سال ۹۱ از معدود سال های اخیر بوده
که در آن میزان درآمد خانوار شهری ایرانی به اندازه هزینه هایش بوده است.
در همین حال مقایسه استان های ایران نشان می دهد که بهترین وضعیت را سه
استان گلستان، قم و بوشهر و بدترین وضعیت را سه استان زنجان، آذربایجان
غربی و چهارمحال و بختیاری داشته اند.
بر این اساس گلستانی ها ۴.۹
میلیون تومان بیشتر از هزینه خود درآمد داشته اند. قمی ها و بوشهری ها هم
به ترتیب ۴.۵ و ۴.۳ میلیون تومان بیشتر از هزینه خود در سال گذشته درآمد
داشته اند. اما در مقابل، خانوار استان زنجان طی سال گذشته ۳.۸ میلیون
تومان کسری بودجه داشتند. در واقع طی سال گذشته هزینه خانوار در استان
زنجان ۳.۸ میلیون تومان بیشتر از درآمد آنها بود. در استان های آذربایجان
غربی و چهار محال و بختیاری نیز این کسری به ترتیبب ۳.۷ میلیون و ۳.۱
میلیون تومان بوده است.
کسری بودجه روستایی ها
در
طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوار که در سال ۱۳۹۱ براساس آمارگیری از ۱۸
هزار خانوار نمونه در نقاط شهری و ۱۹ هزار خانوار نمونه در نقاط روستایی
توسط مرکز آمار ایران انجام شده، نشان داده شده است که متوسط کل هزینه خالص
سالانه یک خانوار روستایی ۱۰ میلیون و ۸۱۸ هزار تومان بوده که نسبت به سال
۱۳۹۰ بیش از ۲۸ درصد رشد داشته است. درآمد خانوار روستایی کمتر از هزینه
های آنها گزارش شده است. بر این اساس متوسط درآمد اظهار شده سالانه یک
خانوار روستایی ۱۰ میلیون و ۱۲۸ هزار تومان گزارش شده که نسبت به سال ۱۳۹۰
معادل ۲۷ درصد افزایش یافته است. این آمارها حاکی از این است که هزینه
سالانه خانوار روستایی ۶۹۰ هزار تومان بیشتر از درآمدهای آن است.
در
حوزه شهری وضعیت متفاوت است و میزان هزینه ها به اندازه درآمدها گزارش شده
است. بر این اساس متوسط کل هزینه خالص سالانه یک خانوار شهری ۱۶ میلیون و
۴۲۸ هزار تومان در حالی اعلام شده که میزان درآمد آنها در این سال ۱۶
میلیون و ۷۲۴ هزار تومان بوده است. در واقع میزان درآمد خانوار شهری ۲۹۴
هزار تومان بیشتر از هزینه هایش در سال گذشته بود.
کم هزینه ترین و پرهزینه ترین استان ها
در
این شرایط که پس از سال ها درآمد خانوار ایرانی در مناطق شهری بالاخره
توانست بیشتر از هزینه هایش شود توجه به میزان هزینه ها در استان ها نیز
قابل توجه است. تهران با متوسط هزینه هر خانوار ۲۱.۷ میلیون تومان در صدر
پرهزینه ترین استان های ایران قرار دارد. پس از تهران استان فارس با ۱۹.۷
میلیون تومان و خوزستان با ۱۷.۴ میلیون تومان هزینه هر خانوار در سال گذشته
در رده دوم و سوم پرهزینه ترین استان های ایران قرار دارند. پس از این سه
استان، پرهزینه ترین استان های کشور به ترتیب کرمانشاه با ۱۷.۲ میلیون و
زنجان با ۱۷.۱ میلیون تومان هزینه برای هر خانوار آن بوده است.
پنج
استان کم هزینه کشور به ترتیب ایلام با ۱۱ میلیون تومان هزینه سالانه
خانوار، سیستان و بلوچستان با ۱۱.۱ میلیون تومان هزینه سالانه خانوار، قم
با ۱۱.۳ میلیون تومان هزینه سالانه خانوار، بوشهر با ۱۱.۶ میلیون تومان
هزینه سالانه خانوار و کرمان با ۱۱.۷ میلیون تومان هزینه سالانه خانوار
است.
پردرآمدترین استان ها
در بخش درآمدهای
استان های مختلف کشور در سال ۹۱ بیشترین درآمد مربوط به پنج استان تهران،
فارس، گلستان، خوزستان و قزوین بوده است. مرکز آمار ایران میزان درآمد
خانوار تهرانی را در سال ۹۱ بیش از ۲۲.۱ میلیون تومان گزارش داده است.
میزان درآمد خانوار استان های فارس ۲۰.۶ میلیون تومان، گلستان ۱۷.۶ میلیون
تومان، خوزستان و قزوین نیز ۱۷.۱ میلیون تومان گزارش شده است.
در
مجموع مقایسه وضعیت درآمد و هزینه های خانوار در استان های مختلف نشان می
دهد که در ۱۶ استان ایران میزان درآمدهای خانوار در سال ۹۱ بیشتر از هزینه
های آنها بوده اما در ۱۴ استان میزان درآمدهای خانوار به اندازه هزینه های
آنها نبوده است. استان کرمان نیز به عنوان تنها استانی است که خانوار آن در
سال گذشته به میزان هزینه های خود، درآمد داشته اند.