تشکیک رهبر انقلاب در افزایش نامعقول مبادلات تجاری چگونه پروژه تحریم داماتو را لو داد؟

رجانیوز - کمیل نقی پور: در آستانه سفر آقای روحانی به نیویورک برخی از رسانه ها و شخصیت های سیاسی با خوش بینی افراطی نسبت به تعامل ایران و آمریکا در تدارک زمینه های رسانه‎ای و تبلیغاتی، دیدار دو رئیس جمهوری ایران و امریکا، در حد یک خوش و بش و احوالپرسی هستند. 
به گزارش رجانیوز، بررسی رفتار آمریکا در طول 34 سال گذشته همواره رویکرد خصمانه علیه جمهوری اسلامی داشته است و بنابر اعتقاد برخی از اهالی سازش طبیعی است این کشور به دنبال ضربه زدن به ایران به عنوان بزرگترین دشمن خود در منطقه خاورمیانه باشد.

البته در طول این مدت کاخ سفید در برهه ای سیاست اقتصادی خود با ایران را تغییر داده است، اما این چرخش نیز به سبب زمینه سازی برای ضربه زدن به مردم ایران بوده است، چرخشی که در سال های ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی و بطو مشخص در فاصله سالهای 1370 تا 1374 امریکا را به بزگترین شریک تجاری ایران تبدیل کرد. 
هر چند این اقدام آمریکا آن زمان با خوش بینی افراطی مسئولین دولت سازندگی همراه بود و آنها بی محابا و با استقبال بی سابقه ای درها را به روی کالاها و شرکت های آمریکایی گشودند ولی هدف اصلی آمریکا مبتنی بر این اصل بود که حکومت ها باید وابسته بر قدرتهای مسلط جهانی باشد و تا در موقع لازم و با فشار در مواردی که وابستگی حیاتی شده است، ایران منقاد تصمیمات این قدرت ها شود.
این سیاست سبب شد آمریکا طی مدت چند ماه خریدار 50 درصد نفت ایران شود. وابسته کردن اقتصاد ایران به ایالات متحده تا سال 1374 ادامه پیدا کرد اما به یک باره با به اجرا در آمدن سیاست مهار دوگانه و پس از آن سیاست تحریمی "داماتو و گینگریج" اقتصاد ایران یک ضربه تاریخی و اساسی خورد. 

ماجرای افزایش مبادلات تجاری با امریکا و اجرای سیاست مهار دوگانه

حسن واعظی برادر محمود واعظی و از نزدیکترین چهره ها به رئیس جمهور دولت یازدهم در عرصه سیاست خارجی، یکی از مسئولین وقت وزارت امورخارجه است که در کتاب خود به نام ایران و آمریکا به لبخند آمریکایی ها به اقتصاد ایران به منظور وابسته کردن کشورمان اشاره کرده است.
واعظی در بخشی از این کتاب آورده است: در اواخر حکومت جرج بوش پدر برنامه جدیدی علیه ایران تحت نام سیاست مهار دوگانه یا Duael containment policy تنظیم و تدوین شد. این خط مشی که طراح آن استراتژیست های صهیونیست بودند، توسط معاون یهودی وزیر خارجه آمریکا تدوین گردید و در اجلاسی با شرکت رئیس جمهوری آمریکا ، رییس سیا ، رئیس پنتاگون، روسای مجلسین سنا و کنگره، وزیر خارجه و مسئول شورای امنیت ملی آمریکا به تصویب رسید و سیاسی رسمی آمریکا علیه ایران شد.  کلینتون پس از پیروزی در انتخابات ریسات جمهوری سیاست مهار دو گانه را به عنوا استراتژی ملی آمریکا علیه ایران به اجرا درآورد.

اهداف سیاست دوگانه
در دوران جنگ تحمیلی مردم ایران با محرومیت های شدید مواجه بودند. پس از پایان جنگ طی چهار سال درهای کشور بر روی کالاها بازگردید و برای بازسازی کشور اعتبارات نسبتا زیادی از کشوهای آلمان، فرانسه، ایتالیا و ژآپن اخذ شد... در این زمان آمریکا طبق یک برنامه حساب شده حجم مبادلات اقتصادی خود با ایران را به بیش از 5 میلیارد دلار در سال رسانده بود و شریک اول تجاری ایران محسوب می شد. 
در حدود 30 درصد از نفت ایران توسط شرکت های آمریکایی خریداری می گردید و با در نظرگرفتن سهم آمریکا در سایر کنسرسیوم ها و شرکت های چند ملیتی سهم آمریکا در خرید نفت ایران به حدود 50 درصد رسید. به عبارت دیگر نزدیک به 35 درصد از درآمدهای ارزی ایران از طریق آمریکا تامین می شد و نزدیک به 50 درصد از صادرات نفت ایران توسط شرکت های آمریکایی یا موسسات وابسته به آنها خریداری می گردید. 
در این زمان آمریکا با اعمال سیاست مهار و به اجرا درآوردن تحریم های شدید اقتصادی علیه ایران ، که پس از جنگ جهانی دوم بی سابقه بود و حتی در اوج دوران اشغال لانه جاسوسی نیز چنین تحریم هایی به اجرا در نیامده بود با هدف وارد ساختن ضربه شدید اقتصادی علیه ایران و فلج کردن اقتصاد کشور به منظور افزایش شدید نارضایتی های عمومی ، ناگهان کلیه روابط تجاری و مالی خود را با ایران قطع کرد و ظرف سه ماه حجم مناسبات 5 میلیارد دلاری خود با ایران را به صفر رساند و خرید نفت از ایران کاملا قطع گردید. 
شایان ذکر است که آمریکا نزدیک به 60 درصد تجارت نفت جهان را مستقیم و غیرمستقیم در اختیار دارد. بنابراین هدف این بود که با قطع خرید نفت از ایران توسط آمریکا و اعمال فشار بر سایر کشورها برای نخریدن نفت از ایران نارضایتی های عمومی گسترش پیدا کند.
به موازات این اقدام طرح "داماتو و گینگریج" شامل تحریم علیه کشورهای سرمایه گذار در صنایع نفتی و گاری ایران نیز به مرحله اجرا در آمد.  از آن سال تا کنون، این تحریم‎ها هر ساله از سوی روسای مختلف جمهور امریکا اعم از جمهوری‎خواه و دموکرات، امضاء شده و به اجراء درآمده است.
علاوه بر این آمریکاو انگلیس موضوع تحریم ارسال تکنولوژی های دو منظوره را نیز در دستور کار اجلاس سران گروه هفت کشور صنعتی قرار دارند. 

حقوق بشر در ایران در دستور کار مجمع عمومی قرار می‎گیرد

فشارهای مضاعف به کشورهای عضو اتحادیه اروپا و ژاپن برای جلوگیری از استمهال بدهی های ایران وارد ساختند. سفارتخانه های آمریکا ماموریت یافتند که مستقیما علیه معاملات تجاری ایران با سایر کشورها وارد عمل شوند. 
در شرایط وخیمی که 50 درصد از فروش نفت ایران به یکباره مسکوت مانده بود و 35 درصد از درآمدهای ارزی کشور قطع شد و بهای نفت به ببشکه ای 9 دلار کاهش یافته بود و سیاست مهار با جدیت دنبال می شد و فشارها برکشور چنان افزایش یافته بود که یکی از سناتورهای آمریکایی اعلام کرد که "نه تنها باید به تحریم ها علیه ایران ابعاد وسیع تری بخشید بلکه باید ریشه ملت ایران را خشکاند" در چنین وضعیتی جمهوری اسلامی ایران مقاومت و صبر در برابر مشکلات را به عدول از مواضع و تسلیم شدن در برابر مطالبات نا مشروع و ذلت بار سلطه گران ترجیح داد. 

تدبیر رهبر انقلاب و لو رفتن استراتژی دشمن

البته رهبر معظم انقلاب نسبت رفتار آمریکا مبنی بر افزایش معادلات اقتصادی با ایران مشکوک شدند و در سال 1372 و 1373 در دو مرحله به وسیله شورای عالی امنیت ملی درباره عواقب این فعالیت ها هشدار دادند. در کتاب ایران و آمریکا دراین باره نوشته شده است:
با این حال مقام معظم رهبری با درایت و کیاست بی نظیر اولین کسی بود که اهداف اصلی آمریکا و صهیونیسم را شناخت و برای خنثی سازی سیاست مهار وارد صحنه گردید و اقدامات زیر را به اجرا درآورد: 
در حالی که انحصاری کردن خرید نفت از ایران توسط شرکت های آمریکایی در جریان سال 1373 در نقطه اوج بود، حدود یک سال قبل از صدور فرمان های اجرایی رئیس جمهوری آمریکا و به اجرا درآمدن سیاست های تحریمی ، مقام معطم رهبری در اواخر سال 1372 و در بهار سال 1373 طی دو مرحله از طریق شورای عالی امنیت ملی به مسئولین کشور هشدار دادند و از ازدیاد خرید نفت ایران توسط آمریکا و اهداف پشت پرده آن اظهار نگرانی نمودند. هشدارهای مقام معظم رهبری مانع از غلطیدن بیشتر کشور به دام آمریکایی‎ها گردید و آمادگی‎های لازم را در میان مسئولین کشور برای مقابله با تحولاتی که یک سال بعد با فرمان‎های اجرایی کلینتون و طرح های تحریمی داماتو گینگریچ به وقوع پیوست ایجاد نمود. 
در این کتاب همچنین به این موضوع اشاره شده است که رهبر معظم انقلاب از شکل گیری تفکرات انحرافی مبتنی بر تسلیم و عدول از مواضع جلوگیری کرد.
به نظر می‎رسد بازخوانی این خاطرات نه چندان دور، در این روزها خالی از لطف نباشد. در حالیکه ایران به عنوان نماد مقاومت در مقابل استکبار امریکا شناخته می‎شود، و دشمنی امریکا با ملت ایران کاهش که نیافته است، بلکه بیشتر و شدیدتر نیز شده است، زمزمه‎های و زمینه‎سازی‎های رسانه‎ای برای ملاقات با رئیس جمهور امریکا که بیشتر برد تبلیغاتی و شکستن وجهه مقاومتی ایران را دارد، نه تنها راهگشا نخواهد بود، بلکه می‎تواند زمینه را برای اجرای سناریوهای مشابه با سناریوی داماتو فراهم کند.