ارتباط تحولات قطر با ناآرامی‌های ترکیه

محمد صالح صدقیان کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‌وگو با خبرنگار بین الملل خبرگزاری فارس درباره تحولات در ساختار قدرت در قطر، گفت: این بحث را باید در شرایط منطقه‌ای کنونی مورد توجه قرار دهیم؛ این تحول در حالی روی داده که ترکیه نیز طی یک ماه گذشته شاهد تحولاتی است و اکنون ما شاهدیم که در قطر هم تحولات با شکل دیگر روی داده است.

بحث اصلی تغییر نخست وزیر است/حمد بن جاسم و اردوغان تنبیه شده‌اند

صدقیان با اشاره به اینکه مهمترین بعد تحولات در قطر تغییر حمد بن جاسم آل ثانی نخست وزیر قطر است، افزود: مهمتر از تغییر امیر، تغییر نخست‌وزیر است؛ چراکه امیر حمد به خلیفه آل ثانی گرفتار بیماری است، پرونده سوریه در اختیار حمد بن جاسم قرار داشت و امور داخلی هم توسط شیخ تمیم امیر جدید اداره می‌شد.

وی با تاکید بر اینکه بعد خارجی تغییر در قطر از بعد داخلی دارای اهمیت بیشتری است، اظهار داشت: از منظر داخلی به قدرت رسیدن شاهزاده تمیم آنقدر مهم نیست، چون امور داخلی قطر از یک سال قبل در کنترل این فرد است؛ جمعیت بومی قطر 500 هزار نفر نمی‌شود، نه ارتش دارد و نه اقتصاد-اینکه فقط گاز و نفت بفروشد این اقتصاد نیست- آنچه که اهمیت دارد نقش قطر در تحولات خاورمیانه است.

این کارشناس مسائل منطقه با بیان اینکه احتمالاً حمد بن جاسم در کابینه جدید سمتی ندارد، ابراز داشت که نخست وزیر قطر حامی اصلی تکفیری‌ها و سلفی‌ها به خصوص جبهه النصره در سوریه است.

وی با بیان اینکه امروز در ترکیه هم شرایط این گونه است چرا که رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه هم روابط خوبی با جبهه النصره داشت و کمک‌های زیادی برایشان ارسال می‌کرد، تصریح کرد: «امروز ما شاهدیم ترکیه هم دچار مشکل شده و از سوی دیگر در قطر تحولی مهم روی می‌دهد، در واقع آن کسانی که حامیان جبهه النصره بودند در حال حذف از عرصه تحولات منطقه هستند.»

صدقیان با اشاره به اینکه موضع قطر و ترکیه در سوریه دچار تغییر می‌شود، گفت: به نظرم این یک تغییر چهره خواهد بود نه تغییر موضع واقعی؛ جبهه النصره با جنایاتی که انجام داده قابل دفاع نیست.

آمریکا از عینک اسرائیل به خاورمیانه می‌نگرد/تل‌آویو تنها برنده بازی سوریه است

وی با بیان اینکه طرف سومی در حال تنبیه دوحه و آنکارا بخاطر حمایت از تروریست‌های القاعده هستند، گفت: این طرف سوم قصد دارد چهره‌ای جدید از مخالفان ایجاد کند چرا که جبهه النصره و حامیانش تاریخ گذشته و مهره سوخته هستند.

صدقیان در پاسخ به سوالی درباره اینکه طرف سوم دخیل در تحولات قطر چه کشوری است، گفت: قطر ارتباط خوبی با اسرائیل دارد و این ارتباط قابل اغماض نیست، اکنون عامل تعیین‌کننده در روابط قطر با منطقه بحران سوریه است؛ از سوی دیگر اگر اسرائیل را در هر تحلیلی از بحران سوریه دور کنیم به مشکل برمی‌خوریم چون اسرائیل در این بحران منافعی دارد و شاید تنها طرفی است که در سوریه دارد سود می‌کند.

وی با اشاره به اینکه ورود القاعده به سوریه و قدرتمند شدن این گروه تروریستی بر خلاف منافع آمریکا و اسرائیل است، افزود: تحولات اخیر را آمریکا و اسرائیل هدایت می‌کنند، آمریکا با چشم اسرائیل خاورمیانه را می‌نگرد؛ هر کاری کاخ سفید می‌کند دو اصل را مورد توجه قرار می‌دهد، امنیت اسرائیل، منافع اسرائیل؛ در شرایط فعلی منطقه این منافع اسرائیل است که آمریکا را در منطقه هدایت می‌کند. اگر آمریکا هم پشت تحولات قطر و ترکیه قرار دارد، این هم با در نظر گرفتن منافع و امنیت اسرائیل است.

این کارشناس در پایان درباره آینده روابط قطر با جریانات اسلامگرا از جمله اخوان المسلمین گفت: شیخ تمیم هم روابط خوبی با اخوان‌المسلمین و سلفی‌ها دارد، اعتقاد ندارم که تغییری جدی در روابط قطر با اخوان ایجاد می‌شود ولی روابط قطر در سایه حکومت جدید با گروه‌های تکفیری از جمله جبهه النصره کاهش می‌یابد ولی روابط دوحه با مجموعه گروه‌های اسلام‌گرا، همچنان ادامه خواهد یافت.