به گزارش 598، بعضی از اعمالی که در میان مردم رایج است و عده بیشماری به انجام آنها اهتمام میورزند بعضاً به تصور اینکه آن عمل صحیح است انجام میدهند اما در حالی که از شیوه درست آن غافل هستند، از این رو بر آن شدیم تا مواردی را که شیوع بیشتری در جامعه دارد از کتاب «عملهای اشتباه، پاسخهای صحیح» اثر حجتالاسلام علی سنجرانی برای علاقهمندان ذکر کنیم.
سؤال: ما مؤمنین اگر در زندگی گناه و خلاف کوچکی از ما سر بزند بلافاصله اتفاقی برای ما میافتد اما افرادی هستند که گناهان بزرگی مرتکب میشوند اما هیچ بلایی بر سرشان نمیآید؟
جواب: از آنجا که خداوند اولیای خود را دوست دارد از این رو اگر خلافی کنند، فوراً آنان را با قهر خود میگیرد تا متذکر شوند، چنانکه خداوند در آیات 44 و 45 سوره مبارکه حاقه میفرماید: «وَلَوْ تَقَوَّلَ عَلَیْنَا بَعْضَ الْأَقَاوِیلِ، لَأَخَذْنَا مِنْهُ بِالْیَمِینِ»؛ یعنی اگر پیامبر سخنی را که ما نگفتهایم به ما نسبت دهد با قدرت او را به قهر خود میگیریم و همچنین اگر مؤمنین خلافی کنند چند روزی نمیگذرد مگر آنکه گوشمالی میشوند اما اگر نااهلان خلاف کنند خداوند به آنان مهلت میدهد و هرگاه مهلت سرآمد، آنان را هلاک میکند.
خداوند در آیه 59 سوره کهف میفرماید: «وَجَعَلْنَا لِمَهْلِکِهِم مَّوْعِدًا» یعنی برای آنان قرار دادیم مهلت که زمانش فرا رسد آنان را هلاک میکنیم و همچنین خداوند در آیه 178 سوره آل عمران میفرماید«إِنَّمَا نُمْلِی لَهُمْ لِیَزْدَادُواْ إِثْمًا» و اگر امیدی به اصلاحشان نباشد خداوند حسابشان را تا قیامت به تأخیر میاندازد و به انان مهلت میدهد تا پیمانهشان پر شود.
به یک مثال توجه کنید: اگر قطرهای چای روی لباس سفید شما بچکد صبر میکنید تا به منزل بروید و لباس خود را عوض کنید. و اگر قطرهای روی قالی زیر پای شما بچکد، آن را رها میکنید تا مثلاً شب عید به قالیشوییببرید، خداوند نیز با هرکس به گونهای رفتار میکند و بر اساس شفّافیت یا تیرگی روحش، کیفر او را به تأخیر میاندازد.
سؤال: خداوند چقدر در حوادث تلخ و شیرین زندگی انسان نقش دارد؟
جواب: در آیه 79 سوره نساء میخوانیم: «مَّا أَصَابَکَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللّهِ وَمَا أَصَابَکَ مِن سَیِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِکَ» هر خوبی به تو میرسد از خداوند است ولی هر بدی که به تو میرسد از نفس خودت است. کره زمین به دور خود و خورشید میگردد و همواره بخشی از آن روشن و بخشی دیگر تاریک است، هر کجای آن روشن باشد از خورشید و هر جای آن تاریک باشد از خود زمین است.
خداوند انگور را آفرید، ولی بشر از آن شراب میسازد که مایه بروز هزاران حادثه و بیماری است. خداوند به انسان قدرت داد، ولی عدهای با سوء استفاده از این قدرت، به محرومان ضربه میزنند. خداوند به انسان عقل داد، ولی عدهای از این عقل سوء استفاده کرده و به دنبال مکر و حیله برای مردم هستند. پس آنچه از سوی خداوند است، نیکوست و بدیها از خود ما سرچشمه میگیرد.
سؤال: دلیل اینکه بسیاری گهنکارند ولی غرق نعمتند و مجازات نمیبینند، چیست؟
جواب: خداوند متعال در آیه 178 سوره آل عمران میفرماید: آنها که کافر شدند (و راه طغیان پیش گرفتند) تصور نکنند اگر به آنها مهلت میدهیم به سود آنها است، ما به آنان مهلت میدهیم که بر گناهان خود بیفزایند و عذاب خوارکنندهای برای آنها وجود دارد. قرآن میگوید: اینها افراد غیر قابل اصلاحی هستند که طبق سنت آفرینش و اصل آزادی اراده و اختیار به حال خود واگذار شدهاند تا به آخرین مرحله سقوط برسند و مستحق حداکثر مجازات شوند.
علاوه بر این موضوع، از بعضی از آیات قرآن استفاده میشود که خداوند گاهی به اینگونه افراد، نعمت فراوانی میدهد و هنگامی که غرق لذت پیروزی سرور شدند ناگهان همه چیز را از آنان میگیرد تا حداکثر شکنجه را در زندگی همین دنیا ببینند زیرا جدا شدن از چنین زندگی مرفهی، بسیار ناراحت کننده است چنانکه میخوانیم: «فَلَمَّا نَسُواْ مَا ذُکِّرُواْ بِهِ فَتَحْنَا عَلَیْهِمْ أَبْوَابَ کُلِّ شَیْءٍ حَتَّى إِذَا فَرِحُواْ بِمَا أُوتُواْ أَخَذْنَاهُم بَغْتَةً فَإِذَا هُم مُّبْلِسُونَ»؛ پس چون آنچه را که بدان پند داده شده بودند فراموش کردند درهاى هر چیزى از نعمتها را بر آنان گشودیم تا هنگامى که به آنچه داده شده بودند شاد شوند ناگهان [گریبان] آنان را گرفتیم و یکباره نومید و ناراحت شدند.
در حقیقت این افراد همانند کسانی هستند که از درختی ظالمانه بالا میروند هر قدر بالاتر میروند خوشحالتر میشوند تا آن هنگام که به قله درخت میرسند ناگهان طوفانی میوزد و از آن بالا چنان سقوط میکنند که تمام استخوانهایشان در هم میشکند.