به گزارش 598 به نقل از کیهان؛ ایران و آمریکا در زمینه
توافق ژنو، اختلافات ساختاری دارند و به همین دلیل است که فرید زکریا مجری
سیانان میگوید قطار مذاکرات هستهای روی ریل شکسته حرکت میکند.
وبسایت
رادیو فردا هم در تبیین این تحلیل خود نوشت: همزمان با اعلام تاریخ از
سرگیری مذاکرات اتمی مابین ایران و گروه 5+1 به منظور نهایی کردن توافق
موقت شش ماهه، اختلافنظرهای ساختاری دو طرف اصلی مذاکرات (آمریکا و ایران)
پیرامون وضعیت فعالیتهای اتمی ایران بعد از حصول توافق نهایی، بیش از پیش
آشکار شده است. با اشاره به این تفاوتهای ساختاری، فرید زکریا، تحلیلگر
شبکه تلویزیونی «سیانان» آمریکا که اخیرا با حسن روحانی، رئیسجمهوری
ایران مصاحبهای انجام داده، از مذاکرات آینده اتمی به عنوان «قطار در هم
شکسته» یاد کرده است.
دکتر روحانی پیش از گفتوگو با زکریا، طی
گفتوگویی با روزنامه بریتانیایی «فایننشال تایمز» قصد ایران برای ادامه
غنیسازی اورانیوم در داخل کشور را مورد تاکید قرار داده بود و بر این
اساس، مجری شبکه تلویزیونی سیانان نیز موضوع را بار دیگر با او در میان
گذاشت و از روحانی پاسخ مشابهی دریافت کرد.
رادیو فردا
میافزاید: تاکید ایران بر ادامه غنیسازی اورانیوم با غلظت کم (3/5 تا 5
درصد) بدون محدودیت حجمی، و همچنین اصرار بر تکمیل راکتور 40 مگاواتی آب
سنگین اراک، در تقابل آشکار با خواستههای آمریکا در زمان نهایی شدن توافق
اتمی با ایران است. انتظار اعلام شده آمریکا که موضوع آن در متن توافق موقت
نیز مورد اشاره قرار گرفته اعمال محدودیت بر فعالیتهای غنیسازی اورانیوم
در داخل ایران و پیشگیری از فعال شدن راکتور 40 مگاواتی آب سنگین اراک
است؛ دو مسیری که در صورت باز نگاه داشته شدن میتوانند همزمان و یا به
تنهایی، ایران را در موقعیت تبدیل شدن به یک قدرت نظامی اتمی قرار دهند.
در
ادامه این تحلیل آمده است: در حال حاضر حدود 19 هزار سانتریفیوژ در دو
مرکز نطنز و فوردو نصب شدهاند. 9 هزار دستگاه سانتریفیوژ به غنیسازی
اورانیوم با غلظت تا 5 درصد مشغول هستند و در حدود 10 هزار دستگاه در مسیر
آزمایشهای انفرادی و یا کار با گازهای متعارفی قرار دارند. براساس سند
توافق موقت، ایران متعهد به حفظ وضع موجود در نطنز (و فوردو) شده است، به
این معنی که شمار کنونی سانتریفیوژهای مشغول به غنیسازی از 9 هزار تجاوز
نکرده و از سانتریفیوژهای نصب شده دیگر تنها برای جانشینی و تعویض
سانتریفیوژهایی که از رده خارج میشوند استفاده شود. سقف مورد نظر آمریکا
برای غنیسازی در داخل ایران ادامه کار 10 درصد سانتریفیوژهای کنونی (بین
هزار تا دو هزار سانتریفیوژ) است. در مورد راکتور آب سنگین اراک نیز انتظار
آمریکا خودداری از تکمیل کوره اصلی و قرار ندادن سوخت اتمی در این راکتور
است.
این رادیوی آمریکایی وابسته به سازمان سیا خاطر نشان کرد:
بدون تردید دولت ایران حفظ شمار قابل ملاحظهای از سانتریفیوژهای کنونی
(دست کم تا 10 هزار دستگاه) و تکمیل راکتور آب سنگین اراک با مشخصات فنی
کنونی (داشتن کوره آب سنگین) و در اختیار داشتن پسماندههای سوختی را مد
نظر دارد. در این مورد شاید دیدگاه دولت روحانی با انتظارات اصولگرایان
مخالف با توافق موقت، در عمل دارای تفاوت اندکی است.
وبسایت رادیو فردا در پایان نوشت: تقابل آشکار در انتظارات آمریکا و ایران از هدفهای مذاکرات اتمی آینده، در حد تقابل سیاه و سفید است، و نه یافتن دامنهای خاکستری برای رسیدن به توافق مورد رضایت دو طرف. از این لحاظ، و با اشراف به این فاصله عمیق است که فرید زکریا گفتوگوهای آینده اتمی را که قرار است به زودی از سر گرفته شود به «قطار درهم شکسته» و فاقد قدرت حرکت تشبیه کرده است. واقعیتی که تمام ناظران و همچنین دستاندرکاران رسمی مذاکرات به نوعی آن را مورد تایید قرار دادهاند.