در این ماه، به دادن صدقه اهتمام بیشتری شود.
برای ایمنی از بلاها، دعای زیر هر روز ده مرتبه خوانده شود:
یا شَدیدَ الْقُوی وَیا شَدیدَ
الْمِحالِ یا عَزیزُ یا عَزیزُ یا عَزیزُ ذَلَّتْ بِعَظَمَتِکَ جَمیعُ
خَلْقِکَ فَاکْفِنی شَرَّ خَلْقِکَ یا مُحْسِنُ یا مُجْمِلُ یا مُنْعِمُ
یا مُفْضِلُ یا لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ سُبْحانَکَ اِنّی کُنْتُ مِنَ
الظَّالِمینَ فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَنَجَّیْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَکَذلِکَ
نُنْجِی الْمُؤْمِنینَ وَصَلَّی اللَّهُ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِهِ
الطَّیِّبینَ الطَّاهِرینَ!
ای سخت نیرو، و ای سختگیر! ای عزیز، ای
عزیز، ای عزیز! خوارند از بزرگیات همه خلقت. پس کفایت کن از من شرّ خلق
خودت را، ای احسان بخش! ای نیکوکار! ای نعمت بخش! ای عطا دِه! ای که معبودی
جز تو نیست! منزّهی تو! به راستی من از ظالمانم. اجابت کردیم برایش و
نجاتش دادیم از غمّ و همچنین نجات دهیم مؤمنان را، و رحمت کند خدا بر محمّد
و آل پاک و پاکیزهاش!
مناسبت های ماه صفر
حوادث تاریخی فراوانی در ماه صفر رخ
داده است که به برخی از آنها اشاره می‌شود:اول صفر : وارد کردن سر مطهر
امام حسین علیه السلام به شام ، ورود اهل بیت علیهم السلام به شام ، شهادت
زید بن علی بن الحسین علیهم السلام (به روایتی)، آغاز جنگ صفین (بنا بر
روایتی)دوم صفر : مجلس یزید لعنت‌الله علیه بنا بر نقلی، شهادت زید بن علی
بن الحسین علیهم السلام ( به روایت دیگر)سوم صفر : ولادت حضرت امام محمد
باقر علیه السلام ۵۷ هجری قمری به روایتی.چهارم صفر : وفات آیت‌الله محمد
علی شاه آبادی (۱۳۶۹ هجری)پنجم صفر : شهادت حضرت رقیه سلام الله علیها و
لعنة‌الله علی قاتلیها، ۶۱ هجری.
ششم صفر : صدور توقیع امام عصر ارواحنا لتراب مقدمه الفداء به حسین بن روح.
هفتم صفر : ولادت امام موسی کاظم علیه
السلام ۱۲۸ هجری، شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام بنابر نقل بحار، وفات
آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی ۱۴۱۱ قمری.
هشتم صفر : وفات حضرت سلمان فارسی (سلمان محمّدی ) رضی‌الله عنه ۳۵ هجری قمری
نهم صفر : شهادت عمار یاسر رضی‌الله عنه در جنگ صفین ۳۷ هجری، شروع جنگ نهروان ۳۸ هجری قمری.
دوازدهم صفر : وفات هارون برادر حضرت موسی علیهماالسلام.
سیزدهم صفر : اختیار حکمین در صفین و حیله عمروعاص.
چهاردهم صفر : شهادت محمدبن ابوبکر به دست عمروعاص (بنابر روایتی)
شانزدهم صفر : شهادت آیت‌الله سید حسن اصفهانی فرزند آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی ۱۳۴۹ قمری.
هجدهم صفر : شهادت اویس قرنی در جنگ صفین ۳۷ هجری قمری.
بیستم صفر : اربعین حسینی.
بیست و دوم صفر : صدور توقیع شریف امام عصر ارواحنا لتراب مقدمه الفداء برای مرحوم شیخ مفید اعلی الله مقامه ۴۲۰ قمری.
بیست و سوم صفر : پی کردن ناقه حضرت صالح نبی علیه السلام توسط قومش – گرفتار شدن حضرت یونس علیه السلام در شکم ماهی.
بیست و چهارم صفر : شدّت یافتن بیماری حضرت رسول اعظم صلی الله علیه و آله و سلّم.
بیست و پنجم صفر : شانه گوسفند و دوات
طلبیدن پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلّم برای نوشتن وصیّت نامه و
منع برخی حاضرین از این کار.
بیست و ششم صفر : دستور پیامبر اکرم
صلّی الله علیه و آله و سلم به لشکر اسامه جهت آماده شدن در جنگ با رومیان(
بنابر نقل واقدی ۱۱ هجری) ، سالروز انقراض حکومت امویان.
بیست و هشتم صفر : رحلت جانسوز رحمت
للعالمین پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم در روز دوشنبه ۲۸ صفر سال
۱۱ هجری قمری – شهادت مظلومانه سبط اکبر امام مجتبی علیه السلام ۵۰ قمری.
(سی ام / بیست و نهم ) صفر : شهادت امام رضا علیه السلام ۲۰۳ هجری قمری
ماه صفر در نزد شیعیان
شیعیان إثنى عشرى و محبان اهل بیت علیهم
السّلام، ماه صفر را از ایام سوگوارى سال مى دانند. زیرا در ابتداى این
ماه خانواده امام حسین علیه السّلام و بازماندگان واقعه کربلا را به صورت
اسیرى وارد شام نمودند و آنان را در فشار روحى و روانى و مورد تحقیر و
توهین قرار دادند، به طورى که یکى از فرزندان خردسال امام حسین علیه
السّلام، به نام رقیه (س)، بر اثر این سختى هاى طاقت فرسا، در دمشق به
لقاءاللّه پیوست. هم چنین، بیستم این ماه، اربعین شهادت امام حسین علیه
السّلام و یارانش در کربلا است.
بنا به روایت علماى شیعه و برخى از
علماى اهل سنت، در ۲۸ صفر، رحلت جانگداز رسول گرامى اسلام حضرت محمد صلّى
اللّه علیه و آله و شهادت سبط پیامبر، حضرت امام حسن مجتبى علیه السّلام و
در آخر این ماه، شهادت ثامن الحجج حضرت على بن موسى الرضا علیه السّلام
واقع شده است. بدین جهت، شیعیان این ماه را همانند ماه محرم، به سوگوارى مى
پردازند. در بسیارى از مراسم ها و محافل مذهبى، دو ماه محرم و صفر را پشت
سر هم گرامى مى دارند و در آن ها به عزادارى مشغول مى باشند.
ولیکن، اکثر مورخان اهل سنت، رحلت
پیامبر صلّى اللّه علیه و آله را در ماه ربیع الاول مى دانند. بدین جهت
براى این ماه برنامه ویژه اى ندارند.
اعمال عبادى ماه صفر
هر یک از روزهاى سال، روز خداست و انسان
مى تواند در آن روز براى موفقیت خویش، تلاش کند و براى نزدیکى به خداى
سبحان و فراهم آورى خرسندى وى، عبادت کند، تصدّق نماید و خدمت به مردم کند.
ماه صفر نیز این چنین است. اگر انسان،
طالب رضاى الهى باشد و در این راه بکوشد، به توفیقات الهى دست پیدا مى کند و
درهاى رحمت، نعمت و سرافرازى را به روى خود مى گشاید. در مقابل، اگر از
یاد خدا غافل بماند و در پى هوى و هوس هاى نفسانى باشد و از شیطان لعین
پیروى کند، طبعا از توفیقات الهى دور مى گردد و درهاى نقمت، بدبختى و سیاه
روزى را به روى خود مى گشاید و زمینه عذاب الهى در روز قیامت را براى خویش
فراهم مى کند.
با این حال، در برخى از منابع آمده است که ماه صفر، معروف به نحوست است.
محدث جلیل القدر حضرت آیت الله شیخ عباس
قمى (ره) هم در مفاتیح الجنان، در بخش اعمال ماه صفر، و هم در وقایع
الایّام، به این موضوع اشاره کرده است.
در این جا، متن گفتار این محدث بزرگ را از وقایع الا یّام بیان مى کنیم:
بدان که این ماه (صفر) معروف به نحوست
است و شاید سبب آن، واقع شدن وفات رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله است در
آن، هم چنان که نحوست دوشنبه به این سبب است. و یا به جهت آن است که این
ماه، بعد از سه ماه حرام (ذى قعده، ذى حجّه و محرم الحرام) واقع شده که در
آن سه ماه، حرب و قتال نبوده و در این ماه، شروع به قتال مى نمودند و خانه و
منازل از اهلش خالى مى شد. و این هم یک سبب است در وجه تسمیه آن، به صفر.
به هر حال، از براى رفع نحوست، هیچ چیز
بهتر از تصدقات و ادعیه و استعاذات وارده نیست. و اگر کسى خواهد محفوظ
بماند از بلاهاى نازله در این ماه، در هر روز ده مرتبه بخواند این دعایى را
که «محدث فیض» روح الله روحه، در «خلاصة الاذکار» ذکر فرمود:
یا شدید القوى، و یا شدید المحال، یا
عزیز، یا عزیز، ذلّت بعظمتک جمیع خلقک، فاکفنى شَرّ خلقک، یا محسن، یا
مجمل، یا منعم، یا مفضل، یا لا اِله الّا اءنت، سبحانک إ نّى کنتُ مِن
الظّالمین، فاستجبناله و نجّیناهُ من الغمّ، و کذلک ننجىِ المؤ منین، و
صلّى اللّه على محمّد و آله الطّیبین الطّاهرین.
سیّد، در «اقبال» دعایى براى هلال این ماه روایت کرده است.
—————-
منابع:
هدایة الانام الی وقایع الایام، محدث قمی، ص ۶۳؛
مفاتیح الجنان، ص ۵۳۲
کتاب روزشمار تاریخ اسلام "ماه صفر”، تالیف سید تقی واردی
برگرفته از پایگاه اطلاع رسانی مشرق
اخبار ویژه
جنگ شناختی و تأثیرات آن بر جامعه سوریه؛
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
