به گزارش روز چهارشنبه ايرنا، اجراي مسكن مهر به عنوان ملي ترين طرح دولت
براي اجراي سياست خانهدار كردن مردم اميدهايي را در دل افرادي كه خانه دار
شدن برايشان رويا بود ايجاد كرد و به گفته كارشناسان و صاحب نظران حوزه
مسكن اجراي اين طرح كه توسط دولت عدالت محور آغاز شده يك كار انقلابي،
اسلامي و ماندگار در تاريخ ايران است.
نداشتن مسكن و سرپناه در سالهاي پس از انقلاب يكي از مشكلات اصلي مردم
بويژه اقشار ضعيف و كم درآمد بوده است. درست است كه بيكاري نيز در جاي خود
مشكل بغرنجي است اما نگاهي به وضعيت درآمد خانوارها در كشور نشان مي دهد كه
افراد شاغل فاقد مسكن بخش زيادي از درآمد خود را بابت رهن و اجاره مسكن از
دست مي دهند. طبق آمارهاي مركز آمار ايران، مسكن بيشترين سهم را در هزينه
هاي غيرخوراكي به ويژه در دهك هاي پايين جامعه دارد. به همين دليل سهم
بالايي در تورم خانوار در دو دهه اخير داشته است.
** سهم مسكن در هزينه خانوار
سهم مسكن در هزينه هاي خانوار در دهك هاي اول تا سوم جامعه بيش از ۶۰
درصد است. مسكن در دهك هاي چهارم، پنجم و ششم نيز بيش از ۵۰ درصد درآمد
خانوار را مي بلعد. با همه اين آمارها علي لاريجاني رييس مجلس شوراي اسلامي
مي گويد : مسكن مهر اولويت اشتباهي است ! لاريجاني مهر ماه سال گذشته در
مصاحبه اي با ذكر اين مطلب گفت اينكه حجم زيادي از تسهيلات به مسكن مهر
اختصاص يابد كار اشتباهي است. البته رييس مجلس اخيرا نيز اعطاي تسهيلات به
مسكن مهر را غيرقانوني اعلام كرد. پيش از اين نيز اعطلاي تسهيلات قرض
الحسنه به همين سرنوشت دچار شده بود.
البته رييس مجلس در آن مصاحبه با مطرح كردن بحث توليد در كشور به نوعي
مشكلات توليد در كشور را به مسكن مهر منتسب مي كند، اينكه تسهيلات به مسكن
مهر اختصاص يافته و به توليد اختصاص نيافته است. البته آمارها نشان مي دهد
تسهيلات بخش هاي توليدي نيز در جاي خود پرداخت شده و عملكرد دولت در اين
زمينه هم نسبت به عملكرد دولتهاي پيشين بهتر بوده است. با اينحال بايد از
آقاي لاريجاني پرسيد آيا كارگري كه بيش از ۶۰ درصد درآمدش بابت مسكن هزينه
مي شود بهتر مي تواند در خدمت توليد باشد يا كارگري كه مشكل هر ساله
سرپناهش با مهرورزي دولت پس از سالها به آرامش تبديل شده است؟
در اين كه انتقادها از مسكن مهر ريشه در مسايل سياسي دارد شكي نيست چرا
كه تا قبل از دولت نهم و دهم هم مشكلاتي در كشور وجود داشت، اين روال
طبيعي هر جامعه اي است. اما از زمانيكه طرح هايي چون مسكن مهر، سهام عدالت،
هدفمندي يارانه ها، بنگاههاي زودبازده و . . . مطرح شده است، برخي سياسيون
گويي گمشده شان را پيدا كرده اند. تمام مشكلات ۵۰ سال اخير كشور را به اين
طرحها نسبت مي دهند. اما روي ديگر اين ماجرا مردمي هستند كه سرانجام و پس
از سالها به بخشي از حقوق خود دست پيدا كرده اند. البته تريبونها و
بلندگوهاي سياسيون در اين سالها آنقدر داد و فرياد راه انداختند تا صداي
اين بخش از مردم شنيده نشود.
دولت نهم از زماني كه بر سركار آمد از نخستين دغدغههايش را رفع نياز
مسكن افراد متقاضي اعلام كرد. موضوعي كه بارقههاي اميد را در دل افرادي كه
عموما متعلق به قشر كم درآمد جامعه هستند ايجاد كرد. دولت اين تصميم را
در قالب طرحي با نام مسكن مهر به مردم معرفي كرد و در اقدامي هماهنگ با
تعاونيها ثبت نام را آغاز و متقاضيان صاحب خانه شدن با ميزان آوردهاي
اندك با اجراي اين طرح همگام شدند. آورده اي كه امروز حتي با آن يك ماشين
مدل پايين داخلي هم نمي توان خريد، اما با همين آورده كم اكنون سقفي بالاي
سر اقشار ضعيف جامعه قرار گرفته و طعم مهرورزي دولت احمدي نژاد را براي
هميشه در دل آنها نشانده است.
** تعداد واحدهاي مسكن مهر
از ابتداي دولت نهم ساخت بيش از چهار ميليون و ۴۰۰ هزار واحد در قالب
طرح مسكن مهر در شهرها و روستاها شروع شد كه نيمي از اين تعداد به روستاهاي
كشور اختصاص داشت كه تعداد يك ميليون و ۵۰۰ هزار واحد از اين تعداد تا
خرداد ۱۳۹۲ تحويل شده و مابقي مسكنهاي روستايي بايد تا پايان دولت دهم
تحويل داده شوند.
در حوزه مسكن مهر شهري نيز حدود يك ميليون و ۲۰۰ هزار واحد تكميل شده و
مابقي همچنان در دست ساخت هستند كه تكميل و تحويل آنها به دولت يازدهم
كشيده ميشود.
وزير راه و شهرسازي در اين خصوص اعلام كرد: در سال ۱۳۹۰ پنج سال پس از
استقراردولت آقاي احمدي نژاد بر اساس اسناد مركز آمار ۲۱ ميليون و ۲۰۰ هزار
خانوار شهري و روستايي در ايران اسلامي زندگي مي كنند در حالي كه تعداد
واحد هاي مسكوني شمارش شده در همين سال ۲۱ ميليون و ۶۰۰ هزار واحد مسكوني
است كه اين نشان مي دهد براي اولين بار۴۰۰ واحد مسكوني در ايران اسلامي
بيشتر ازتعداد خانوارها است كه بيانگر ساخت واحد مسكوني توسط دولت و بخش
خصوصي است.
** انتقادهاي سياسي از مسكن مهر
هرچند كه انتقادهاي سياسي به مسكن مهر از همان سالهاي آغاز اين طرح
شروع شد اما در جريان مناظره هاي انتخابات يازدهم رياست جمهوري نيز
نمايندگان طيف هاي مختلف سياسي مخالفت خود را با اين طرح رسما بيان كردند و
دولت نيز نماينده اي نداشت تا پاسخي به انتقادات مطرح شده بدهد. البته
بهترين پاسخ براي اين انتقادها را بايد از زبان مردمي شنيد كه در مسكن هاي
مهر خود شاهد رقابت نامزدهاي انتخاباتي براي تخريب عملكرد دولت در طرح مسكن
مهر بودند. به همين دليل به سراغ برخي از آنها رفتيم.
براساس اين گزارش، تعدادي از ساكنان مسكن مهر در گفت و گو با خبرنگار
ايرنا اعلام كردند كه طرح مسكن مهر روياي خانه دارشدن آنها را به واقعيت
تبديل كرد و اگر اين طرح اجرايي نمي شد چه بسا تا آخر عمر بايد در خانه هاي
مستاجري زندگي شان را سپري مي كردند.
فاطمه گودرزي خانه دار با بيان اينكه ۳۰ سال است كه مستاجر است به
خبرنگار ايرنا گفت: در حال حاضر از طريق طرح مسكن مهر صاحب خانه شده ام و
هيچ گاه فكر نمي كردم روزگاري بتوانم با اين شرايط صاحب خانه شوم.
وي سپس افزود: حدود ۱۲ ميليون تومان تاكنون براي تحويل مسكن مهر پرداخت
كرده ام و اين رقم در مقايسه با ارقام نجومي كه براي اجاره يك واحد مسكوني
بايد پرداخت مي كردم، بسيار اندك است.
گودرزي مسكن مهر را يك ايده خوب توصيف كرد و گفت: با توجه به اجاره هاي
سنگين و از سوي ديگر دستمزدهاي پايين، خانه دار شدن براي اقشار كم درآمد
واقعا يك رويا است.
احد رضايي يكي ديگر از متقاضيان مسكن مهر كه به تازگي واحد مسكوني خود
را تحويل گرفته است، گفت: هر طرح و ايده اي معايب و محاسني دارد اما به
نظرم محاسن طرح مسكن مهر بسيار بيشتر از معايب آن است هرچند به مرور زمان
معايب اين طرح نيز حل خواهد شد.
وي افزود: مسكن مهر يك پروژه عظيم و بزرگ است و بالاخره يكسري معايب
دارد اما در مقايسه با نتيجه بزرگي كه اين طرح براي ما اقشار كم درآمد
دارد، معايب آن اصلا قابل توجه نيست.
رضايي سپس تنها عيب موجود در طرح مسكن مهر را نه در واحد مسكوني اش
بلكه در نبود آسفالت و روشنايي محوطه ذكر كرد و گفت: به طور قطع اين موضوع
نيز به مرور حل خواهد شد و در آن صورت ديگر عيبي وجود ندارد.
وي سرپناه بودن مسكن مهر براي اقشار كم درآمد را بزرگترين حسن و ويژگي
مثبت اين طرح دانست و افزود: طرح مسكن مهر محاسن بسياري دارد. مهمتر از همه
اينكه امثال من با آورده كم توانستيم صاحب خانه شويم و از مستاجري كه
اكنون به يك معضل در كشور تبديل شده است، نجات يابيم.
مريم ميرمحمدي از ديگر ساكنان مسكن مهر به خبرنگار ايرنا گفت : اجراي
طرح مسكن مهر توانست بحث عدالت محوري را در جامعه پررنگ كند كه از اين منظر
جاي قدرداني و تشكر از رييس جمهوري دارد.
وي افزود: شوهرم از جانبازان جنگ تحميلي است و حدود ۵۰۰ هزار تومان مزد
مي گيرد، دريافت يكي از واحدهاي مسكن مهر بسياري از مشكلات خانواده ما را
حل كرد. با اين حقوق شوهرم حتي فكر خانه دار شدن را هم نمي توانستيم بكنيم.
حسن نامدار تبريزي از ديگر متقاضيان مسكن مهر با بيان اينكه طرح مسكن
مهر آرامش را به ملت ايران بازگرداند، گفت: اين طرح توانست آرامش را به
مردمي بازگرداند كه واقعا دستشان تنگ بود، با اين اوضاع و شرايط اقتصادي كه
داشتيم قطعا نمي توانستيم صاحب خانه شويم.
وي افزود: فكر مي كنم با اجراي طرح مسكن مهر، حق به حق دار رسيد و از
اين بابت از آقاي احمدي نژاد رييس جمهور تشكر و قدرداني مي كنيم.
نامدار ادامه داد: آقاي رييس جمهور بسيار زحمت كشيده اند و با اجراي
طرح مسكن مهر براي اقشار كم درآمد فداكاري كرده و مايه گذاشتند ما از اين
كار راضي هستيم و اميدواريم اجراي اين گونه طرح ها در كشور ادامه يابد.
سكينه صارمي زن ۶۰-۷۰ ساله اي است كه پس از گذران اين همه سال از عمرش
به تازگي صاحب خانه شده است، او نيز مي گويد : از همين جا از رييس جمهوري
تشكر مي كنم كه اين كار را براي اقشار كم درآمد انجام داده است. من تمام
بچه هايم را مديون كردم كه عكس احمدي نژاد را قاب كرده و به ديوار خانه نصب
كنند.
اين مطالب، سخنان بخش اندكي از متقاضيان مسكن مهر است، اين حرفها را
بگذاريد كنار اظهار نظرهاي سياسي ، مسكن مهر اولويت اشتباهي است، تسهيلات
مسكن مهر عامل افزايش نقدينگي است، مسكن مهر معماري اسلامي ندارد، مسكن مهر
۲۰ سال هم دوام نمي آورد، اعطاي تسهيلات كم بهره به مسكن مهر تورم زا بوده
است، مسكن مهر در بيابان ساخته شده، مسكن مهر آب و برق و گاز ندارد و . . .
مقايسه نظرات مردم با نظرات سياسيون نشان مي دهد كه طرح مسكن مهر بسيار
بيشتر از آنچه مغضوب سياسيون است محبوب مردم است. چرا كه اين مردم مشكلات
نداشتن مسكن و مستاجري را كشيده اند و سالها با آن دست و پنجه نرم كرده اند
اما سياسيون . . .
استقبال زياد مردم از طرح مسكن مهر نشاندهنده موفقيت و كارآمدي اين طرح
است كه در صورت اجرا نشدن به طور قطع تقاضاي انباشته شده مسكن را در جامعه
بيش از گذشته افزايش مي داد ضمن اينكه دغدغه خانه دار شدن براي اقشار كم
درآمد بيش از گذشته خود را نشان مي داد. البته انباشت تقاضا در بخش مسكن از
آروزهاي دلالان و برخي بساز و بفروشهاست. در دولت اصلاحات تا حد زيادي اين
آروزي دلالان تحقق يافت، چرا كه اين گروه در اوايل دهه ۸۰ سودهاي كلاني از
بي تدبيري دولت براي تسريع در تامين مسكن و جهش هاي متوالي قيمت در اين
بخش به جيب زدند.
** ميزان پيشرفت مسكن مهر شهري
براساس آمارهاي وزارت راه و شهرسازي با در نظر گرفتن شهر هاي با جمعيت
بيش از ۲۵ هزار نفر، بيش از يك ميليون ۱۸۰ هزار واحد مسكن مهر در اين شهرها
تعهد ساخت شده كه بيش از ۶۶۶ هزار واحد آنها تحويل شده و يا آماده تحويل
مي باشد. به اين ترتيب تقريبا بيش از ۵۶ درصد از برنامه اين طرح محقق شده
است.
براساس اين آمار بيشترين درصد تحقق در ساخت مسكن مهر متعلق به استانهاي
سيستان و بلوچستان (۹۳ درصد)، خراسان جنوبي (۷۸ درصد)، كهگيلويه و
بويراحمد (۷۷ درصد)، فارس (۷۵ درصد) و قم (۷۵ درصد) مي باشد.
كمترين پيشرفت نيز در جنوب كرمان (۳۴ درصد)، هرمزگان (۳۵ درصد)،
چهارمحال و بختياري (۳۷ درصد) و خوزستان (۳۸ درصد) ثبت شده است. طبق
آمارهاي موجود تا خرداد ماه ۹۲ تنها در هفت استان ميزان پيشرفت پروژه هاي
مسكن مهر كمتر از ۵۰ درصد بوده است.
شهر تهران با بيش از ۹۹ هزار و ۹۰۰ واحد رتبه نخست بيشترين واحد مسكوني
مهر را دارد. پس از تهران ، خوزستان با ۷۷ هزار و ۹۵۰ واحد، اصفهان با ۷۴
هزار واحد و مازندران با ۵۷ هزار و ۳۰۰ واحد در رتبه هاي بعدي قرار دارند.
كمترين ميزان واحدهاي مسكن مهر نيز به ايرانشهر با ۴ هزار و ۵۰۰ واحد و
جنوب كرمان با ۶ هزار واحد اختصاص دارد.