ایسنا، سایت اینترنتی النشرة در تحلیلی به بررسی دلایل تنش در روابط ریاض و
واشنگتن پرداخته و نوشته است: «روابط عربستان و آمریکا در هیچ زمانی به
اندازه شرایط کنونی شاهد تنش نشده بود، این تنشها به حدی رسیده است که
بندر بن سلطان آل سعود، رئیس دستگاه اطلاعات عربستان اعلام کرد که ریاض
تمایل دارد همکاری خود را با واشنگتن محدود کند. امیر ترکی الفیصل بن
عبدالعزیز، مدیرکل سابق دستگاه اطلاعات عربستان و از اعضای خاندان حاکم در
این کشور نیز با بیان این که باید به حال سیاستهای باراک اوباما، رئیس
جمهوری آمریکا گریست، تاکید کرد که توافقها درخصوص تسلیحات شیمیایی سوریه
یک کمدی خندهدار و مسخره است.
کار به جایی رسید که برخی از مسئولان
آمریکایی تصریح کردند که عدم موافقت عربستان برای پذیرش کرسی غیر دائم در
شورای امنیت برای نشان دادن اعتراضش از آمریکا و نه شورای امنیت بوده است.
اما دلایل این تنشها در روابط عربستان و آمریکا چیست؟
۱- آمریکا
نتوانسته است بر اسرائیل اعمال فشار کند تا تشکیل کشور مستقل فلسطین را
بپذیرد که این امر به نوبه خود باعث شده است موضع عربستان در قبال انتقاد
برخی کشورها که میگویند ریاض سیاست واشنگتن را در پیش گرفته و از مساله
فلسطین شانه خالی کرده است، ضعیف جلوه کند.
۲- شکست سیاست واشنگتن در عراق باعث شده است دامنه نفوذ سیاسی و نظامی ایران به عراق و سپس به مرزهای عراق و عربستان کشیده شود.
۳-
آمریکا تصمیم عربستان برای مداخله نظامی در بحرین را تایید نکرد که این
امر امید ریاض را برای دستیابی به سرپوشی سیاسی که به دنبال آن بود، تضعیف
کرد.
۴- آمریکا مواضع مغایر و در برخی موارد مواضع ضد و نقیضی را
در قبال موضع عربستان نسبت به انقلابهای کشورهای عربی همچون تونس، لیبی و
به ویژه مصر اتخاذ کرده است.
۵- آمریکا به همپیمانان عربستان در
لبنان توجه نکرده است و در خصوص لبنان تنها به مسائلی توجه کرده که امنیت
اسرائیل را تهدید میکند.
۶-آمریکا تصمیم خود را برای حمله به نظام
سوریه پس گرفت که این امر باعث ناامیدی تمام طرفهای حامی گزینه نظامی در
سوریه از جمله عربستان شد.
عدم انتخاب گزینه نظامی فرصتها را برای
تاثیرگذاریهای مستقیم در جنگ سوریه کم رنگ کرد و بشار اسد، رئیس جمهوری
سوریه را از جایگاه یک شخص متهم به استفاده از سلاحهای شیمیایی به یک فرد
مسئول و شخصی که برای اجرای قطعنامههای بینالمللی همکاری میکند، تبدیل
کرد.
۷-با افزایش خوش بینیها نسبت به روند مذاکرات آمریکا و ایران و
نتایج آنها، این احتمالها هم بیشتر شد که ایران و آمریکا به توافقهای
دو جانبهای دست پیدا کنند که به ضرر روابط ریاض- واشنگتن است.
میتوان
گفت که عربستان بر این باور است که آمریکا در سیاستهایش در خاورمیانه
اولویت را برای منافع بینالمللی خود قائل میشود و اهمیتی برای نقش، نفوذ و
منافع عربستان در منطقه قائل نمیشود و حتی در برخی موارد مواضعی را اتخاذ
میکند که با منافع و نقش عربستان مغایرت هم دارد.
عربستان از این مساله هراس دارد که گسترش نفوذ ایران به کاهش نفوذ آن در بیشتر کشورهای عربی بیانجامد.
ریاض
در حال حاضر در تلاش است تا با اعتراض علنی خود نسبت به سیاست آمریکا در
خاورمیانه بر واشنگتن اعمال فشار کند تا به نگرانیهای عربستان به ویژه
درخصوص مساله ایران و همچنین مساله سوریه توجه کند.»