سوءاستفاده قطر از میدان نفتی پارس‌جنوبی!

از این رو با حضور محمد بن صالح السدا وزیر انرژی و صنعت قطر، قراردادهایی به ارزش تقریبی 430 میلیون دلار با شرکت دانمارکی "مرسک" امضا شده است که امضای این قراردادهای منجر به ورود سه دستگاه دکل جدید دریایی به این میدان نفتی مشترک با ایران شده است.

هم اکنون میزان استخراج نفت ایران در لایه مشترک نفتی پارس جنوبی صفر است و تنها طرح توسعه این میدان مشترک آن هم سازندهای مستقل از پیشرفتی لاک پشتی برخوردار بوده به طوری‌که به دلیل نامشخص بودن سیاست خرید کشتی FPSO هنوز برنامه زمان بندی مشخصی هم برای آغاز تولید نفت از این مشترک در خلیج فارس تعریف نشده است.

از سوی دیگر با وجود صفر ماندن تولید نفت ایران در پارس جنوبی، در شرایط فعلی ظرفیت برداشت روزانه نفت قطر از این میدان مشترک روزانه حدود 525 هزار بشکه برآورد می شود.

شرکت ملی نفت ایران از حدود یک دهه گذشته تاکنون توسعه لایه مشترک نفتی پارس جنوبی را آغاز کرده است که در طول مدت این 10 سال تاکنون هیچ یک از سیاست‌ها منجر به آغاز تولید طلای سیاه در این میدان مشترک نشده و طرف قطری به صورت یک جانبه در حال تخلیه کل نفت باقیمانده در مخزن مشترک است.
از سوی دیگر پیش بینی می‌شود با افزایش دکل‌های حفاری قطری‌ها، در صورت تکمیل چاه‌های جدید دریایی در میدان الشاهین در حالی تولید نفت قطری‌ها از این میدان به مرز 700 هزار بشکه در روز افزایش یابد که به گزارش مهر، ایران هنوز تولید نفت در این میدان را آغاز نکرده است.

همزمان با توسعه چاه‌ها و تاسیسات فراساحلی قطر برای تخلیه کامل نفت میدان الشاهین، این شریک نفت و گازی ایران در پارس جنوبی به منظور رفع محدودیت‌های استخراج نفت اجرای یک پروژه جدید را در دستور کار قرار داده است.

از این رو هم اکنون مطالعات ساخت یک پالایشگاه 250 هزار بشکه‌ای برای فرآورش نفت سنگین تولیدی میدان الشاهین آغاز شده است که در صورت تکمیل و راه‌اندازی این پالایشگاه امکان افزایش بیشتر استخراج طلای سیاه توسط قطر فراهم می‌شود.

با این وجود با گذشت 23 سال از آغاز تولید قطر از لایه نفتی پارس‌جنوبی در حالی میزان تولید نفت این کشور عربی روندی رو به افزایش را تجربه می‌کند که رویای تولید و انتقال نفت از این میدان مشترک در خلیج فارس 10 ساله شده است.

امضای قرارداد طرح توسعه لایه نفتی پارس جنوبی سالجاری وارد به دهمین سال اجرایی خود می شود و با وجود گذشته نزدیک به یک دهه از امضای قرارداد توسعه، هنوز امکان تولید و انتقال حتی یک بشکه نفت خام از این میدان مشترک وجود ندارد.

در همین حال مسئولان شرکت نفت و گاز پارس در حاشیه برگزاری هجدهمین نمایشگاه نفت (اردیبهشت 92) در مراسمی نمادین از پایان عملیات حفاری ٧ حلقه چاه لایه نفتی پارس جنوبی خبر داده و تاکید کرده بودند: تولید نفت از این لایه به زودی آغاز می‌شود. هر چند این چاه‌ها در خلیج فارس حفاری شده‌اند اما در شرایط فعلی ساخت و راه‌اندازی تنها سکوی در دست ساخت این میدان نفتی از پیشرفت اجرایی لازم برخوردار نبوده و تاکنون هیچگونه برنامه زمان بندی برای نصب و راه اندازی این سکوی دریایی در خلیج فارس توسط شرکت ملی نفت اعلام نشده است.

نحوه انتقال نفت تولیدی لایه نفتی پارس جنوبی هم دیگر چالش جدی برای استخراج پایدار طلای سیاه در این میدان مشترک است به طوری‌که تاکنون سناریوهای مختلفی همچون خرید کشتی ویژه استخراج، ذخیره سازی و فرآورش نفت "FPSO" و یا احداث خط لوله دریایی پیشنهاد شده که هیچ یک از این پیشنهادها حتی به مرحله تصویب هم نرسیده است.

از سوی دیگر رستم قاسمی وزیر سابق نفت پیشتر از آغاز تولید نفت در لایه نفتی پارس جنوبی تا بهار سالجاری خبر داده بود ضمن انکه بیژن زنگنه وزیر جدید نفت هم تاکنون اظهارنظری درباره روند توسعه این میدان مشترک نفتی نداشته است.

هدف از طرح توسعه لایه نفتی پارس جنوبی تولید روزانه 35 هزار بشکه نفت از بخش غیر مشترک این سازند هیدروکربوری است هر چند قطر از سال 1991 میلادی تولید نفت از این میدان مشترک را آغاز کرده است.