*ظریف:غنی‌سازی به رسمیت شناخته شده/ به سمت لغو تحریم‌ها پیش می‌رویم * جان‌کری:غنی سازی به رسمیت شناخته نشد/ تحریم نفت ادامه دارد

به گزارش سرویس بین الملل پایگاه 598، کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صبح یک‌شنبه با قرائت بیانیه مذاکرات "ژنو 3"در حضور وزیران خارجه ایران و 1+5 گفت: چهار روز مذاکرات شدید با هم داشتیم و امروز به یک توافقی رسیدیم که به جلو حرکت کنیم. این خیلی دستاورد دیپلماتیک بزرگی است. من تشکر می‌کنم از میزبانان این‌جا و تیم‌هایی که از طرف شش کشور به این‌جا آمدند.
دکتر محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران بامداد یک‌شنبه در یک نشست خبری افزود: روزهای سختی را پشت سرگذاشتیم. برای حل موضوعی که سال‌ها مورد مذاکره بود با توجه به احترام متقابل و برابری به پیش می‌رویم. باید به یک بحران غیرضروری براساس احترام به حقوق ایرانی‌ها و برداشتن هرگونه تردیدی نسبت به برنامه هسته‌یی صلح‌آمیز ایران حرکت کرد.

او ادامه داد: این اولین قدم برای رسیدن به هدف اصلی است. ما باید براساس اصول برابری، احترام متقابل و نفع مشترک برای پایان دادن به بحران غیرضروری حرکت کنیم. آماده هستیم که احترامی که از داست داده بودیم را احیا کنیم‎ و حق و شان خود را داشته باشیم.

ظریف گفت: توافق امروز چند حوزه مهم دارد. مهم‌ترین بخش آن به رسمیت شناخته شدن برنامه غنی‌سازی ایران است.

وزیر خارجه ایران گفت: کمیته مشترکی تشکیل داده‌ایم که به اجرای توافق‌ها نظارت می‌کند.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا این اقدام آغاز بازگشت مصالحه بین کشورهاست؟ گفت: هدف ما حل مساله هسته‌یی بوده و این موضوع ما را از پرداختن به مسائل مهم باز می‌دارد. در این جهت حرکت می‌کنیم و امیدوارم علاوه بر مساله هسته‌یی گام‌هایی برای احیای اعتماد ایرانی‌ها برداریم.

ظریف گفت: معتقدم مهم است که بتوانیم مانع عمل فراقانونی شویم. استفاده از زور برای تهدید دیگران مدت‌های زیادی است که روی میز قرار ندارد. استفاده از زور برای تهدید غیرقانونی است. اگر قانون ان. پی. تی را بخوانید اشاره کرده که کشورها می‌توانند در چارچوب ان. پی. تی غنی‌سازی کنند و دیگر کشورها باید به آن احترام بگذارند. برنامه عمل فعلی در دو مرحله متفاوت است و اشاره مستقیمی به برنامه عمل غنی‌سازی ایران در حال و آینده دارد.

وزیر خارجه ایران در پاسخ به این پرسش که ان. پی. تی به حق غنی‌سازی اشاره‌ای نکرده است، گفت: این حق نیازی به شناسایی مستقل ندارد. برنامه هسته‌یی ایران صلح‌آمیز است و این شناسایی در آن آمده است وقتی که درباره برنامه هسته‌یی صلح‌آمیز صحبت می‌شود.

وی گفت: این موافقت‌نامه در جهت حل مشکلی است که سایه خود را برتمام دنیا و منطقه گذاشته است؛ توجیهی برای مخالفت با حل این موضوع نمی‌بینیم. منطقه ما و خلیج فارس اولویت ماست. این اولویت حفظ خواهد شد و ما این موضع را به آن‌ها اعلام کرده‌ایم. امنیت منطقه ما و همسایگان ما همیشه حفظ خواهد شد.

رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان با بیان این که امیدوارم همه مردم وگروه‌های سیاسی فرصتی را فراهم کنند تا به سمت پیگری حقوق و منافع و رفع فشارها و تحریم‌ها که به ناحق است برویم درباره چگونگی رفع تحریم‌ها گفت: ضمانت این است که در مرحله اول اقدامات قابل بازگشست است؛ بنابراین تحریم‌ها کاهش می‌یابد و تحریم جدیدی اضافه نمی‌شود و در راه‌حل نهایی به سمت لغو و کاهش کامل تحریم‌ها پیش می‌رویم.

ظریف ادامه داد: متاسفانه در برخی کشورهای غربی گروه‌های فشار نقش مهمی بازی می‌کنند و همین سند را برخی بدترین معامله و معامله قرن برای ایران عنوان کردند و بر غنی‌سازی ایران تاکید می‌کردند که نباید مورد پذیرش قرار گیرد.

وزیر خارجه کشورمان تاکید کرد : دنیا برنامه غنی‌سازی ایران را به عنوان قسمتی از راه‌حل به رسمیت شناخت و آن چه نتانیاهو و برخی کشورهای دیگر را به واکنش واداشته همین واقعیت است.

او تاکید کرد که سند این تفاهم نامه منتشر خواهد شد. اما باید کارهای ابتدای آن انجام شود.

همچنین جان کری در کنفرانس خبری اش از دولت سوئیس تشکر کرد و گفت:‌ از  همکاران خودم در کشورهای 5+1 تشکر می کنم و همینطور از خانم اشتون که پشتکار دارد. از تیم آمریکا هم تشکر می‌کنم. کری از معاون خود وندی شرمن هم تشکر کرد و گفت وی بسیار ماهر و هوشمند است.

کری گفت:‌ ماه گذشته وارد یکسری مذاکرات سریع شدیم و هدف این مذاکرات ساده بود و می خواستیم ایران طبیعت صلح آمیز برنامه خود را ثابت کند و دلیل آن هم واضح است و شورای امنیت متوجه شده که ایران به تعهدات خود در گذشته عمل  نکرده است و از یکسری تحرکات استفاده می کرد که سوالات زیادی را ایجاد کرده بود.

اکنون ما گام بزرگی را برای پاسخ به این سوالات بر می داریم و طبق توافق ما جلو پیشرفت و توسعه برنامه هسته ای ایران از اکنون گرفته خواهد شد و دیگر ایران نمی‌تواند دوستان ما در منطقه و در دنیا را تهدید کند. راه حل نهایی و جامع ما این دنیا را امن تر خواهد کرد و این توافقنامه برنامه هسته ایران را به عقب خواهد برد و فاصله دستیابی ایران به بمب هسته ای را بیشتر خواهد کرد و این توافقنامه امنیت اسرائیل را بیشتر می کند

فاز بعدی سخت تر خواهد بود و در عین حال تأثیرگذارتر هم خواهد بود. ما به این توافق نمی توانستیم برسیم الا اینکه ایران خواست پای میز مذاکره بیاید و ظریف به سختی کار کرد و ما خوشحالیم که آنها تصمیم گرفتند اینجا بیاید و تلاش کنند برای رسیدن به توافق و از آقای ظریف تشکر می کنیم و الان باید تلاش کنیم که به دنیا اثبات کنیم که برنامه هسته ای ایران صلح آمیز است.

اکنون ما فضایی ایجاد کردیم تا بتوانیم به توافق هسته ای نهایی دست یابیم. اوباما به سختی تلاش کرد و من در کنگره به تحریم های ایران رأی دادم و هدف این تحریم‌ها به پای میز مذاکره کشاندن ایران بود و ما می خواستیم هر کاری انجام دهیم تا ایران به صلاح هسته ای دست پیدا نکند و ما ترجیح می دادیم که به یک راه حل صلح آمیز دست یابیم و امروز گام اول را برداشتیم.

ما به توافقات خود 6 ماه عمل خواهیم کرد و ایران هم به سوالات ما پاسخ خواهد داد.

اول: این توافق جلوی پیشرفت برنامه هسته ای ایران را می گیرد به شکلی که ذخیره اورانیوم غنی سازی شده ایران را بیشتر می کند و حرکت ایران به سمت بمب اتم را طولانی می کند

ما به بازرسی های بیشتر دست می یابیم. ایران پذیرفته غنی سازی بالای 5 درصد را متوقف کند و ذخیره خود را از بین ببرد.

در حالی که ایران اکنون 200 کیلوگرم اورانیوم 20 درصد دراد در 6 ماه گذشته به صفر خواهد رسید و ایران سانتریفیوژهای جدیدی نخواهد ساخت و تنها اجازه جایگزین کردن دارد.

ایران اراک را نخواهد ساخت و اگر این تأسیسات ساختش شروع شود به سمت یک راه حل دیگری خواهیم رفت.

ایران پذیرفته که برنامه خود را برای مانیتورینگ در اختیار ما قرار دهد و این گام اول نمی گوید که ایران حق غنی سازی دارد. در این سند هیچ حق غنی سازی نیامده و این حق در ان پی تی هم نیامده و در این توافقنامه هم این را نمی گوید بلکه اندازه غنی سازی ایران می گوید که برنامه صلح آمیز هسته ای ایران موضوع مذاکره دو طرف هست. طرف دیگر این طرح این است که جامعه بین المللی بخش هایی از تحریم‌های ایران را بر می دارد و ما می توانیم این تحریم ها را البته به حالت اول باز گردانیم و 4 میلیارد و 200 میلیون پول نفت ایران به این کشور خواهد رسید و تحریم های طلا و اتومبیل و بخش پتروشیمی ایران هم برداشته خواهد شد و یک و نیم میلیارد دلار صادرات در اختیار خواهد گذاشت و ما تراکنش های انسان دوستانه را هم می پذیریم.

کمک های انسان دوستانه را کماکان ادامه می دهیم که منبع جدید پولی در اختیار ایران قرار نمی دهد.

تحریم ها در حوزه نفت و سرویس های مالی در 6 ماه آینده ادامه خواهد یافت و تحریم های نفتی 25 میلیارد دلار در آمدهای ایران را تحت تأثیر قرار می دهد و حدود 16 میلیارد دلار پول فروش نفت ایران کماکان بلوکه خواهد بود.

مجددا تکرار می کنم که این تنها گام اول است. اما گام اولی که تضمین می کند که برنامه هسته ایران، اراک، نظنز و فردو نمی توانند به جلو حرکت کنند. دولت آمریکا به دیپلماسی متعهد هست و از پای نخواهیم نشست و دولت ایران باید فاز اول را به عنوان یک آزمون ساده ببیند.

اگر ایران بخواهد برنامه صلح آمیز خود را اثبات کند اصلا سخت نیست و ایران باید به ما ثابت کند که برنامه هسته ای خود صلح آمیز است. در نهایت می دانم کسانی هستند که فرض می کنند این توافق کامل نیست و آنها باید بگویند که جایگزین بهتر چه خواهد بود.

ما اعتقاد داریم اگر تحریم ها را بیشتر می کردیم ایران می توانست برنامه خود را به جلو پیش ببرد و ذخیره بیشتری ایجاد کند و کشورهایی مانند اسرائیل و امارات با تهدید بیشتری مواجه شوند.

در سال 2003 ایران 164 سانتریفیوژ داشت اما امروز 19 هزار سانتریفیوژ در ایران وجود دارد و اگر همان سال دولت سابق آمریکا طرح ایران را پذیرفته بود اکنون با 19 هزار سانتریفیوژ مواجه نبودیم و من اعتقاد دارم اکنون ما تصمیم درستی را گرفتیم و اینکه ما تحریمها را اعمال کنیم اتحاد ما با جامعه بین المللی را بیشتر خواهد کرد.

تنها هدفی که ما را به اینجا آورد این است که اطمینان حاصل کنیم ایران به سلاح هسته ای دست پیدا نخواهد کرد. ما در این هدف محکم هستیم و ظریف و رهبر ایران گفته اند ایران به سمت بمب هسته ای حرکت نمی کند و ما حاضریم با احترام متقابل کار کنیم در فضایی محترمانه و ایران باید این موضوع را در عمل به ما ثابت کند.

ما در این مسیر از هیچ اقدامی دریغ نخواهیم کرد.

کری در پاسخ به سوالی درباره گام بعدی رابطه ایران و آمریکا گفت:‌ به وضوح باید بگویم این گام واقعا قابل توجه است و ریسک بزرگی کرد رئیس جمهور اوباما که از سال 1979 تاکنون ایران و آمریکا اصلا نمی توانستند با یکدیگر حرف بزنند و مقدار زیادی دشمنی در این سال ها ساخته شده است. ما در این سال ها کمک های زیادی می توانستیم بکنیم. ایران در این سال ها نگرانی های امنیتی زیادی برای متحدان ما ایجاد کرده و منطقه از لحاظ ثبات دچار مشکل شده است. برای کشورهایی نظیر اسرائیل و کشورهای حوزه خلیج فارس.

اکنون گام اول حل برنامه هسته ای ایران است اگر ایران به حرف خود مبنی بر پایبند بودن به صلح آمیز بودن ایران پایبند باشد. ممکن است اتفاقات کنونی همانطور که آقای روحانی و ظریف گفته اند: ممکن است باعث ایجاد شکلی جدید از رابطه آمریکا و ایران شود.

بگذارید شفاف به اسرائیل و سایر دوستان بگویم که گام بعد این است که ما مدرک شفافی داشته باشیم که هرگونه احتمال حرکت ایران به سمت ساخت سلاح هسته ای را از بین ببرد.

فکر می کنم به صورت بالقوه این لحظه بسیار مهمی است اما این فقط یه گام است به سمت یک هدف بسیار دشوار تا مطمئن باشیم برنامه ایران قطعا صلح آمیز است.

کری در پاسخ به سوال دیگری در خصوص تحریم‌های ایران گفت:‌ نتانیاهو دوست من است و برای او احترام زیادی قائل هستم و هفته ای چندبار با او صحبت می کنم و درباره برنامه هسته ای ایران هم چندبار با ایران صحبت می کنم. اما مقداری اختلاف نظر داریم. در مرحله استراتژی هیچ اختلاف نظری میان ایران و اسرائیل وجود ندارد و ما می خواهیم ایران سلاح هسته ای نداشته باشد. امیدواریم به این سمت حرکت کنیم که اثبات شود برنامه هسته ای ایران صلح آمیز است و می دانیم که عدم توافق از توافق بد، بدتر است اما حس می کنیم این توافق بدی نیست.

ایران اکنون باید تمامی تأسیسات خود را به ما نشان دهد. اراک اساسا جایی در برنامه صلح آمیز ندارد. هدف آمریکا و اسرائیل یکی است.

وی گفت در خصوص تحریم ها هم با همکارانمان در کنگره صحبت خواهم کرد و آنها خود این  تحریم ها را گذاشتند که ما به این توافق ها برسیم. اگر آنها بخواهند مجددا ایران را تحریم کنند اوباما این امکان را دارد که تحریم ها را وتو کند. البته من فکر می کنم که کنگره به این سمت حرکت نخواهد کرد و فکر می کنم کنگره آمریکا در این مسیر شریک خوبی برای ما خواهد بود.

همچنین ظریف درباره اظهارات جان کری، وزیر خارجه آمریکا در کنفرانس خبری‌اش پس از پایان مذاکرات گفت: کاری به اظهار نظر کشورها ندارم. آمریکایی‌ها مدعی‌اند برنامه‌های غنی‌سازی را به رسمیت می‌شناسند نه حقی به عنوان غنی‌سازی. اما برای ما این حق غیرقابل انتزاع است و تفسیر آمریکا مورد قبول اغلب کشورها نیست. در این سند برنامه غنی‌سازی به عنوان جزیی از هر راه‌حل به رسمیت شناخته شده است. البته ما نمی‌خواهیم کسی احساس کند که برنامه هسته‌یی ایران غیرصلح‌آمیز است و در این رابطه همکاری می‌کنیم. تا این که به عنوان یک برنامه عادی از سوی جامعه بین‌الملل به رسمیت شناخته شود.