سرویس فرهنگی پایگاه 598 -
هادي قطبي/ چندي است که روزنامههاي اصلاح طلب با تهيه خبر، گزارش و مصاحبه و نگارش مقالات متعدد، موضوع دخالت نکردن مداحان در مسائل سياسي را طرح ميکنند.(1)
در اين راستا يکي از نمايندگان مجلس ميگويد: «بهتر است مداحان به کار اصلي خود يعني عزاداري ايام محرم و صفر بپردازند».(2) عضو شوراي مرکزي حزب مردم سالاري نيز معتقد است: «مداحان در مجالس مذهبي، نبايد اظهار نظر سياسي کنند».(3) عضو مجمع روحانيون مبارز هم گفته است: «کار مداحان خواندن متن اشعاري است که در ارتباط با اهل بيت(ع) انتخاب کردهاند و ورود به مباحث سياسي و تاريخي کار آنها نيست».(4)
عضو شوراي مرکزي حزب مردم سالاري ميگويد: «بايد از مداخله مداحان در مسائل سياسي جلوگيري کرد».(5) سخنگوي جبهه پيروان خط امام و رهبري نيز گفته است: «بهتر است مداحان محترم وارد فازهاي سياسي نشوند چراکه اصلا اين موضوع جزء شرح وظايف آنها نيست».(6)و... يکي از جرايد هم در يادداشتي آورده است: «شأن اينگونه مجالس بايستي اجل از مباحث سياسي و تبليغي باشد...مردم صرفا به منظور عزاداري و آشنايي بيشتر با قيام و فلسفه عاشوراي دهه 60 هجري در اين مجالس حضور مييابند.»(7)
نکته: ما با توهين و فحاشي در جلسات علني مداحان توسط مادحين محترم مخالفيم، اما انتقاد و موضعگيري و تحليل مسائل در چارچوب موازين ديني و اخلاقي نه تنها جرم نيست، بلکه بسيار ممدوح است و علاوه بر شناخت بيشتر مردم از مداحان، در بسياري از مواقع موجب بيداري ميشود. اين حُسن برخي مداحان ماست که از انگ خوردن نميهراسند و خط و ربط هيأت خود را معلوم ميکنند. اما در رابطه با موج انتقادي برخي نشريات چهار نکته قابل توجه است:
1. چگونه است که اين گونه نشريات، از نويسنده ساده تا سياستمداران کهنه کار و نمايندگان مجلس حق اظهار نظر در مهمترين مسائل سياسي کشور را دارند، اما يک مداح نميتواند براي هواداران خود درباره مسالهاي موضع گيري کند؟ چطور يک بازيگر سينما و يا بازيکن فوتبال و يا موسيقيدان ميتواند درباره مسائل سياسي اظهار نظر کند و حتي نسبت به اصل نظام هم ايجاد ترديد و از فتنه گران دفاع کند، اما يک مداح نميتواند اظهار نظر سياسي کند؟!
به نظر ميرسد کساني که از ورود مداحان به عرصه سياسي هراس دارند، نگران موقعيت مداحان نيستند، بلکه نگران نفوذ کلام مداحان هستند؛ چراکه اينان به عنوان چهرههاي شناخته شده و مورد علاقه اقشار مختلف مردم از زن و مرد و پير و جوان هستند. منتقدان ورود مداحان به عرصه سياست، لابد موضعگيري مداحان در راهپيماييها و انتخابات را هم محکوم ميکنند مگر اينکه اين موضعگيري به نفع آنان بوده باشد!
2. ناگفته روشن است که اظهار نظر درباره اشخاص و چهرههاي سياسي هميشه جنجال آفرين بوده و به موضعگيري مخالفان ميانجامد؛ و بهتر است «انديشهها» نقد شوند تا به فرموده اميرالمومنين(ع) با شناخت حق و باطل، اهل آن نيز شناخته شوند و اين حقيقت مهم به جناح بازي تنزل نيابد.
3. هرچند انتقاد از مداحان به بهانه ورود در سياست ممکن است جو کاذبي عليه آنان ايجاد کند، اما اين برنامه ادامه جريان «غدير ستيزي» و جريان سکولاريسم در کشور است؛ يعني همان جدايي دين از سياست خودمان و فاصله انداختن بين عزاداري امام حسين(ع) و جريانهاي تاريخي و سياسي، مصداق دوري از شعار کل يوم عاشورا و کل ارض کربلاست.
4. مقام معظم رهبري توصيه فرمودهاند: «من با اين كه در منبرهاي مداحي، هي تعرض به اين، بدگويي به آن بشود، موافق نيستم و اينها را دوست نميدارم؛ اما بصيرتبخشي خوب است،... ملت ايران ميدانند كه روحيه ايمان، اسلام، آزاديخواهي، استقلالطلبي، ايستادگي در راه درست، دشمن را عصباني كرده. مردم ما دشمن را هم ميشناسند.... اين بصيرت خيلي چيز باارزشي است.... يك برنامه مجلسي مداحي ميتواند يك بخشي را به اين اختصاص دهد. شعرش را پيدا كنيد، جملاتش را انتخاب كنيد. در يك لحظه مناسب، گاهي اوقات يك كلمه به قدر يك كتاب در دلها اثر ميگذارد. در دلها اثر بگذاريد. من ميبينم كه خوشبختانه امروز جامعه مداحان انصافاً در اين جهت خيلي پيش رفتهاند؛ حالا آن برنامههايي كه ما توفيق پيدا ميكنيم بشنويم، يا اينجا برگزار ميشود، يا بعضاً از تلويزيون ميبينيم.» (8)
پي نوشت:
1.به عنوان نمونه ر.ک: روزنامه مردم سالاري 11/8/92، ص15؛ 13/8/92، ص15 و روزنامه آفتاب يزد 28و30/7/92، ص8؛ و روزهاي 16،14،13،12،11،7،5 آبان.
2و3. آفتاب يزد، 13/8/92، ص9.
4. مردم سالاري، 11/8/92، ص15.
5. همان، 13/8/92، ص15.
6. آفتاب يزد، 14/8/92، ص8.
7. همان، 16/8/92، ص7.
8. بيانات در ديدار جمعي از شاعران و ذاكرين اهلبيت(ع)، 3/3/90.