بیش از 90% تیزرهای تبلیغاتی شرکتها که از صدا و سیما پخش میشوند، موجب
خجالت و شرمساری است که نه تنها تمسخر عوام و افسوس کارشناسان و صاحب
نظران را به دنبال دارد، بلکه موجب میشود تا اقتصاد کشور از دید ناظر
بیرونی ضعیف و بی هویت نشان داده شود.
محمدرضا سبزعلیپور، رییس
مرکز جامع صادراتی ایران در گفتوگو با «تابناک» گفت: اقتصاد ایران پس از
انقلاب اسلامی به ویژه پس از جنگ تحمیلی، رشد چشمگیری داشته و به دنبال
آن، شرکتهای بزرگ و کوچک تولیدی و تجاری تأسیس و در امر تولید، واردات و
صادرات کالاهای سنتی و صنعتی فعال شدهاند.
وی افزود:
سرمایهگذاریهای کلانی از طرف بخشهای خصوصی در راستای ساخت و راهاندازی
صنایع گوناگون به اجرا درآمده که حاصل آن، کارخانجات ریز و درشتی هستند که
امروزه عموم مردم با نام و محصولات تولیدی آنها کم و بیش آشنایی دارند.
علیپور
افزود: سرمایهگذاری، ساخت، راهاندازی و به تولید رسانیدن واحدهای تولیدی
و صنعتی یکطرف معادله بوده اما انتخاب نام شرکت، شناساندن و جا انداختن
نام تجاری محصولات تولیدی (برند یا ترید مارک) در جامعه و اذهان عموم و به
دنبال آن سر پا نگه داشتن کارخانه و سودآوری آن، بعد دیگر معادله است.
وی
اظهار داشت: یک واحد تولیدی اگر محصولات قابل قبول و با کیفیتی را تولید
کند، ولی ناشناخته و گمنام باشد، کمتر کسی حاضر به خرید محصولات آن خواهد
بود؛ اما برعکس چنانچه نام شرکت و محصولات تولیدی و تجاری آن برای مردم
شناخته شده باشد، بیشتر مصرف کنندگان چشم بسته حاضر به خرید کالاها و
محصولات تولیدی آن واحد خواهند بود، چه بسا که تولیدات آن شرکت بی کیفیت
یا گرانقیمتتر از انواع مشابه باشد، زیرا برای مردم، نام و برند تجاری
شرکتها، مهمتر از کیفیت و قیمت محصولات آنهاست.
علیپور با اشاره
به اهمیت بسیار بالای برند یا نام تجاری معتبر و شناخته شده تصریح کرد:
معرفی، شناساندن و جا انداختن یک نام تجاری در سطح جامعه و اذهان عموم و
پدید آوردن برندی معتبر، کاری سخت و دشوارتر از ساخت یک کارخانه است، زیرا
این کار بسیار زمان بر و پرهزینه بوده و ابزارهای خاص خود را طلب میکند.
شناساندن نام تجاری از طریق تبلیغات گوناگون دیداری و نوشتاری به
اندازهای گرانقیمت است که بعضاً بودجه ای معادل و یا بیش از کل مبلغ
سرمایهگذاری شده برای ساخت و راهاندازی همان واحد تولیدی نیاز دارد.
رییس
مرکز جامع صادراتی ایران در ادامه افزود: برای نمونه، اگر کارخانه ای با
حجم سرمایهگذاری معادل پانصد میلیارد ریال راهاندازی شده باشد، مطمئنا
شناساندن و معرفی کارخانه و نام تجاری آن شرکت نزدیک به همان میزان سرمایه
گذاری نیاز دارد. پس با یک بررسی کارشناسانه و توجه به ارقام، به این
نتیجه خواهیم رسید که کار تبلیغات چقدر حساس، با اهمیت و هزینه بر است.
در
همین راستا، شرکتها برای معرفی محصولات تولیدی و تجاری خود به ابزارها و
راههای گوناگونی متوسل میشوند که از جمله برگزاری سمینارها و جلسات
تبلیغاتی، استفاده از رسانههای گروهی دیداری و نوشتاری، تبلیغات خیابانی،
چاپ کاتالوگ و بروشور، شرکت در نمایشگاهها و دهها مورد دیگر اما در میان
موارد اشاره شده سهم و اهمیت رسانههای گروهی به ویژه رادیو و تلویزیون و
شبکههای ماهواره ای به دلیل گستردگی پخش و بالا بودن مخاطب آنها بیش از
سایرین است.
وی خاطرنشان کرد: بر همین مبنا، همه شرکتهای
علاقهمند داخلی و خارجی برای معرفی نام تجاری خود از طریق رادیو و
تلویزیون، اقدام به ساخت پیامهای بازرگانی و تیزرهای گوناگونی میکنند که
با سلایق شخصی مدیران ارشد شرکتها و یا صاحبان صنایع، این تیزرها را
ساخته و پس از تأیید نهایی توسط مسئولین صدا و سیما جهت پخش به قسمت
مربوطه فرستاده میشود.
همین امر موجب شده است که تبلیغات و ساخت و
پخش تیزرهای تلویزیونی به یک تجارت مستقل و پرسود تبدیل شود و شرکتهای
بسیاری را در این تجارت پردرآمد فعال نماید. از این روی، هر یک از
شرکتهای داخلی و یا خارجی جهت ساخت تیزرهای تلویزیونی خود میبایست با یک
و یا تعدادی از همین شرکتهای تبلیغاتی سازنده تیزر قرارداد بسته و با
آنها کار کنند.
علیپور با اشاره به اینکه بیشتر شرکتهای ایرانی به
نقش و ارزش تبلیغات در عرصه تجارت داخلی و جهانی پی برده و دراین راستا،
مترتب هزینههای گزاف چند ده میلیاردی نیز میشوند، افزود: بیشتر مسئولین
و صاحبان شرکتها، این مطلب را هنوز درک نکردهاند که پخش هر نوع تیزر با
سوژههای گوناگون از طریق تلویزیون، نه تنها تبلیغ مثبت تلقی نمیشود،
بلکه نوعی ضد تبلیغ به شمار خواهد آمد.
بحث اصلی اینجاست که نوع و
شکل تیزر و تبلیغات تلویزیونی هر شرکت روشن کننده وضعیت و شخصیت کلی و طرز
تفکر مدیران آن شرکت است؛ هر چند هماکنون امکانات کافی جهت ساختن و پخش
آگهیهای بازرگانی آن هم در سطح عالی در کشور فراهم است اما متأسفانه
همواره از طریق رادیو و تلویزیون دیده و شنیده میشود که بیشتر شرکتها
مبادرت به پخش تبلیغاتی بسیار ضعیف، سطح پایین، لوس و خجالت آور میکنند
که نه تنها تمسخر عوام و بهت و تعجب صاحب نظران را به دنبال دارد، بلکه
موجب میشود تا اقتصاد کشور از دید بیرون ضعیف وبی هویت نشان داده شود.
بنابراین، به جرأت میتوان گفت که بیش از 90% تیزرهای تبلیغاتی شرکتهای داخلی، موجب خجالت و شرمساری است که خود جای گلایه دارد.
به
گفته وی، استفاده از اعضای خانواده مدیران و صاحبان صنایع در تیزرهای
تلویزیونی و یا خنداندن مردم با اعمال نسنجیده و بیرون از عرف، جدای از
اینکه افتخار نیست، بلکه مایه تأسف نیز هست.
اصولا مشخص نیست که این تیزرها را چه کسانی و بر چه مبنایی تولید میکنند!
واقعاً
این نوابغ با خود چه فکری کرده و مردم شریف ایران را چه فرض میکنند که
این تیزرهای سطح پایین را به اجبار به خوردشان میدهند؟
البته مقصر
اصلی شرکتهای سازنده تیزر نیستند، بلکه مدیران شرکتهای سفارش دهنده
تیزرها تقصیر دارند که چشم بسته و با شوق و ذوق، هر تیزری را که ساخته
میشود، بدون هیچ اعتراضی پذیرفته و هزینه آن را بی کم و کاست می پردازند،
اما از همه مهمتر صدا و سیما را باید تقصیرکار دانست که پیش از پخش تیزرها
بررسی لازمه را انجام نداده و به راحتی آنها را از فیلتر خود عبور داده و
روانه پخش میکند و ظاهراً درآمد به دست آمده از پخش پیامهای بازرگانی را
با اهمیت تر از کیفیت آنها میداند.
گفتنی است که تبلیغات چند شرکت
تولیدی و خدماتی که برخی از آنها در این روزها نیز در حال پخش هستند، راضی
کننده بوده و اثر مثبتی را نیز بر بینندگان و مخاطبان خود میگذارد.
ضمناً
بهره بردن از کودکان نازنین کم سن و سال و همچنین تصاویر کارتونی و عروسکی
در ساخت تیزرهای بازرگانی خیلی بهتر و تأثیرگذارتر از هنرنمایی خانمها و
آقایان بی انگیزه و مثلاً هنرمند برای بازاریابی شرکتها و خسته نشدن مردم
پاسخ میدهد.
رییس مرکز جامع صادراتی ایران گفت: امید بر این است
که مسئولین شرکتها با دیدن و بررسی تیزرها و تبلیغات تجاری شرکتهای موفق
جهان به گونهای رفتار کنند تا نه تنها هزینههای گزاف و هنگفت صرف شده
برای ساخت تیزرها و تبلیغات بازرگانی را به درستی مدیریت کرده باشند، بلکه
با حرکتهای سنجیده و مدبرانه خود، موجب تأثیرگذاری مثبت در اذهان مردم و
سربلندی نام و اقتصاد ایران شوند.