بحران انرژی در سایه اختلافات نفت و نیرو؛
مصاحبه رئیس سابق سازمان اطلاعات عربستان با واشنگتن پست؛
رئیس سابق سازمان اطلاعات عربستان می‌گوید ریاض تصمیم داشت با رد کرسی شورای امنیت به سازمان ملل بفهماند که این شورا نیازمند اصلاح است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، ترکی الفیصل، رئیس سابق سازمان اطلاعات عربستان و برادر سعود الفیصل، وزیر خارجه این کشور در گفتگو با واشنگتن پست مسائل مهم منطقه‌ای از جمله رد کرسی شورای امنیت از سوی ریاض، سوریه، فلسطین و ایران را به بحث گذاشت. وی اتهامات بسیاری را متوجه کشورهای منطقه و از جمله ایران کرد.
آنچه در ذیل می آید مشروح این مصاحبه است:
*شورای امنیت*
واشنگتن پست: چه کسی در عربستان تصمیم گرفت کرسی شورای امنیت سازمان ملل را رد کند؟
ترکی الفیصل: این همواره ملک عبدالله است که در عربستان در آخر تصمیم نهایی را می‌گیرد اما این تصمیم تفننی و یا آنگونه که برخی از روزنامه‌ها توصیف کردند از روی آزردگی خاطر نبود بلکه یک تصمیم مطالعه شده و بررسی شده بود.
واشنگتن پست: پادشاهی عربستان تبلیغات زیادی را برای کسب این کرسی انجام داده بود و بسیاری از مردم از تصمیم رد این کرسی شگفت زده شدند.
ترکی الفیصل: برخی از دولت‌ها تصمیم‌هایی را می‌گیرند که همه از علت آن آگاه نیستند. آنگونه که من فکر می‌کنم این تصمیم بر اساس وضعیت شورای امنیت سازمان ملل و به ویژه در خصوص مساله سوریه بوده است اما البته این تنها علت نیست. شما همچنین مساله عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای و مساله فلسطین را دارید که از سال 1947 وجود داشته است. این سه مساله منجر به این تصمیم شد و عربستان احساس کرد که با نپذیرفتن این کرسی به شورای امنیت می‌فهماند که لازم است خود را اصلاح کند.
واشنگتن پست: آیا فکر می‌کنید که زمینه این تصمیم از مدت‌ها پیش فراهم شده بود؟ آیا تصمیم باراک اوباما در خصوص اقدام نکردن علیه سوریه و تصمیم شورای امنیت سازمان ملل برای تصویب یک قطعنامه ضعیف درباره سوریه کاسه صبر ریاض را لبریز کرد؟
الفیصل: این تصمیم بر اساس تصمیم‌های شورای امنیت سازمان ملل به ویژه تصمیم مربوط به مساله از بین بردن سلاح‌های شیمیایی سوریه گرفته شد.
واشنگتن پست: و همچنین این حقیقت که شورای امنیت هیچ قدرت اجرایی ندارد؟
الفیصل: نه فقط این مساله، بلکه این حقیقت که اگر شورای امنیت قدرت اجرایی داشت این قطعنامه تنها سلاح‌های شیمیایی را از بین نمی‌برد؛ بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه همچنان می‌تواند با جنگنده، توپخانه، موشک‌های اسکاد و دیگر ابزارهای کشنده مردم خود را قتل‌عام کند. همچنین این اقدامات به دنبال وتوی قطعنامه شورای امنیت توسط روسیه و چین که یک دولت موقت را در سوریه متشکل از همه گروه‌ها در این کشور روی کار می‌آورد و یک سال و نیم پیش توسط اتحادیه عرب در شورای امنیت مطرح شد انجام شده بودند.
*سوریه*
واشنگتن پست: شما و مقامات کشورتان فکر می‌کنید که بهترین نتیجه برای سوریه چیست؟
الفیصل: بهترین نتیجه این است که جلوی کشتارها گرفته شود.
واشنگتن پست: چطور ؟
الفیصل: ما از طریق وزیر امور خارجه خود پیشنهادی را داده‌ایم مبنی بر اینکه شما باید زمین بازی را هم طراز کنید و این به معنی این است که برتری نظام بشار اسد با دادن سلاح‌هایی به مخالفان برای دفاع از خودشان هم سطح شود صحبت از فرستادن سرباز به سوریه نیست. در دو سال و نیم گذشته اگر به مخالفان سلاح‌های ضدهوایی و ضد تانک داده می‌شد و البته نه به همه مخالفان بلکه مخالفانی که حامی سوریه فراگیر بودند آنها می‌توانستند برتری نظامی بشار اسد را مهار کرده و او را مجبور به آمدن به میز مذاکره کنند. متاسفانه این اتفاق نیفتاد. اروپا و آمریکا همچنان از دادن سلاح‌هایی به مخالفان برای دفاع از خود در مقابل سلاح‌های مرگبار بشار اسد امتناع می‌کنند و روس‌ها و ایرانی‌ها همچنان به بشار اسد هر چه که می‌خواهد می‌دهند.
واشنگتن پست: بنابراین به عهده آمریکا و اروپایی‌هاست که مخالفان را مسلح کنند؟
الفیصل: مطلقا. اروپایی‌ها علیه سوریه تحریم تسلیحاتی اعمال کردند آنها در نهایت مشاهده کردند که تحریم تسلیحاتی تاثیری بر بشار اسد ندارد بلکه کاملا جلوی دسترسی مخالفان به سلاح را می‌گیرد. دو سال و نیم طول کشید تا اروپایی‌ها دیدگاه خود را عوض کردند و در نهایت گفتند که ما می‌توانیم این سلاح‌ها را به مخالفان بفروشیم. اما هیچ کدام از این کشورها این کار را نکردند. آمریکایی‌ها نه فقط به آنها سلاح نفروختند بلکه اعلام کردند که هیچ تمایلی به ارائه این سلاح‌ها به مخالفان ندارند بنابراین شما چطور می‌توانید زمین بازی را هم طرز کنید اگر یک طرف دائما سلاح و آنچه که نیاز دارد توسط روسیه و ایران دریافت می‌کند و طرف دیگر دائما با رد سلاح روبرو می‌شود؟
واشنگتن پست: آیا شما فکر می‌کنید که کشور شما همچنان بیکار بنشیند؟
الفیصل: کشور من تلاش می‌کند نه فقط آمریکا بلکه اروپایی‌ها را تحت فشار قرار دهد.
واشنگتن پست: آیا احساس می‌کنید گوش‌های دولت اوباما در مقابل توضیحات عربستان کر است؟
الفیصل: در هر روز بیش از 50 تا 100 نفر در سوریه کشته می‌شوند و جهان نشسته و تنها تماشا می‌کند.
واشنگتن پست: آیا فکر می‌کنید که دولت اوباما اهمیتی به این واقعیت نمی‌دهد؟
الفیصل: من نمی‌دام که اهمیت می‌دهد یا نمی‌دهد اما من فکر می‌کنم که جامعه جهانی قطعا مقصر است. روس‌ها مقصرند زیرا از بشار اسد حمایت می‌کنند و به او اجازه می‌دهند دست به کشتار بزند. چینی‌ها مقصرند زیرا هرگونه اقدامی در سازمان ملل برای جلوگیری از کشتارهای بشار اسد را وتو کردند. اروپایی‌ها مقصرند زیرا به مخالفان سلاح نداند. آمریکا مقصر است زیرا دائما از دادن تجهیزات مورد نیاز به مخالفان اجتناب می‌کند. این یک جرم جهانی است. یک رویکرد مجرمانه مبتنی بر اغماض‌گری در قبال مردم سوریه.
واشنگتن پست: شما فکر می‌کنید چه اتفاقی در سوریه خواهد افتاد؟
الفیصل: آنها همچنان به کشتارها ادامه خواهند داد.
واشنگتن پست: و اسد با شرایط فعلی همچنان در قدرت باقی خواهد ماند؟
الفیصل: با شرایط فعلی بشار اسد به دلیل قطعنامه نابودی سلاح‌های شیمیایی همچنان تحت حفاظت شورای امنیت قرار دارد و جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا گفته است که بشار اسد باید تا زمان از بین بردن سلاح‌های شیمیایی روی کار باشد و همه می‌گویند که این سلاح‌ها تا سال آینده میلادی از بین نخواهد رفت بنابراین می‌توانید تصور کنید که در نظر مردم که این تراژدی را می‌بینند و مشاهده می‌کنند این است که هیچ کس قدمی برنمی‌دارد.
واشنگتن پست: روسیه قطعنامه نابودی سلاح‌های شیمیایی را که به بشار اسد اجازه داد در قدرت بماند ارائه داد.
الفیصل: و آنها همچنان به بشار اسد تسلیحات می‌دهند و تحریم نیز نمی‌شوند.
واشنگتن پست: در این کشور (آمریکا) جنبشی علیه مخالفان با درگیری خارجی شکل گرفته است.
الفیصل: این درست است و پس از عراق و افغانستان چه کسی را می‌توان مقصر دانست من از همان ابتدا درباره سوریه گفتم که باید کاری انجام شود تا به مخالفان کمک کنیم از خود در مقابل سلاح‌های مرگبار بشار اسد دفاع کنند. لازم نیست به جز دادن سلاح‌های دفاعی به مخالفان کار بیشتری انجام شود.
واشنگتن پست: و امروز چه باید کرد؟
الفیصل: نگرانی من برای زمانی است که این جنگ به لبنان، اردن، ترکیه و عراق سرایت کند تصور کنید در این صورت چه منابعی را باید به کار گرفت تا جلوی یک جنگ تمام عیار را بگیریم.
واشنگتن پست: شما معتقدید که این جنگ به لبنان و عراق سرایت می‌کند؟
الفیصل: البته و همین طور به اسرائیل نیز سرایت خواهد کرد. قرار نیست که این جنگ محدود به سوریه شود حزب الله هم اکنون در سوریه می‌جنگد. شما در سوریه با القاعده و واحدهای آن رو به رو هستید. از سراسر جهان داوطلبانی در سوریه وجود دارند. بنابراین این درگیری اگر جنگ ادامه یابد به سوریه محدود نخواهد ماند. اولویت این است که با هر اقدام ممکن جلوی جنگ را بگیریم اما جهان این کار را نمی‌کند.
واشنگتن پست: این اتهام مطرح شده که عربستان به تسلیح گروه‌های افراط گر در سوریه پرداخته است.
الفیصل: این کاملا بی‌پایه واساس است عربستان با آمریکا و همپیمانان منطقه‌ای اقدامات خود را هماهنگ می‌کند تا از گروه‌هایی که حامی یک سوریه فراگیر هستند حمایت کند. ما قطعا به افراط گران سلاح نمی‌دهیم.
واشنگتن پست: اما کمک کافی نیز انجام نمی‌شود.
الفیصل: خیر. آمریکا خیلی سخاوتمندی به خرج داد که به شورشیان سوری دوربین‌های دید در شب، زره و آموزش ارائه داد اما به آنها سلاح نداد.
واشنگتن پست: زیرا آنها فکر می‌کنند که این کار سوریه را تبدیل به یک افغانستان دیگر خواهد کرد.
الفیصل: دیدگاه من این است که همه باید بدانند در سوریه چه کسانی خوب هستند و چه کسانی بد.اما آنان همچنان می‌گویند ما نگران هستیم این سلاح‌ها به دست افراد نادرست بیفتد.
واشنگتن پست: آیا پیش بینی می‌کنید سوریه چند پاره شود؟
الفیصل: من امیدوار هستم که سوریه چند تکه نشود اما مساله این است که علوی‌ها تنها در سوریه نیستند. شما همچنین در عراق، ایران و ترکیه کردها را داریم. بنابراین این انگیزه وجود دارد که افراد هم قوم به یکدیگر بپیوندند و پس از آن جلوگیری از این مساله حتی سخت‌تر می‌شود. پس بهتر است همین الان جلوی جنگ را بگیریم.
واشنگتن پست: اردن در حال حاضر با تبعات جنگ سوریه دست و پنجه نرم می‌کند.
الفیصل: آنها میزبان یک میلیون پناهنده از سوریه هستند؛ اردن کشور ثروتمندی نیست. اردن همچنان از پناهندگان عراقی حمایت می‌کند.
واشنگتن پست: آیا مخالفان میانه رو سوری براساس ارزیابی شما ضعیف هستند؟
الفیصل: به این مخالفان ابزارهای لازم برای آنکه قدرتمند باشند داده نشده است. تصور کنید که اگر ژنرال سلیم ادریس ابزارهای دفاع از مردم سوریه در مقابل جنگنده‌ها و تانک‌هایی که بشار اسد استفاده می‌کند را دریافت می‌کرد در آن صورت همه پیرو او می‌شدند اما او ابزارهای لازم را ندارد بنابراین مردم به سراغ کسی می‌روند که بتواند از آنها دفاع کند.
واشنگتن پست: آیا مردم به سراغ گروه‌هایی که بتوانند سلاح به دست آورند از جمله گروه‌های افراط گر رفتند؟
الفیصل: همه این گروه‌ها افراط گر نیستند. گروه‌های دیگری نیز هستند که موثر بوده و برای کشته شدن برای آرمانشان آماده‌تر هستند. این مساله تقصیر اروپایی‌ها و آمریکایی است.
واشنگتن پست: آیا دیگر برای اقدام کردن بیش از حد دیر شده است؟
الفیصل: خیر هنوز خیلی دیر نشده است. کشتارها همچنان ادامه دارد. شما باید به مردم سلاح‌هایی را برای دفاع از خودشان را بدهید.
واشنگتن پست: آیا به اندازه کافی مخالفان میانه رو وجود دارد؟
الفیصل: من فکر می‌کنم که به اندازه کافی وجود دارند.
واشنگتن پست: اوباما گفته که استفاده از سلاح‌های شیمیایی در سوریه یک خط قرمز بوده و پس از آن سوریه از سلاح شیمیایی استفاده کرد و رئیس جمهوری آمریکا مساله را به کنگره واگذار کرد و در نهایت نیز روسیه او را نجات داد. آیا فکر می‌کنید که آمریکا ضعیف به نظر می‌رسد؟
الفیصل: کاملا. در سراسر منطقه تفکر عمومی بر این است که آمریکا نقشی را که باید ایفا کند، نمی‌کند.
واشنگتن پست: آیا فکر می‌کنید روسیه در خاورمیانه در حال پر کردن یک شکاف است؟
الفیصل: من فکر نمی‌کنم که روسیه اصلا شکافی را پر کند. حمایت روسیه از سوریه برای مسکو به قیمت دیگر کشورهای جهان اسلام تمام خواهد شد. آنها دارند در طرفی اشتباه می‌جنگند.
*ایران*
واشنگتن پست: شما وضعیت ایران را چطور می‌بینید؟
الفیصل: هنگامی که پرزیدنت روحانی انتخاب شد ملک عبدالله یک یادداشت تبریک برای او فرستاد و برای روابط ثمربخش با ایران اظهار تمایل کرد و روحانی نیز پاسخ او را داد و از آن زمان تاکنون روحانی اظهارات مختلفی را درباره اینکه چطور می‌خواهد روابط با عربستان بهبود یابد گفته است. در زمان احمدی نژاد روابط میان ما بسیار تیره بود در آن سال‌ها پادشاه عربستان علنا از ایران خواست تا در امور کشورهای عرب مداخله نکند. همانطور که می‌بینید از لبنان گرفته تا سوریه، عراق و بحرین زنجیره‌ای از اقداماتی که ایران برای مداخله در امور اعراب اتخاذ کرده وجود دارد. جنبه دیگر مساله عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای است عربستان همواره حامی مواضع و همچنین تحریم‌های گروه 1+5 در سازمان ملل علیه ایران بوده است.موضع عربستان این است که ما نیازمند یک بیانیه شورای امنیت سازمان ملل هستیم که یک منطقه عاری از سلاح‌های کشتار جمعی را ایجاد کند. این بیانیه همچنین باید شامل این باشد که اعضای دائم شورای امنیت یک چتر امنیتی هسته‌ای را برای این منطقه همچون اقدام آمریکا در قبال آلمان و ژاپن در نظر بگیرند تضمین دیگر این است که آنها باید هر کسی که در این منطقه کاری انجام دهد تا سلاح‌های کشتار جمعی تولید کند تحریم کنند.
واشنگتن پست: اکنون مساله این است که ایران در حال توسعه سلاح هسته‌ای است؟
الفیصل: فراموش نکنید که طرف دیگری نیز در این منطقه هست که سلاح هسته‌ای دارد و آن اسرائیل است.
واشنگتن پست: آیا روحانی غرب را فریب می‌دهد؟
الفیصل: هنوز برای گفتن این مساله زود است روحانی خیلی باهوش است. این که بتوان با ایران تعامل کرد یک مساله خوب است اما باید کلمات خوشایند روحانی تبدیل به عمل شود.
واشنگتن پست: آیا عربستان به تبدیل شدن به یک قدرت هسته‌ای می‌اندیشد؟
الفیصل: من دو سال پیش پیشنهاد دادم که شورای همکاری خلیج فارس باید همه گزینه‌ها از جمله دستیابی به سلاح هسته‌ای را در صورتی که ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد در نظر بگیرد.
واشنگتن پست: اما شما از ترکیه صرف نظر کردید.
الفیصل: ترکیه نیز اگر ایران هسته‌ای شود قابلیت‌های هسته‌ای خود را گسترش خواهد داد.
واشنگتن پست: این اتفاق حقیقتا منطقه را تغییر می‌دهد.
الفیصل: این اتفاق حتی منطقه را رادیواکتیوتر و خطرناک‌تر می‌کند. این یک گزینه آخرالزمانی است.
واشنگتن پست: آیا شما حامی اقدم نظامی علیه ایران هستید؟
الفیصل: خیر تبعات چنین چیزی فاجعه بار خواهد بود. شما نمی‌توانید جلوی دستیابی ایران به توانایی هسته‌ای را بگیرید. اقدام نظامی تنها مردم ایران را تشویق می‌کند تا یک عامل بازدارنده هسته‌ای ایجاد کنند. اگر شما به آنها حمله کنید آنها تمام تلاش خود را انجام خواهند داد تا به سلاح هسته‌ای برسند. اما اگر حمله نکنید می‌توانید همچنان به طوردیپلماتیک از طریق ایجاد یک منطقه عاری از سلاح‌های کشتار جمعی تلاش کنید.
واشنگتن پست: درباره سخت‌تر کردن تحریم‌ها چطور؟
الفیصل: این کار نیز باید انجام شود.
واشنگتن پست: اما اسرائیل به یک منطقه عاری از سلاح‌های کشتار جمعی پایبند نخواهد ماند.
الفیصل: که چه شود؟ اگر پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل بیانیه‌ای را داده و تضمین‌هایی را که من گفتم ارائه کنند پس از آن بگذارید ایران و اسرائیل درباره اینکه چگونه با آن سازگار شوند فکر کنند. چرا باید ما درباره اینکه اسرائیل چه می‌خواهد و یا چه نمی‌خواهد اهمیت بدهیم. ما باید آنها را تشویق کنیم.
*فلسطین*
واشنگتن پست: احساس شما درباره مذاکرات جان کری با فلسطینی‌ها چیست؟
الفیصل: آنچه که ما از مذاکره کنندگان فلسطینی شنیدیم این است که مذاکرات اساسی هستند.
واشنگتن پست: فلسطین یکی از مسائلی است که عربستان به عنوان دلیل رد کرسی شورای امنیت سازمان ملل ذکر کرد. عربستان احساس می‌کند که سازمان ملل باید درباره فلسطین دقیقا چه کاری انجام دهد؟
الفیصل: سازمان ملل باید قطعنامه‌های 242 و 338 شورای امنیت را که تصویب شده‌اند اجرا کند.
واشنگتن پست: آیا مانع موجود بر سر راه اجرای این قطعنامه‌ها آمریکا است؟
الفیصل: آمریکا هر قطعنامه بعدی پس از قطعنامه 242 را که می‌توان اجرا کرد وتو می‌کند. این نیز یکی از شکایت‌های عربستان بوده است این نظام وتو به روسیه از یک طرف به آمریکا و از طرف دیگر اجازه می‌دهد هر کاری که دوست دارند انجام دهد.
*عراق*
واشنگتن پست: آیا فکر می‌کنید که آمریکا در حمایت از نوری المالکی، نخست وزیر عراق اشتباه کرد؟
الفیصل: من از این بابت متقاعد شدم. مالکی از زمانی که نخست وزیر عراق شد سنی‌ها را از رسیدن به پست‌های مهم بازداشت. آخرین باری که نوری المالکی مجددا کاندیدا شد تهران احزاب شیعی را در عراق تشویق کرد به ائتلاف مالکی بپیوندند. به دلیل فشارهای ایران مالکی اکثریت پارلمان را به دست آورد. طنز ماجرا این است که مالکی هم از جانب آمریکا و هم ایران حمایت می‌شود. مساله به گونه‌ای است که انگار درباره مالکی چشم‌ها بسته می‌شود. امروزه در عراق بیشتر از زمانی که اوج جنگ داخلی در سال 2006 بود مردم کشته می‌شوند. مالکی هیچ کاری برای عراق انجام نمی‌دهد. هیچ بهبودی در وضعیت اقتصادی و امنیتی ایجاد نشده است.
*مصر*
واشنگتن پست: شما وضعیت مصر را چطور می‌بینید؟
الفیصل: من فکر می کنم که وضعیت مصر همچنان نامطمئن بماند. آنها یک نقشه راه دارند و یک چارچوب زمانی نیز برای آن تعیین کرده‌اند آنها نوشتن قانون اساسی جدید را به پایان رسانده‌اند و به دنبال این قانون اساسی نیز انتخابات ریاست جمهوری و پارلمان انجام خواهد شد اگر آنها در این نقشه راه موفق باشند این مساله کمی ثبات در مصر ایجاد خواهد کرد. اما من فکر می‌کنم که آنها بیشتر از همه به سراغ اخوان المسلمین رفته‌اند.
واشنگتن پست: محمد مرسی، رئیس جمهوری سابق مصر به دادگاه رفته است.
الفیصل: البته. اما هدف آنها رفتن به سراغ اعضای اخوان المسلمین به جای رهبران آنها است اخوان المسلمین به زیر زمین رفته و همچنان یک گروه مخالف برانداز مخالف دولت که مخفی خواهد بود می‌ماند. به همین دلیل است که وضعیت در مصر همچنان نامطمئن باقی خواهد ماند.
واشنگتن پست: آیا فکر می‌کنید بخشی از خشم عربستان از آمریکا مربوط به سال 2011 است که آمریکا اجازه به سقوط سریع حسنی مبارک از قدرت داد؟
الفیصل: من فکر می‌کنم که این ناخرسندی ایجاد شد که آمریکا کنار کسی که 30 سال همپیمان پروپاقرص آمریکا بوده نایستاد.
*اوباما*
واشنگتن پست: نظرشما درباره باراک اوباما چیست؟
الفیصل: باراک اوباما انتظارات را بالا برد
واشنگتن پست: و اکنون احساس شما چیست؟
الفیصل: ناخرسندی زیادی وجود دارد سوریه قطعا مساله‌ای است که در آن سیاست آمریکا اشتباه بود. این نظر من است. البته این نظر اغلب مردم کشورهای عربی نیز هست. برای این که بخواهید این را اصلاح کنید باید نشان دهید که می‌توانید آن را ترمیم کنید. اگر اوباما از جان کری در خصوص مساله فلسطین حمایت کند و ما به یک توافق میان اسرائیل و فلسطین برسیم این چیزی خواهد بود که برای باراک اوباما، اعتبار ایجاد خواهد کرد. اگر او بخواهد ایرانی‌ها را متقاعد کند تا دست از ساختن سلاح هسته‌ای بردارند این نیز اعتباری خواهد بود که او می‌تواند به بقیه ما نشان دهد. مساله فلسطین مساله اساسی است.
اخبار ویژه
سکوت اصلاحطلبان
پشت پرده و واقعیت سفر پزشکیان به مصر چیست؟
عضو کمیسیون فرهنگی: مصوبهای از شعام درباره حجاب به مجلس نرسیده است؛
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
