یک استکان چای داغ

اگر آتشی در جنگلی برافروزد، رفته رفته بر دامنه و گستره آن افزوده می گردد و اگر مهار نشود تمام جنگل را نابود می کند. بدعت ها نیز نسبت به دین همین حکم را دارند. بدعت ها باعث سست شدن پایه ها و اصول اعتقادی و جای گزینی باورها و انگاره های فاسد و غلط به جای باورهای ریشه دار دینی گردیده و قالبی دروغین از دین را به جامعه عرضه می دارند. در نتیجه ی ورود بدعت ها ، جامعه از اصل دین به دور می ماند و پذیرای دینی می گردد که دست ساخته بشر و هماهنگ با هوس ها و امیال نظریه پردازانی است که چنان تحفه ای را به ارمغان آورده اند.
از این رو رسالت علمای راستین و شجاع و خطر پذیر ، در برابر سیل بدعت ها و نو آوری های دروغین از دین که هر از چند گاه در پوشش طرحی نو و خیالی از دین – و البته بیگانه با دین و ارزش ها و اصول آن – ارایه می شود ، بسیار سنگین است. بر آنها است که بر صف بدعت گذاران بتازند و با هدایت و افشا گری های خویش گوهر دین را از خطر اضمحلال و زوال نجات دهند و جامعه را با آیین مقدس الهی آشنا سازند. آنان وظیفه دارند تا نگذارند بدعت ها و خرافه ها ، باورها و اعتقادات صحیح را به حاشیه برانند و در نتیجه ، هوس مندان و فرصت طلبان و یاران شیطان ، دین و ارزش های الهی را در کمند خویش گیرند و باعث گسترش جهل و بی خبری و غفلت از مسیر صحیح هدایت کردند. البته در این جهاد عظیم و مقدس فرهنگی باید همه ی خطرات را به جان بخرند و از تهمت ها و بر چسب ها و هجمه ی نابخردان نهراسند. بی تردید فرموده ی امین وحی الهی ، پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله هشداری جدّی است برای علمای دین تا لحظه ای از رسالت و وظیفه ی سنگین و خطیر خویش غافل نگردند: إذا ظَهَرَتِ البِدَعُ فِی أُمَّتِی فَلیُظهِرِ العَالِمُ عِلمَهُ فَمَن لَم یَفعَل فَعَلَیهِ لَعنَهُ اللهِ؛ (۱) وقتی بدعت ها در امّت من ظاهر شد ، عالم باید علمش را آشکار سازد ( و مردم را با حقیقت دین آشنا سازد و بدعت ها را از حریم دین بزداید ) و کسی که چنین نکند لعنت خدا بر او باد.

روزی از عالمان دین سؤال خواهد شد که شما در برابر این فتنه چه کردید؟ آیا نشانه های فتنه را در زمان خویش دیدید یا نه؟ آیا به وظیفه ی خود در برابر آن عمل کردید؟ از امثال بنده می پرسند که آیا به وظیفه ات عمل کردی ، یا هنگامی که در معرض ملامت مسؤولان کشور واقع شدی مُهر سکوت بر لب زدی و از ترس فحّاشی برخی روزنامه ها و تهمت ها و بی مهری های دوستان و آشنایان ، خاموش ماندی؟ آیا در این صورت عذر مرا می پذیرند؟ اگر ما به وظیفه ی خود عمل نکنیم ، دوستان خدا عمل خواهند کرد ؛ آنان که از ملامت هیچ ملامت گری نمی ترسند: یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا مَن یَرتَدُّ مِنکُم عَن دِینِهِ فَسَوفَ یَأتِی اللهُ بِقَومٍ یُحِبُّهُم وَ یُحِبُّونَهُ أَذِلَّهٍ عَلَی المُؤمِنِینَ أَعِزَّهٍ عَلَی الکافِرِینَ یُجاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللهِ وَ لا یَخافُونَ لَومَهَ لائِمٍ...؛ (۲) ای کسانی که ایمان آورده اید ، هر کس از شما که از دین خود بر گردد به زودی خداوند ( به جای ایشان ) گروهی را بیاورد که دوستشان می دارد و آنان نیز او را دوست می دارند ؛ با مؤمنان نرم و خاک سار و بر کافران سخت گیرند و در راه خدا جهاد می کنند و از سرزنش هیچ سرزنش کننده ای نمی هراسند.
این آیه اشاره به دوران پس از پیامبر صلی الله علیه و آله دارد و هشداری است به مسلمانان در باره ی این خطر که کسانی از دین برخواهند گشت. می فرماید اگر کسانی از دین برگشتند اهمیتی ندارد ، خداوند به جای آنان کسانی را بر خواهد انگیخت که خدا آنان را دوست می دارد و آنان نیز خدا را دوست دارند. ویژگی آنان این است که نسبت به مؤمنان ، خاکی و فروتن اند و با آنان انس می گیرند ، اما نسبت به دشمنان دین و کافران بسیار سرسخت هستند و از خود در برابر صاحبان زر و زور ، انعطاف نشان نمی دهند. هم چنین آنان در جهادی که باید انجام دهند از هیچ ملامت گری نمی هراسند. جهاد ( نظامی یا فرهنگی ) آنان زبان ملامت گران را به روی ایشان باز می کند ، ولی آنان از این امر هراسی ندارند. معلوم می شود مجاهدان راه خدا در معرض تهمت ها و ملامت ها هستند ، اگر بنا نبود که ملامتی باشد نزول این آیه برای چه بود؟

اگر بخواهیم شیعه باشیم ، باید خود را آماده کنیم تا در برابر فتنه ها بایستیم ؛ مانند میثم تمار و حُجر بن عدی و عمرو بن حَمِق و افراد دیگری که به دست معاویه و یزید به شهادت رسیدند. آنان دست از حمایت و مدح و ثنای علی علیه السلام بر نداشتند تا زبانشان را بریدند و بر دارشان آویختند و جنازه ی برخی از آنان مدت ها بر دار باقی بود. اگر شیعه ی واقعی هستیم باید خود را همانند آنان آماده کنیم تا در مقام انجام وظیفه و حق گفتن از چیزی نترسیم. اگر ما را ترور کنند و به شهادت برسانند افتخاری است بزرگ و تحمل آن مشکل نیست ، ولی مشکل، تحمل ملامت دوستان است. خداوند کسانی را برای احیای دین بر می انگیزد که از ملامت دوستان هم نهراسند! اگر از این آیه درس نگیریم و تمرین نکنیم و خود را برای انجام مسئولیت خویش در برابر فتنه های فرهنگی آماده نسازیم ، یا در دام فتنه گران می افتیم و یا بدتر از آن ، به گروه فتنه جویان ملحق می شویم : آنان که رابطه ی دوستی با کسانی برقرار می کنند و عضو گروه و حزبی می شوند که بر خلاف قرآن رفتار می کنند. (۳) برای این که در این دام نیفتیم ، باید ابتدا اسلام را به خوبی بشناسیم و سپس در مقام عمل از هیچ قدرتی نهراسیم، و گرنه با شعار دادن و فریاد زدن نه علوی خواهیم بود و نه حسینی. به فرموده مقام معظم رهبری « باید رفتار ، رفتار علوی باشد » و الّا شعار شایسته سالاری و اسلام پناهی و مانند آن ، در سخنرانی های شاه مقبور و دیگران نیز وجود داشت! (۴)

پی نوشت ها :

(۱) کلینی ، محمد ، اصول کافی ، ج۱ ، ص۵۴

(۲) مائده (۵) : ۵۴

(۳) یتولّی علیها رجالٌ علی غیر دین الله ، نهج البلاغه ، فیض الاسلام ، خطبه ۵۰

(۴) علامه مصباح یزدی ، کتاب تعدد قرائت ها ، ص ۹۹ تا102