*** رویداد
صبح روز دوشنبه 30 دسامبر 2013 (9 دی) بر اثر انفجار در داخل اتوبوس برقي در شهر ولگوگراد واقع در جنوب غرب روسيه، دست کم 15 نفر کشته شدند. روز یکشنبه یک روز قبل نیزبر اثر انفجار در ايستگاه قطار همین شهر روسيه، 18 نفر کشته و بیش از 35 تن ديگر زخمي شدند.
به گفته مقامات امنیتی، انفجار یکشنبه "انتحاري توسط یک زن" و انفجار دوشنبه "تروریستی" بوده است.
خبرگزاری رسمی روسیه "ریا نووستی"، اعلام کرد مظنون اصلی انفجار انتحاری اخیر، "اوکسانا اصلانوف" (Oksana Aslanova) معروف به "بیوه سیاه" است که تاکنون به همسری دو تن از افراطیون اسلامگرای جمهوری داغستان درآمده بود و هر دوی این افراد در عملیاتهای تروریستی قفقاز کشته شدهاند.
پیش از این سه ماه قبل در اکتبر 2013 در جریان حمله انتحاری به یک اتوبوس، توسط زنی سی ساله، در همین شهر 7 نفر کشته شدند.
انفجارهای تروریستی در روسیه، گمانهزنیها برای ایجاد اخلال در المپيک بازیهای زمستاني، توسط افراطیون را تقویت میکند. این مسابقات ورزشی قرار است 7 تا 23 فوریه 2014 (شش هفته دیگر) در شهر سوچی روسيه (هفتصد کیلومتری ولگوگراد) برگزار شود.
سخنگوي کميته تحقيق روسيه که مسئول تحقيقات مهم در اين کشور است اعلام کرد تحقيقات در مورد اين «حمله تروريستي» آغاز شده است. دولت روسیه عامل حمله انتحاری دیروز را شبهنظامیانی میداند که میخواهند تا زمان برگزاری این رویداد ورزشی، خشونت را در کشور گسترش دهند. ناظران، احتمال میدهند که دستهای پشت پرده عاملان این اقدام، مرتبط با مناطق ناآرام شمال قفقاز باشند.
*** عوامل تروریستی، هیچگاه توانایی عملکرد مستقل نداشتهاند
وقتی بازتاب رسانهای انفجارهای دوشنبه ی پایانی دسامبر 2013 در روسیه را که پیش از بازیهای المپیک زمستانی در این کشور رخ داده، با انفجارهای مسابقات ماراتن بوستون آمریکا مقایسه میکنیم به نتایج جالبی میرسیم.
انفجارهای بوستون در مجموع سه کشته در پی داشت ولی به مدت یک ماه، روزانه قریب به 18 ساعت فضای خبری رسانهها را به خود اختصاص داده بود. این در حالی است که سه انفجار پی در پی در شهر ولگوگراد روسیه، سرد و خاموش در رسانههای غربی انعکاس یافت. چرا؟
تابستان امسال، "دوکو عمرو" (Doku Umarow) یکی از سران شورشیان افراطی در شمال قفقاز، یک پیام ویدئویی منتشر کرد و در آن گفت: «تمام مجاهدین منطقه را به مبارزه با بازیهای شیطانی (المپیک) فرا میخوانم.»
اما سؤال اینجاست که آیا افراطیونی که در شمال قفقاز به انجام عملیاتهای تروریستی میپردازند، قادرند بدون پشتوانه و برنامهریزی در کشور قدرتمندی مانند روسیه اقدام به ایجاد درگیری و بیثباتی کنند؟ چرا این افراطیون، قصد برهم زدن آرامش کشور قبل از مسابقات المپیک زمستانی 2014 را دارند؟
*** تحریم بازیهای زمستانی توسط برخی سردمداران غربی
از نگاهی وسیعتر، به خاطر میآوریم که عدهای از سران غربی مانند "باراک اوباما"، رئیس جمهور آمریکا، "یوآخیم گاوک" و "آنگلا مرکل" رئیس جمهور و صدراعظم آلمان، "فرانسوا اولاند" و "لوران فابیوس" رئیس جمهور و وزیر خارجه فرانسه، "ویویان ردینگ" کمیسر قضایی اتحادیه اروپا و... حضور خود و مقامات ارشدشان در مسابقات ورزشی المپیک زمستانی را تحریم کردهاند:
یکی از سناتورهای جمهوریخواه آمریکا، حدود چهار ماه قبل، روسیه را تهدید کرد که اگر به "اسنودن" افشاگر جاسوسیهای آژانس امنیت ملی آمریکا پناهندگی بدهد، اوباما در جواب، باید بازیهای المپیک زمستانی 2014 در روسیه را تحریم کند.
نهایتاً شاهد بودیم که کرملین، از پیروی از این خواسته واشنگتن سر باز زد و با اعطای پناهندگی به اسنودن، وی را مصونیت حقوقی و قضایی بخشید.
بایکوت معنادار بازیهای المپیک 2014 که پای تنشهای سیاسی آمریکا-روسیه را به میدان "ورزش" نیز کشاند، منحصر به آمریکا نبود و برخی کشورهای اروپایی مانند آلمان و فرانسه را هم با خود همراه کرد، البته با بهانههایی متفاوت!
سخنگوی دفتر "یوآخیم گاوک" رئیس جمهور آلمان روز 8 دسامبر 2013 (17 آذر) گفت:
«آلمان، در واکنش به نقض حقوق بشر توسط دولت روسیه، بازیهای المپیک زمستانی این کشور را تحریم میکند.
گفتنی است "گاوک" در مسابقات المپیک لندن حضور یافته بود و خودداری وی از شرکت در مسابقات سوچی نشانگر نارضایتی وی از تحولاتی است که در روسیه جریان دارد و اخیراً اوضاع اوکراین نیز به بقیه موارد آن اضافه شده است.
همچنین "فرانسوا اولاند" روز یکشنبه 15 دسامبر 2013 (24 آذر) اعلام کرد که قرار نیست مقامات بلندپایه سیاسی فرانسه در مراسم افتتاحیه بازیهای المپیک زمستانی سوچی شرکت کنند. ولی وی به علل این تصمیم اشارهای نکرد.
*** آیا تهدیدات عربستان در مورد روسیه عملی شده است؟
"بندر بن سلطان" رئیس دستگاه اطلاعاتی عربستان سعودی، در اوایل دسامبر 2013 یعنی کمتر از یک ماه پیش، سفر نسبتاً بی سر و صدایی به مسکو داشت و با پوتین دیدار کرد.
شبکه تلویزیونی "المنار" از این دیدار گزارش داد:
بندر بن سلطان بار دیگر کوشید تا با هدف انتقامگیری از حوادث منطقه، وارد عمل شود. وی، طرح پیشنهادی خود به مسکو، یکی از مهمترین حامیان دولت قانونی "بشار اسد" را با مشوقهایی همراه کرد. پیشنهاد همکاری در زمینه نفت و گاز، قرارداد تسلیحاتی و تضمین حفظ منافع روسیه در سوریه، از جمله پیشنهادات "بندر بن سلطان" به "پوتین" بوده است.
اما نه تنها این مشوقها مورد توجه مسکو واقع نشد بلکه "پوتین" آب پاکی را بر دستان "خونین اما مخملین" سعودیها ریخت:
«ارتش نظامی سوریه، اکنون پیروزیهای مهمی را در عرصه میدانی به دست آورده است؛ این در حالی است که معارضان مورد حمایت قطر، عربستان و ترکیه شکستهای بزرگی را متحمل شدهاند. نیروهای مسلحی که شما آنان را "مخالفان" مینامید، در دیدگاه ما عناصر تروریست هستند و مخالفان، شامل نیروهای مدنی و غیرنظامی هستند. نه ما و نه دولت سوریه، هیچکدام نیاز به اموال سعودیها برای بازسازی سوریه نداریم.»
با این حال به نقل از روزنامه «تودی زمان» ترکیه، "بن سلطان" در این دیدار، مسکو را تهدید کرد که اگر به حمایت از دولت سوریه ادامه دهد، گروههای تندرو بازیهای المپیک زمستانی روسیه را مورد حمله قرار خواهند داد:
«من میتوانم به شما تضمین بدهم که بازیهای زمستانی سال آینده را محافظت کنیم. گروههای چچن که امنیت مسابقات را تهدید کردهاند، تحت کنترل ما هستند.»
بنابر موارد ذکر شده، میتوان گفت زاویهدار شدن مواضع راهبردی روسیه با غرب، اکنون در آنجا نمود بیرونی یافته که حوادث تروریستی اخیر در ولگوگراد روسیه، به لحاظ کمی و کیفی، آنچنان که باید و شاید توسط آنها محکوم نشد.
قرینهای که سمپاتی سردمداران غربی و سعودیها نسبت به تروریستهای این حادثه را نشان میدهد، اولاً سفر اخیر "بن سلطان" به مسکو برای اتمام حجت با این کشور، و همچنین بایکوت بازیهای المپیک زمستانی 2014 روسیه توسط آمریکا، آلمان و فرانسه است؛ این بایکوت در اعتراض به سیاستهای این کشور و ایستادگی شخص "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه در قبال غربیها صورت گرفته است.