به گزارش 598 به تقل از مستضعفین ،بیشتر از سه هفته است که اعتراضات مردمی به اوضاع اقتصادی آغاز شده و شب گذشته شهر تل آویو پایتخت این رژیم جعلی شاهد بزرگترین تظاهرات در تاریخ ۶۷ ساله اسرائیل بود.
اعتراضات اسراییل را زن ویراستار ۲۵ سالهای به نام «دافنه لیف»، وقتی آغاز کرد که آپارتمان اجارهایاش را فروختند و او که قدرت مالی اجاره آپارتمان دیگری را نداشت در فیسبوک اعلام کرد قصد دارد در اعتراض به وضع موجود در بلوار «راثچایلد» تل آویو که محل زندگی ثروتمندان این شهر است چادری بر پا کند.
بلافاصله افراد دیگری درموقعیت مشابه، به او پیوستند و اعتراضات و خیمه زدنها نه تنها در تل آویو بلکه در حیفا و ۱۲ شهر دیگر هم آغاز شد و به تدریج کارگران ،پزشکان ، زنان ، اعراب یهودی و سایر اقلیتها را نیز به سمت خود کشاند. به طوری که در دو هفتهی گذشته کارگردان شهرداریها و پزشکان بیمارستانها چندین بار دست به اعتصابات یک روزه علیه شرایط کاری و حقوق خود زدهاند. معترضان سپس با الهامگیری از مردم کشورهای همسایه در خاورمیانه در تغییر حکومتهایشان، راهپیماییهای خود را شکل دادند.
بر خلاف ادعاهای رژیم اسراییل مبنی بر آزاد بودن این جامعه و نمونهی برتر دموکراسی در خاورمیانه، اطلاعات رسانهها از درون جامعه اسراییل اطلاعاتی پراکنده و به شدت انتخاب شده و عمدتا تحت تاثیر اختلافات با فلسطینیهاست. رسانههای دنیا یا در قدس و یا در تل آویو خبرنگاران دارند و اغلب اوقات از سایر شهرها و مناطق این کشور یا مسائل اجتماعی آن چیزی به دنیا مخابره نمیکنند.
ظاهر و باطن اقتصاد اسراییل
اسراییل کشوری است که در ظاهر تحت بازار لیبرال و نئو-لیبرال اوضاع اقتصادی مناسبی داشته و شاهد رشد اقتصادی ۴-۶ درصد و نرخ بیکاری ۶ درصد است.
علاوه برآن سالی ۲-۳ میلیارد دلار کمکهای مالی و نظامی از امریکا و سالی چند میلیارد دلار متفرقه از کشورهای دیگری مانند آلمان –به بهانه خسارات جنگ جهانی دوم- یا ازیهودیان مقیم امریکا میگیرد، اما در باطن شکاف بین ثروتمندان و فقرا در آن روز به روز بیشتر شده و نرخ فقر در این جامعه ۲۴ درصد است و چیزی معادل ۱٫۶ میلیون جمعیت این ملت ۷ میلیونی زیر خط فقر زندگی میکنند؛ به طوری که اسراییل پس از امریکا و مکزیک سومین کشور دارنده شکاف ناعادلانه ثروت قلمداد میشود.
از طرف دیگر طبقه متوسط در حال آب رفتن و پیوستن به طبقهی فقیر هستند و مالیاتهای سنگین، عدم تناسب حقوقها با رشد اقتصادی و افزایش هزینهها خصوصا در بخش مسکن که شاهد رشد ۶۰ درصدی درعرض چهارسال بوده، بار سنگینی را بر دوش مردم گذاشته است. سرانه مخارج نظامی اسراییل سالی ۱۶ میلیارد دلار یا ۲,۳۰۰ دلار برای هر شهروند اسراییلی است که سرانه بالایی در نوع خود به شمار میرود، همچنین دولت اسراییل در سالهای اخیر بودجههای فراوانی را به شهرکسازی در سرزمینهای فلسطینیها – با هدف ایجاد جوامع یهودینشین در سرزمینهای فلسطینی – و بزرگ کردن جمعیت یهودیهای افراطی موسوم به اولترا-ارتودوکس، اختصاص داده که منجر به بیتوجهیاش به سایر طبقات و مسائل اجتماعی دیگر شده است.
این یهودیان افراطی که حداکثر ۷۰۰ هزار نفر یعنی معادل یک دهم جمعیت اسراییل هستند کمترین سود اقتصادی را به جامعه اسراییل میرسانند ولی در عوض بیشترین سهم از بودجه، خدمات اجتماعی و درمانی رایگان در اسراییل متعلق به آن هاست و همین باعث اعتراض مردم و تقاضای برای اجرای «عدالت اجتماعی» شده است. فعالترین بخش اقتصادی در اسرائیل مسکن سازی- وشهرک سازی- است؛ اما حباب رشد مسکنسازی به نفع مردمی که خواستار خرید خانهها هستند نیست چون عدهای از ثروتمندان به خاطر تزلزل بازارهای جهانی ترجیح میدهند ثروت خود را در بخش مسکن و خرید خانه سرمایه گذاری کنند و در این میان عدهای از این سرمایهگذاران، یهودیان ساکن امریکای شمالی هستند. ازسوی دیگر شهرکسازیها در مناطق دورافتادهای مثل صحرای نقب یا جلیله که فقط با هدف دزدی زمین صورت گرفته باعث شده تا افرادی که در این شهرکها زندگی میکنند با دیدن امکانات نامناسب و بیکاری، فقر و روند روبه گسترش جرایم در آنها، دوباره به شهرهای بزرگی مثل تل آویو یا قدس – اورشلیم- مهاجرت کنند تا از امکانات رفاهی، آموزشی و زندگی بهتری برخوردار شوند و همین بازار مسکن را دچار افزایش قیمت کرده؛ به طوریکه دیگر کسی با در آمد کم یا حتی متوسط از عهدهی پرداخت اجارهها بر نیاید.
در این شهرها یک آپارتمان کوچک ۵۰۰ هزار دلار قیمت دارد، آن هم وقتی که درآمد متوسط یک فرد ۲،۵۰۰ دلار و قیمت بنزین ۲ دلار بر هر لیترست.
واکنش دولت اسراییل
ادامه اعتراضات اخیر باعث شد نتانیاهو نخست وزیر اسراییل همراه با کابینهاش دست به تهیه یک سری قوانین اصلاحات زده و آنها را به اطلاع مردم برساند که عبارتند از: بنای ۵۰ هزار واحد مسکونی کوچک در عرض دو سال آینده با اولویت واگذاری به زوجهای جوان، مادران بدون شوهر، خانوادههای پرجمعیت و سربازان سابق و ۱۰ هزار اتاق خوابگاه برای دانشجویان.
دولت همچنین در میانهی این بحران اعلام کرد قصد دارد ۹۳۰ خانه در شهرکهای جدید بنا کند – که اعتراض جهانی را برانگیخت- اما این لوایح تا به حال قادر نبودهاند مردم را راضی کنند چون آنها خواهان اصلاحات اساسی در تمام جامعه اسراییل هستند.
جامعهای که علاوه بر مشکل اقتصادی و شکاف طبقاتی از تبعیض گسترده رنج میبرد که از سوی طبقه حاکم یهودیان اشکنازی غربی بر فلسطینیها، زنان، یهودیان شرقی یا سفاردیک، اقلیتهای دیگر و تازه مهاجران اعمال میشود. بنا بر نظر سنجی روزنامه هاآرتص بیشتر از ۸۷% مردم اسراییل با اعتراضات که فعلا اقتصادی است و هنوز جنبه سیاسی، قومی و مذهبی نگرفته موافقند و از خواستههای معترضین دفاع میکنند. با این حال کارشناسان احتمال میدهند با ادامه این روند اعتراضات به تدریج رنگ و بوی سیاسی به خود گرفته و به قسمتهای فلسطینینشین هم سرایت کنند. کما اینکه هم اکنون فلسطینیهای شهر حیفا و شهر بقاع غربی در شمال اسراییل هم ستونهای چادرهای خود در را خیابانها برپا کردهاند و فلسطینیهای بدوی که تنها در سال گذشته فقط ۳۰ بار خانههای موقت آنها را بولدوزرهای اسراییلی خراب کردند به چادرنشینهای خیابانهای بئر سبع (بئر شبعا) پیوستهاند.
و نهایت امر؟
اگر اعتراضات در اسراییل ادامه پیدا کند ، دولت اسراییل به تدریج با فشار مردمی روبه رو خواهد شد که فعلا میگویند قصد ساقط کردن یا تغییر حکومت را ندارند و خواستار اصلاحات از طریق راهپیمایی هستند اما تل آویو ممکن است در ادامه مجبور به استفاده از زور -هرچند محدود- علیه معترضینش شود که چهرهاش رامخدوشتر از قبل به نمایش خواهد گذاشت.
جامعهی اسراییل مدتهاست از اختلافات با فلسطینیها خسته شده، فشار جامعه جهانی را بر خود احساس میکند و با تهدید بایکوت دست کم مردمی و اقتصادی روبروست. در یکی دو سال اخیر نیز گروههایی از میان خود اسراییلیها به نفع صلح و فلسطینیان برخاسته و شروع به روشنگری کردهاند؛ پس ادامهی این روند و تلاش فلسطینیها برای اعلام تشکیل کشور فلسطینی در ماه سپتامبر در مجمع عمومی سازمان ملل و در صورت وتوی امریکا در شورای امنیت، بروز انتفاضه سوم فلسطینیها در کرانه غربی و تلاش برای سرکوب آنها، همه میتوانند دست به هم دست داده و اسراییل را در موقعیتی قرار بدهند که تا چند ماه پیش هرگز تصورش را نیز نمیکرد.
فرشته صادقی