نگاه غیر واقع‌بینانه به لبخندآمریکانداشته‌باشیم

محمد خوش‌چهره اقتصاددان و از چهره‌های شاخص اصولگرا است که سابقه سال‌ها تدریس در دانشگاه تهران  را دارد.

وی دارای دکتری تخصصی توسعه و برنامه‌ریزی اقتصادی از دانشگاه Strathclyde انگلستان، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران و چهره اقتصادی مجلس هفتم بود.

این اقتصاددان در کنار فعالیت علمی به عنوان یک فعال سیاسی نیز شناخته شده و ریاست اصولگرایان مستقل مجلس در هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی را بر عهده داشت.

خوش چهره با گرایشات انتقادی در عرصه اقتصاد سیاسی از چهره‌های شناخته شده برای مخاطبان مناظره‌های اقتصادی است که از دو دهه قبل طرح گفتمان عدالت اقتصادی در رسانه را پیگیری کرده و در ردیف اقتصاددانان برتر کشور در زمینه اطلاع رسانی و نظریه‌های علمی معرفی شده است.

این روز‌ها که خیلی‌ها با شنیدن خبر گفت‌وگوی تلفنی رئیس جمهور کشورمان با اوباما سعی دارند به نوعی این موضوع را القا کنند که رابطه با آمریکا مشکلات اقتصادی کشور را حل می کند به سراغ خوش چهره رفتیم تا نظر وی را در این رابطه جویا شویم.

وی در این گفت‌وگو می‌گوید که لبخند به آمریکا مشکلات اقتصادی ما را حل نمی کند چرا که ریشه خیلی از مشکلات ناشی از ضعف مدیریت در داخل است.

آنچه در ادامه می‌آید مشروح مصاحبه فارس با خوش چهره است.

محمد خوش‌چهره استاد اقتصاد دانشگاه تهران در گفت‌وگویی مشروح باخبنرگار اقتصادی خبرگزاری فارس در خصوص برخی خوش‌بینی‌های مفرط در رابطه با آمریکا و تاثیر آن بر اقتصاد کشور اظهار داشت: اگر صحبتی که رئیس دولت یازدهم تحت عنوان مهلت دو هفته‌ای برای تشخیص موانع بر سر راه تولید ملی داشت و بنا شده بود که این موانع اعلام شود به خوبی نشان داده و تبیین می‌شد اینکه مشکلات اقتصاد ایران در بحث تولید ملی ناشی از چه مسائلی است، روشن‌تر بود.

وی افزود: ما چنین موضوعی را در مجلس هم مطرح کردیم که بحث زیادی در مورد آن شد و بعد از آن تحریم‌ها هم باعث تشدید آن شد و بعد از آن چند اتفاق دیگر هم مشکل را بیشتر کرد.

خوش‌چهره ادامه داد: وقتی ما مشکلات و موانع را بر سر راه تولید نگاه کنیم می‌بینیم که افراط و تفریط‌هایی که راجع به مناسبات ایران با آمریکا برای بهبود عمومی و بنیادی اقتصاد مطرح می‌شود ضریبش در مقابل فهرست موانع موجود بر سر راه تولید چقدر است.

**مشکلات اقتصادی قبل از مسائل بیرونی به ضعف مدیریت اقتصاد کلان در داخل بر می گردد

استاد اقتصاد دانشگاه تهران تاکید کرد: برخی از موانع و مشکلات که مثلا در بخش کشاورزی وجود دارد شامل عدم خرید تضمینی با قیمت مناسب، مشکلات آب و سرمایه‌های اولیه و امثال آن است و این مشکلات قبل از آنکه به مسائل بیرونی ربط داشته باشد به ضعف مدیریت اقتصاد کلان نسبت به مسائل کشاورزی برمی‌گردد.

خوش‌چهره ادامه داد: همین مسائل داخلی باعث می‌شود که مثلا ما 90 درصد از روغن نباتی مصرفی و بیش از 95 درصد چای و مقدار زیادی پروتئین، گوشت و سایر محصولات و از همه اسفناک تر میوه را به کشور وارد کنیم.

وی افزود: این مقوله در حوزه‌های مختلف میزان اثر‌گذاری را در مورد موانع بر سر راه تولید نشان می‌دهد و البته خیلی از این موارد با اصلاح سیاست‌های اقتصادی و همچنین اصلاح شیوه‌های مدیریتی و با کمک و مساعدت‌هایی که می‌تواند در مصوبات مجلس یا سیاست‌های دولت باشد قابل حل است و از همین مسیر می‌توانیم از ظرفیت‌های خالی اقتصاد کشور استفاده مطلوب کنیم تا به افزایش اشتغال و سایر شاخص‌های اقتصادی کمک کنیم.

استاد اقتصاد دانشگاه تهران در عین حال خاطرنشان کرد: البته ذکر این مسائل به این مفهوم نیست که ما از دیپلماسی قوی در عرصه‌های جهانی و برای احقاق حق خودمان استفاده نکنیم، بر همین اساس باید از افراط و تفریط‌هایی که در این حوزه صورت گرفته است پرهیز کرد.

**خیلی از مشکلات ناشی از ضعف قوانین و مقررات است

وی تصریح کرد: اقتصادی که بیش از 50 درصدش با موانع و یا زیر ظرفیت تولید می‌شود در مورد دلایل تولید زیر ظرفیت آن باید بگوییم که مشکلاتش ناشی از نوع تصمیم گیری‌ها و سیاست‌ها، ضعف قوانین و مقررات و همچنین ضعف اعمال مدیریت در حوزه اقتصاد کلان است بر همین اساس قطعا باید درک واقعی از شرایط داشته باشیم.

خوش‌چهره ادامه داد: البته باید در عرصه دیپلماسی همه تلاش‌ها را برای فشار، نسبت به مسائلی همچون تحریم و تضعیف اقتصاد کشور به کار بگیریم.

وی افزود: نباید فراموش کنیم  که تحریم‌ها در اقتصاد کشور اثر داشته و در واقع تحریم نوعی تهدید تلقی می‌شود.

خوش‌چهره تصریح کرد: تهدید و تحریم به صرف تهدید یا تحریم بودن قابل قضاوت و ارزشیابی نیست بلکه مدیریت تهدید یا تحریم است که آن را ارزشیابی می‌کند؛ یعنی اگر یک مدیریت صحیح در اقتصاد کلان باشد قطعا به دلایل تحریم و شیوه‌های اعمالی آن می‌پردازد و حتی قبل از اعمال آن سعی می‌کند با مدیریت تهدید آن را کنترل کند و از بسط و گسترش آن جلوگیری به عمل آورد و آن را کم اثر و در نهایت تهدید یا تحریم را بی اثر کند.

**تحریم مانند ویروسی است که در صورت عدم سلامت و رعایت بهداشت باعث بیماری می‌شود

خوش‌چهره گفت: اگر از شیوه ابر مدیریت استفاده شود تهدید یا تحریم نه تنها بی اثر بلکه به یک فرصت هم تبدیل خواهد شد بر همین اساس باید گفت تحریم مانند ویروسی است که در صورت عدم سلامت و رعایت بهداشت شخص، باعث بیماری می‌شود و اگر پیشگیری‌ها انجام شود و بهداشت هم مورد توجه قرار گیرد در خیلی از موارد مانع اثرگذاری ویروس و یا عامل بیرونی بیماری خواهد شد.

**با یک لبخند به کشورهایی مثل آمریکا همه مسائل حل نمی‌شود

وی تاکید کرد: براساس مطالب یاد شده قطعا باید به تنویر افکار عمومی در خصوص اختلالات موجود در اقتصاد و همچنین میزان اثرگذاری تحریم‌ها و شیوه‌ها برون رفت از آن پرداخت تا با استفاده از تبلیغات و بهره‌گیری از احساسات برخی مردم این گونه القا نشود که با یک لبخند و روی خوش نشان دادن به کشورهایی مثل آمریکا همه مسائل کشور به طور بنیادی حل می‌شود.

استاد اقتصاد دانشگاه تهران تاکید کرد: قطعا بخش زیادی از مشکلات اقتصادی کشور مربوط به مسائل داخلی است و ریشه در اشتباهات و برخی سیاست‌های اعمالی هم دارد.

وی افزود: هنر مدیریت کلان در یک کشور مقتدر این است که بتواند در اوج تخاصم‌های دنیا توطئه منافع خودش را به حداکثر برساند و با مدیریت‌های صحیح و به جا به اتخاذ شیوه‌ها و تاکتیک‌های مختلف بپردازد که البته رهبر انقلاب از این مسئله به عنوان نرمش قهرمانانه یاد کرده‌اند که من این مسئله را در کارکردهایی که شاهد هستیم به نوعی نرمش مقتدرانه می‌دانم چرا که این مسئله با اقتدار و برای تامین منافع ملی دنبال می‌شود و انشاالله این اقتدار واقعی خواهد بود و در دستاوردهای عملی خوش را نشان می‌دهد.

خوش‌چهره گفت: نکته‌ای که باز هم باید بر آن تاکید کنم این است که همه مشکلات ما ریشه در مسائل بیرونی ندارد؛ بخشی از مشکلات ما ناشی از ضعف بینش و نگرش نسبت به حوزه‌های اقتصادی است که در بحث اقتصاد مقاومتی هم به این موضوع اشاره می‌شود و در واقع با تشخیص حوزه‌هایی که وابستگی در ان تهدیدزا است و با کاهش این وابستگی، راه برون رفت از چالش‌های فرا روی نظام جمهوری اسلامی ایران فراهم می‌شود.

**فضای امید به وجود آمده خوب است ولی باید مدیریت شود

استاد اقتصاد دانشگاه تهران در خصوص آسیب‌های خوش بینی نسبت به رابطه با آمریکا و تاثیر آن در اقتصاد کشور اظهار داشت: فضای اقتصادی متاثر از عوامل اقتصادی و غیر اقتصاد است و میزان باور، اعتماد و امید می‌تواند به عنوان یک متغییر اصلی در کارکردهای اقتصادی مورد توجه قرار گیرد مثلا جو یا عوامل روانی می‌تواند تاثیرات مثبت یا منفی و پیش برنده و باز دارنده داشته باشد.

وی اضافه کرد: باید فضایی که به وجود آمده مدیریت شود؛ البته فضای امید به وجود آمده خوب است اما امید باید اصالت داشته باشد و به یک نوع اعتماد، همکاری و پویایی در اقتصاد بیانجامد و اگر این اصالت نداشته باشد و مقطعی و غیر واقعی باشد می‌تواند موج‌های برگشت آن اثر منفی در کارکرد اقتصاد کلان ملی بگذارد.