"اقتصاداعتدالیون بااقتصادمقاومتی تعارض‌دارد"

به گزارش پایگاه 598، دکتر داوری استاد اقتصاد است که به بازخوانی نظریات اقتصادی با رویکرد توحید و عدالت پرداخته است. از همین رو سایت برای مردم با ایشان گفتگویی داشته ایم پیرامون تیم اقتصادی دولت یازدهم و نسبت آن‌ها با مطالبات رهبری و مردم در حوزه اقتصاد که مشروح آن را برای مردم منعکس می کنیم...

برای مردم: تیم اقتصادی دولت یازدهم تقریبا مشخص شده است، به نظر شما این تیم می تواند یک حماسه اقتصادی خلق کند؟

داوری: ابتدا باید شما حماسه اقتصادی را تعریف کنید و ملزومات آن را بشناسید، سپس ببینیم آیا این تیم می تواند حماسه آفرینی کند یا خیر!

برای مردم: به نظر شما حماسه اقتصادی چیست و چه ملزوماتی دارد؟

داوری: اگر به دیدگاه رهبری عزیز برگردیم، خواهیم دید که حماسه اقتصادی مطرح شده توسط این بزرگوار مبتنی بر اقتصاد مقاومتی است. یعنی یک رشد و فتح بزرگ در عرصه اقتصاد که مبنای آن رویکرد درونگرا است.

برای مردم: رویکرد درونگرا را کمی تشریح می کنید؟

داوری: دو فکر و اندیشه کلی در فضای کنونی مطرح است. یکی اقتصاد درونگرا که از مولفه‌های اقتصاد ملی بدست می‌ آید و تکیه‌اش به رشد درون زاست، رشد تولید، خودکفایی و آسیب ناپذیری دربرابر تحریم‌ها یا نابسامانی‌های اقتصاد جهانی. دیگری اقتصاد بازارگرا یا برونگرا است. این اقتصاد به دنبال پیوند با بازارهای بین المللی است و رشد خود را در بیرون مرزها و در تعامل با اقتصاد جهانی جستجو می‌کند. این دو تفاوت‌های ماهوی و بنیادین با یکدیگر دارند. البته تفاوت‌های بسیاری نیز در روش‌ها و عملکردها هست که از حوصله بحث خارج می‌شود.

برای مردم: خب! به سوال اولمان برگردیم، آیا تیم اقتصادی دولت کنونی می‌تواند حماسه اقتصادی بیافریند؟

داوری: بالاخره این دوستان بر اساس یک رویکرد مشخصی انتخاب شدند و تصور این است که این تیم عمدتا رویکرد بازارگرا دارند. بنابراین با اقتصاد مقاومتی در مبانی و بسیاری از سر فصل‌ها دچار تعارض جدی هستند. البته باید صبر کرد؛ ما هنوز شناخت دقیقی از ریز برنامه های اقتصادی این دولت نداریم. حرف ها و به اصطلاح برنامه‌هایشان تا کنون در حد کلیات بوده است بنابرین باید صبر کرد و منتظر حوزه اجرا بود.

برای مردم: فرمودید رویکرد کلی آن‌ها بازرگرا و در تعارض با اقتصاد مقاومتی است، پس نباید انتظار حماسه اقتصادی را از این دولت داشت، دیگر برنامه ها تفاوتی ندارد؟

داوری: برداشت شما هم درست است هم نه، شما به ادبیات وزرا و یا خود آقای روحانی توجه کنید! آنها اصلا از کلید واژه اقتصاد مقاومتی استفاده نمی‌کنند و این نکته‌ی بسیار مهمی است که باید به آن دقت شود. چون به نظر میرسد که دولت یازدهم اقتصاد مقاومتی را اصلا در دستور کار خود ندارد و با این حساب حماسه اقتصادی دیگر معنایی پیدا نمی‌کند. اما همچنان معتقدم که برای قضاوت نیاز به زمان است و باید صبر کرد تا برنامه‌های اجرایی دولت مشخص شود، نباید در این زمینه پیش داوری کرد.

 

برای مردم: یکی از دستاوردهای دولت نهم و دهم، توجه دادن به مسئله عدالت بود که یکی از مولفه های اقتصاد مقاومتی نیز هست. فکر نمی کنید با بازگشت اندیشه کارگزاران، عدالت به حاشیه برود؟

داوری: نگرانی درباره به حاشیه رفتن عدالت بسیار جدی است. اما باید منتظر سنتزی بود که از حضور این دولت و ارتباط آن با مجلس و عوامل تاثیر گذار دیگر به وجود می آید. اما بنده هم فکر میکنم که عقبه تئوریک دولت کنونی، پیشرفت مقدم بر عدالت است! یعنی پیشرفت را مقدم بر رفع نابرابری‌های اجتماعی و ارتقای طبقه متوسط و مستضعف میدانند و قطعا این نگاه به افزایش شکاف طبقاتی منجر خواهد شد.

 

برای مردم: چگونه می توان از تبعات این تفکر کاست؟ به تعبیر دیگر دولت کنونی چگونه مهار می‌شود تا از خط عدالت و اقتصاد مقاومتی خارج نشود؟

داوری: فکر می‌کنم مهمترین نکته‌ آن است که دولت نباید از ریل برنامه پنجم توسعه خارج شود. این تلاشی است که هم مجلس و هم رسانه ها باید انجام دهند و از خروج دولت از این ریل جلوگیری نمایند زیرا روح حاکم بر برنامه پنجم، روح پیشرفت و عدالت توامان است یعنی هم پیشرفت حاصل شود و هم فاصله طبقاتی کاهش پیدا کند.

برای مردم: برنامه پنجم که مصوب شده و برای دولت به عنوان قانون لازم الاجراست؟

داوری: بله، اما ظاهرا تغییر برخی از مفاد برنامه پنجم در دستور کار دولتی‌هاست و مجلس باید این موضوع را با حساسیت پیگیری کند. همانگونه که عرض کردم پشتوانه فکری برنامه پنجم پیشرفت و عدالت همزمان است و در آن هم مسئله تولید و رشد اقتصادی دیده شده و هم به اقشار ضعیف توجه گردیده است. بنابرین استقامت مجلس بر برنامه پنجم بسیار مهم است. به ویژه آنکه تغییر در برنامه پنج‌‎ساله نیاز به رای دو سوم نمایندگان دارد که یک اکثریت قاطع را نیاز دارد.

برای مردم: اجرای برنامه پنجم به تنهایی کافی است؟ مردم نگران له شدن زیر چرخ توسعه هستند.

داوری: به نظرم اگر برنامه پنجم با دقت پیگیری و نظارت شود و دولت نیز قوانین را به درستی اجرا کند؛ همچنین بودجه‌های سنواتی نیز توسط مجلس با دقت بررسی و رهنمودهای رهبری در خصوص عدالت و اقتصاد مقاومتی و... در آن لحاظ گردد موجب می‌شود که خطراتی که ممکن است در آینده در راه اقتصاد ایران قرار گیرد و تاثیرش را بر جامعه بگذارد زدوده و کم رنگ شود.

برای مردم: آقای روحانی در برنامه های انتخاباتی خود مدعی بودند که برای حل مشکلات کشور راه حل 100 روزه دارند!! فکر می کنید که مشکلات امروز اقتصاد ایران در کوتاه مدت قابل رفع باشد؟

داوری: جواب به این سوال بسیار سخت است. علت این مشکلات چیست؟ یکی در ساختار اقتصادی ایران است که حل آن در کوتاه مدت به نظرم محال میرسد. یکی در ساماندهی بخش‌های اقتصادی است که به جرات میتوان گفت که دکتر احمدی نژاد در دوران دولت دهم تمام تلاش خود را برای این ساماندهی درونی انجام داد و کارهای زیادی در این عرصه انجام شده است. یکی هم فشارها و کارشکنی های خارجی است که ما تحول ویژه‌ای را در آن مشاهده نمی‌کنیم.

برای مردم: درعرصه سیاست خارجی آقای روحانی قصد تعامل بیشتر را دارند، فکر نمی کنید که این مسئله راهگشا باشد؟

داوری: در حوزه جهانی با مسایل مهمی درگیر هستیم  و ما باید مسایل را از دیدگاه آن‌ها (دشمن) ببینیم! از نظر آن‌ها هیچ تحولی رخ نداده است. بخشی از نظام استکبار تحلیلشان این است که تحریم‌ها اثر گذارده و روی رفتار سیاسی مردم و مسئولین موثر بوده است. آنها فکر می‌کنند که توانسته‌اند بر بخشی از روندهای تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری موثر باشند. به نظرم اگر این برداشت در جبهه مقابل فراگیر شود و به اجماع تبدیل شود -که بخشی از آن بستگی به دولت و نهادهای داخل نظام دارد- یقینا آنها نه تنها از تحریم‌ها دست نمی‌کشند بلکه آن‌ها را تشدید هم خواهند کرد.

برای مردم: چرا چنین برداشتی دارید؟

داوری: آن‌ها وقتی ببینند تحریم‌ها موثر است، فکر می‌کنم دلیلی ندارد از یک ابزار مهم و موثر خود دست بردارند. این یک چیز بدیهی است و من فکر می‌کنم که در سیاست خارجی نباید با ساده انگاری وارد شویم و از اینکه طرف مقابل کمی تغییر لحن داده است خوشحال شویم! باید خروجی آن را ببینیم و ما امروز شاهدیم که مستکبرین در سیاست‌های اعمالی و اجرایی و تحریمی تغییری نکرده‌اند.

برای مردم: پس به نظر شما چه راهی برای خنثی سازی اقدامات خصمانه غربی ها وجود دارد؟

داوری: تنها راه مقابله با فضای تحریم‌های کنونی یک سیاست مدبرانه مبتنی بر مقاومت است و امید داشتن به دشمن در این عرصه برای کمک به رفع تحریم ها و بهبود وضع اقتصادی از این طریق یک جور آب در هاون کوبیدن است. دولت باید با تکیه بر توان ملت خودمان به پیاده سازی اقتصاد مقاومتی همت کند.