بمناسبت یادواره سیامین سرداران و فرماندهان شهدای استان قم؛
عليرضا احمدي كارشناس مذهبي شرحي بر دعاي روز شانزدهم نوشت.
« اللهمّ وَفّقْنی فیهِ لِموافَقَةِ
الأبْرارِ وجَنّبْنی فیهِ مُرافَقَةِ الأشْرارِ وأوِنی فیهِ بِرَحْمَتِكَ
الى دارِ القَرارِبالهِیّتَكِ یا إلَهَ العالَمین.»
«خدايا در اين روز مرا در برابر موافقت (اعمال و افکار) نيکان عالم موفق بدار و از رفاقت اشرار جهان دور گردان و مرا در بهشت دارالقرار به رحمتت منزل ده به حق الهيتت اي خداي عالميان.»
شرح دعا (1)« اللهمّ وَفّقْنی فیهِ لِموافَقَةِ الأبْرارِ »
«خدايا در اين روز مرا در برابر موافقت (اعمال و افکار) نيکان عالم موفق بدار.»
ابرار و نيکوکاران در قرآن
خداوند (عزوجل) در قرآن کريم در مورد ابرار و نيکوکاران پانزده صفت به کار برده است که به آن اشاره مي نماييم:
1-ايمان به خداوند يگانه
2- ايمان به روز قيامت
3- ايمان به فرشتگان
4- ايمان به قرآن
5- ايمان به پيامبران
6- نيت خالص براي رضاي خداوند
7- بخشيدن بخشي از اموال به خويشان
8- کمک به يتيمان
9- کمک به فقيران
10- کمک به رهگذران
11- آزاد نمودن بنده
12- اقامه و برپاداري نماز
13- زکات به مستحقان دادن
14- وفاي به عهد
15- صبر در برابر شدائد و سختي ها.
که اگر بخواهيم هر يک از اين صفات را شرح دهيم آنگاه است که رابطه متقابل هر يک از اين صفات را نسبت به يکديگر در مي يابيم که به نوعي هر يک از اين صفات مکمل يکديگرند. به طور مثال، کسي که به خداوند عزوجل ايمان آورده است نمي تواند بگويد که من به قرآن ايمان ندارم چرا که قرآن است که انسانها را به سوي ايمان به خدا و تعبد و بندگي ذات اقدسش هدايت مي نمايد و کسي که به قرآن ايمان آورده است نمي تواند منکر نماز و زکات گردد، چرا که اگر چنين کند دستورات صريح قرآن را در اين باره زيرپا گذاشته است ودیگر صفات نیز به همین گونه است که براي واضح شدن اين مطلب به آيه ای که این صفات در آن بیان گردیده است ،اشاره می کنیم:
«لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَکُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ لکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ الْمَلائِکَةِ وَ الْکِتابِ وَ النَّبِيِّينَ وَ آتَى الْمالَ عَلى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبى وَ الْيَتامى وَ الْمَساکينَ وَ ابْنَ السَّبيلِ وَ السَّائِلينَ وَ فِي الرِّقابِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّکاةَ وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذا عاهَدُوا وَ الصَّابِرينَ فِي الْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ حينَ الْبَأْسِ أُولئِکَ الَّذينَ صَدَقُوا وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ»(1)
«نيکوکاري بدان نيست که روي به جانب مشرق يا مغرب کنيد (زيرا اين اثري نخواهد داشت) ليکن نيکوکار کسي است که به خداي عالم و روز قيامت و فرشتگان و کتاب آسماني و پيغمبران ايمان آورده و دارايي خود را در راه دوستي خدا به خويشان و يتيمان و فقيران و رهگذران و گدايان بدهد و هم در آزاد کردن بندگان صرف کند و نماز به پا دارد و زکات مال به مستحقان برساند و با هر که عهد بسته به موقع خود وفا کند و در کارزار و سختي ها صبور و شکيبا باشد و به وقت رنج و تعب صبر پيشه کند، کساني که بدين اوصاف آراسته اند، آنان به حقيقت راستگويان عالم و آنها پرهيزگارانند.»
لذا با توجه به این آیه از خداوند خواستاریم که ما را از کساني که پيروي از راه ابرار و نيکان واقعي مي نمایند،قرار دهد.
شرح دعا (2)« وجَنّبْنی فیهِ مُرافَقَةِ الأشْرارِ »
«و مرا در اين روز از رفاقت و دوستي اشرار دور گردان.»
شيطان سر دسته اشرارعالم
هر انساني اگر در انجام عملي از شيطان پيروي نمايد به يقين شر آن عمل گريبانگير او خواهد شد، چرا که شيطان انسانها را امر به کارهاي زشت و ناپسند مي نمايد:
« إِنَّما يَأْمُرُکُمْ بِالسُّوءِ وَ الْفَحْشاءِ وَ أَنْ تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ ما لا تَعْلَمُونَ »(2)
«اين شيطان است که به شما دستور بدکاري و زشتي مي دهد و طوري عمل مي نمايد که سخناني از روي جهل و ناداني (مانند شرک و ظلم و افترا) به خداوند نسبت دهيد.»
که شيطان دشمني آشکارا براي انسان است:
« إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبينٌ »(3)
«محققا شيطان از براي شما دشمني واضح و آشکار است.»
و مي خواهد انسان را به ضلالت و گمراهي بکشاند و به همين دليل است که خداوند بلندمرتبه مي فرمايد:
« وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبينٌ »(4)
«وسوسه هاي شيطان را پيروي نکنيد.»
که شيطان عامل هر شري است، پس کساني که از شيطان و وسوسه هاي او که همه نافرماني از دستورات ذات اقدس پروردگار مي باشد پيروي کنند جزو اشرار مي گردند زيرا آنان هر عملي را که انجام مي دهند به دستور شيطان صورت گرفته است و شيطان جز شر و فساد ،آنان را به چه چيز ديگري دعوت نمي کند.و عقوبت و عذاب سختی در انتظار چنین افرادی خواهد بود . چنانچه امیر المومنان حضرت علی علیه السلام فرمودند:
«انه لیس بشر مِنَ البشر الا عقابه،و لیس شَيْءٍ بخیر مِنَ الخیر الا ثوابه وكُلُّ شَيْءٍ مِنَ الدُّنْيَا سَمَاعُهُ أَعْظَمُ مِنْ عِيَانِهِ وَ كُلُّ شَيْءٍ مِنَ الْآخِرَةِ عِيَانُهُ أَعْظَمُ مِنْ سَمَاعِه فلیکفکم مِنَ العیان السماع و مِنَ الغیب الخبر».(5)
«چیزی بدتر از شر و بدی نیست،جز کیفر و عذاب آن و چیزی نیکو تر از خیر و نیکی وجود ندارد جز پاداش آن ،همه چیز دنیا ،شنیدن آن بزرگتر از دیدن آن است،و هر چیز از آخرت،دیدن آن بزرگتر از شنیدن آن است ،پس کفایت می کند شما را شنیدن از دیدن ، و خبر دادن از پنهانی های آخرت.»
لذا در این روز ازخداوند خواستاریم که ما را از دوستي و رفاقت با شيطان واشرار جهان دور سازد.
نويد جانبخش الهي
براي آنکه انسان بتواند به دارالقرار (محل آرامش) يعني بهشت برين دست يابد لازمه آن اين است که صفاتي را که براي ابرار ذکر گرديد را دارا باشد و خود را از صفات و حرکات و رذيله اشرار که همه آنها نشات گرفته از شيطان رجيم و رانده شده از درگاه حق مي باشد دور سازد و به قول خداوند تعالي :
«وَ تَعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوى وَ لا تَعاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ »(6)
و يکديگر را در نيکوکاري و تقوا ياري نماييد نه بر گناه و دشمني و ستمکاري.»
که آن هنگام است که خداوند به نيکوکاران و تقواپيشگان اينگونه بشارت مي دهد:
«قُلْ أَ أُنَبِّئُکُمْ بِخَيْرٍ مِنْ ذلِکُمْ لِلَّذينَ اتَّقَوْا عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتٌ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها وَ أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ بَصيرٌ بِالْعِبادِ»(7)
« (اي پيامبر) به امت بگو: مي خواهيد شما را آگاه گردانم به بهتر از اينها، که بر آنان تقوا پيشه کنند نزد خداوند باغهاي بهشتي است که از زير درختان آن نهرها جاري است و در آن جاويد هستند و زنان پاکيزه و آراسته اي و (بهتر از همه آنها خشنودي خداوند است) و خداوند به حال بندگان بينا است.»
لذا در اين روز از خداوند خواستاریم ما را به رحمت و مهربانی واسعه اش در بهشت دار القرارش جای دهد.
نکته ها
1-ابرار و نيکوکاران دارای پانزده صفت می باشند.
2- هر انساني اگر در انجام عملي از شيطان پيروي نمايد به يقين شر آن عمل گريبانگير او خواهد شد.
3- شيطان عامل هر شري است، پس کساني که از شيطان و وسوسه هاي او که همه نافرماني از دستورات ذات اقدس پروردگار مي باشد پيروي کنند جزو اشرار مي گردند.
4- براي آنکه انسان بتواند به دارالقرار (محل آرامش) يعني بهشت برين دست يابد لازمه آن اين است که صفاتي را که براي ابرار ذکر گرديد را دارا باشد و خود را از صفات و حرکات و رذيله اشرار که همه آنها نشات گرفته از شيطان رجيم و رانده شده از درگاه حق مي باشد دور سازد.
پي نوشتها:
1- بقره / 177
2- بقره/ 169
3- بقره/ 168
4-همان
5-نهج البلاغه ،خطبه 114،ص220
6- مائده/ 2
7- آل عمران/ 15
«خدايا در اين روز مرا در برابر موافقت (اعمال و افکار) نيکان عالم موفق بدار و از رفاقت اشرار جهان دور گردان و مرا در بهشت دارالقرار به رحمتت منزل ده به حق الهيتت اي خداي عالميان.»
شرح دعا (1)« اللهمّ وَفّقْنی فیهِ لِموافَقَةِ الأبْرارِ »
«خدايا در اين روز مرا در برابر موافقت (اعمال و افکار) نيکان عالم موفق بدار.»
ابرار و نيکوکاران در قرآن
خداوند (عزوجل) در قرآن کريم در مورد ابرار و نيکوکاران پانزده صفت به کار برده است که به آن اشاره مي نماييم:
1-ايمان به خداوند يگانه
2- ايمان به روز قيامت
3- ايمان به فرشتگان
4- ايمان به قرآن
5- ايمان به پيامبران
6- نيت خالص براي رضاي خداوند
7- بخشيدن بخشي از اموال به خويشان
8- کمک به يتيمان
9- کمک به فقيران
10- کمک به رهگذران
11- آزاد نمودن بنده
12- اقامه و برپاداري نماز
13- زکات به مستحقان دادن
14- وفاي به عهد
15- صبر در برابر شدائد و سختي ها.
که اگر بخواهيم هر يک از اين صفات را شرح دهيم آنگاه است که رابطه متقابل هر يک از اين صفات را نسبت به يکديگر در مي يابيم که به نوعي هر يک از اين صفات مکمل يکديگرند. به طور مثال، کسي که به خداوند عزوجل ايمان آورده است نمي تواند بگويد که من به قرآن ايمان ندارم چرا که قرآن است که انسانها را به سوي ايمان به خدا و تعبد و بندگي ذات اقدسش هدايت مي نمايد و کسي که به قرآن ايمان آورده است نمي تواند منکر نماز و زکات گردد، چرا که اگر چنين کند دستورات صريح قرآن را در اين باره زيرپا گذاشته است ودیگر صفات نیز به همین گونه است که براي واضح شدن اين مطلب به آيه ای که این صفات در آن بیان گردیده است ،اشاره می کنیم:
«لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَکُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ لکِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ الْمَلائِکَةِ وَ الْکِتابِ وَ النَّبِيِّينَ وَ آتَى الْمالَ عَلى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبى وَ الْيَتامى وَ الْمَساکينَ وَ ابْنَ السَّبيلِ وَ السَّائِلينَ وَ فِي الرِّقابِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّکاةَ وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذا عاهَدُوا وَ الصَّابِرينَ فِي الْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ حينَ الْبَأْسِ أُولئِکَ الَّذينَ صَدَقُوا وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُتَّقُونَ»(1)
«نيکوکاري بدان نيست که روي به جانب مشرق يا مغرب کنيد (زيرا اين اثري نخواهد داشت) ليکن نيکوکار کسي است که به خداي عالم و روز قيامت و فرشتگان و کتاب آسماني و پيغمبران ايمان آورده و دارايي خود را در راه دوستي خدا به خويشان و يتيمان و فقيران و رهگذران و گدايان بدهد و هم در آزاد کردن بندگان صرف کند و نماز به پا دارد و زکات مال به مستحقان برساند و با هر که عهد بسته به موقع خود وفا کند و در کارزار و سختي ها صبور و شکيبا باشد و به وقت رنج و تعب صبر پيشه کند، کساني که بدين اوصاف آراسته اند، آنان به حقيقت راستگويان عالم و آنها پرهيزگارانند.»
لذا با توجه به این آیه از خداوند خواستاریم که ما را از کساني که پيروي از راه ابرار و نيکان واقعي مي نمایند،قرار دهد.
شرح دعا (2)« وجَنّبْنی فیهِ مُرافَقَةِ الأشْرارِ »
«و مرا در اين روز از رفاقت و دوستي اشرار دور گردان.»
شيطان سر دسته اشرارعالم
هر انساني اگر در انجام عملي از شيطان پيروي نمايد به يقين شر آن عمل گريبانگير او خواهد شد، چرا که شيطان انسانها را امر به کارهاي زشت و ناپسند مي نمايد:
« إِنَّما يَأْمُرُکُمْ بِالسُّوءِ وَ الْفَحْشاءِ وَ أَنْ تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ ما لا تَعْلَمُونَ »(2)
«اين شيطان است که به شما دستور بدکاري و زشتي مي دهد و طوري عمل مي نمايد که سخناني از روي جهل و ناداني (مانند شرک و ظلم و افترا) به خداوند نسبت دهيد.»
که شيطان دشمني آشکارا براي انسان است:
« إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبينٌ »(3)
«محققا شيطان از براي شما دشمني واضح و آشکار است.»
و مي خواهد انسان را به ضلالت و گمراهي بکشاند و به همين دليل است که خداوند بلندمرتبه مي فرمايد:
« وَ لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبينٌ »(4)
«وسوسه هاي شيطان را پيروي نکنيد.»
که شيطان عامل هر شري است، پس کساني که از شيطان و وسوسه هاي او که همه نافرماني از دستورات ذات اقدس پروردگار مي باشد پيروي کنند جزو اشرار مي گردند زيرا آنان هر عملي را که انجام مي دهند به دستور شيطان صورت گرفته است و شيطان جز شر و فساد ،آنان را به چه چيز ديگري دعوت نمي کند.و عقوبت و عذاب سختی در انتظار چنین افرادی خواهد بود . چنانچه امیر المومنان حضرت علی علیه السلام فرمودند:
«انه لیس بشر مِنَ البشر الا عقابه،و لیس شَيْءٍ بخیر مِنَ الخیر الا ثوابه وكُلُّ شَيْءٍ مِنَ الدُّنْيَا سَمَاعُهُ أَعْظَمُ مِنْ عِيَانِهِ وَ كُلُّ شَيْءٍ مِنَ الْآخِرَةِ عِيَانُهُ أَعْظَمُ مِنْ سَمَاعِه فلیکفکم مِنَ العیان السماع و مِنَ الغیب الخبر».(5)
«چیزی بدتر از شر و بدی نیست،جز کیفر و عذاب آن و چیزی نیکو تر از خیر و نیکی وجود ندارد جز پاداش آن ،همه چیز دنیا ،شنیدن آن بزرگتر از دیدن آن است،و هر چیز از آخرت،دیدن آن بزرگتر از شنیدن آن است ،پس کفایت می کند شما را شنیدن از دیدن ، و خبر دادن از پنهانی های آخرت.»
لذا در این روز ازخداوند خواستاریم که ما را از دوستي و رفاقت با شيطان واشرار جهان دور سازد.
نويد جانبخش الهي
براي آنکه انسان بتواند به دارالقرار (محل آرامش) يعني بهشت برين دست يابد لازمه آن اين است که صفاتي را که براي ابرار ذکر گرديد را دارا باشد و خود را از صفات و حرکات و رذيله اشرار که همه آنها نشات گرفته از شيطان رجيم و رانده شده از درگاه حق مي باشد دور سازد و به قول خداوند تعالي :
«وَ تَعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوى وَ لا تَعاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَ الْعُدْوانِ »(6)
و يکديگر را در نيکوکاري و تقوا ياري نماييد نه بر گناه و دشمني و ستمکاري.»
که آن هنگام است که خداوند به نيکوکاران و تقواپيشگان اينگونه بشارت مي دهد:
«قُلْ أَ أُنَبِّئُکُمْ بِخَيْرٍ مِنْ ذلِکُمْ لِلَّذينَ اتَّقَوْا عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتٌ تَجْري مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدينَ فيها وَ أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ بَصيرٌ بِالْعِبادِ»(7)
« (اي پيامبر) به امت بگو: مي خواهيد شما را آگاه گردانم به بهتر از اينها، که بر آنان تقوا پيشه کنند نزد خداوند باغهاي بهشتي است که از زير درختان آن نهرها جاري است و در آن جاويد هستند و زنان پاکيزه و آراسته اي و (بهتر از همه آنها خشنودي خداوند است) و خداوند به حال بندگان بينا است.»
لذا در اين روز از خداوند خواستاریم ما را به رحمت و مهربانی واسعه اش در بهشت دار القرارش جای دهد.
نکته ها
1-ابرار و نيکوکاران دارای پانزده صفت می باشند.
2- هر انساني اگر در انجام عملي از شيطان پيروي نمايد به يقين شر آن عمل گريبانگير او خواهد شد.
3- شيطان عامل هر شري است، پس کساني که از شيطان و وسوسه هاي او که همه نافرماني از دستورات ذات اقدس پروردگار مي باشد پيروي کنند جزو اشرار مي گردند.
4- براي آنکه انسان بتواند به دارالقرار (محل آرامش) يعني بهشت برين دست يابد لازمه آن اين است که صفاتي را که براي ابرار ذکر گرديد را دارا باشد و خود را از صفات و حرکات و رذيله اشرار که همه آنها نشات گرفته از شيطان رجيم و رانده شده از درگاه حق مي باشد دور سازد.
پي نوشتها:
1- بقره / 177
2- بقره/ 169
3- بقره/ 168
4-همان
5-نهج البلاغه ،خطبه 114،ص220
6- مائده/ 2
7- آل عمران/ 15
اخبار ویژه
از ایران تا لبنان، صدای همدلی و کمکرسانی
تحلیل استراتژیهای محور مقاومت و غرب در تنشهای منطقهای؛
نظرات بینندگان
فیلم و عکس
جدیدترین اخبار پربازدید ها
