می‌رفته تا به شهر خارکف برود، به خودروی وی شلیک شده است.

وی اظهار داشت: با این وجود من از هیچ چیز نمی‌ترسم، من زیر بار اندوه برای کشورم هستم و احساس مسئولیت می‌کنم.

یانوکوویچ وضعیت فعلی اوکراین را که با بدترین بحران سیاسی تاریخ خود رو به رو بوده، به ظهور نازی‌ها در دهه 1930 تشبیه کرد.

اوکراین

وی خاطرنشان ساخت: ما در حال حاضر شاهد همان اتفاقاتی هستیم که در دهه 1930 هنگامی که نازی‌ها به قدرت رسیدند، رخ داد. آنها احزاب سیاسی را ممنوع کردند و در حال حاضر نیز همین اتفاق مشاهده می‌شود چرا که در اوکراین نیز حزب حاکم ممنوع شده و افرادی به ضرب و شتم مردم و سوزاندن دفاتر می‌پردازند.

این در حالی است که گزارش‌ها حاکی از آن است که شرایط توافقی که با میانجی‌گری اتحادیه اروپا طی روز جمعه میان یانوکوویچ و رهبران مخالفان دولت اوکراین درخصوص پایان دادن به بحران سیاسی این کشور امضا شد، از سوی مخالفان زیرپا گذاشته شده است و در عین حال اتحادیه اروپا هنوز در این زمینه سکوت اختیار کرده است.

روز شنبه بنا به اعلام وزارت امور خارجه روسیه وزرای امور خارجه فرانسه، لهستان و آلمان که فعالانه به انعقاد این توافق کمک کردند، پذیرفتند که رهبران مخالفان این توافق را زیر پا گذاشتند.

این سه وزیر امور خارجه اتحادیه اروپا در مذاکرات جداگانه خود با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نسبت به زیر پا گذاشتن شرایط توافقنامه از سوی مخالفان اوکراینی اظهار نگرانی کردند.

لاوروف به این وزرا اظهار داشته است: مخالفان نه تنها در انجام حتی یکی از وظایف خود تلاش نکردند بلکه همواره تقاضاهای جدیدی را مطرح می‌کنند و پیرو افراط گران و دزدانی هستند که اقدامات آنها تهدید مستقیمی علیه استقلال و نظم اساسی اوکراین است.

اوکراین

لاوروف هم‌چنین از همتایان خود خواست تا با استفاده از نفوذ خود در میان مخالفان اوکراینی جلوی آنچه را که حملات حامیان این مخالفان خوانده، بگیرند.

در عین حال ویلیام هیگ، وزیر امور خارجه انگلیس نیز اعلام کرد که با وزیر امور خارجه آلمان توافق کرده تا از دولت جدید در اوکراین حمایت کند و به دنبال بسته‌های مالی صندوق بین‌المللی پول برای اوکراین باشند.

در همین حال دیمیتری یاروش، رهبر گروه راست افراطی "رایت‌سکتور" که گفته حامیانش هم‌چنان به تجمعات خود در میدان استقلال ادامه خواهند داد و "اینک را زمان مناسبی برای متفرق شدن نمی‌بینند"، اظهار داشت: ما به عنوان جنبش رایت‌سکتورسلاح‌های خود را زمین نخواهیم گذاشت. ما حتی موانع هیچ کدام از ساختمان‌های دولتی را تا زمانی که مهمترین خواسته ما یعنی استعفای یانوکوویچ محقق نشود، کنار نخواهیم زد.

دیمیتری یاروش همچنین پیشنهاد انحلال حزب "مناطق" اوکراین که حزب حاکم این کشور است و همچنین حزب کمونیست اوکراین را داد و آنها را گروه‌های تبهکار خواند که باید جلوی فعالیت‌های آنها را گرفت.

یاروش اعلام کرد: طی مدت اخیر در اوکراین دو گروه ضد اوکراین در کشور فعال بودند که مسئول بدبختی‌های ملت اوکراین هستند. این دو گروه حزب مناطق و حزب کمونیست اوکراین هستند.

وی از اعضای جنبش رایت سکتور خواست تا جلوی فعالیت این احزاب را با همه ابزارهای ممکن بگیرند.

در این میان یک جنبش مخالف دیگر اوکراین موسوم به "آرمان مشترک" نیز خواهان آن شد که پارلمان اوکراین و رئیس جمهوری این کشور همگی با هم استعفا دهند.

الکساندر دانیلیوک، رهبر این گروه که یک وکیل و یک فعال راست‌گرا است، اظهار داشت که اکنون به لندن رسیده است و در تبعید امور اوکراین را هماهنگ خواهد کرد.

جنبش آرمان مشترک به رغم غیبت رهبر خود به مقامات زندان شهر کی‌یف اولتیماتوم داده تا همه زندانیان سیاسی را آزاد کنند و در صورت عدم تحقق خواسته آنها به زور متوصل خواهند شد.

این گروه در بیانیه‌ای رسمی اعلام کرد: امشب باید همه زندانیان سیاسی آزاد شوند. ما قدرت و ابزارهای لازم برای انجام این کار را در اختیار داریم.

همچنین الکساندر موزیچکو، یکی از رهبران افراط گر گروه رایت سکتور تهدید کرد که اعضای این گروه با سلاح‌های خود با هر کسی که دست به بی‌قانونی و دزدی در پایتخت اوکراین بزند حمله خواهند کرد و در این شهر نظم و انضباط را برقرار می‌کنند.

وی کسی است که پیشتر در سال 2007 به عنوان یک راست گرای افراطی تهدید کرده بود که با کمونیست‌ها، یهودیان و روس‌ها در اوکراین تا زمانی که خون در رگ‌هایش جریان داشته باشد، مبارزه خواهد کرد.

از سوی دیگر قانونگذاران اوکراینی از حزب اسوبودا (آزادی)، پیشنهاد داده‌اند تا زمان برقراری آرامش نسبی در کشور، پخش برنامه‌هایی که به اپوزیسیون کمکی نمی‌کند، متوقف شود. پیشنهاد "خاموشی رسانه‌ها" با هدف پیشگیری از غرق شدن اوکراین در هرج و مرج ایجاد شده توسط رسانه‌ها صورت می‌گیرد. همچنین هدف از این اقدام توقف فعالیت رسانه‌هایی است که در جریان اعتراضات مردمی اوکراین "به درستی" اقدام به پوشش خبری نکرده‌اند و در گزارش‌های خود عینیت نداشته‌اند. به گفته قانونگذاران این حزب، خاموشی رسانه‌ها تا زمانی که لازم باشد، ادامه می‌یابد.

به گزارش وزارت بهداشت اوکراین دور تازه خشونت‌ها در اوکراین که از سه شنبه گذشته ۱۸ فوریه ( ۲۹ بهمن) آغاز شد به کشته شدن دست کم ۷۷ نفر ومجروح شدن حدود 645 تن منجر شده است.

ناآرامی های اوکراین از ماه نوامبر و زمانی آغاز شد که ویکتور یانوکوویچ از امضای یک قرارداد تجاری با اتحادیه اروپا سر باز زد و به جای آن، به روسیه بیشتر نزدیک شد.

واکنش‌های بین‌المللی

کاخ سفید با درخواست توقف خشونت‌ها در اوکراین و آغاز تلاش‌ها برای انجام اصلاحات دموکراتیک در این کشور اعلام کرد که واشنگتن حاضر به همکاری با مسکو و اتحایه اروپا برای حفظ ثبات و وحدت اوکراین است.

جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید در بیانیه‌ای گفت: اصل غیر قابل انکاری که تحولات و حوادث را در اوکراین هدایت کرد، باید این باشد که اوکراینی‌ها خودشان آینده خود را تعیین کنند. ما از اقدام سازنده پارلمان اوکراین نیز قدردانی می‌کنیم و همچنان خواستار تشکیل فوری یک دولت وحدت ملی گسترده و تکنوکرات در ابن کشور هستیم.

کارنی گفت که آمریکا مخالف خشونت از سوی هرکدام از طرفین و خواهان مذاکرات دموکراتیک و کار براساس قانون اساسی اوکراین و از طریق نهادهای دولتی است.

به گفته وی آمریکا خواهان همکاری با متحدانش، روسیه و سازمان‌های اروپایی و بین‌المللی برای ایجاد اوکراینی دموکراتیک، مرفه، متحد و قوی است.

کاخ سفید در بیانیه خود آورده است: ما همواره از پایان خشونت‌ها و انجام تغییرات در قانون اساسی و ایجاد دولت ائتلافی و برگزاری انتخابات زودهنگام حمایت می‌کنیم و تحولات امروز ما را به این هدف نزدیک‌تر می‌سازد.

کارنی با مطرح کردن موضوع آزادی یولیا تیموشنکو از زندان، ابراز امیدواری کرد، وضع جسمی و روحی وی هر چه زودتر بهبود یابد و یادآور شد که تیموشنکو به زمان زیادی برای درمان پزشکی نیاز دارد.

در همین حال به گزارش خبرگزاری فرانسه، علاوه بر یانووکویچ که اقدام پارلمان کشورش در برکناری او را یک کودتا خواند، روسیه نیز به نوبه خود مخالفان اوکراین را به نقض الزامات توافق روز جمعه برای پایان دادن به بحران متهم کرد و در مورد تهدید علیه حاکمیت اوکراین هشدار داد.

در همین حال، کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در بیانیه‌ای از آزادی یولیا تیموشنکو استقبال کرد و خواستار تشکیل دولتی جامع شد و از تمامی طرف‌ها درخواست کرد تا اتحاد این کشور را حفظ کنند.

اشتون گفت: اتحادیه اروپا انتظار دارد تا تمامی طرف‌ها در اوکراین مسوولیت‌پذیر باشند و هدفشان حفظ اتحاد، تمامیت ارضی، استقلال و حق حاکمیت کشورشان باشد. من از همه اوکراینی‌ها می‌خواهم که تابع قانون و قانون اساسی باشند.

رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا تاکید کرد که "راه‌حل پایدار" برای بحران اوکراین باید شامل اصلاح قانون اساسی، تشکیل دولت جدید جامع و ایجاد شرایطی برای برگزاری انتخابات دموکراتیک باشد.

وی همچنین عنوان داشت: آزادی تیموشنکو گامی رو به جلو است و اتحادیه اروپا کاملا به حمایت از روند سیاسی اوکراین متعهد است و به اصلاح شرایط در اوکراین کمک خواهد کرد.

از سوی دیگر، خوزه مانوئل باروسو، رئیس کمیسیون اروپا اعلام کرد که اتحادیه اروپا به اوکراین کمک مالی خواهد کرد.

فرانک والتر اشتاین‌مایر، وزیر امور خارجه آلمان نیز از تشکیل دولت جدید در اوکراین استقبال کرده است.

اشتاین‌مایر در بیانیه‌ای گفته است: ما به همکاری با هر دولتی که در اوکراین "به درستی" تشکیل شده باشد و نماد اراده اوکراینی‌ها باشد، متعهد هستیم. در چنین شرایط بحرانی‌، تمام طرف‌ها باید از مسوولیت‌های خود برای ساخت آینده اوکراین و حفظ اتحاد ملی آگاه باشد. نباید در این شرایط اقدامی انجام داد که تبعات ناخوشایند به همراه داشته باشد. انگلیس و آلمان توافق کرده‌اند تا از لحاظ مالی نیز به اوکراین کمک کنند. دولت انتقالی باید هرچه سریعتر تشکیل شود و قوانین قانون اساسی فعلی باید مبنای حقوقی تمام تصمیمات سیاسی باشد.

دولت چین نیز در واکنش به تحولات اوکراین خواستار "بی‌طرفی" جامعه بی‌المللی شده است. سخنگوی وزارت امور خارجه چین در بیانیه‌ای گفت: جامعه بین‌الملل باید موضعی عینی، متعادل و بی‌طرفانه در قبال تحولات اوکراین اتخاذ کند و این بحران باید از طریق رایزنی و مذاکره حل شود. تمام کشورها باید به یکدیگر و به تمامیت ارضی و حق حاکمیت احترام گذاشته و به احیای ثبات سیاسی و اجتماعی در اوکراین کمک کنند.

در همین حال، آنتون سیلوانف، وزیر دارایی روسیه در مصاحبه با خبرنگاران تاکید کرد که پس از تشکیل کابینه جدید در اوکراین، مسکو درباره اعطای بسته کمک مالی به این کشور تصمیم‌گیری خواهد کرد.

وی گفت: ما هفته گذشته درباره خرید دو میلیارد دلار اوراق قرضه اروپا با اوکراین گفت‌وگو کردیم اما شرایط سیاسی اخیر همه چیز را تغییر داد و مسکو تا تشکیل کابینه جدید در اواکراین صبر خواهد کرد و پس از آنکه رویکردهای جدید دولت کی‌یف مشخص شد، ما مجددا تصمیم‌گیری خواهیم کرد.