معامله روسیه با آمریکا و اسرائیل علیه ایران!

به گزارش 598 به نقل از تابناک، این روزها در حالی بحث احتمال تحویل سامانه موشکی «اس 300» از سوی روسیه به دولت سوریه به طور جدی مطرح می‌شود که بسیاری با یادآوری بدقولی روسیه در زمینه تحویل این موشک‌ها به ایران، نسبت به جدی بودن روسیه در این مورد نیز ابراز تردید می‌کنند.

معاون وزیر خارجه روسیه اخیرا بار دیگر بر تعهد کشورش به تحویل این سامانه موشکی به سوریه تاکید کرد اما با توجه به در جریان بودن تلاش‌ها برای برگزاری کنفرانس بین‌المللی حل بحران سوریه در ژنو، کشورهای غربی معتقدند چنین اقدامی از سوی روسیه می‌تواند «غیر سازنده» تلقی شود.

با این حال، اسنادی که به تازگی در این زمینه از سوی سایت افشاگر «ویکی لیکس» منتشر شده، بیش از پیش این گمانه را تقویت می‌کند که روسیه صرفا در پی امتیازگیری از غرب است زیرا بر اساس این اسناد، مسکو پیش از این نیز بازی مشابهی را درباره ایران انجام داده است.

خبرگزاری «رویترز» ضمن اشاره به این اسناد جدید می‌نویسد: اعلام متعهد بودن روسیه به تحویل این موشک‌ها به سوریه، بازتاب‌دهنده تعهدی است که این کشور پیش از این به ایران داده بود. این در حالی است که بر اساس اسناد ویکی‌لیکس، مسکو مکررا تضمین داده که «اس 300» را در اختیار هیچ کشوری نخواهد گذاشت.

در یکی از این اسناد، به نقل از «ویکتور سیماکوف» مشاور امور فلسطین و رژیم اسرائیل در وزارت خارجه روسیه آمده که مسکو به خوبی از «اثر بی‌ثبات‌کننده» تحویل «اس 300» به یک کشور خاورمیانه‌ای آگاه است.

این سند بیان می‌کند: «سیماکوف تاکید کرد که روسیه به خوبی نگرانی رژیم اسرائیل را از اینکه سامانه‌های اسکندر و یا اس 300 به دست ایران یا سوریه برسد، درک می‌کند». دلیل عنوان شده برای این امر، آن بوده که سوریه پیشتر موشک‌های ضد تانک روسی را در اختیار حزب‌الله گذاشته و بر همین اساس، روسیه قول داده در آینده، نسبت به «استفاده‌کننده نهایی» از تسلیحات خود، کنترل بیشتری اعمال کند.

آن‌گونه که از این اسناد بر می‌آید، سوریه در سال 2008 تلاش داشته تا سامانه «اس 300» را به دست بیاورد و به همین منظور، به روسیه پیشنهاد داده در مقابل برنامه آمریکا برای استقرار سپر موشکی در اروپا، موشک‌های خود را در خاک سوریه مستقر سازد.

با این حال، هر چند قراردادی به این منظور در سال 2010 به امضا رسید اما روسیه پیش و پس از آن با استقرار موشک‌های خود در سوریه موافقت نکرد. دلیل این امر، وعده‌ای بوده که رژیم اسرائیل در جریان جنگ اوت 2008 روسیه و گرجستان به روسیه داده مبنی بر اینکه از مسلح کردن گرجستان خودداری کند.

از سوی دیگر در همان سال، یعنی سال 2008، گمانه‌زنی‌هایی درباره احتمال عمل کردن روسیه به تعهدات سال 2005 خود برای تحویل «اس 300» به ایران در جریان بوده اما مقامات روسی به کاردار سفارت آمریکا در مسکو اطمینان می‌دهند که تا زمانی که ایران به تعهدات هسته‌ای خود عمل نکند، چنین سامانه‌ای را برای این کشور ارسال نمی‌کند.

اما بار دیگر در سال 2009، بحث ارسال این موشک‌ها برای ایران جدی می‌شود و همین امر، سبب می‌شود واشنگتن از شش کشور متحد خود در خاورمیانه بخواهد بر سر این موضوع به روسیه فشار وارد کنند. این تلاش برای آمریکا نتیجه‌بخش بوده اما در همان زمان، «جان بریل» که مدتی بعد سفیر آمریکا در مسکو شد، پیش‌بینی کرد که روسیه به دلایل مالی، سیاسی و دیپلماتیک، این بازی را ادامه دهد.

بر اساس اسناد ویکی لیکس، در سال 2009، سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه، موضوع قرارداد را منتفی و آن را متوقف خوانده و اشاره می‌کند که روسیه نمی‌خواهد بار دیگر این موضوع را طرح کند. در سندی مربوط به آوریل 2009 به نقل از وی آمده: «هرچه ما درباره این موضوع از واشنگتن کمتر بشنویم، بهتر است».

در همین زمان، برخی مقامات روسی نیز به «آموس گیلعاد» رئیس وقت دفتر سیاسی - نظامی وزارت جنگ رژیم اسرائیل گفته‌اند که سامانه «اس 300» به دلایل سیاسی به ایران تحویل داده نخواهد شد. با این حال، به گفته گیلعاد روس‌ها گفته‌اند در صورتی که آمریکا بخواهد به تلاش خود برای استقرار سامانه موشکی در لهستان و جمهوری چک ادامه دهد، در محاسبات سیاسی خود تجدیدنظر خواهند کرد.

اما در نهایت، روس‌ها در سال 2010 از فروش این سامانه به ایران خودداری می‌کنند و در ازای آن، رژیم اسرائیل موافقت می‌کند که پهپادهایی را برای جبران ضعف روسیه در این زمینه در مقابل گرجستان، در اختیار مسکو قرار دهد.

بریل در سال 2009 در اظهارنظری جالب توجه گفته: «خوب یا بد، موضوع تحویل اس 300 به نوعی فشارسنج در روابط دوجانبه آمریکا با روسیه تبدیل شده است».